هاوڵاتی ئەمڕۆ سێشەممە خاوەن پێداویستیە تایبەتەکان لە بەردەرکی سەرا لە سلێمانی خۆپیشاندانیان دەست پێکرد و داوای زیادکردنی مووچەکانیان دەکەن و هۆشداری خۆپیشاندانی سەرتاسەری دەدەن لە کۆنگرەیەکی ڕۆژنامەوانیدا نوێنەری خاوەن پێداویستییە تایبەتەکان ئەمڕۆ سێشەممە 5/7/2024 ڕایگەیاند، گوزەرانی خاوەن پێداویستییە تایبەتەکان خراپە و سەرەڕای ئەوەی مووچەکەیان کەمە لەکاتی خۆشیدا پێیان نادرێت. وتیشی، زۆرینەیان ناتوانن کار بکەن بۆ پەیداکردنی بژێوی ژیانیان، ژیانیان لەسەر ئەو مووچەیەیە بەڵام پێیان نادرێت. باسی لەوەشکرد کە چوار ساڵە سەرۆکی حکومەتی هەرێم ڕەتیدەکاتەوە بیانبینێت بۆ گفتوگۆکردنی کێشەکانیان و لەگەڵ نوێنەرانی ئەو چینەی کۆمەڵگا کۆنابێتەوە. هاوکات خاوەنپێداویستییە تایبەتەکان هۆشداری دەدەنە حکومەتی هەرێم و دەڵێن، گەر مووچەکانیان زیاد نەکرێت خۆپیشاندانی سەرتاسەری ئەنجام دەدەن و تا کاتی هەڵبژاردن مۆڵەت دەدەن بە حکومەتی هەرێم. لە ئێستادا مووچەی خاوەن پێداویستییەکان لە نێوان 100 بۆ 150 هەزار دینارەو داوا دەکەن موچەکانیان هاوتای مووچەی خاوەنپێداویستییە تایبەتەکانی عێراق بکرێت کە لە 250 هەزار دینار کەمتر نییە. ئەوەش لە کاتێکدایە، هاوڵاتییان و مووچەخۆرانی هەرێم لە مانگی ئایاردان، بەڵام هێشتا مووچەی مانگی نیسانیان وەرنەگرتووە و هێشتا هیچ وادەیەکیش بۆ دابەشکردنی مووچە رانەگەیەنراوە.
.jpg)
هاوڵاتی ئەمڕۆ سێشەممە، 7ی ئایاری 2024، دادگەی فیدراڵی دانیشتنێک دەکات و تێیدا تاوتوێی دوو سکاڵا دەکات کە لەلایەن دوو پەرلەمانتاری عێراقەوە لە دژی مانەوەی هێزەکانی ئەمریکا لە دژی سەرۆکوەزیران و سەرۆککۆماری عێراق تۆمارکراون. سکاڵاکە لەلایەن پەرلەمانتاران مستەفا جەبار سەنەد و باسم خەزعەل خەشانەوە تۆمارکراون و داوایان لە دادگە کردووە، رەزامەندی مانەوەی هێزەکانی ئەمریکا لە عێراق بە نادروست بزانێت و هەڵیبوەشێنێتەوە، ئەو شوێن و دامەزراوانەشی هێزەکانی ئەمریکای تێدان لە دوای رێککەوتننامەی نێوان ئەمریکا و عێراق بۆ عێراق بگەڕێندرێتەوە. هەروەها قەرەبووکردنەوەی ئەو زیانانەی بەهۆی ئەو کردەوانە کراون لە دوای کۆتاییهاتنی رێککەوتنامەکە لە 1-1-2009 روویانداوە. هێزەکانی ئەمریکا ساڵی 2003 کۆتاییان بە دەسەڵاتی رژێمى بەعس هێنا، بەڵام ساڵی 2011 بە رێککەوتن لەگەڵ حکومەتی عێراق کشانەوە و دواى سەرهەڵدانى داعش لە ساڵی 2014 جارێکی دیکە هێزەکانى ئەمریکا بۆ یارمەتیدانی عێراق لە شەڕی دژی رێکخراوەکە لەسەر داواکاریى فەرمیى حکومەتى عێراق گەڕانەوە.
