هەسەدە وەمدانەوەى هێرشەکانى ڕاگرت دانوستان دەستیپێکرد

هاوڵاتی كورد لەسەر پۆستی سەرۆك كۆمار لەناو خۆیدا ناكۆكەو شیعەش لەسەر پۆستی سەرۆكوەزیران، ئەوەش گەورەترین گرفتی بەردەم پێكهێنانی كابینەی نوێیە، لەكاتێكدا ناوماڵی شیعە لەسەر ئەو پۆستە دابەشبوون. موقتەدا سەدر وەكو خاوەنی گەورەترین لیستی شیعە كە 73 كورسی هەیە، هەوڵی دانانی سەرۆكی حكومەت دەدات، بەڵام نوری مالكی بە 33 كورسیەوە هەوڵی كۆكردنەوەی بەرەكانی دیكە دەدات بۆ ئەوەیە سەر بكەوێت بەسەر سەدردا. كورد جگە لەوەی لەسەر پۆستی سەرۆك كۆمار ناكۆكە، هاوكات پارتی و یەكێتی لەگەڵ یەكێك لەو گروپانە نزیكایەتیان هەیەو بەجیا گفتوگۆیان هەیە. هێشتا كورد و شیعە لەنیو خۆیاندا یەكلایی نەبوونەتەوە لە دیاریكردنی پۆستەكانی سەرۆكی حكومەت و سەرۆك كۆمار، بەڵام سوننە تا رادیەك بێكێشەن و پیدەچێت محەمەد حەلبوسی سەرۆكی ئیستای پەرلەمان پۆستەكە وەرگرێتەوە بەو پێیەی زۆرینەی كورسی سوننەكانی بەدەستهێناوە. سیناریۆكانی پێكهێنانی حكومەت بەپێی نەریتێكی سیاسی كە لەدوای رووخاندنی رژێمی سەدام لە ٢٠٠٣ لەعێراقدا پەیرەو دەكرێت، پۆستی سەرۆكی حكومەت بۆ شیعەكانەو سەرۆك كۆمار بۆ كوردو پەرلەمانیش بۆ سوننەكانە. ئەگەرچی شیعەكان مەرجەعێكی ئاینییان هەیەو زۆرجار بڕیارەكانی لەنیو ماڵی شیعەدا كاریگەری یەكلایی كەرەوەی هەیە، بەڵام لە ١٨ ساڵی رابردوودا ناوماڵی شیعە یەك نەبوون. دیارترین دووبەرەی شیعەی سیاسی لەعێراقدا هەن، كە رەوتێكیان بە حەوزەی نەجەف ناسراون و موقتەدا سەدر رابەرایەتیان دەكات، رەوتەكەی دیكەش بە نزیك لەئێرانن و حەوزەی قوم و سوپای پاسدارانی ئێران ناسراون كە مالكی و هادی عامری و قەیس خەزعەلی نوێنەرایەتیان دەكەن. لەم هەڵبژاردنەدا هەردوو بەرەكە زیاتر لە ١٣٢ كورسیان بەدەستهێناوە، كەزۆرینەیان رەوتەكەی موقتەدا سەدر بەدەستیهێناوە كە خۆی دەبینێتەوە لە ٧٣ كورسی، بەوەش نیوەی زیاتری دەنگی شیعەكانی بردووە، بەڵام نوری مالكی كە ٣٣ كورسی هەیە گەڵ ١٥ كورسی لیستی فەتح و بەنیازە هاوپەیمانێتیەك بكات بۆ ئەوەی كورسیەكانیان بگەیەننە ٩٠ كورسی و پێشی سەدر بكەون. بەڵام موقتەدا سەرد بەتوندی ئەوەی رەتكردەوەو رایگەیاند كە مالكی پێشتر تاقیكراوەتەوەو سەركەوتوو نەبووە. لەئێستادا سێ سیناریۆی دیار هەن بۆ پێكهێنانی حكومەت، كە رەنگە دیارترینیان سیناریۆی سازان بێت ئەوەش بۆ رێگریكردن لەشەڕو ئاژاوە لەنیوان رەوتە شیعییەكاندا. سیناریۆی یەكەم ئەوەیە كە موقتەدا سەدر لەگەڵ سوننەكان و یەكێتی و پارتی حكومەت پێكبێنێت و باڵە شیعەكەی ئێران دوربخاتەوە، كەبریتین لە مالكی و گروپەكانی سەر بەحەشدی شەعبی. لەم سیناریۆیەدا رەنگە یەكێتی رازی نەبێت چونكە لەژیر فشاری ئێراندایەو هەروەها نزیكە لەبەرەی مالكی و فەتحەوە. سیناریۆی دووەم ئەوەیە كە مالكی و سوننەكان و یەكێتی و پارتی حوكمەت پێكبێنن و سەدر ببێتە ئۆپۆزسیۆن، پێشتر موقتەدا سەدر لەكابینەكانی پێشوودا چەندین جارێك وەزیرەكانی كشاندۆتەوە لەحكومەت و زۆرجار خۆی وەكو ئۆپۆزسیۆن نیشانداوە. ئەگەرچی بەهۆی زۆری كورسیەكانیەوە پێناچێت ئەمجارە بەئۆپۆزسیۆن رازی بێت. سیناریۆی سێیەم كە پێشبینی دەكرێت لەهەموویان زیاتر بەرجەستە بێت ئەوەش پێكهێنانی حكومەتێكە لەنێوان كوردو سوننەو هەردوو باڵەكەی شیعە بەسازان، لەو كاتەشدا ئەگەری هەیە كەسێكی هاوشێوەی كازمی دابنرێتەوە كە سەرجەم باڵەكان و ئەمریكاو ئێرانیش پێی رازی بن. موقتەدا سەدر لەچەند رۆژی رابردوودا وتی: «حكومەتی داهاتوو نە سەر بە رۆژئاوا دەبێت نە سەر بە رۆژهەڵات» ئەمەش وەكو ئاماژەیەك بۆ ئێران و ئەمریكا، كە ئەم قسەیەش تا رادەیەك لەسیناریۆی سێیەمەوە نزیكە. سیناریۆی چوارەم بریتیە لەكورد و سوننەو سەرجەم هێزە شیعەكان و سەربەخۆكان و لیستی خۆپیشاندەرەكان، كە ئەم ئەگەرەیان تا رادەیەك دوورە، چونكە پێدەچێت لیستی خۆپیشاندەران بیانەوێت وەكو ئۆپۆزسیۆن بمێننەوە، لەكوردستانیش نەوەی نەوێ بانگەشە بۆ ئەوە دەكات كە دەبێتە ئۆپۆزسیۆن. سیناریۆی پێنجەمیش دووبارەكردنەوەی هەڵبژاردنە بەو پێیەی هەندێ لایەنی شیعە تا ئێستا دانیان بەئەنجامەكاندا نەناوە، بەڵام ئەم ئەگەرەیان ئەگەرێكی لاوازە. مەرجەعیەت دوو پێشنیار دەداتە هێزە شیعیەكان بڕیارە لەچەند رۆژی داهاتوودا هەموو سەركردەكانی شیعە بانگهێشتی نەجەف بكرێن بۆ كۆبوونەوە لەگەڵ نوێنەری گەورە مەرجەعێكی شیعە، عەلی سیستانی و پەیامی ئەوی پێدەبێت بۆیان، بۆ ئەوەی رای مەرجەعیەتیان پێ بوترێت لەسەر ئایندەی حكومەتی عێراق. بەو پێیەی حەشدی شەعبی بەفەتوایەكی عەلی سیستانی دروستبوو لەساڵی ٢٠١٤ دژی داعش، بۆیە ئەگەری بەشداریپێكردنی كارای هێزە شیعەكان لەحكومەتی دهاتوو بەهێزە، هەم لەلایەن مەرجەعیەت و هەم لەلایەن ئێران و هەروەها باڵی سەدریشەوە بۆ ئەوەی كێشە بۆ حكومەتی دهاتوو دروست نەكەن. بەپێی هەندێك میدیای عێراقی سەرجەم سەركردە شیعەكان بانگی ئەو كۆبوونەوەیە دەكرێن كە لەچەند رۆژی داهاتوودا سازدەكرێت و لەكۆبوونەوەكەدا دوو بژاردە دەخرێتە بەردەم كۆبوونەوەكە، یەكێكیان پێكهێنانی حكومەتە كەهەردوو سەركردەی شیعە موقتەدا سەدرو نوری مالكی رۆڵی گەورەی تێدا دەبینن، ئەویش پێكهێنانی حكومەتێكی تەوافقییە. هەر بەپێی ئەو زانیاریانە، ئەگەر ئەو كۆبوونەوەیە شكستی خوارد ئەوا حكومەتی كازمی تا شەش مانگی تر دەمێنێتەوە وەك حكومەتی كاربەڕێكەر و لەمانگی ئایاری ساڵی ٢٠٢٢ لەكاتی یاسایی خۆیدا هەڵبژاردن دووبارە دەكرێتەوە. وەك ئەو میدیایانە باسی دەكەن، ئامانج لەكۆبوونەوەكە چارەسەری ئەو ناكۆكیانەی نێوان شیعەیە كەهەڕەشە لەعێراق دەكەن و مەرجەعە گەورەكەی نەجەف دەیەوێت شیعە بەیەكگرتوویی بمێنێتەوە. مالكی شەڕی بردنەوە لەگەڵ سەدر دەكات هەریەك لە رەوتی سەدر بەسەرۆكایەتی موقتەدا سەدرو نوری مالكی، سەرۆكی هاوپەیمانیی دەوڵەتی یاسا، بەدوو ئاراستەی جیاواز هەوڵی پێكهێنانی گەورەترین فراكسیۆنی پەرلەمانی و پێكهێانی حكومەتی نوێی عێراق دەدەن. سەدر لیژنەی دانوستاندنی بۆ قسەكردن لەگەڵ لایەنەكان دیاریكردووە و چەندین جار جەختی لەوەكردووەتەوە، سەرۆكوەزیرانی داهاتوو سەدری دەبێت.  نوری مالكی كە دووخول سەرۆكوەزیران بووە، چاوی لەوەیە جارێكی دیكە ببێتەوە سەرۆكوەزیران، ئەوەش لەڕێگەی پێكهێنانی  لیستێك كە خاوەنی 92 كورسیی پەرلەمانی بێت، ئەوەش لەگەڵ هاوپەیمانیی فەتح و چەند لایەنێكی دیكە. هەروەها بەرەی فەتح پاڵپشتی ئەم لیستە دەكات و دەیەوێت یەكێتیش قەناعەت پێبكات بچێتە ریزەوە. محموود حەیانی، ئەندامی هاوپەیمانیی فەتح بە رووداوی راگەیاند «پشت بەخودا برایانی كوردیشمان لەگەڵ دەبێت و بەربژێریشمان بۆ پۆستی سەرۆكایەتیی ئەنجومەنی وەزیران بەڕێز نوری مالكی دەبێت».  