هاوڕێ سورە

لەدوای (21-2-2024 بڕیاری هەڵوەشاندنەوەی كورسی كۆتاكان   هەندێك  كەس و لایەنی سیاسی لەكوردستان  پەتی ئارامگرتنیان پچڕاندو  زیاتر لەلایەنەكانی بەرەی مقاوەمە بەجۆرەها شێوە  پشتگیریان  بۆ بڕیارە  شۆڤێنیەكانی بەناو دادگای فدرالی  وابەستەی سوپای قودس دەربڕی  كە هەموو بڕیارەكانی دادگاكە  دژی  خەڵك و فیدرالیەتی  هەرێمی  كوردستانن. ئێمەمانان ئەگەر دادوەرو پارێزەریش نەبین بەڵام  بەردەوام گوێبیستی ئەوە دەبین كەشارەزایانی  یاساو دەستور  لەزۆربەی كەناڵەكان ئاماژە بەوە دەكەن  نەك هەر ئەو بڕیارانەی  دادگای شیعەكان  نادەستورین  بەڵكو فەرمانی سەرانی سوپای قودس جێبەجێ‌ دەكەن و بەس. بەهۆی ئەوەی دەسەڵات بەدەستە سەرەكیەكانی هەرێم ملكەچی سیاسەتی ئاخوندەكان نەبوون.  لەلایەكی دیكە ئەم دادگایە پێش نووسینەوەی دەستوری عێراق برێمەر دروستی كردووە. ئەگەر بەكورتی چەند بڕیارێكی ئەم بەناو دادگایە  دژی  خواست و مافی گەلی كوردستان  ئاماژە پێبكەم  دەبینین  بەعس ئاسا  دژی دیموكراسی  و  مافە دەستوریەكانی خەڵكی كوردستانن. بۆ نمونە  بڕیاری رەتكردنەوەی  ڕیفراندۆمی  ساڵی (2017) كە كوردستانیان  سەربەخۆییان خواست. بڕیاری قەدەغەكردنی فرۆشتنی نەوتی كوردستان لەلایەن حكومەتی هەرێمەوە . هەڵوەشاندنەوەی  پەرلەمانی  كوردستان . هەڵوەشاندنەوەی كۆمسیۆنی سەربەخۆی  هەڵبژاردنەكان . هەڵوەشاندنەوەی ئەنجومەنی پارێزگاكان. هەڵوەشاندنەوەی  كورسی كۆتاكان.هتد..  ئەگەر كەسانێك پێیان وایە بڕیارەكانی دادگای بەرەی مقاوەمە دژی پارتی  و یەكێتیە  نەك  قەوارەی هەرێم   زۆر هەڵەن  هەرچەند خۆیان بەسیاسەتمەدارو رۆشنبیر  بزانن   یا بەشێكن لەئەجنداكە  یان  سەرەداوێك لەسیاسەت نازانن . واباشە  لەوە لەبیرنەكەن  ئەوانەی بەڕوبارێك  خوێن  و گیانێكی شۆڕشگێڕانە  رووبەڕوی رژێمی  رەفتار فاشی بەعس بوونەوە  نە ئەمڕۆو نەسبەی  سەنگەری بەرگری بۆ فاشیەتی تایفەگەری چۆڵناكەن..  خەڵكی بەئەزموون و هوشیار باش ئاگادارن كاتێك لە شوباتی ساڵی (1979) گەلانی ئیران رژێمی حەمەڕەزا شایان لەئێران رووخاند  زۆری نەبرد شیعە ئاخوندەكان  بەفتوایەك  كەوتنە قەتڵ  و عامكردنی  سەركردەو كادری  حزبەكانی ئێران  و بەدژی (ئینقلاب)  تاوانباریان كردن  لە وانە موجاهینی خەڵك . حزبی تودە ، رێكخراوی چریكی  ئەكسەریەت و ئەقەلیەت و رێكخراوی ڕاهی كارگەر.  كۆمەڵە  و  دیموكرات  و سازمانی  خەبات  و دوای  كوشتارێكی  زۆریش  كوردستانیان داگیركردەوە. لەكاتێكدا  زۆر كادرو سەركردەی ئئەو حزبانە  دەیان ساڵ لەزیندانی رژێمی پەهلەویدا بوون   واچەند  ساڵێكیشە بەئاشكرا  دەستیان خستۆتە  ناو كاروباری  عێراق، لوبنان، فەڵستین ، سوریاو یەمەن. ئەوە لەكاتێكدا ئەم  وڵاتانە زۆربەی هەرە زۆری دانیشوانەكانیان  عەرەبن   قورئان بە عەرەبی نووسراوە، بەعەرەبی هاتووە پەیامبەرو ئەسحابەكان عەرب بوون  ئەی  بۆ  ئەمڕۆ  بوون بەجاشی  فارسەكان كە بەئارپەرست ناویان دەهێنان و بەزەبری شمشیری عەرەبەكان ئاینی ئسلامیان قبوڵكردووە ئێستاش  فارسێكی زۆر خوێندەوار نەبێت عەرەبی نازانێت بەتایبەتی قورئان.  