هاوڵاتی/ سازگار ئەحمەد نوێنەری گشتیی مامۆستایانی وانەبێژ لەبارەی وەڵامی سەرۆک وەزیرانی عێراق بۆ دامەزراندنی وانەبێژانی هەرێمی کوردستان زانیاری دەخاتەڕوو. ئەمڕۆ دووشەممە، 6ی ئایاری 2024، کارۆخ عەبدوڵڵا، نوێنەری گشتیی مامۆستایانی وانەبێژانی هەرێمی کوردستان بە هاوڵاتی راگەیاند، "لە سەرچاوەیەکی فەڕمی باوەڕپێکراو پێیان راگەیاندم لە کۆبوونەوەیەکدا محەمەد شیاع سودانی، سەرۆک وەزیرانی عێراق وتیەتی ناتوانین تەرخانکاری دارایی بکەین بۆ دامەزراندنی وانەبێژانی هەرێمی کوردستان". رۆژی 30ی نیسانی 2024، دکتۆر ئالان حەمەسەعید، وەزیری پەروەردەی هەرێمی کوردستان لە سەردانی بۆ بەغدا چاویکەوت بە سەرۆک وەزیرانی عێراق، لەم دیدارە دکتۆر ئالان لیستی هاوپێچی مامۆستایانی وانەبێژی ئاڕاستەی سودانی کرد بۆ دابینکردنی پارەی دارایی پێویست بۆ وانەبێژانی هەرێمی کوردستان تاوەکو حکومەتی هەرێم وانەبێژانی دابمەزرێنێت". نوێنەری گشتیی مامۆستایانی وانەبێژانی هەرێمی کوردستان وتی، "حکومەتی هەرێمی کوردستان و وەزارەتی پەروەردە چاوەڕێی وەڵامی حکومەتی ناوەندە بە نووسراوی فەرمی، هەروەها ئێمەش لەسەرخەتین لەگەڵ پەرلەمانتارانی کورد لە بەغدا بۆ ئەوەی لە هەمواری بودجەی عێراقدا کە بڕیارە بەم نزیکانە بچێتە پەرلەمانی عێراق بۆ گفتوگۆ، مافی مامۆستایانی وانەبێژ تێدا دیاری بکرێت". بۆ دامەزراندنی کۆی مامۆستایانی وانەبێژ حکومەتی هەرێمی کوردستان پێویستی بە 18 ملیار و 398 ملیۆن و 700 هەزار دینارە کە ژمارەیان 37,734 وانەبێژە .
هاوڵاتی/ سازگار ئەحمەد بڕیاربوو لە سەرەتای ئەم هەفتەیە مووچەی لیوا هاوبەشەکانی سەر بە وەزارەتی پێشمەرگە دابەشبکرێت، بەڵام بەهۆی دابەشنەکردنی مووچەی فەرامانبەرانی هەرێمی کوردستانەوە بۆ کۆتایی هەفتە دواکەوت. ئەمڕۆ دووشەممە، 6ی ئایاری 2024، بەرپرسێکی وەزارەتی پێشمەرگە لە یەکێک لە لیوا هاوبەشەکانی سەر بە وەزارەتی پێشمەرگەی حکومەتی هەرێمی کوردستان کە نەیویست ناوی ئاشکرا بکرێت بە هاوڵاتی راگەیاند، "بڕیاربوو سەرەتای ئەم هەفتەیە مووچەی مانگی نیسانی لیوا هاوبەشەکانی سەر بە وەزارەتی پێشمەرگە دابەشبکرێت، بەڵام بۆ رۆژی پێنجشەممە، 9ی ئایاری 2024 دواکەوت". ئەو سەرچاوەیە ئاماژەی بەوەکرد، "هۆکاری دواخستنی دابەشکردنی مووچەی لیواکان کە لەلایەن هاوپەیمانانەوە پارەیان بۆ خەرجدەکرێت بەهۆی ئەوەیە کە تاوەکو ئێستا بەغدا پارەی بۆ مووچەی مانگی چواری فەرمانبەرانی هەرێمی کوردستان نەناردووە". مانگانە هاوپەیمانان نزیکەی 32 ملیار دینار بۆ مووچەی لیوا هاوبەشەکانی هیزەی پێشمەرگە دەنێرن و لە ماوەی رابردوودا چەندین جار هۆشداری تووندیان داوەتە هەرێمی کوردستان لەبارەی دواخستنی مووچەی لیوا هاوبەشەکان و ریکخستنەوەی هێزەکانی پێشمەرگە.