لای سەدرییەكان، نوری مالكی كۆتایی هاتووە، تاقیكراوەتەوە و چی دیكە تاقی ناكرێتەوە. بەڵام دۆخەكە هەر جۆرێك بێت، هەوڵەكانیش بەردەوام دەبن بۆ ئەوەی لایەنەكان بگەنە سازان و لەسەر كەسێكی دیاریكراو رێكبكەون. د. تاڵب كەریم، مامۆستای زانكۆو شرۆڤەكاری سیاسی دەڵێت «پێموایە هێزە سیاسییەكان دەگەنە كەسێك بۆ سەرۆكایەتیی وەزیران، بەڵێ رەنگە هەندێك دواكەوتن هەبێت، بەڵام دواجار دەگەنە رێككەوتن لەسەر كەسێك. پرسیارەكە ئەوەیە ئەو كەسە دەبێت كێ بێت و ئایا دەكرێت بەڕێز كازمی بێت، بەڵێ دەكرێت ئەو بێت. پێموایە كازمی جێگەی پەسەندنی لایەنە سیاسییەكانە، رەوتی سەدر لاری نییەو بەڕێز حەلبوسی كێشەی نییە؛ هەروەها رەزامەندی جەماوەریی و هەرێمیشی لەسەرە، بەڵام ناتوانرێت پێشبینی بكەیت لەدوایین چركە ساتەكاندا لەدۆخی سیاسیدا چی روودەدات، چونكە دۆسیەی عێراقی ئاڵۆزە.» لەم هەڵبژاردنەدا رەوتی سەدر بەبەدەستهێنانی 73 كورسی براوەی یەكەمی هەڵبژاردن و هاوپەیمانی تەقەدوومی محەممەد حەلبوسی 37 كورسی و سەربەخۆكان 35 كورسی و دەوڵەتی یاسا 33 كورسیان بەدەستهێناوە. كورسییەكانی هاویمانی فەتحیش لە 48 كورسییەوە بۆ 15 كورسی كەمبووەتەوە. كێ دەبێتە سەرۆك كۆمار؟ جگە لەبەرهەم ساڵح، هەریەكە لەمەلا بەختیار و لەتیف رەشید چاویان لەوەیە كە ببن بەكاندیدی یەكێتی نیشتیمانی كوردستان و هەریەك لەئازاد بەرواری و فواد حسێن و هۆشیار زێباریش كاندیدەكانی پارتی دیموكراتی كوردستان دەبن، ئەوەش بەپێی وتەی راوێژكارێكی پێشووی سەرۆك كۆماری عێراق. عەبدوڵا عەلیاوەیی راوێژكاری پێشووی سەرۆك كۆماری عێراق رایگەیاند، «پارتی پێداگری دەكات بۆ ئەوەی پۆستی سەرۆكی كۆماری عێراق وەربگرێت، كاندیدەكانیشی پێكدێت لە ئازاد بەرواری و فواد حسێن و هۆشیار زێباری.» لەبارەی رێككەوتنی نێوان پارتی و رەوتی سەدریشەوە بۆ پێكهێنانی حكومەتی داهاتووی عێراق، ئەو راوێژكارەی پێشووی سەرۆك كۆماری عێراق باسی لەوەكرد، لایەنی رەوتی سەدر لەگەڵ پارتی كۆبووەتەوە، بەڵام تائێستا هیچ رێككەوتنێك نەكراوە. وتیشی، پارتی یان هەر لایەنێكی تر نابێت خۆی بكات بەلایەندار لە نێوان كێشەی ماڵی شیعەداو «كورد دەبێت چاوەڕێی سەدرو مالكی بكات ئینجا گفوگۆ بكات بۆ پێكهێنانی حكومەتی نوێی عێراق.» ئەو راوێژكارەی پێشووی سەرۆك كۆماری عێراق ئاماژەی بەوەشكرد، رەوتی سەدر لەسەرجەم گروپە شیعەكان كورسی زیاتری هێناوەو ئەگەر گروپە شیعەكان هاوپەیمانی پێكنەهێنن، ئەوا پۆستی سەرۆك وەزیران بۆ موقتەدا سەدر دەبێت. لەبارەی رۆڵی ئێرانیشەوە، عەبدوڵڵا عەلیاوەیی ئەوەی خستەڕوو، ئێران و مەرجەعیەتی شیعە پشتگیری مالكی دەكەن بۆ وەرگرتنی پۆستی سەرۆك وەزیران و مالكی شانسی زیاترە پۆستی سەرۆك وەزیران وەربگرێت. دەشڵێت، «ئەگەر مالكی ببێتە سەرۆك وەزیران بۆ كورد باشە.» پاش كۆبوونەوەی رۆژی دووشەممەی وەفدی باڵای یەكێتیی نیشتمانیی كوردستان و پارتی دیموكراتی كوردستان هەردوو وتەبێژی یەكێتی و پارتی لەكۆنفرانسێكی رۆژنامەوانیدا بەشدارییان كردو رایانگەیاند كە ئامانجی هەردوولا «یەكڕیزییە». ئەمین بابەشێخ وتەبێژی یەكێتیی نیشتمانیی كوردستان لەكۆنفرانسەكەدا وتی: «پۆستی سەرۆك كۆماری هی یەكێتییە و باوەڕ ناكەم گرفتێك لەوبارەیەوە هەبێت و شایستە داراییەكان و مافەكانی خەڵك ئەولەویەتە بۆ یەكێتی نەك پۆست. « وتەبێژی یەكێتی وتیشی: «لەهەرێم و بەغدا پێویستمان بەیەكڕیزییە و لەوبارەیەوە سەردانی هەموو لایەنەكان دەكەین و هەموو هەوڵەكانمان ئەوەیە كە كورد یەكڕیز بێت و لەئێستاشدا وەفدێكمان لەبەغدایە بۆ گفتوگۆكردن لەگەڵ لایەنەكان». وتیشی: «هەموو هەوڵمان ئەوەیە یەكڕیزو بەیەك بەرنامەی كوردستانی بچینە بەغداو لەكۆبوونەوەكەی ئەمڕۆدا باسمان لەهەڵبژاردن و پێكهێنانی حكومەتی عیراق كرد.» هەروەها مەحمود محەمەد وتەبێژی پارتی دیموكراتی كوردستان رایگەیاند «سەردانێكی دۆستانەی یەكێتیمان كرد بۆ رەوینەوەی نیگەرانییەكان و پێویستمان بەدانیشتن هەبوو و هەروەها سەردانی لایەنەكانی دیكەی كوردستانیش دەكەین» . وتیشی: «ئامانجی یەكێتی و پارتی یەكڕیزییە و گفتوگۆمان لەبارەی پۆستی سەرۆك كۆمار نەكردووە، بەڵام پۆستی سەرۆك كۆماری پشكی كوردە.» مەحمود محەمەد وتیشی: «لیژنەی هاوبەش لەنێوان حكومەتی هەرێم و بەغدا پێكهاتووە بۆ ئاساییكردنەوەی رەوشی كەركوك.» سەبارەت بەپۆستی سەرۆك كۆمار، مەحمود محەممەد وتەبێژی پارتی دیموكراتی كوردستابن رایگەیاند، ئەو رێككەوتنەی لەنێوان هەموو لایەنەكان كراوە لەساڵی 2003 بەردەوامە، ئەوەی یەكلابووەتەوە كە پۆستی سەرۆككۆمار بۆ كوردە، بەڵام بۆ كێ دەبێت «كەوتووەتە سەر گفتوگۆكانمان.» داوایشی كرد لایەنەكانی عێراق لێیان بگەڕێن كە كورد لەنێو خۆدا ئەو پۆستە یەكلابكاتەوە. سەبارەت بەوەی كە ئایا پۆستەكە دەدرێتەوە بەیەكێتی وتی: «ئەوە شیاوی گفتوگۆیە.» كێن ئەوانەی هەڕەشە دەكەن؟ هەندێك لایەنی سیاسی ئامادەن ئاسایشی وڵات تێكبدەن، ئەگەر لایەنێك بەتەنیا حكومەت پێكبهێنێت،  ئەوەش بەپێی قسەی ئەیاد عەللاوی، سەرۆكی بەرەی نیشتیمانی. ئەیاد عەللاوی، لەلێدوانێكی رۆژنامەوانیدا وتی: «ئەگەر دیالۆگ نەكرێت وڵات زیانی بەردەكەوێت. هەندێك لایەنی سیاسی ئامادەن ئاسایشی وڵات تێكبدەن، ئەگەر بێت و حكومەت لەلایەن یەك لایەنەوە پێكبهێندرێت، ئەوانە ئەوەیان بەمن وتووە.» عەلاوی ناوی لایەنەكەی نەهێنا، بەڵام لەچەند رۆژی رابردوودا هێزەكانی نزیك لەئێران كەشكستیان هێناوە لەهەڵبژاردن چەند جارێك رایانگەیاندووە ساختەكاری لەهەڵبژاردنەكاندا كراوەو هەڕەشەیان كردووە. بەڵام كۆمیسیۆنی باڵای هەڵبژاردنەكانی عێراق لەڕاگەیەندراوێكدا جەخت دەكاتەوە لەوەی ئەو دوا ئەنجامانەی هەڵبژاردنە پێشوەختەكەی هەفتەی رابردووی وڵاتەكە «ئاماژەیەكن بەپاكترین هەڵبژاردن بەپێی گەواهیدانی لایەنە سیاسییەكان و چاودێرانیش.» كۆمیسیۆن لەڕاگەیەندراوێكدا وتی «كۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەكانی عێراق نەكەوتۆتە ژێر هیچ فشارێكەوەو هەموو لایەنەكان مافی تانە لێدانیان هەیە و ئەم دوا ئەنجامانەش كەبڵاوكراونەتەوە تا دادگای باڵای عێراق پەسەندیان نەكات، نابنە ئەنجامی فەرمی بۆ هەڵبژاردنەكەی 10ی مانگی 10ی ساڵی 2021.» هاوكات لایەنەكانی خۆیان بە «ئەنجومەنی هێزی بەرگریكار لەعێراق» ناوزەد دەكەن، راگەیەندراوێكیان بڵاوكردۆتەوەو بەزمانێكی توند رەخنەیان لەكۆمیسیۆن گرت. لەڕاگەیەندراوەكەیاندا ئەو لایەنانە دەڵێن «دەستی دەرەكی لەئەنجامەكانی هەڵبژاردندا هەبووە و دەستكاریكردنی ئەنجامەكانی هەڵبژاردنیش بەسەرپەرشتی حكومەت بووە و ئەمانەش بوونەتە هۆكاری شكستی كاری كۆمیسیۆن و نەتوانێت لەبەرامبەر خواستە دەرەكییەكاندا هەڵوێستی هەبێت، ئەمەش وڵاتەكە دەبات بەرەو كەناری داڕمان.» ئەو لایەنانەی ئەو راگەیەندراوەیان مۆر كردووە دەڵێن «وەها چاوەڕوانمان دەكرد كۆمیسیۆن ئەو رێبازە هەڵەیەی چاك بكردایەتەوە تا قەیران رووینەدایە، بەڵام پێداگرتنێكی سەرسەختانە دەبینرێت بۆ نانەوەی قەیرانی زیاتر لەڕێی سووربوون بەوەی درێژەبدرێت بەو رێبازە هەڵەیە.» ئەم هێزانەی خۆیان بەهێزی بەرگریكاری عێراقی ناودەبەن لەڕاگەیەندراوەكەشیاندا دەڵێن «عێراق هەمیشە رێگر بووە لەهەموو ئەو پڕۆژە قێزەونانەی گەلی عێراق بەئامانج دەگرن.» ئەم ئەنجومەنەش داوا لەخەڵكی عێراق دەكات و هانیشیان دەدات بۆ خۆپیشاندان و رژانە سەر شەقامەكان دژ بە وەكو دەڵێت «ئەو پیلانگێڕیانەی بەرامبەر خەڵكی عێراق دەكرێن.» ئەو لایەنانەی ئەم ئەنجومەنەیان پێكهێناوە، لەوانە، كەتائیبی حزبوڵا و عەسائیب ئەهلولحەق و نوجەبا و كەتایبی سەیدولشوهەدا، بەوە ناسراون كە سەر بەكۆماری ئیسلامی ئێرانن شیعە سەنگی جارانیان