ئاشكرایە ئەوانە كێن  كە بەشێكی هەریمی كوردستان بە ئیسرائیلی  دووەم دەزانن  هۆكاریش ئەوەیە لایەنێكی سیاسی  لەكوردستان و كاربەدەستە سەرەكیەكانی حكومەتی هەرێم  ملكەچی سیاسەتی  حكومەتە داگیركەرەكان نەبوون. بۆیە دەخوازن حكومەتی هەرێم  ژێرەوژوور بكەن  جا لەڕێگەی میلیشیاکانی  حەشدی پاسدار بێت  یان بەشمشیرە ژەهراویەكەی  بەناو دادگای فیدرالی بێت  یان  ڕاستەوخۆ  بەمەشەكی كیشوەر بڕ كوردستان  ساروخ باران  بكات  . بەكوردی  و بەكورتی  دەبێت هەموولایەك دڵنیابن  هەتا سیستەمی سیاسی لەوڵاتانی داگیركەر نەگۆڕێت  نە گەلانی ناوچەكە ئاسودە دەبن  نە كوردیش بەمافی خۆی دەگات.   زۆر نالۆژیكانەیە ئەوە  لەبیر بكەین  كەمالیكی  لەساڵی (2014) بودجەو موچەی خەڵك و حكومەتی هەرێمی بڕی دوای سێ‌ مانگ حكومەتی  هەرێم  بڕیاریدا نەوتی  هەرێم  بفرۆشێت  لەلایەك  بۆ شەڕی دژی داعش لەلایەكی  دیكە بۆ  لانی كەمی بژێوی ژیانی هاوڵاتیان  ئەوەی لە هەمووی   سەیرتر ئەوەبوو عەبادی یان مالكی موچەی هەموو ئەوشوێنانەی ئەدا  كە لەژێر دەسەڵاتی داعشدا بوون كە یەك لەسەر سێی عیراق بوو . جیا لەوەش ئەو هەموو هاوكاریە سەربازیانەی  هاوپەیمانان دەیاننارد  عەبادی و شیعەكان ئامادەنەبوون  یەك فیشەك بدەن بەپێشمەرگە .خاڵێكی دیكەی گرنگ ناكرێت  ئاماژەی پێنەكەین و خۆمانی لێلایدەین  ئەوەی بۆ هەمووان ڕونە و جێگەی داخە  نادادپەروەری  و گەندەڵی  لەزۆربەی دامودەزگاكانی حكومەتی هەرێم  و  زۆر لەدەسەڵات بەدەستەكانی  ناو  پارتی  و یەكیەتی  وەك ڕۆژی  روناك دیارن .. ئەوەتا  كارەبا تەنیا چەند كاتژمێرێك دەدرێتە هاووڵاتیان بەڵام حكومەتی هەرێم  لەولاوە دەچێت  هەزارو پێنجسەد میگاوات كارەبا بەموسڵ و كەركوك دەفرۆشێت!    ئاو +  رێگەوبان+ خزمەتگوزاری+ نەخۆشخانەكان+  موچە   ئەوانە لای خەڵك جێگەی شەرمەزارین.  ئەوانە و زۆر هۆكاری  دی  وایكردووە  زۆربەی  خەڵك  لەخانەنشین  و موچەخۆر  و  كاسب  و گوندنشین و شارنشین  خۆزگە بەكفن دز  بخوازن  كە ئەنفال  و كیمیاباراندەكران  و نەبوونی  تروسكایی ئازادی  و  لەسێدارەدان و وێرانكاری  لەلوتكەدا بوو. هەموو لایەكیش ئاگادارن  جار بۆ جار  ڕێژەی بەشداری دەنگدەر لەهەڵبژاردنەكان  كەمدەبێتەوە. بڕوام وایە ئەگەر لەخەڵك  بپرسن  موچەتان دەوێت یان فیدراڵی  زۆربەی هەرە زۆریان  دەڵێن  موچە!. دەی با حكومەت خۆی قەزاوەت بكات نەك خەڵكێكی دیكە.   لەكۆتایدا پێویستە  رازی  و  ناڕازی  دەسەڵاتدارو  بێدەسەڵات  تێكدەرو  خەمخۆر  دڵنیابین، ئێستاش نەچووە بچێت بابڕیار بدەین   بەڕاستی  و بەكردەوە برابین  چونكە كەی ئەمریكا لەعێراق و ناوچەكە كشایەوە  گورگە بۆرەكانی تورك و فارس و عەرەب  نەك هەر خۆمان دەخۆن بەخوێنی سەری نەوەكانیشمان تینوون هەر خوداش دەزانێت  كەی  رۆژگارێكی دیكەی  وەها بۆ كورد هەڵدەكەوێتەوە.