هاوڵاتی سەرۆکایەتی هەرێمی کوردستان رایگه‌یاند، نێچیرڤان بارزانى و ئیبراهیم ره‌ئیسى، سه‌رۆك كۆماری ئێران كۆبونه‌ته‌وه و جه‌ختیان له بره‌ودان به په‌یوه‌ندییه‌كانى ئێران له‌گه‌ڵ عێراق و هه‌رێمى كوردستان له‌سه‌ر بنه‌ماى دراوسێیه‌تیى باش و به‌رژه‌وه‌ندیى هاوبه‌ش و به‌رزكردنه‌وه‌ى ئاستى ئاڵوگۆڕى بازرگانى و په‌یوه‌ندیى ئابوورى كرده‌وه. سەرۆکایەتی هەرێمی کوردستان له راگه‌یه‌ندراوێكدا سەبارەت بە کۆبونەوەکەی نێوان سەرۆکی هەرێمی کوردستان و سەرۆککۆماری ئێران باسی له‌وه‌كردووه، به‌یانیى ئه‌مڕۆ دوشه‌ممه، نێچیرڤان بارزانى و ئیبراهیم ره‌ئیسى له تاران كۆبوونه‌ته‌وه، هه‌ریه‌كه له جێگرانى سه‌رۆك و وه‌زیرى ناوخۆ و شاندێكى سه‌رۆكایه‌تیى هه‌رێمى كوردستان ئاماده‌بوون. وەک لە راگەیێنراوەکەی سەرۆکایەتی هەرێمدا هاتووە، لە کۆبونەوەکەدا هه‌ردوولا جه‌ختیان له بره‌ودان به په‌یوه‌ندییه‌كانى ئێران له‌گه‌ڵ عێراق و هه‌رێمى كوردستان له‌سه‌ر بنه‌ماى دراوسێیه‌تیى باش و به‌رژه‌وه‌ندیى هاوبه‌ش و به‌رزكردنه‌وه‌ى ئاستى ئاڵوگۆڕى بازرگانى و په‌یوه‌ندیى ئابوورى كردووەتەوە. باس لەوەشکراوە، "ره‌ئیسى سوپاس و پێزانینى كۆمارى ئیسلامى بۆ هه‌رێمى كوردستان ده‌ربڕى بۆ ئه‌و هاریكارییه‌ى پێشكه‌ش به زیاره‌تكارانى ئێرانى بۆ مه‌زارگه پیرۆزه‌كان له باشورى عێراق ده‌كات له كاتى تێپه‌ڕبونیان به هه‌رێمى كوردستاندا". دەقی راگەیەندراوەکەی سەرۆکایەتی هەرێمی کوردستان: هه‌ردوو سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى و ره‌ئيسى، جه‌خت له بره‌ودان به په‌يوه‌ندييه‌كان ده‌كه‌نه‌وه به‌يانيى ئه‌مڕۆ دووشه‌ممه 2024/5/6 به‌ڕێز نێچيرڤان بارزانى، سه‌رۆكى هه‌رێمى كوردستان، له تاران له‌گه‌ڵ به‌ڕێز ئيبراهيم ڕه‌ئيسى، سه‌رۆكى كۆمارى ئيسلاميى ئێران، كۆبووه‌وه. له كۆبوونه‌وه‌كه‌دا كه به‌ڕێزان جێگرانى سه‌رۆك و وه‌زيرى ناوخۆ و شاندێكى سه‌رۆكايه‌تيى هه‌رێمى كوردستان ئاماده‌ى بوون، هه‌ردوولا جه‌ختيان له بره‌ودان به په‌يوه‌ندييه‌كانى ئێران له‌گه‌ڵ عێراق و هه‌رێمى كوردستان له‌سه‌ر بنه‌ماى دراوسێيه‌تيى باش و به‌رژه‌وه‌نديى هاوبه‌ش و به‌رزكردنه‌وه‌ى ئاستى ئاڵوگۆڕى بازرگانى و په‌يوه‌نديى ئابوورى كرده‌وه، هه‌روه‌ها ستايشى په‌يوه‌نديى دێرين و مێژووييى نێوان كۆمارى ئيسلامى و هه‌رێمى كوردستانيان كرد. سه‌رۆك ڕه‌ئيسى سوپاس و پێزانينى كۆمارى ئيسلامى بۆ هه‌رێمى كوردستان ده‌ربڕى بۆ ئه‌و هاريكارييه‌ى پێشكه‌ش به زياره‌تكارانى ئێرانى بۆ مه‌زارگه پيرۆزه‌كان له باشوورى عێراق ده‌كات له كاتى تێپه‌ڕبوونيان به هه‌رێمى كوردستاندا. لاى خۆيه‌وه به‌ڕێز سه‌رۆكى هه‌رێمى كوردستانيش سوپاسى پشتگيرى و هاريكاريى ئێرانى بۆ عێراق و هه‌رێمى كوردستان كرد. له ته‌وه‌رێكى ديكه‌ى كۆبوونه‌وه‌كه‌دا داكۆكييان له پێويستى و گرنگيى به‌رده‌واميى هه‌ماهه‌نگى و هاريكاريى هاوبه‌شى كۆمارى ئيسلاميى ئێران له‌گه‌ڵ عێراق و هه‌رێمى كوردستان كرده‌وه بۆ پاراستنى ئارامى و سه‌قامگيريى ناوچه‌كه.