نەماوە و كوردیش یەك گوتار نییە پاش بڵاوبوونەوەی ئەنجامە بەراییەكانی هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق، لایەنە دۆڕاوەكانی هەڵبژاردنەكە كەوتنە تانەلێدان و تاوانباركردنی كۆمیسیۆن كەهەوڵی ساختەكاری و گۆڕینی دەنگەكانیان دراوە. شیعەكان لەهەڵبژاردنی رابردودا خاوەنی ١٦٧ كورسی بوون، بەڵام بەپێی ئەنجامە بەراییەكان خاوەنی ١٣٢ كورسین، جگە لەوەش هاتنی سەربەخۆكان جیاوازییەكی تری ئەم هەڵبژاردنە بوو. بەرەی فەتح كەنوێنەری ئەو میلیشایانەیە كە نزیكن لەئێرانن، سەرەڕای ئەوەی كە ١٢٠ هەزار چەكداریان هەیە نەیانتوانی دەنگی چەك زاڵ بێت و كاریگەری لەسەر دەنگدەر هەبێت، فەتح بەو گۆڕانكاریانەش لەدەنگەكانیان كراوە ١٥ كورسیەكیان هێناوە كە لە رابردوو خاوەن ٤٨ كورسی بوون. كورد لەم هەڵبژاردنە زیاتر لە ٦٠ كورسی هێناوە، بەڵام خاڵی لاوازی كورد ئەوەیە یەك گوتاری سیاسی نیشتیمانی نیە. لەگەڵ ئەوەی كورسیەكانی زیادی كردوە، بەڵام كورد لەچاو ساڵانی رابردوو لاوازتر دەردەكەوێت، ئەگەر وەكو پێكهاتەیەك نەچنە نێو پرۆسەی دانوستان لەگەڵ لایەنە شیعەكاندا. دووشمەی رابردوو شاندێكی پارتی دیموكراتی كوردستان سەردانی سلێمانیان كردو لەگەڵ هەریەكە لەیەكێتی و گۆڕان و سۆسیالیست كۆبوونەوە. وتەبێژی پارتی دیموكراتی كوردستان لەبارەی سەردانەكەیان بۆ سلێمانی وتی «ویستی ئێمە دروستكردنی یەكڕیزییە تاوەكو بتوانین ئەو مافانەی هەمانە  بیانپارێزین و ئەوانەی بەدەستنەهاتوون، بەدەستیان بهێنین. كێ پارێزگاری لەمافی كورد بكات، بۆ پێكهێنانی حكومەت لەگەڵ ئەو دەبین.» وتیشی «هەوڵی پارتی ئێستا بۆ ئەوەیە كەئەو شتانەی لەكارنامەی حكومەتی داهاتووی عێراق دەنووسرێن، لەبەرژەوەندیی خەڵكی هەرێمی كوردستان و هاونیشتمانیان بێت. ئەوەش پشتیوانیی هەموو لایەنەكانی هەرێمی كوردستانی پێویستە.» پێدەچیت لە رۆژانی داهاتوودا یەكێتی و پارتی كۆبوونەوەی دیكە ئەنجامبدەن، بەو پێیەی مەحمود محەمەد وتی  «لەم كۆبوونەوانەدا لەبارەی پێكهێنانی حكومەت شتێكی وامان باس نەكرد، چونكە ئامانج لەسەردانەكە، دۆستانە بوو و بۆ رەوینەوەی ئەو نیگەرانییانە بوون كە لەكاتی هەڵمەتی هەڵبژاردن دروستببوون. بێگومان سەردانی دیكە دەبن و لیژنەی تایبەت دروست دەبن بۆ ئەوەی بزانین چۆن پێكەوە كاربكەین و لەسەر ئەو پرەنسیپانەی پێشتر دامانناون بەشداریی حكومەت بكەین.» مەحمود محەمەد پێی وایە كە عێراق بەلایەنێكی دیاریكراو بەڕێوەنابرێت، وتی «كورد دەبێت وەكو نەتەوەی دووەم بەشداربێت لەدەسەڵات و بڕیاردان، دەبێت هەموو لایەنەكان پێكەوە بەشداربین لەبەڕێوەبردنی عێراق.» گۆڕان لەهەڵبژاردنی پێشوەختەی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق هیچ كورسییەكی بەدەستنەهێنا، لەبارەی مامەڵەی پارتی لەگەڵ گۆڕان، مەحمود محەمەد وتی: «گۆڕان ئەگەر كورسیی پەرلەمانیشی نەبێت، بزووتنەوەیەكە بوونی لەگۆڕەپانی سیاسیی كوردستان هەیەو قورسایی و جەماوەری خۆی هەیە... وەكو ئەوەی ئێمە رێككەوتنی ئیداری و سیاسیمان لەگەڵ گۆڕان هەبووە، تاوەكو ئێستا بەردەوامن و بۆیە پێكەوە دانیشتین و زۆر دۆستانە گفتوگۆمان كردو لەسەر كۆمەڵێك بابەتی گرنگ هاوڕابووین.» لەبارەی هەڵوێستی یەكێتیشەوە، مەحمود محەمەد وتی «هەردوولامان لەسەر ئەوە هاوڕابووین كە بەڵێ، دەبێت هەموو كوردستانییەكان پێكەوە لەم پرۆسەیەدا بەشداربن و پشتیوانی بكەن بۆ ئەوەی بەرگەی ئەو ئاڵنگارییانە ببینەوە كە لەداهاتوودا رووبەڕوومان دەبنەوە.» تێڕوانینێكی باو هەیە كەدەڵێت، پارتی بۆ پێكهێنانی حكومەت لەسەدرەوە نزیكە و یەكێتیش لەمالكی و خەمیس خەنجەر، وتەبێژی پارتی لەم باریەوە وتی: «كام لایەن زیاتر نزیك بێت لەوەی پارێزگاری لەمافەكانی كورد بكات و باوەڕیان وابێت كەكێشە هەڵپەسێراوەكان چارەسەردەكرێن، لەگەڵ ئەو لایەنە بەشدار دەبین.»

هاوڵاتی سەرۆکی ئاژانسی نێودەوڵەتی وزەی ئەتۆم  رایگەیاند:" لە چەند هەفتەی کەمی داهاتوو دەردەکەوێت رێککەوتنی ئەتۆمی ئێران "زیندوو دەکرێتەوە" یاخود نا". رافائێل گرۆسی، سەرۆکی ئاژانسی نێودەوڵەتیی وزەی ئەتۆم  رایگەیاند، لە چەند هەفتەی کەمی داهاتوو دەردەکەوێت رێککەوتنی ئەتۆمی ئێران "زیندوو دەکرێتەوە" یاخود نا؛ وتیشی حکومەتی ئێران بەفەرمی  داوای لێکردووم سەردانی وڵاتەکەیان بکەم تاوەکو لە نزیکەوە تاوتوێی ئەو بابەتە بکەن. بابەتی سەرەکی کە بڕیارە هەردوولا گفتوگۆی لەبارەیەوە بکەن دەستپێکردنەوەی چاودێریکردنی بەرنامە ئەتۆمییەکەی ئێرانە بەشێوەیەکی راستەوخۆ لەنێو وێستگە ئەتۆمییەکان ئەوەش لەڕێگەی کاراکردنەوەی کامێرەکانی چاودێریکردنی سەر بە ئاژانسەکەیە. لە مانگی حوزەیرانی ئەمساڵەوە لەدوای تەقینەوەکەی نێو وێستگەی کەرەج لە رۆژئاوای تاران و تێکچوونی بەشێك لە کامێراکان و ژمارەیەک لە ئامێرەکانی سانتریفیووج، ئێران رێگەی بە ئاژانسی نێودەوڵەتی وزەی ئەتۆم نەدا چاوی بە داتاکانی کامێرەکان کەوێت. گرۆسی رایگەیاند، سەرجەم لایەنە پەیوەندیدارەکان بە رێککەوتنی ئەتۆمی ئێران جەختیان لەوە کردووەتەوە ئەگەر سیستەمی چاودێریکردنی وێستگە ئەتۆمییەکان چالاکنەکرێتەوە، ئەوا گەڕانەوە بۆ رێککەوتنی ئەتۆمی ئەستەم دەبێت.\ بەگوێرەی وەزارەتی دەرەوەی ئێران، لە چەند رۆژی داهاتوودا، لە برۆکسلی پایتەختی بەلجیکا، گفتوگۆکانی زیندووکردنەوەی رێککەوتنی ئەتۆمی دەستپێدەکەنەوە. هاوکات گوتەبێژی کاروباری دەرەوە و سیاسەتی ئەمنیی یەکێتیی ئەوروپا ئەو لێدوانەی ئێران رەتدەکاتەوە و دەڵێت، "هیچ کۆبوونەوەیەک لە رۆژی پێنجشەممە ناکرێت". رازیبوونی ئێران بۆ دەستپێکردنەوەی گفتوگۆ ئەتۆمییەکان لە کاتێکدایە کە هەفتەی رابردوو ئیسرائیل و ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا رایانگەیاند، ئەوان ئامادەن پلانێکی دیکە بەکاربهێنن ئەگەر بەرپرسانی تاران بە نیازپاکییەوە نەگەڕێنەوە نێو گفتوگۆکان. حوزەیرانی ئەمساڵ، دوای شەش گەڕی دانوستاندن، کۆبوونەوەکانی زیندووکردنەوەی رێککەوتنی ئەتۆمی لە ڤیەننا چەقیان بەست و ئێران پیتاندنی یۆرانیۆمی بۆ بەرزترین ئاست لە مێژووی خۆیدا بەرزکردەوە، کە بە گوتەی ئاژانسی نێودەوڵەتیی وزەی ئەتۆم لە دروستکردنی بۆمبی ئەتۆمی نزیکبووەتەوە.

هاوڵاتی  ئیسرائیل ڕایگەیاند:" هێزه‌ ئاسمانییه‌كان ده‌ستیانكرده‌وه‌ به‌ مه‌شق و راهێنان بۆ ئاماده‌كاری لێدانی گورزێكی سه‌ربازی بۆ سه‌ر پێگه‌ ناوكییه‌كانی ئێران". ئه‌مڕۆ هه‌ینی،‌ ماڵپه‌ڕی زە تایمز ئۆف ئیسرائیل، لە هەواڵێکدا رایگه‌یاندووە، ئه‌فیف كوخافی، فه‌رمانده‌ی سوپای ئیسرائیل فه‌رمانیكردووه‌ كه‌ ئاماده‌كارییه‌كان ده‌ستپێ بكه‌نه‌وه‌ بۆ لێدانی گورزێكی سه‌ربازی له‌ دژی ئێران، كه‌ ماوه‌ی دوو ساڵه‌ ئه‌و ئاماده‌كارییانه‌ وه‌ستاون. راشیگه‌یاند، ئه‌م بڕیاره‌ی ئیسرائیل دوای ئه‌وه‌وه‌ دێت، كه‌ تاران ته‌گه‌ره‌ ده‌خاته‌ به‌رده‌م گفتوگۆكانی تایبه‌ت به‌ دۆسییه‌ی ناوكی وڵاته‌كه‌ی، له‌ پێناو ده‌ستكه‌وتنی رێكه‌وتنێكی نوێ. رونیكرده‌وه‌، ئیسرائیل و ئه‌مه‌ریكا ئه‌وه‌ ده‌زانن كه‌ پێویسته‌ پلانێكی سه‌ربازی ئاماده‌ بێت، بۆ كاتی هه‌ره‌سی هه‌وڵه‌ دیپلۆماسییه‌كان، چونكه‌ ئه‌سته‌مه‌ ئێران بێ بژارده‌ی سه‌ربازیبگه‌ڕێته‌وه‌ بۆ گفتوگۆكان.    