هاوڵاتی به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی كه‌شناسی و بومه‌له‌رزه‌زانی هه‌رێمی كوردستان رایگه‌یاند، ئه‌مڕۆ ئاسمان هەوری تەواو دەبێت، لەگەڵ نمەباران هەندێكجار بۆ تاوەباران و بروسکەی ناوبەناو دەگۆڕێت و سبەینێش ئاسمان هەورى تەواو دەبێت، لە کاتەکانی بەیانى زو تاوەبارانی مام ناوەند و هەورە تریشقە ده‌بێت. بەڕێوەبەرایەتی گشتی کەشناسی و بومەلەرزەزانی هەرێم بڵاویکردەوە، ئەمڕۆ دوشەممە ئاسمان هەوری تەواو دەبێت لەگەڵ نمە باران و هەندێک جار بۆ تاوەباران و بروسکەی ناوبەناو دەگۆڕێت لە زۆربەی ناوچەکانی هەرێم، هاوکات رێژەی دابارین لە ناوچە شاخاوییەکان و ناوچەکانی پارێزگاکانی سلێمانی و هەڵەبجە زیاتر دەبێت. ئاماژەی بەوەشکردوە، بەراورد بە دوێنێ، پلەکانی گەرما یەک بۆ سێ پلە نزم دەبنەوە. سەبارەت بە کەشوهەواى سبەینێ سێشەممە، ئاسمان هەورى تەواو دەبێت، لەکاتەکانی بەیانى زوو تاوەبارانی مامناوەند وهەورەتریشقە لە سنوورى باشووری پارێزگاى دهۆک و سنوورى پارێزگاى هەولێر دەبێت پاشان کاریگەری بۆ تەواوی ناوچەکانی هەرێم درێژدەبێتەوە و لەکاتەکانی ئێوارە کاریگەری لاواز دەبێت". بەگوێرەى راگەیەندراوەکە "پلەکانی گەرما نزمدەبێتەوە بە نزیکەى 1-3 پلە بەراورد بە تۆمارکراوەکانی ئەمڕۆ". لەراگەیەندراوەکەدا بەرزترین پلەکانی گەرمای پێشبینیکراو بە پلەی سیلیزی بەمجۆرە دیارییکراوە: هەولێر : 24 سلێمانی : 22 دهۆک : 22 زاخۆ : 23 هەڵەبجە : 23 کەرکوک : 28 سۆران : 24 حاجی ئۆمەران : 13 گەرمیان : 29
هاوڵاتی شەوی رابردوو ئاگر لە بازاڕی قەیسەریی هەولێر کەوتەوە و بەپێی هەڵسەنگاندنە سەرەتاییەکانی بەرگریی شارستانی، زیاتر لە 370 دووکان سووتاون. هاوکات دوو لیژنە بۆ دیاریکردنی زیانە ماددییەکان و هۆکاری کەوتنەوەی ئاگرەکە پێکهێندراون و ئەمە چوارەم ڕوداوی ئاگرکەوتنەوەیە لەم ساڵدا لەناو بازاڕەکانی هەولێردا. شەوی رابردوو ئاگرێک لە بازاڕی قەیسەریی هەولێر کەوتەوە و تیمەکانی بەرگریی شارستانیی هەولێر دوای نزیکەی سێ کاتژمێر توانییان ئاگرەکە کۆنترۆڵ بکەن، ژمارەیەک هاووڵاتی و کارمەندی بەرگریی شارستانیش بریندار بوون وقایمقامی هەولێر رایگەیاند، ئێستا مەترسی نەماوە ئاگر دروست ببێتەوە و تیمەکان سەرقاڵی لێکۆڵینەوە، "بەپێی خەمڵاندنی سەرەتایی 372 دووکان سووتاون، بەڵام ئەوە ژمارەی کۆتایی نییە." سەبارەت بە هۆکاری ئاگرکەوتنەوەکە وتیشی، "تاوەکو ئێستا هۆکاری دروستبوونی ئاگرەکە دیارنییە." ئاگرەکەی بازاڕی قەیسەری هەولێر چوارەم ڕوداوی گەورەی ئاگرکەوتنەوەیە لەمساڵدا، پێستریش لە ٢٧ـی شوباتی ئەمساڵ، ئاگر لە بازاڕی لەنگەی شاری هەولێر کەوتەوە، ئەوکات پارێزگاری هەولێر رایگەیاند، ١٦٦ دوکان بەتەواوی سوتاون نزیکەی ٩٠ کەس بەهۆی ئاگرەکەوە تەندروستییان تێکچووە کە ٢٤ کەسیان رەوانەی نەخۆشخانە کران. دواتر و لە ٨ـی نیسانی ئەمساڵدا، دووبارە ئاگر لە بازاڕی لەنگەی هەولێر کەوتەوە و ئەمجارە بەهۆی ئاگرەکەوە نزیکەی ٥٠ دوکان سوتان، ئەوەش سێیەم رووداوی ئاگرکەوتنەوە بوو لە بازاڕەکە لە ساڵی ٢٠١٨ـەوە. هاوکات لە ٢٣ـی نیسانی ئەمساڵیشدا، ئاگر لە بازاڕی شێخەڵای هەولێر کەوتەوە و بەهۆیەوە چەندین دوکان سوتان و کاسبکاران دووبارە زیانێکی زۆریان بەرکەوت. جێگەیباسە لە سەرجەم رووداوەکانی ئاگرکەوتنەوەدا لەمساڵدا، زیانێکی زۆر بەر کاسبکار و خاوەن دوکانەکان کەوتووە و زۆری ڕوداوەکانی ئاگرکەوتنەوەش گومانی لای هاوڵاتییان و کاسبکاران دروست کردووە.
هاوڵاتی ئه‌ندامێكی ئه‌ندامی ئه‌نجومه‌نی نوێنه‌رانی عێراق له‌دوای كۆبونه‌وه‌یان له‌گه‌ڵ محه‌مه‌د شیاع سودانی سه‌رۆك وه‌زیران رایده‌گه‌یه‌نێت، موچه‌ی مانگی (نیسان/4)ی 2024ی فه‌رمانبه‌رانی هه‌رێم به‌ده‌ستپێكردنی ته‌وتین و ڕاده‌ستكردنی داهاتی ناوخۆ، ره‌وانه ده‌كرێت. ئێوارەی ئەمڕۆ بە ئامادەبوونی وەزیری کشتوکاڵی عێراق، وەزیری کشتوکاڵی هەرێمی کوردستان و فراکسیۆنەکانی پارتی، یەکێتی، یەکگرتوو و کۆمەڵ لە پەرلەمانی عێراق، لەگەڵ محەممەد شیاع سوودانی، سەرۆکوەزیرانی عێراق کۆبوونەتەوە. بەگوتەی سۆران عومەر لە کۆبوونەوەکەدا، لەبارەی ناردنی مووچەی فەرمانبەرانی هەرێمی کوردستان، سوودانی گوتوویەتی، "حکومەتی هەرێمی کوردستان تازە رازیی بووە کە داهاتی نانەوتی رادەست بکات و بانکی TBIیش دەست بە تەوتین بکات؛ مووچەی مانگی نیسان بە دەستپێکردنی تەوتین و رادەستکردنی داهاتی ناوخۆ دەنێردرێت". سۆران عومه‌ر ئاماژه‌ی به‌وه‌شكردوه، "پرسیم ئایا ته‌نها بانكی TBI ده‌توانێت ته‌وتین بكات، وتی به‌ڵێ له‌گه‌ڵیان دانیشتوم ئاماده‌ییان هه‌یه، ده‌رباره‌ی قبوڵكردنی (هه‌ژماری من) ئاماژه‌ی به‌وه‌كرد جارێ ئه‌وه‌ی له‌وێ حسابی بۆكراوه‌ته‌وه قبوڵی ئه‌كه‌ن، ئه‌وی دیكه له تی بی ئای حسابی بۆ ده‌كرێته‌وه، موچه‌ی مانگی (نیسان/4)یش به‌ده‌ستپێكردنی ته‌وتین و ڕاده‌ستكردنی داهاتی ناوخۆ دێت". حکومەتی هەرێمی کوردستان پڕۆژەی 'هەژماری من'ـی هەیە و عێراقیش پڕۆژەی 'تەوتین'. وەزارەتی دارایی لەگەڵ بانکی بازرگانیی عێراق (TBI) هاوئاهەنگی دەکات کە بەشدار بێت لە بەبانکیکردنی مووچەی فەرمانبەرانی هەرێمی کوردستان. وەزیری دارایی هەرێمیش ئەمڕۆ لە کۆنگرەیەکی ڕۆژنامەوانیدا لەو بارەیەوە ئاماژەی دا بەوەی "بانکی TBI بەشدارە لە پڕۆژەی 'هەژماری من'." ئاوات شێخ جەناب گوتی ''هەژماری من، بانک نییە، بەڵکو سیستمە و چەندین بانک لەخۆدەگرێت کە سەرجەمیان متمانەپێکراوی بانکی ناوەندیی عێراقن.''