هاوڵاتی لەهەرێمی كوردستان 23 كاندید وەك یەدەگ دیاریكراون و لە ئەگەری دوورکەوتنەوەی بەربژێرێکی سەرکەوتوو بە هەر هۆکارێک، جێگەیان دەگرنەوە. ئه‌مڕۆ هه‌ینی،‌ كۆمسیۆنی سەربەخۆی هەڵبژردنەكانی پەرلەمانی عێراق لیستی كاندیدەكانی بڵاوكردەوە كە ناویان چۆتە ناو پەرلەمانتاری ئەم خولەی پەرلەمانی عێراق و لەگەڵیدا ناوی چەندین كاندید دیكەی بلاوكردۆتەوە كە وەكو یەدەگ دانراون. بەپێی ئەو لیستەی كۆمسیۆن بڵاویكردۆتەوە پارتی چوار كاندیدی یەدەگی هەیە وهاوپەیمانی كوردستانی هەشت كاندید  و بەكۆی لایەنەكانی دیكە و سەربەخۆكانیش 11كاندیدی یەدەگ هەیە.   پارێزگای دهۆک - بازنەی 1   - جەمال ئەحمەد محەممەد سیدو - یەکگرتوو: 56702 دەنگ - خالید سەلیم ئەمین جاسم رێکانی - پارتی: 29083 دەنگ - خەلیل غازی حەسەن شێخ ئۆمەر - پارتی: 26487 دەنگ - ئەڤین سەلیم نووری سەلیم - پارتی: 19265 دەنگ - فەهمی سلمان حەسەن محەممەد - پارتی: 22565 دەنگ (یەدەگ)   پارێزگای دهۆک - بازنەی 2   - سەگڤان یوسف بەشار ساڵح ئاغا - پارتی: 28003 دەنگ - عومەر ساڵح عومەر فارس - یەکگرتوو: 24442 دەنگ - زۆزان عەلی ساڵح - پارتی: 21457 دەنگ - عەبدولواحید ئەحمەد رەشید عەبدولقادر تەیب - پارتی: 23509 دەنگ (یەدەگ)   پارێزگای دهۆک - بازنەی 3   - مۆفەق شەهاب پاشا شەهاب - پارتی: 29990 دەنگ - چیای تەیمور عەبدول عەبدولقادر - پارتی: 25846 دەنگ - ئیمان عەبدولڕەزاق محەممەد عارف - هاوپەیمانیی کوردستان (یەکێتی): 18495 دەنگ - خەسرەو عەبدوڵڵا ئیسماعیل مەعروف گۆران - پارتی: 16836 دەنگ (یەدەگ)   پارێزگای هەولێر بازنەی 1   - نەهرۆ مەحموود قادر سەعید - پارتی: 44928 دەنگ - سیپان عەزیز حدو خدر - پارتی: 37099 دەنگ - محەممەد سدیق محەممەد یاسین - پارتی: 33656 دەنگ - جوان عەبدوڵڵا عومەر عەبدوڵڵا - پارتی: 12843 دەنگ - فەیسەڵ کەریم خان مەحموود خەلیفە برادۆستی - هاوپەیمانیی کوردستان (یەکێتی): 27604 دەنگ (یەدەگ)   پارێزگای هەولێر بازنەی 2   - خدر عەلی سادق سۆفی مەنتک - پارتی: 25373 دەنگ - وەزیرە ئەحمەد برایم مەلا - نەوەی نوێ: 24626 دەنگ - ئامانج مەحموود ئەسعەد فەتاح هەرکی - پارتی: 23632 دەنگ - کوردۆ عومەر عەبدوڵڵا ساڵح - هاوپەیمانیی کوردستان (یەکێتی): 18370 دەنگ - عەبدولسەلام محەممەد سولتان عەزیز - هاوپەیمانیی کوردستان (یەکێتی): 2008 دەنگ (یەدەگ)   پارێزگای هەولێر بازنەی 3   - رێبوار هادی عەبدولڕەحمان برایم - پارتی: 23093 دەنگ - ڤیان عەبدولعەزیز عەبدولڕەحمان محەممەد - نەوەی نوێ: 14168 دەنگ - لەیلا ئەکرەم سەعید سەلیم - پارتی: 9306 دەنگ - هەرێم کەمال خورشید عوسمان - هاوپەیمانیی کوردستان (یەکێتی): 9069 دەنگ (یەدەگ)   پارێزگای هەولێر بازنەی 4   - محەممەد ئیسماعیل عومەر رەسوول - نەوەی نوێ: 24217 دەنگ - مەریوان قەرەنی ئیبراهیم ئەمین - پارتی: 20384 دەنگ - سەباح سوبحی حەیدەر حەسەن - پارتی: 16962 دەنگ - نەهلە قادر محەممەد حارس - پارتی: 13872 دەنگ - عەبدولستار مەجید قادر مەعرووف - کۆمەڵی دادگەری: 14809 دەنگ (یەدەگ)   پارێزگای سلێمانی بازنەی 1   - رێبوار ئەوڕەحمان وەستا ساڵح عارف - نەوەی نوێ: 18640 دەنگ - یادگار مەحموود نەسروڵڵا رەزا - پارتی: 9477 دەنگ - نەرمین مەعرووف غەفوور ئەمین حەمەئەمین - هاوپەیمانیی کوردستان (یەکێتی): 8433 دەنگ - دارا حەمە ئەحمەد حەسەن - یەکگرتوو: 8157 دەنگ - دانا ئەحمەد مستەفا عەبدولڕەحمان - هاوپەیمانیی کوردستان: 6669 دەنگ (یەدەگ)   پارێزگای سلێمانی بازنەی 2   - بەدریە ئیبراهیم رەشید ئەحمەد بەرزنجی - نەوەی نوێ: 25022 دەنگ - بڕیار رەشید شەریف محەممەد - هاوپەیمانیی کوردستان (یەکێتی): 14780 دەنگ - ئاسۆ فەرەیدوون عەلی ئەمین - هاوپەیمانیی کوردستان (یەکێتی): 11765 دەنگ - شنۆ نووری عەبدوڵڵا ساڵح - پارتی: 9580 دەنگ (یەدەگ)   پارێزگای سلێمانی بازنەی 3   - چرۆ حەمە شەریف عەبدوڵڵا خواموراد - هاوپەیمانیی کوردستان (یەکێتی) - 15952 دەنگ - موسەنا ئەمین نادر حوسێن - یەکگرتوو: 14719 دەنگ - ئاریان عەزیز ئەحمەد یوسف تاوگۆزی - نەوەی نوێ: 12082 دەنگ - ئەحمەد حەمە رەشید ئەحمەد محەممەد: 11431 دەنگ (یەدەگ)   پارێزگای سلێمانی بازنەی 4   - سروە عەبدولواحید قادر ئیبراهیم - نەوەی نوێ: 28987 دەنگ - سۆران عومەر سەعید ئەحمەد - کۆمەڵی دادگەری: 25116 دەنگ - غەریب ئەحمەد مستەفا ئەمین - هاوپەیمانیی کوردستان (یەکێتی): 19714 دەنگ - بەدریە حوسێن عەزیز داوود حەسەن - هاوپەیمانیی کوردستان (یەکێتی): 17307 دەنگ - ناسکە عەبدوڵڵا رەسوول حەمەڕەش: 15240 دەنگ (یەدەگ)   پارێزگای سلێمانی بازنەی 5   - موەفەق حوسێن قادر کەریم - نەوەی نوێ: 21587 دەنگ - شوان محەممەد رۆستەم عەبدوڵڵا - پارتی: 9521 دەنگ - سروە محەممەد رەشید میران زەنگەنە - هاوپەیمانیی کوردستان (یەکێتی): 7851 دەنگ - کاروان عەلی یاروەیس حەمەد عەزیز -  هاوپەیمانیی کوردستان (یەکێتی): 7504 دەنگ - رزگار محەممەد کەریم مەعرووف-  هاوپەیمانیی کوردستان: 7471 دەنگ (یەدەگ)   پارێزگای کەرکووک بازنەی 1   - شاخەوان عەبدوڵڵا ئەحمەد عەبدولقادر تاڵەبانی - پارتی: 37744 دەنگ - ئومێد محەممەد ئەحمەد غەفوور - نەوەی نوێ: 23090 دەنگ - دیلان غەفوور ساڵح سەمین زەنگەنە: 21510 دەنگ - سەباح حەبیب قادر وەهاب - هاوپەیمانیی کوردستان (یەکێتی): 15708 دنەگ - موهەیمین عەلی حوسێن ئیبراهیم حەمدانی: 14358 دەنگ - موئەیەد گازی عەبید نادر داودی - هاوپەیمانیی کوردستان: 11348 دەنگ (یەدەگ)   پارێزگای کەرکووک بازنەی 2   - ئەرشەد رەشاد فەتحوڵڵا عەبدولڕەزاق ساڵحی - بەرەی تورکمان: 23060 دەنگ - گەیلان قادر عەلی عومەر - هاوپەیمانیی کوردستان (یەکێتی): 13239 دەنگ - نەجوە حەمید محەممەد عەلی کاکەیی - پارتی: 11887 دەنگ - سەوسەن عەبدولواحید شاکر جەدوع - بەرەی تورکمان: 7731 دەنگ - غەریب عەسکەر نەقی مشیر - هاوپەیمانیی فەتح: 7729 دەنگ (یەدەگ)   پارێزگای کەرکووک بازنەی 3   - محەممەد عەلی محەممەد تەمیم - تەقەدووم: 24390 دەنگ - راکان سەعید عەلی رەزوان جبووری - هاوپەیمانیی عەرەبی لە کەرکووک: 14682 دەنگ - مونا محەممەد خەلەف سبیل جبووری - هاوپەیمانیی عەقدی وەتەنی: 9964 دەنگ - وەسفی عاسی حوسێن عەلی عوبێدی - بەرەی عەرەبیی یەکگرتوو: 11129 دەنگ (یەدەگ)   پارێزگای نەینەوا بازنەی 1   - ئیخلاس سەباح خزر حوسێن دلێمی - پارتی: 16408 دەنگ - تەعمە عەبدوڵڵا حەمادی حەنزەل - پارتی: 13321 دەنگ - ئەحلام رەمەزان فەتاح ئیسماعیل کاکی - هاوپەیمانیی کوردستان (یەکێتی): 7135 دەنگ - یوسرا محەممەد رەجەب عوسێن شامیری - هاوپەیمانیی فەتح: 4291 دەنگ (یەدەگ)   پارێزگای نەینەوا بازنەی 2   - کاڤین سەعید محەممەد ئەحمەد کلی رومانی - پارتی: 15625 دەنگ - شەریف سلێمان عەلی - پارتی: 14691 دەنگ - شیروان جەمال خزر خالید - پارتی: 11895 دەنگ - عەبدولسەلام شەعبان محەممەد ئەحمەد بەرزنجی - پارتی: 8671 دەنگ - رونزی زیاد سەیدۆ رشو بەگ - هاوپەیمانیی کوردستان: 8241 دەنگ (یەدەگ)   پارێزگای نەینەوا بازنەی 3   - مەحما خەلیل قاسم حەسەن - پارتی: 17793 دەنگ - ڤیان دەخیل سەعید خزر - پارتی: 11940 دەنگ - ماجید خەلەف حەمۆ - پارتی: 8556 دەنگ - مەجید ئەحمەد ئیسماعیل ئەحمەد - هاوپەیمانیی کوردستان: 7455 دەنگ (یەدەگ)   پارێزگای نەینەوا بازنەی 4   - نایف مەکیف شنان دباس شمەری - سەربەخۆ: 17197 دەنگ - ئیبراهیم محەممەد قبو هسام - پارتی: 16419 دەنگ - محەممەد فەرمان شاهر سەلمان جبووری - سەربەخۆ: 15358 دەنگ - زلیخە ئەلیاس قلی قدو - بزووتنەوەی حەسم بۆ چاکسازی: 4919 دەنگ - موختار مەحموود یوسف سەلمان موسەوی - هاوپەیمانیی فەتح: 12886 دەنگ (یەدەگ)   پارێزگای نەینەوا بازنەی 5   - فەلاح حەسەن زیدان خەلەف - تەقەدووم: 12071 دەنگ - عەبدولڕەحیم جاسم محەممەد موتڵەگ - هاوپەیمانیی عەقدی وەتەنی: 11432 دەنگ - مەنسوور مرعید عەتیە حەمەد جبووری - هاوپەیمانیی عەقدی وەتەنی: 9749 دەنگ - ئەحمەد عەبدوڵڵا محەممەد موسا - بزووتنەوەی حەسم بۆ چاکسازی: 6242 دەنگ - رەحیمە حەسەن ئەحمەد فەرحان جبووری - جەماهیری نیشتمانی: 5040 دەنگ - ئەحمەد مەدلول محەممەد موتڵەگ - هاوپەیمانیی عەزمی عێراق: 5053 دەنگ (یەدەگ)   پارێزگای نەینەوا بازنەی 6   - سابت محەممەد سەعید رەزا - بزووتنەوەی حەسم بۆ چاکسازی: 9983 دەنگ - وەتبان جەمیل مەنسوور عەبدولعەزیز جبووری - تەقەدووم: 5548 دەنگ - محەممەد نووری ئەحمەد حەموود - عەزم: 5179 دەنگ - خالید سوڵتان هاشم ئەحمەد - پرۆژەی عێراقی نیشتمانی: 5149 دەنگ - محاسن حەمدوون حامید - تەوەدووم: 4543 دەنگ - تاڵب عەبدولکەریم مەحموود حامد معماری - جەماهیری وەتەنییە: 4879 دەنگ (یەدەگ)   پارێزگای نەینەوا بازنەی 7   - مزاحم قاسم حەمو ئەحمەد خەیات - تەقەدووم: 12742 دەنگ - مونتەهی عەبدولوەهاب فازڵ عەباس فازل - هاوپەیمانیی فەتح: 7465 دەنگ - لوقمان نەجم ئەحمەد نەجم رەشیدی - تەقەدووم: 5680 دەنگ - مونا حوسێن سوڵتان یوسف - تەقەدووم: 5580 دەنگ (یەدەگ)   پارێزگای نەینەوا بازنەی 8   - یوسف فەرەج محەممەد عەبدوڵڵا سەبعاوی - تەقەدووم: 8305 دەنگ - جەمیل عەبد مەحموود سباک - سەربەخۆ: 6874 دەنگ - لەتیف مستەفا ئەحمەد حەسەن - تەقەدووم: 6390 دەنگ - بەسمە محەممەد بەسیم سەبری - تەقەدووم: 4926 دەنگ میزر سۆفی نهیر محەممەد شمەری - سەربەخۆ: 4979 دەنگ (یەدەگ)  