.jpg)
هاوڵاتی لە ناوچەی پیشەسازی قەزای کەلار کاسبکارێک بەهۆی کەوتی کەلەی بارهەڵگر بەسەردیدا گیانی لەدەستدا. ئەمڕۆ یەکشەممە، 5ی ئایاری 2024، بەڕێوەبەرایەتیی پۆلیسی گەرمیان رایگەیاند، "بەیانی ئەمڕۆ لە ناوچەی پیشەسازی قەزای کەلار لەکاتی گۆڕینی چوپی هەوای ئۆتۆمبێلێکی بارهەڵگر کەلەی ئۆتۆمبێلەکە بەسەر شاگردی دوکانەکەدا کەوت و لەئەنجامدا گیانی لەدەستدا". ئاماژە بەوەشکراوە، "ئەوەی گیانی لەدەستداوە بەناوی (غەزوان غازی خلیل) لەدایکبووی 2005 دانیشتوی قەزای کەلارە، لەئێستادا تەرمی ناوبراو ڕەوانەی پزیشکی دادی کەلارکراوە و خاوەنی دوکانەکەش راگیراوە".
هاوڵاتی وتەبێژی وەزارەتی دارایی و ئابووریی حکومەتی هەرێمی کوردستان لەبارەی دواکەوتنی مووچەی مانگی چوار روونکردنەوە دەدات و هۆکاری دواکەوتنی بۆ بەغدا دەگێڕێتەوە. ئەمڕۆ یەکشەممە، 5ی ئایاری 2024، هونەر جەمال، وتەبێژی وەزارەتی دارایی و ئابووریی هەرێمی کوردستان لەبارەی دواکەوتنی دابەشکردنی مووچەی مانگی چوار بە میدیای یەکێتی راگەیاندووە، "ئەوەی لەسەر ئێمەیە کردوومانە و هۆکاری دواکەوتنی مووچە، وەزارەتی دارایی حکومەتی عێراقە، هەروەها دەبێت ئەم هەفتەیە پارەی مووچە بگات". ئاماژەی بەوەداوە، "بەراورد بە مانگەکانی دوو و سێ، نەخێر هیچ پارەیەکی زیادە داوانەکراوە لە حکومەتی عێراق"، روونیشیکردەوە، "ژمارەکە کەمێک زیاترە لەوەی دێت ئێمە 969 ملیار دینارمان داوا کردووە و ئەم مانگەش 970 ملیارمان داوا کردووە، بەڵام عێراق نزیکەی 20 ملیارێکی لێ دەبڕێت کە بەشی خانەنشینانە".
هاوڵاتی/ سازگار ئەحمەد شارەزایەکی کەشناسی هەرێمی کوردستان دوایین گۆڕانکارییەکانی کەشوهەوا ئاشکرادەکات و دەڵێت "دوو شەپۆلی دیکەی بارانبارین ناوچەکانی هەرێمی کوردستان دەگرێتەوە". ئەمڕۆ یەکشەممە، 5ی ئایاری 2024، شاڵاو هیدایەت، شارەزای کەشناسی بە هاوڵاتی راگەیاند، "پێشبینیدەکرێت بەهۆی هاتنی هەور لە تورکیا و دروستبوونی هەوری ناوخۆیی ئەمرۆ یەکشەممە تاوە باران و هەوره بروسکە دەستپێبکاتەوە سەرەتاش لە ناوچەکانی بادینانەوە دەبێت و دواتر بۆ سنوری هەولێر و ئینجا کۆیە و ئیدارەی راپەرین، دواتر ناوچە جیاوازەکانی سنووری پارێزگای سلێمانی و هەڵەبجە و دەوروبەریان دەگرێتەوە ئەگەری هەیە بەشێکی ناوچەکانی گەرمیانیش بگرێتەوە". ئاماژەی بەوەشکر، "چەقی کاریگەری ئەم حاڵەتە بە زۆری کاتەکانی نیوەڕۆ و دوانیوەڕۆ بۆ کاتەکانی مەغریب دەبێت لە بەشێک شوێن ئەگەری تاوەبارانی بەهێز هەیە لەگەڵ روودانی هەوره بروسکە و تەرزە وە تەرزەی قەبارە گەورەش ئەگەر کراوەیە بۆ هەندێک شوێنی دیاری نەکراو هاوکات لەکاتی تاوەکاندا خێرایی با زیاد دەکات ئەگەری بەرزبوونەوەی ئاستی ئاو هەیه لە هەندێک شوێن و دروستبوونی لافاو لە هەندێک شوێن ئەگەرێکی کراوەیە تایبەت ئەو شوێنانەی تاوەی بەهێز دەیانگرێتەوەو مەترسییان لەسەرە". ئەو شارەزای کەشناسە وتی، "دووبارە لە درەنگانی ئەمشەوە بۆ سبەی دووشەممە بەتایبەتی هەرێمی کوردستان دەکەوێتەوە ژێر کاریگەری نزمە پاڵە پەستۆیەکی تری بەرفراوان و چالاکی دەریای ناوەڕاست کە بارانی تر بەو هۆیەوە دەستپێدەکاتەوە بەشێوەی گشتگیر کە تا چوارشەممە کاریگەری دەمێنێتەوە ناوبەناو بۆ چوارشەممەش ئەگەری رێژنەی لابەلا