سازدانی: شاناز حەسەن شارەزایەكی كاروباری خۆرهەڵاتی ناوەڕاست پێیوایە رێژەی بایكۆت و دەنگدان لەم هەڵبژاردنەی پەرلەمانی عێراق تەنها لەسەدا 22 بووەو دەشڵێت:» لەسەدا 78ی خەڵكی هەرێم بڕوایان بە حزب و پەرلەمان و حكومەت نییە، بۆیە بەشداری هەڵبژاردنیان نەكردووە». رێبوار فەتاح، شارەزا لەكاروباری خۆرهەڵاتی ناوەڕاست، لەچاوپێكەوتنێكدا لەگەڵ هاوڵاتی جەخت لەوە دەكاتەوە هەڵوێستی نەتەوە یەكگرتووەكان و لایەنە نێودەوڵەتیەكان ئەو راستەیە دووپاتدەكاتەوە و شەرعیەت لەحزبەكان دەسەنێتەوە دەڵێت خەڵكێكی زۆر كەم بۆ دەنگدان چوون. هاوڵاتی: پێتانوایە زۆرینەی خەڵك بۆچی بایكۆتی ئەم هەڵبژاردنەی پەرلەمانی عێراقی كرد؟ رێبوار فەتاح: خەڵك بایكۆتی كردووە، لەبەرئەوەی هیچ باوەڕێكی بەگۆڕانكاری نیە، دووەم مانای ئەوەیە شەرعیەتی لەو حزبانە سەندۆتەوە كە لەكوردستاندا دەسەڵاتدارن، دیارە بەهەڵبژاردن هیچ لەدەسەڵاتی ئەم حزبانە ناگۆڕێت، ئەمانە خۆیان سەپاندووە، دیارە لەناوخۆی حزبەكاندا، لەو بڕوایەدام ناكۆكیان تێكەوتووە. هاوڵاتی: بەشدارینەكردنی خەڵك لەهەڵبژاردن سزایە بۆ حزبەكان یاخود بۆ حكومەتی هەرێم؟ رێبوار فەتاح: لەم هەڵبژاردنە هەموو حزبەكان شكستیان خواردووە، لە پارتیەوە بیگرە تاكو گۆڕان كەخەڵك هەر لەناویبرد واتە كەخەڵك دەنگی پێنەدا، واتە مانای ئەوەیە هیچ باوەڕی نەما وەك هیوایەك و هیوای لەگۆڕان بڕی، پارتی لەسەدا 12 بۆ لەسەدا 14ی هێنا كە دەكاتە دوو ئەوەندە و نیوی نەوەی نوێ، كە حزبێك بەو هەموو دەسەڵات و پارەو سوپاو ئاسایش و زێرەڤانی و پاراستنەوە بتوانێت نیو ملیۆن دەنگ بهێنێت مانای ئەوەیە گەورەترین شكستی خواردووە، یەكێتیش لەسەدا 8ی هەیە، بۆیە ناتوانرێت بە لەسەدا هەشتەوە حوكمی وڵاتێك بكات، بەڵام  دیارە ئەمانە چەكداریان هەیە زیاتر بەو رێگەیە حوكم دەكەن، تا بەڕێگەی دەنگ و  كۆمەڵی مەدەنی و دەنگدان. هاوڵاتی: سلێمانی بۆ ئەم هەڵبژاردنە كاندیدی سەربەخۆی زۆر هەبوو، بەڵام دەرنەچوون، ئەمە پەیوەندی بەچیەوە هەیە بەڕای بەڕێزتان؟ رێبوار فەتاح: دەنگ نەهێنانی سەربەخۆكان چەند هۆكارێكە، یەكێك لەوانە پەیوەندی بەسیستمەكەوە هەیە، چونكە سیستمی بازنە بوو، ئەگینا لەوانەیە هەندێكیان دەنگیان زۆر لەوانە زیاتر هێنابێت كە بردویانەتەوە. خاڵێكی تر  سەربەخۆكان لەحزبەكانی دیكەوە هاتوون، یان خەڵك بڕوای بەئەوە نەماوە پەرلەمان دەزگایەك بێت ئەوە بهێنێت تۆ دەنگی پێبدەیت، پەرلەمان هیچ نیە جگە لەچایخانەیەك كە حزبەكان دایانناوە بۆ ئەوەی سەركردایەتی  حزبەكان دەیكەن و دەیڵێن ئەمان مۆری بكەن، بۆیە ئەم هەڵبژاردنە  تەنیا شەرعیەت سەندنەوە نەبوو لەحزبی دەسەڵاتدار، بەڵكو پووچكردنەوەی ئەو خەیاڵەش بوو كەپەرلەمان دەتوانێت گۆڕانكاری بكات و پەرلەمانی لەناوبرد، چونكە پەرلەمانێك ناتوانێت حوكم بكات بە لەسەدا 20ەوە، ئەمڕۆ لەكوردستان نە پەرلەمان، نە حزب، نە حكومەت هیچ شەرعیەتێكی نیە. هاوڵاتی: خەڵك توانی ئەوە بە لایەنە سیاسیەكان بگەیەنێت ئەمە دوا بزمارە لەتابوتی لایەنەكانیاندا؟ ئەم پەیامە گەیشتووە؟ رێبوار فەتاح:  پێموایە خەڵك بەزوڵاڵی بەحزبەكانی وتووە كە ئێوەمان ناوێت و  شەرعیەتیشتان لێدەسەنینەوە، جا لەئەوە روونتر دەبێت چی بێت، ئەو هەموو حزب و دەسەڵاتەی كە سی ساڵە حوكم دەكات، لەسەدا 20 بووە رێژەی دەنگدان بەزۆر پاڵت پێوەنا چووە لەسەدا سی، لەكاتێكدا هێزی تایبەت بەزۆر دەنگی پێدراوە، كارتیان لێسەندووەو پێیان وتووە كەتۆ دەنگمان پێنەدەیت نان بڕاو دەبیت، واتە بۆ نانی خۆی دەنگی داوە، ئەگەر هێزی تایبەتی لێبسەنیتەوە،  لەو سەدا  20بۆ 30 دەربكەیت هیچی وا نامێنێتەوە، چونكە یەكێكی وەك پارتی ئێستا خۆی نیو ملیۆن فەرمانبەری هەیە كە موچەیان پێدەدات، واتە تەنیا نیو ملیۆن دەنگی هێناوە لەسێ ملیۆن و نیو. هاوڵاتی: پێتانوایە ساختەكاری كراوە بۆ بەرزكردنەوەی ژمارەی دەنگدەران و كەمكردنەوەی بایكۆت و نەچوون بۆ دەنگدان؟ رێبوار فەتاح: بڕوام وایە تەزویرات هەر كراوە، چونكە ئەوەی خۆی بە زۆر دەنگ بەخەڵك بدەی ئەوە خۆی تەزویرە، بەداخەوە كۆمسیۆن سەربەخۆ نیە، چونكە حزبەكان دەستنیشانیان كردووە، كەكۆمسیۆن سەربەخۆ بوایە، رێژەی دەنگدان لەسەدا 20 بووە لەهەرێم و لەعێراقدا لەسەدا 25 بووە، هەڵوێستی نەتەوەیەكگرتوەكان و لایەنە نێودەوڵەتیەكان ئەو راستیە دووپاتدەكاتەوەو شەرعیەت لەحزبەكان دەسەنێتەوە، دەڵێت خەڵكێكی زۆر كەم بۆ دەنگدان چوون، گەواهیكی دیكەش هەیە، لەدوای پاشنیوەڕۆوە دەنگەكان  زۆر زیادیكرد،  بۆیە گەواهیدەری زۆر هەن، بەو هەموو فشارەشەوە هێشتا ئەو رێژە لەدەنگدانەیان هێناوە، كە هەرچی شەرعیەت هەیە نیانە بۆ حوكمكردن، ئێستا بەبڕوای من ئەسەد لەسوریا هەڵبژاردنی ئازاد بكات لەوە زیاتر دەنگ دەهێنێت، یان  راستە ئەمە بەراوردێكی باشیش نیە، بەڵام بەبڕوای خۆم كە حكومەتی بەعس بمایە و  لەسەدا 12ی ئەهێنا هەر بەئازادی ئەوەندەی دەهێنا، بۆیە هەرچۆنێك لێكیدەیتەوە، ئەوە گۆڕان تەخت بوو، بەڵام پارتی و یەكێتی شەرعیەتیان نەماوە، بۆیە لێرەوە بۆ كوێ دەچین ئەوەیان نازانرێت. هاوڵاتی: پێتوایە ئەو لایانەنەی كە دەنگگیان كەم هێناوە، پێداچوونەوە بەخۆیاندا دەكەن؟ رێبوار فەتاح: نەخێر، گۆڕان تەواو لەگۆڕ كراو زیندوو نابێتەوە، چونكە ئەقڵی زیندوو بوونەوەی لێدەركراو خەڵكیان هەموو دەركردو لێی جیابوونەوەو لەخۆیان بایی ببوون، پارتی و یەكێتیش حزبێك نین گۆڕانكاریان تێدابكرێت، چونكە حزبێكن بەكەڵكی ئەم سەردەمە نایەن، كۆنن و تازە نابنەوە و كۆمەڵێك خەڵكن و تایەفەیەكن و یانەیەكی حزبی و سیاسین،  بەڵام ئەوەتا دەرفەتێك هاتۆتە پێشەوە ئەوان توانیان كۆنتڕۆڵی دۆخی كوردستان بكەن و هەندێك لایەنی نێودەوڵەتی لەبەرئەوەی كەلێنێك نەبێت، هاتن و ئەمانەیان سەپاند، ئەگینا ئەمانە توانای حوكمكردنیان نیە. : بەڵام مەبەستم ئەوەیە كەهەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستان لەبەردەەماندایە كەساڵی داهاتوو دەبێت بكرێت؟ رێبوار فەتاح: ئەمە بەڕاستی تاقیكردنەوەیەك بوو بۆ خەڵك، خەڵك ئێستا هێز و توانای خۆی دەزانێت، كە دەتوانێت چی بكات، بۆیە ئەگەر تەزویرات نەكرێت، رێژەی دەنگدان دەچێتە خوار لەسەدا 10وەو ئەوەش تەنیا خۆیانن و ئێستا خۆیان بۆ بەرەی بایكۆت ئامادەدەكەن بۆ پەرلەمانی كوردستان و دژی ئەوە بوەستن، بەڵام ناتوانن بیكڕن، چونكە بەرەی بایكۆت هی حزبێك یان سەركردەیەك نیە پێی بڵێن پارەت دەدەینێ‌ و واز بێنە، چونكە بەرەی بایكۆت دەنگێكی جەماوەرییە، كەس نازانێت لەكوێدایە كێیەو كەس نازانێت سەركردەكانی كێیە،  سەركردەكانی هەموو كەسێكە، بۆیە ناتوانرێت هیچی لێبكرێت، بۆ پەرلەمانی كوردستان بایكۆت كارێكی زۆر باشتر دەكات. : ئەگەر بتوانن بەراوردێك لەنێوان هەرێم و بەریتانیا بكەیت ئایا هاووڵاتی بەریتانی حزبەكان سزا دەدەن لەهەڵبژاردنەكاندا؟ رێبوار فەتاح: بەڵێ‌، بەڵام بەراورد ناكرێت، چونكە لێرە حزب چەكداری نیە، ئاسایشی نیە، حكومەتی نیە، كۆمپانیای نیە، حزب كۆمەڵێك خەڵكن، ئەجیندایەكیان پێیەو پڕۆگرامێكیان هەیە، بەخەڵك دەڵێن كە دەنگ بە ئێمە بدەن، ئێمە ئەم پڕۆگرامە جێبەجێدەكەین، كە پەیوەندی بەلایەنی تەندروستی و خۆشگوزەرانی و  رێگاوبان و پەیوەندی بەژیانی خەڵكەوە هەیە، بە بازرگانی بچووكەوە، كۆمەڵێك پەیامیان هەیە پێكەوە دەبێتە پڕۆگرامێك بۆ چاككردنی ژیانی خەڵك، لێرە كاری پەرلەمانتاری كارێكە خەڵك حەزدەكات بیكات، رەنگە  وای ببینێت،  خزمەتی خەڵك دەكات، بەكاری پەرلەمانتاری ناتوانی كۆمپانیا بكڕیت و دەوڵەمەند بیت. بۆیە هیچ كات بەراورد ناكرێت، لەكوردستان حزب دەسەڵاتە، جەیشە، سەركردەی هەیە، ناڕۆن، خۆی ئەڕوات كوڕەكەی دەسەپەنێت، بۆیە لێرە وانیە، لە شەمەندەفەرا لەتەنیشتەوە دانیشتوە تۆ نازانی، ئەوە نیە جەیشێكی بەدواوە بێت، بۆیە لێرە ئەقڵیەت و كلتورێكی دیكەیە، ئەو پڕۆگرامەش كە پێشكەشی دەكات جێبەجێدەكرێت، كەجێبەجێی نەكات خەڵك سزای دەدات، بۆ نموونە دیڤید كامیرۆن سەر بەحزبی پارێزەران بوو، وتی كەئێمە هەڵبژێرن ریفراندۆم دەكەین لەسەر جیابونەوەی سكۆتلەندو برێكزت، لەجیابوونەوەی سكۆتلەند سەرنەكەوتن، چونكە  ملی نەدا جیاببنەوە، بەڵام خەڵك دەنگیدا لە برێكزت جیابێتەوە، بۆیە كە لەئەوروپا جیابۆوە، كامیرۆن سیاسەتەكەی شكستی خوارد، بۆیە  رۆژی دوای ئەوەی لەكاتژمێر نۆی بەیانی دەستی لەكاركێشایەوە، وتی بۆ سەركردایەتی ئەم وڵاتە نابم، چونكە من سەركردەی وڵاتێكم كە بەشێكە لەئەوروپا، بەڵام لای ئێمە ئەو كلتورە نیە، بۆیە زۆر جیاوازە و گرنگە خەڵكی كوردستان و عێراق فێری ئەوەبێت حزب دەزگایەكی مەدەنیە، پەیوەندی بەهێزی چەكدار و بازرگانی و داگیركردن و خاڵی سنوری و فرۆكەخانە و هێنانی هێزی دەرەوە نیە، حزب دەبێت بچوك بكرێتەوە، بۆیە ئەم هەڵبژاردنە پەیامێكی زۆر روونە كە دەبێت حزب بچوك بكرێتە بۆ دەزگایەكی بچوكی مەدەنی بێ چەك كە منافەسەیەك بكات بەپڕۆگرامێكی شەریفی راستگۆوە بۆ ئەوەی بتوانێت بچێتە حكومەت و پەرلەمانەوە و ئاواتی خەڵك بهێنێتەدی، نەك دەزگات هەبێت و یەكێك  رەخنە بگرێت لەسەرۆككۆمار یان سەرۆكوەزیران یان سەرۆك حزبێك و لەزیندانی توند بكەین، یان مامۆستایەك داوای قوتی خۆی بكات ساڵێك لەزیندانی بكەیت، بۆیە ئەمە دەزگایەكی پۆلیسیە، ئەمە نە هەرێمە، نە حكومەتە، نە دەسەڵاتە، نە پەرلەمانە، كۆمەڵێك خەڵكن خێری كوردستان دەخۆن و هەرچی قسە بكات سەری پاندەكەنەوە و هەڵبژاردن و دەنگدانیش هەرچی بایەخ بێت نیەتی، بۆیە خەڵك دەرسێكی قورسی داداون و لێرەشدا ناوەستێت، بۆیە ئێستا لەسەدا 78 خەڵك هێزێكە لەدەرەوەی حزبەكان و بڕوای بەحزبەكان نییە

هاوڵاتی بافڵ تاڵه‌بانی ڕایگەیاند:" یەکێتی پەرۆشی ئەوەیە حکومەتی داھاتوی عێراق لەئاست خواست و پێویستی و داوای ھەموو نەتەوە و پێکھاتەکان بێت و ببێتە مایەی سەقامگیری، ئارامی و خۆشگوزەرانی زیاتر نەک لێکترازان و وڵات بەرەو نائارامی زیاتر ببات". ئه‌مڕۆ پێنجشه‌ممه‌ 21ی تشرینی یه‌كه‌می 2021،  بافڵ تاڵه‌بانی، ھاوسەرۆکی یەکێتی له‌ ده‌باشان له‌ شاری سلێمانی پێشوازیی له‌ ئۆلیڤییێ دیکوتینێ، کونسوڵی گشتی فەڕەنسا لە ھەرێمی کوردستان كرد و به‌پێی راگه‌یه‌ندراوی كۆبونه‌وه‌كه‌ پێشھاتە سیاسییەکان و ھەلومەرجی دوای ھەڵبژاردن و قۆناغی نوێی ئەرک و بەرپرسیارێتی خەباتی سیاسی گفتوگۆی له‌سه‌ر كراوه‌. له‌وباره‌یه‌وه‌ بافڵ تاڵەبانی تێڕوانینە سیاسییەکانی خستەڕوو و ئاماژەی بەخواستی یەکێتی کرد بۆ پێکھێنانی حکومەتی نوێی عێراق لەسەر بنەمای شەراکەتی نیشتمانیی و تەوافق، کە رەنگدانەوەی خواستی ھەموولایەک بێت و رایگەیاند یەکێتی پەرۆشی ئەوەیە حکومەتی داھاتووی عێراق لەئاست خواست و پێویستی و داوای ھەموو نەتەوە و پێکھاتەکان بێت و ببێتە مایەی سەقامگیری، ئارامی و خۆشگوزەرانی زیاتر نەک لێکترازان و وڵات بەرەو نائارامی زیاتر ببات. هاوسه‌رۆكی یه‌كێتی روونیشکردوه‌ته‌وه‌ كه‌ پەرۆشی ئەوەن کورد بەیەک تیم وەک بەرەیەکی نیشتمانیی کوردستانی بچینە بەغدا و بۆ ئەوەش دەستپێشخەری یەکڕیزی و کۆکردنەوەی ھێزەسیاسییە کوردستانییەکانی كردوه‌ و رایگه‌یاندوه‌ "دەمانەوێت جیاوازی و تێڕوانینەکان، لەودیو حەمرینەوە بکەینە خزمەت ئامانجە باڵاکانی گەلەکەمان." ھەر لەدیدارەکەدا تەئکید لەسه‌ر ھاریکاری زیاتر و پتەوکردنی پەیوەندیی دۆستانەی نێوان ھەردوولا کرایەوە بەشێوەیەک خزمەت بە بەرژەوەندییە باڵاکان بکات.

  هاوڵاتی کۆمیسیۆنی هەڵبژاردنەکان  ڕایگەیاند:" لەكۆی 181 لەسەرتاسەری عێراقدا  174 تانەی لە پرۆسەی دەنگدان رەتکراوەتەوە و حەوت تانەشی پەسندکردووە کە یەکێکیان لە سنووری پارێزگای هەولێرە. ئه‌مڕۆ پێنجشه‌ممه‌ 21ی تشرینی یه‌كه‌می 2021، بەپێی راگەیێندراوی کۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەکانی عێراق، ئەو تانانەی پەسندکراون سیانیان لە نەینەوا، دووانیان لە بەغدا، تانەیەک لە بەسرە و تانەیەکیش لە هەولێر بوون. کۆمیسیۆنی هەڵبژاردنی عێراق دەڵێت، لەو شوێنانەی تانەکان پەسندکراون، ژماردنەوە و جیاکردنەوەی دەنگدان بەڕێوەدەچێت و "نوێنەری بەربژێرەکان لە پرۆسەی ژماردنەوە و جیاکردنەوەی دەنگەکان لەو وێستگانەی تانەکانیان پەسندکراون، ئامادە دەبن". هەروەها ئاماژەی بەوەش کردووە، راپۆرتی رۆژانە لەبارەی ئەنجامی تانەکان بڵاودەکەنەوە.

هاوڵاتی بەڕێوەبەرایەتی نەوت و کانزاکانی سلێمانی  ڕایگەیاند:"ڕۆژی یەکشەممەی داهاتوو دابەشکردنی نەوت لە سنوری پارێزگای سلێمانی و له‌ قەزای پێنجوێنەوە دەست به‌ دابه‌شكردنی نه‌وتی ماڵان ده‌كرێت و نرخی هه‌ر به‌رمیلێكیش به‌ 55 هەزار دیناره‌".   ئه‌مڕۆ پێنجشه‌ممه‌ 21ی تشرینی یه‌كه‌می 2021، بەڕێوەبەرایەتی نەوت و کانزاکانی سلێمانی راگه‌یه‌ندراوێكی له‌وباره‌یه‌وه‌ بڵاوكرده‌وه‌ و ئاشكرایكرد "پاش دابین کردنی بڕی پێویستی نەوت لەلایەن حکومەتی هەرێمی کوردستانەوە بۆ ناوچە شاخاوییە ساردەکانی سنوری پارێزگاکانی سلێمانی وهەڵەبجە و ئیدارەی ڕاپەڕین بریارە رۆژی یەکشەممە 24ی تشرینی یەکەم پرۆسەی دابەشکردنی نەوت لەسنوری قەزای پێنجوێن دەست پێبکات."    له‌ راگه‌یه‌ندراوه‌كه‌دا هاتووه‌: "رۆژانی دواتریش لەتەوێڵە و بیارە و خورماڵ و شارباژێڕ و ماوەت و قەڵادزێ درێژەی دەبێت و نرخی بەرمیلێک نەوت 55 هەزار دینار دەبێت." 

هاوڵاتی باڵیۆزخانەی ئەمریکا بۆ سووریا لە تویتێکدا بڵاویکردەوە، ئەوان سەرکۆنەی "هەڵکشانی تووندوتیژی" و هێرشەکانی ناو خاکی سووریا دەکەن. رۆژی پێنجشەممە 21ی تشرینی یەکەمی 2021  باڵیۆزخانەی ئەمریکا بۆ سووریا  لە تویتەکەدا ئاماژە بەوە کراوە، "ویلایەتە یەکگرتووەکان سەرکۆنەی زیادبوونی تووندوتیژییەکان و هێرشەکانی رۆژی 20ی ئۆکتۆبەری سووریا دەکات. داوا لە هەموو لایەنەکان دەکەین رێز لە ئاگربەستی ئێستا بگرن و سەرنجیان لەسەر هێورکردنەوەی دۆخەکە و پاراستنی ژیانی خەڵکی سڤیل بێت". بڵاوکردنەوەی تویتەکە لە کاتێکدایە، ئێوارەی رۆژی چوارشەممە 20-10-2021 تورکیا بە فڕۆکەی بێ فڕۆکەوان ئۆتۆمبێلێکی لە شاری کۆبانێی رۆژئاوای کوردستان کردە ئامانج. هێرشەکە هاوکاتە لەگەڵ چوارەمین ساڵیادی کۆنتڕۆڵکردنی شاری رەققە بە سەرکردایەتیی هێزە کوردییەکان لە دەستی داعش؛ رێکخراوە پەڕگیرەکە رەققەی وەکو پایتەختی دەوڵەتەکەی راگەیاندبوو. هێرشەکەی رۆژی چوارشەممە لە کاتێكدایە لە کۆتایی تشرینی یەکەمی ساڵی 2019دا و بە نێوەندگیریی ئەمریکا، ئاگربەست لەو ناوچەیە راگەیێندرا، ئەوەش دوای ئەوەی سوپای تورکیا لە 9ی تشرینی یەکەمی 2019 لەگەڵ ژمارەیەک لە هێزەکانی ئۆپۆزیسیۆنی سووریای نزیکی هێرشیانکردە سەر سنووری گرێ سپی.

هاوڵاتی جێگری سەرۆکوەزیرانی هەرێمی کوردستان لەگەڵ باڵیۆزی نوێی سوێد لە عێراق، کۆبووەوە و داوای کرد کە حکومەتی سوێد هاوکاربێت لە پرۆسەی چاکسازی لە حکومڕانی هەرێمی کوردستان، بەتایبەتی لە بواری رێکخستنەوەی باجدا. رۆژی پێنجشەممە 21ی تشرینی یەکەمی 2021 قوباد تاڵەبانی، جێگری سەرۆکوەزیران هەرێمی کوردستان لەگەڵ یوناس لۆڤێن، باڵیۆزی نوێی سوێد لە عێراق كۆبووەوە و دەربارەی پێکهێنانی حکومەتی نوێی عێراق و پتەوکردنی پەیوەندییە دوو قۆڵییەکانی نێوان هەرێم و سوید گفتوگۆیان كرد. بەپێی راگەیێندراوی حکومەتی هەرێمی کوردستان، لە بەشێکی کۆبوونەوەکەدا قوباد تاڵەبانی داوای لە حکومەتی سوێد کردووە زیاتر هاوکاربێت لە پرۆسەی چاکسازی لە حکومڕانی هەرێمی کوردستان و بە تایبەتیش لە بواری رێکخستنەوەی باجدا، "بەو پێیەی وڵاتی سوێد لەو رووەوە لەسەر ئاستی جیهاندا لە ریزی وڵاتە پێشەنگەکانە". وەکو لە راگەیێندراوەکەدا هاتووە، "باڵیۆزی سوێد ئامادەیی وڵاتەکەی دەربڕی بۆ هاوکاری و ئاماژەی بەوەدا کە حکومەتی سوێد ئامادەیە تیمی پسپۆڕ بۆ کاری راوێژکاری رەوانەی هەرێمی کوردستان بکات". لە تەوەرێکی دیکەی کۆبوونەوەکەدا تاوتوێی قۆناغی دوای هەڵبژاردنەکانی عێراق کراوە و هەردوولا هاوڕابوون کە عێراق بە قۆناغێکی هەستیاردا تێپەڕدەبێت و هیوایان خواست لایەنە عێراقییەکان بە شێوەیەکی ئاشتییانە دانوستاندن بکەن بۆ پێکهێنانی حکومەتێکی کارا و خزمەتگوزار کە لە ئاستی چاوەڕوانیی هەموو پێکهاتەکانی عێراقدا بێت. لە راگەیێندراوی حکومەتی هەرێمی کوردستاندا لەبارەی کۆبوونەوەکە ئەوە خراوەتەڕوو، "باڵیۆزی سوێد ئامادەیی وڵاتەکەی دەربڕی یارمەتیی سەرجەم لایەنە عێراقییەکان بدات بۆ گەیشتن بە رێککەوتنی پێکهێنانی حکومەتی نوێی عێراق".