هەیە لەمەودای کاریگەری ئەم شەپۆلەشدا پێشبینی بارانێکی زۆر باشی لێدەکرێت، هەروەها بارانی زۆریش لەو ناوچانە دەبارێت کە لە حاڵەتی پێشتر تێیاندا کەمتر باری بەنسبەت ناوچەکانی تر وەک بیتوێن و پشدەرو کۆیە پلەکانی گەرما بەڕێژەی 3 تا 4 پلە دادەبەزێتەوە لە شاخە زۆر بەرزەکان ئەگەری بارینی بڕێک بەفر هەیە لەگەڵ رودانی هەورە بروسکەی بەهێز و ئەگەرەکانی روودانەوەی لافاو لەسەر بەشێک ناوچە تایبەت ئەو شوێنانەی مەترسیان لەسەرە". وتیشی، "لە هەفتەی دوا تریشدا شەپۆلێکی دیکەی باران دەرکەوتووەتەوە، بەڵام بەهارە و گۆڕانکاریەکان خێرا رووەدەن لەگەڵ جێگیربوونی باسی دەکەین".
(1).jpg)
هاوڵاتی ناوەندی راگەیاندن و چاپەمەنی هەپەگە رایگەیاند هێزەکانیان هێرشیان کردوەتە سەر بنکەیەکی سەربازی تورکیا لە هەرێمی مەتینا و لە ئەنجامی هێرشەکە 15 سەربازی تورکیا کوژراون. ناوەندی راگەیاندن و چاپەمەنی هێزەکانی پاراستنی گەل (هەپەگە) بڵاویکردەوە، ئەمڕۆ شەممە 5/4/2023 کاتژمێرەکانی بەرەبەیانیدا هێزەکانیان چاودێری جموجوڵی سەربازەکانی تورکیایان لە هەرێمی مەتینا دەکرد. لە راگەیەنراوەکە ئاماژە بەوەشکراوە، لە کاتژمێر 7:45 لە مەودایەکی نزیکەوە بە نارنجۆک، چەکی سوک و چەکی نیو ئۆتۆماتیل هێرشکرایە سەر هێزەکانی تورکیا و 15 سەربازی تورکی کوژران و پێنج کەمپ و دو سەنگەر تێکشکێندران. هەپەگە ئەوەشیخستۆتەڕووکە ، لە رۆژانی 2، 3 و 4ی مانگی (ئایار/5) چیای شەهید رەشید، دەشتی کافیا لە هەرێمی گارە شەش جار بۆردومانکران، هەروەها لوتکەی مەتینا و دەرگەلێی مەتینا سێ جار بۆردومانکران، جگە لەوەش هەرێمی ئاوی لۆلانی خواکورک یەکجار لەلایەن هێزی ئاسمانی تورکیاوە بۆردومانکرا.
هاوڵاتی دەزگای ئاسایشی هەرێم / سلێمانی رایدەگەیەنێت: بەهەماهەنگی نەهێشتنی ماددە هۆشبەرەکان و دەزگای ئاسایشی نیشتیمانی عێراق، گەورە بازرگانێکی نێودەوڵەتی ماددەی هۆشبەر دەستگیرکرا کە لە سنورەکانی نێوان عێراق و سووریا کاری بازرگانیی کردووە. بەگوێرەی راگەیێندراوی دەزگای ئاسایشی هەرێمی کوردستان، ئەمڕۆ شەممە، 05-04-2024، لە کاتی دەستگیرکردنی ئەو گەورە بازرگانەی مادەی هۆشبەر، دەستیش گیراوە بەسەر "سێ کیۆگرام و نیو" ماددەی هۆشبەر و چەندین پارچەی چەک. باسی لەوەشکردووە کە بازرگانەکەی ماددەی هۆشبەر لە سنوورەکانی نێوان عێراق و سووریا کاری بازرگانیی کردووە و لە هەفتەی رابردوودا مادەی هۆشبەری ناردووەتە بەغدا و دەستی بەسەرداگیراوە. ئاسایشی هه‌رێم ئاماژه‌ی به‌وه‌داوه كه دوای وەرگرتنی فەرمانی دادوەر و کۆکردنەوەی زانیاری هەواڵگری ورد لەسەر بوونی بازرگانێکی ماددەی هۆشبەر لەسنوری ئیدارەی ڕاپەڕین، لە ٢٠٢٤/٥/٤ توانرا تۆمەتبار (ئ ، م ، ح)دەستگیربکرێت و لەکاتی دەستگیرکردنیدا دەستبەسەر بڕی ( سێ کیلۆ گرام و نیو )ماددەی هۆشبەر و چەندین پارچە چەکی تۆمەتباردا گیرا. له راگه‌یه‌ندراوه‌كه‌ی ده‌زگای ئاسایشی هه‌رێمدا ئەوەش هاتووه، "تۆمەتبار لە ڕابردوودا چەندین جار لەهەوڵی دەستگیرکردنیدا بەچەک ڕووبەڕوی هێزە ئەمنییەکان بۆتەوە و هەڵاتووە، لە ئێستادا بە بڕیاری دادوەری لێکۆڵینەوەی ئاسایش بە ماددەی (٢٥)لە یاسای بەرەنگاربوونەوەی ماددە هۆشبەرەکان دەستگیرکراوە لێکۆڵینەوە لە کەیسەکەی بەردەوامە."