هاوڵاتی  لە کوردستان و عێراق، ١٠٩ ڕۆشنبیر، نووسەر، پەرلەمانتار، ڕۆژنامەنووس و کەسایەتیی، داوا لە نەتەوەیەکگرتووەکان و ڕێکخراوی قەدەغەکردنی چەکی کیمیایی ( UN و OPCW) دەکەن، لێکۆڵینەوە لەبارەی بەکارهێنانی چەکی کیمیایی بکەن لەلایەن دەوڵەتی تورکەوە. ئه‌مڕۆ پێنجشه‌ممه‌ 21ی تشرینی یه‌كه‌می 2021، 109 ڕۆشنبیر، نووسەر، پەرلەمانتار، ڕۆژنامەنووس و کەسایەتیی کوردستان و عێراق، نامەیەکیان بۆ هەریەک لە ئەنتۆنیۆ گۆتەرێس، سکرتێری گشتیی نەتەوە یەکگرتووەکان و کۆمیتەی بەڕێوەبەریی ڕێکخراوی قەدەغەکردنی چەکی کیمیایی نارد. لە نامەکەدا باسیان لەوە کردووە، کە سوپای تورک ماوەیەکی درێژە بۆ داگیرکردنی باشووری کوردستان، ئۆپەراسیپن ئەنجام دەدات، بەتایبەت لە هەرێمەکانی ئاڤاشین، زاپ و مەتینا و هەوڵ دەدات ئەو ناوچانە لە خەڵکەکەی چۆڵ بکات. ئاماژەیان بۆ ئەوەش کردوووە، سوپای دەوڵيتی تورک لە ساڵی ١٩٨٣-ەوە ئۆپەراسیۆنی سەربازیی لەسەر خاکی عێراق ئەنجام دەدات و لە ٢٣ی نیسانی ٢٠٢١، دوایین ئۆپەراسیۆنی خۆی دەستپێکردووە، کە ئاستێکی نوێی سیاسەتی هەرێمیی تورکیا نیشان دەدات و دەیەوێت بەشێوەیەکی بەرفراوان خاکی عێراق و هەرێمی کوردستان داگیر بکات. هەر لەو نامەیەدا هاتووە: لە ئەنجامی ئەو ئۆپەراسیۆنە، بەتایبەت لە ئامێدیی، ئاڤاشین، زاپ و مەتینا، ژمارەیەکی زۆری هاوڵاتیان ناوچەکانی خۆیان بەجێهێشتووە، نزیکەی ٤٠ ساڵیشە گەریلاکانی پەکەکە لەو ناوچانەن و بەر بە سوپای تورک دەگرن. لە نامەکەدا ڕاگەیەندراوە، کە دەوڵەتی تورک لە ئۆپەراسیۆنەکەیدا سەرنەکەوتووە و بەرخۆدانی گەریلا تەنگی پێهەڵچنیون، بۆیە چەکی قەدەغەکراو و گازی کیمیایی بەکاردەهێنێت، کە هەمان کاریگەریی گەریلا لەسەر خەڵکی مەدەنییش دروست دەکات، ئەم دەنگۆیە بە ڤیدیۆ و راپۆرت لە میدیاکان بڵاودەبنەوە و پشتڕاست دەکرێنەوە. لە نامەکەدا داوا لە سکرتێری گشتیی نەتەوە یەکگرتووەکان و ڕێکخراوی قەدەغەکردنی چەکی کیمیایی کراوە، کە لیژنەیەکی سەربەخۆ بنێرنە ناوچەکانی ئاڤاشین و زاپ و مەتینا، تاکو لێکۆڵینەوە بکەن و زانیاریی کۆبکەنەوە. لە کۆتاییشدا ڕاگەیەندراوە، لێکۆڵینەوە و لێپرسینەوە، نەک تەنیا ئەرکێکی یاساییە، بەڵکو ئەرکی مرۆڤایەتیی و ئەخلاقیشە.  

هاوڵاتی سەرۆکی هەرێمی کوردستان و باڵیۆزی بەریتانیا لە عێراق داوادەکەن، حکومەتی داهاتووی عێراق وەڵامدەرەوەی خواست و چاوەڕوانییەکانی خەڵک بێت.  ئه‌مڕۆ پێنجشه‌ممه‌ 21ی تشرینی یه‌كه‌می 2021،  نێچیرڤان بارزانى، سەرۆکى هەرێمى کوردستان، پێشوازیی لە مارک برایسن ریچاردسن، باڵیۆزى بەریتانیا لە عێراق کردو پەیوەندییەکانى هەرێمى کوردستان و عێراق لەگەڵ بەریتانیا، دوایین پێشهاتەکانى دۆخى عێراق، هەڵبژاردنى ئەنجوومەنى نوێنەران و ئەنجامەکانى، پێشکه‌وتنی پرۆسه‌که‌ له‌چاو جارانی پێشوو و گرنگیی یه‌کلاکردنه‌وه‌ی هه‌ر کێشه‌یه‌ک به‌ رێکاره‌ یاساییه‌کان، پەیوەندییەکانى هەولێر ـ بەغدا، سەردانى مانگى رابردووى نێچیرڤان بارزانى بۆ لەندەن، هەنگاوەکانى بەرەنگاربوونەوەى پەتاى کۆڤید_19، شەڕى تیرۆر و بەرەنگاربوونەوەى داعش، تاوتوێکران. هەردوولا جەختیان لە برەودان بە پەیوەندییەکان کردەوە و هاوڕابوون لەوەى حکومەتى داهاتووى عێراق وەڵامدەرەوەى خواست و چاوەڕوانییەکانى خەڵک و هاووڵاتیان بێت.  سەبارەت بە هەنگاوەکانی رووبەڕووبوونەوەى پەتاى کۆڤید_19 و کاریگەرییەکانیشى بەتایبەتى لە بوارى پەروەردە و ئابووریدا، سەرۆکی هەرێمی کوردستان و باڵیۆزی بەریتانیا لە عێراق، فراوانکردنى پرۆسەى کوتانیان بە ڤاکسینى دژى پەتاکە بە پێویست و گرنگ زانى، هەروەها خۆشحاڵییان بە پرۆسەى هەماهەنگیى پێشمەرگە و سوپاى عێراق بە یارمەتیى هاوپەیمانیى نێودەوڵەتی بۆ بەرەنگاربوونەوەى داعش، نیشان دا. لە بەشێکى دیکەى کۆبوونەوەکەدا نێچیرڤان بارزانى، سەرۆکی هەرێمی کوردستان جەختى لە گرنگیى یەکڕیزیى لایەنە کوردستانییەکان لە بەغدا و هەوڵەکانى سەرۆکایەتیى هەرێمى کوردستان لەم پێناوەدا کردەوە. سەرۆکی هەرێمی کوردستان هەروەها سوپاسى پشتگیریی و هاوکارییەکانى بەریتانیاى بۆ عێراق و هەرێمى کوردستان کرد و ئاماژەى بە بەردەوامیى بەدواداچوونى ئەنجامى سەردانیان بۆ لەندەن و دیدار و کۆبوونەوەکانى لەگەڵ سەرۆکوەزیران و بەرپرسانى دیکەى بەریتانیا دا و ستایشى رۆڵى باڵیۆزخانە و کۆنسوڵخانەى بەریتانیا لە بەغدا و هەولێر کرد.

  هاوڵاتی  سەرۆکی حکومەتی ھەرێمی کوردستان، رەزامەندی لەسەر خەرجکردنی 400 ملیۆن دینار بۆ کەرتی تەندروستیی دەڤەری راپەڕین دەدات. بەهۆی زیادبوونی ژمارەی تووشبووان بە ڤایرۆسی کۆرۆنا لە راپەڕین، سەرۆکی حکـومەتی هەرێمی کوردستان رەزامەندی لەسەر خەرجکرنی بڕی 400 ملیۆن دینار وەک هاوکاری بەپەلە بۆ کەرتی تەندروستی راپەرین دەدات. ئه‌مڕۆ پێنجشه‌ممه‌ 21ی تشرینی یه‌كه‌می 2021، بەپێی راگەیێندراوێکی ماڵپەڕی حکومەتی هەرێمی کوردستان بڵاوکراوتەوە "مەسرور بارزانی سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان ئەمڕۆ پێنجشەممە 21ی ئۆکتۆبەری 2021 رەزامەندی لەسەر خەرجکرنی بڕی 400 ملیۆن دینار دا وەک هاوکاریی بەپەلە بۆ کەرتی تەندروستیی دەڤەری راپەرین". وەک لە راگەیێندراوەکە ئاماژەی پێدراوە "بڕی 250 ملیۆن دینار بۆ مەبەستی دانانی سیستەم و تۆڕی ئۆکسجین و گازی پزیشکی بۆ نەخۆشخانەی 100 قەرەوێڵەیی ژیان خەرجدەکرێت و بڕی 150 ملیۆن دیناریش بە مەبەستی دابینکرنی پێداویستی پزیشکی بۆ دەڤەرەکە خەرج دەکرێت". بەپێی دوایین ئاماری وەزارەتی تەندروستی هەرێمی کوردستان، کە رۆژانە ئاماری تایبەت بە ڤایرۆسی کۆرۆنای بڵاودەکاتەوە، رۆژی چوارشەممە 20-10-2021،  1154 تووشبووی نوێ و 17 گیانلەدەستدان تۆمارکراون. تاوەکو ئێستا لە هەرێمی کوردستان سێ ملیۆن و 266 هەزار و 979 پشکنینی تایبەت بە ڤایرۆسی کۆرۆنا کراون، ئەنجامی پشکنینی 352 هەزار و 141 کەسیان پۆزەتیڤ بوون، 327 هەزار و 960 تووشبوویان چاکبوونەتەوە و شەش هەزار و 176 تووشبووش گیانیان لەدەستداوە، 18 هەزار و پێنج تووشبووش لەژێر چارەسەردان.