هاوڵاتی ئێواره‌ی ئه‌مڕۆ شه‌ممه له گه‌ڕه‌كی شاد له شاری هه‌ولێر، شه‌ڕ له نێوان دوو خێزان روویداوه‌و سێ کەس برینداربووه، هێزه‌كانی پۆلیس و ئاسایش چونه‌ته شوێنی رووداوه‌كه و دۆخه‌كه‌یان كۆنتڕۆڵ كردوه. موقه‌ده‌م ئه‌رده‌ڵان فاتیح گوته‌بێژی ئاسایشی هه‌ولێر شەوی شەممە 5/4/2024 به میدیاکانی راگه‌یاند، شه‌ڕه‌كه‌ی گه‌ڕه‌كی شادی له نێوان دوو خێزان به‌هۆی كێشه‌ی كۆمه‌ڵایه‌تییه‌وه بووه. وتیشی، كه‌سێك له شه‌ڕه‌كه بریندار بووه و هێزه‌كانمان به‌هاوبه‌شی له‌گه‌ڵ هێزه‌كانی پۆلیس له شوێنی رووداوه‌كه بوونه و كۆنترۆڵی دۆخه‌كه‌یان كردووه. ئەوەشی روونكرده‌وه، به‌شێك له‌و كه‌سانه‌ی كه هاوبه‌شی شه‌ڕه‌كه بوون، له‌لایه‌ن ئاسایش و پۆلیسه‌وه ده‌ستگیركراون. هاوکات بە گوێرەی زانیارییەکان، لەروداوەكەدا سێ ئەندامی یەك خێزان برینداربون، برینی كەسێكیان سەختە.
هاوڵاتی ته‌ندروستیی سلێمانی لە ڕاگەیەندراوێکدا نوێترین زانیارییەکانی سەبارەت بەو هاوڵآتییە بڵاوکردەوە کە لە نەخۆشخانەی شار گومانی توشبوون بە تایخوێنبەربونی لێدەکرا. به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تیی گشتیی ته‌ندروستی سلێمانی ئەمڕۆ شەممە 4/5/2024 لە ڕاگەیەندراوێکدا بڵاویکردەوە، لەماوەی چەند ڕۆژی ڕابردوو هاوڵاتیەكی تەمەن 23 ساڵ دانیشتووی پارێزگای کەرکوك کاتژمێر 3ی شەو سەردانی بەشی فریاکەوتنی نەخۆشخانەی شار-ی كرد کە تەندروستی ناجێگیر بوو. لە راگەیەنراوی تەندروستی سلێمانی ئاماژەبەوەکراوە ،دوای ئەنجامدانی پشکنینە سەرەتاییەکان و دەرکەوتنی نیشانەکانی کە هەمان نیشانەی تای خوێنبەربوونە، ڕاستەوخۆ خرایه قاوشی تایبەت و جیاکراوە و پشکنینی تایبەتی لێ وه‌رگیرا و پشكنینه‌كانی بۆ تاقیگەی تەندروستی ناوەندنی لەبەغدا ره‌وانه‌كرا. ئەوەشخراوەتەڕو، دوای گەڕاندنەوەی ئەنجامەکان دەرەوکەوت ئەو هاوڵاتیە توشبوی ڤایرۆسی تای خوێن بەربونە ڕاستەوخۆ دەستکرا بەچارەسەرەکانی بەپی پرۆتۆکۆڵی زانستی دوای وەرگرتنی چارەسەر بۆ ماوەیهەشت ڕۆژ ئەمڕۆ شەممە بەتەندروستیەکی باشەوە ڕەوانەی ماڵەوە کرایەوە.
.jpg)