سازدانی: هاوڵاتی نووسەرو رۆژنامەنوسێك داوا لەسەركردایەتی كورد دەكات هیچ رێككەوتنێك لەگەڵ مالكی یان سەدر نەكەن لەئێستادا تا لەناو ماڵی شیعەدا كاندیدی سەرۆك وەزیران یەكلادەكرێتەوەو دەشڵێت:» پارتی كاندیدی هەیە بۆ پۆستی سەرۆك كۆمارو لەگەڵ یەكێتی ئەو پۆستە یەكلاییدەكەنەوە». ئاسۆ قادر، ناسراو بەئاسۆ حاجی، نووسەرو رۆژنامەنوس لەم چاوپێكەوتنەدا لەگەڵ هاوڵاتی دەڵێت:» ئەوەی بە راستی زیاتر نیگەرانییەكەی قوڵتر كردەوەو گومانەكانیشی زیاتر كرد لەسەر دەرئەنجامەكانی هەڵبژاردنەكان، خودی كۆمسیۆنی باڵای هەڵبژاردنەكانی عێراق بوو كە لە راگەیاندنی دەرئەنجامە بەرایی و نافەرمییەكان گۆڕانكاری زۆر گەورە بەسەر ژمارەی كورسییەكاندا هات». هاوكات ئەوە دووپاتدەكاتەوە كە ئەوە 17 ساڵە فشاری هەرێمایەتی و نێودەوڵەتی لەسەر هەرێمی كوردستان بووە كە لەسەر پۆستی سەرۆك وەزیرانی عێراق كورد رازی كراوە كە زۆریان بەكورد كردووە و لەئاخیریشدا وەك گورگ پەلاماری كوردیان داوە. هاوڵاتی: دەرئەنجامی هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق هەندێ لایەنی شیعەو سوننەو كوردی تووشی شۆك كرد، پێتانوایە هۆكارەكەی چییە؟ ئاسۆ قادر: پرۆسەی هەڵبژاردن پرۆسەیەكی دیموكراتییەو ژمارەی كورسی لایەنەكان پەیوەندی بە رێژەی دەنگدەرانەوە هەیە، لەو رێژەیە چەند دەنگیان بەو كاندیدە یان لایەنە سیاسییە داوەو نرخی كورسی ژمارەی دەنگدەران دیاری دەكات. لەم هەڵبژاردنەی ئەمجارەی پەرلەمانی عێراق گومانێكی زۆر لەسەر ژمارەی كورسییەكان یان ئەو دەرئەنجامانەی كە لەهەڵبژاردنەكان دروستبوون كۆمەڵێك لایەنی لەهەرسێ پێكهاتە سەرەكییەكەی عێراق (شیعە، سوننە، كورد) ئەوانەی پێیان دەوترێت كەمە نەتەوایەتییەكان كە ئەو وشەیە بەشیاو نازانم و دەڵێم پێكهاتەكانی دیكە. ئەوەی بە راستی زیاتر نیگەرانییەكەی قوڵتر كردەوەو گومانەكانیشی زیاتر كرد لەسەر دەرئەنجامەكان خودی كۆمسیۆنی باڵای هەڵبژاردنەكانی عێراق بوو كە لە راگەیاندنی دەرئەنجامە بەرایی و نافەرمییەكان گۆڕانكاری زۆر گەورە بەسەر ژمارەی كورسییەكاندا هات، ئەو گۆڕانكاریانە گومانەكانی ئەو لایەنانەی بەهێزتر كرد، لەگەڵ ئەوەش ئەو ئامێرە ئەلیكترۆنیەی لەهەڵبژاردنەكان بەكارهات هەر بۆ خۆی پرسیاری زۆری لەسەر بوو، پاشان ئەو رسیڤەرو كۆكەرەوەی دەنگەكان كە لەوڵاتانی ئیمارات دانرابوو كە شتێكی زۆر بێمانابوو كە بەچ شێوازێك حكومەتی عێراقی رێگای بەوەدا كە تەنها ئەوە ئاماژەو سەلمێنەرێكی ئەوەیە كەحكومەتی عێراق نە باوەڕی بەخۆی هەیە نە بەدامەزراوەكانی هەیە. هاوڵاتی: واتا پێتانوایە گومانەكان ئەوەیە كە لەئیماراتەوە دەستكاری دەنگ و كورسی لایەنەكان كرابێت؟ ئاسۆ قادر:ناتوانم ئەوە رەتبكەمەوە یان پشتڕاستی بكەمەوە، بەڵام دەڵێم ئەو هۆكارانەی باسمكرد هەم خودی كۆمسیۆن، هەم میكانیزمی هەڵبژاردنەكان كە ئەو ئامێرەی تێدا بەكارهات لەگەڵ كۆكەرەوەی دەنگەكان لەئیمارات كە ئەوە تا رادەیەكی زۆر گومانەكان بەهێز دەكات و حەقیش بەو لایەنانە دەدات كە گومان بكەن، پرسیارەكە لێرەیە بۆ گومان نەكەن، ئایا ئیمارات دڵسۆزترە بۆ دەنگەدەری عێراقی یان عێراقییەكان، ئایا ئەو كۆمپانیا ئەڵمانییەی كەئەركی پاراستنی ئەو ناوەندەی لەئەستۆ بووە كەدەنگەكانی تێدا كۆكراوەتەوە لەئیمارات دڵسۆزترە یان عێراقییەكان. عێراق بۆ خۆی وڵاتێكی فەیك و ساختەیە، بەڵام ئەوەی ئەمجارەی حكومەتی عێراق و كۆمسیۆن كردیان تەواو ئەوەی پشتڕاست كردووەتەوە كەعێراق نە قەد وڵات بووە، نە دەبێتە وڵات. هاوڵاتی: پێتانوایە ئێران چۆن بەم دەرئەنجامانە رازی دەبێت بەتایبەت كە بەرپرسی فەیلەقی قودس گەیشتە بەغدا؟ ئاسۆ قادر: باوەڕناكەم ئێران و هێزە پڕۆ ئێرانییەكان هەرگیز بەو دەرئەنجامە رازی بن، بەڵام بۆ ئێران یەك شت یەكلاكەرەوەیە كە ئێران بڕواناكەم نیگەران بێت سەدر یەكەم و مالكی دووەم دەنگی شیعەكانە یان ئەوانی دیكە، چونكە ئێران باش لەوە دڵنیایە كە هێزە شیعییەكانی عێراقیش لەوە دڵنیان كەكەسیان ناتوانن لەدەرەوەی بازنەی بەرژەوەندییەكانی ئێران. سەدر راستە لەڕووی میدیاییەوە هەندێك ئاڵۆزی دروستكرد كە دەنگە دەنگی میدیایی دروست كرد، بەڵام ئاراستەیەكی دروست نەبووە، سەدر بۆ خۆی كەسێكی پۆپۆلیسە ئەمڕۆ قسەیەك دەكات سبەینێ تەواو پێچەوانەی قسەكەی خۆی دەكاتەوە، سەدر پیاوێكە دوور نییە لەئێران، هەندێك كەس دەڵێن سەدر نوێنەرایەتی شیعەی عێراقی دەكات، ئەسڵەن شتێك نییە ناوی شیعەی عێراقی بێت، یان دەڵێن نزیكە لەئەمریكا جا ئەو چیرۆكی نزیكییە لەئەمریكاوە 17 ساڵە دووبارە دەبێتەوە. لە 2006 ئەمریكا مالكیان كردە پاڵەوانی عروبەو عێراق وتیان كەسی ئێمەیە ئەو كاتەی هێرشی كردەسەر سوپای مەهدی و سەدرییەكان، پاشان ئەو ئەمریكایەی پێی وابوو مالكی دۆستیەتی چەكدارێكی سوپای قودسی ئێرانە. هاوڵاتی: سەركردایەتی كورد تەرەفی سەدر بگرێت یان مالكی، چۆن مامەڵە بكات باشە؟ ئاسۆ قادر: سەركردایەتی كورد یەكلایەنە لەگەڵ هیچ لایەكیان رێككەوتن نەكەن، دانیشتن ئاساییە، بەڵام رێككەوتن كوفرەو هەڵەیەكی كوشندەی سیاسییە. كورد بەرلەوەی بیر لە سەدر یان مالكی بكاتەوە، دەكرێت بیر لەناو ماڵی خۆی بكاتەوەو ئەو دەستپێشخەرییەی رۆژی دووشەممەی رابردوو بە راستی دەستپێكێكی زۆر باشە كە براوەی هەڵبژاردنەكانە كورسییەكانی 33 كورسییەو لەهی هەموو حزبەكانی دیكە زیاترە كە لەسلێمانی لەگەڵ لایەنەكان گفتوگۆی كرد چ ئەوانەی كورسیان بردووەتەوە یان كورسییان بەدەستنەهێناوە، ئەمە یەك گوتاری و یەكهەڵوێستی ناوماڵی كورد زۆر كارتێكی بەهێزترو كاریگەرترە لەژمارەی كوردسییەكان. هاوڵاتی: هەموو جارێك دانوسان و سەردانی یەكتری لەنێو لایەنەكان هەبووە، بەڵام كە چوونەتە بەغدا یەك وتارو یەكدەنگ نەبوون؟ ئاسۆ قادر: جا ئەوە بەدبەختی كوردە، كە یەك گوتاری نەبن غەدر لەخۆیان و میللەت و لەو قەوارە دەستوری و سیاسییەی هەرێمی كوردستانی دەكەن. بۆ دەكرێت لەگەڵ شیعەو سوننە ببیتە هاوپەیمان، بۆ ناكرێت لەگەڵ براكەی خۆت و لایەنە كوردییەكان ببیتە هاوپەیمان، ئەوە پرسیارێكی زۆر جدییە، هیوادارم سەركردایەتی سیاسی كورد ئەو گرێ مێژووییە ئەم جارە دەرباز بكەن، ئەو خۆ خۆرییە دەرباز بكەن. ئێستا فرسەتێكی زۆر باش هاتۆتە پێش بەتایبەتی كە پارتی دیموكراتی كوردستان لەو شتانە مێژوویەكی جوان و گەشاوەی هەیە كە دەستپێشخەر بووەو مەسەلە نەتەوەیی و نیشتمانییەكان خەمە هەرە گەورەكەیە، باوەڕ ناكەم ژمارەی كورسی لەگەڵ لایەنە كوردییەكان بكاتە كێشە، ئەگەر لایەنەكان هەموویان لەژێر كاریگەری هێزە ئیقلیمییەكان بێنە دەرەوە. كورد نابێت ببێتە ململانێی نێوان تەرەفی شیعەو شیعە، دەرفەتیان پێبدەن بۆ كوردو سوننەش ئەوەیە كە شیعە لەناو ماڵی خۆیان كەسێك بۆ سەرۆكایەتی حكومەت یەكلایی بكەنەوە، ئەوجار سەدر دەبێت یان مالكی یان كازمی. هاوڵاتی: پێتانوایە بۆ كورد وا باشترە چەند خاڵێك پێكەوە دابڕێژن كە بیكەنە مەرج بۆ دانوسانەكان لەگەڵ شیعەو سوننەكاندا؟ پرسی خاك و مادەدەی 140 و پێشمەرگەو بودجەیە؟ ئاسۆ قادر: ئەوەی تۆ باسی دەكەیت ئەوە رێگا راست و عەقڵانی و لۆژیكییەكەیە، چونكە ئێمە نەتەوەیەكین ئەو نوێنەرانەی ئێمە كە 63 كەسن ئەوانەی نوێنەرایەتی نەتەوەیەك و نیشتمانێكی ژێردەستە دەكەن، دڵنیام پارتی ئەوە دەكات و ئەوەی دەوێت و لێدوانەكەی سەرۆكی هەرێم كە جێگری سەرۆكی پارتییە پەیامەكەی روون و ئاشكرابوو. هاوڵاتی: وەفدی پارتی سەردانی مەكتەبی سیاسی یەكێتی كردووە، دەوترێت پرسی پۆستی سەرۆك كۆمار باسكراوە، هیچ زانیارییەكتان هەیە لەوبارەیەوە؟ یەكێتی پۆستی سەرۆك كۆمار لەبەرانبەر پۆستی سەرۆكی هەرێمدا دەبینێت؟ ئاسۆ قادر: ئەوە حەق نییە بكرێتە گرفتێكی گەورە ئەوە پشكی كوردەو پشكی بەتەنها لایەنێكی دیاری كراو نییە، راستە یەكێتی ئەوەی بەركەوت لەكاتی هەبوونی جەنابی مام جەلالدا بووە، مام جەلال خۆزگە ئێستاش لە ژیاندا بوایە بێگومان هەتا ئەو پۆستە هی مام جەلال بوو، مەرج نییە دوای مام جەلال پۆستی سەرۆك كۆمار هی یەكێتی بێت. پارتی بێگومان كاندیدی بۆ پۆستی سەرۆك كۆماری عێراق هەیە، بەڵام پرۆژەو پێشنیاری دیكەو ئۆپشنی بۆ یەكێتی دەبێت لەنێوان سەرۆك كۆمارو ئەو ئۆپشنەدا یەكێتی ئازاد دەكات كامەیان هەڵدەبژێرێت. هاوڵاتی: خەتێك دەبینرێت لەعێراقدا كە سەدرو حەلبوسی و پارتی لێك نزیكن، هەروەها مالكی و هادی عامری و یەكێتی وەك نزیكی یەكتر دەبینرێن؟ ئێوە بۆچوونتان چییە لەسەری؟ ئاسۆ قادر: ئەو خەتانە ئەگەر هەبێت زۆر خراپەو نابێت هەبێت بەتایبەتی لەنێوان پارتی و یەكێتی دەبێت یەك خەت بن و پێكەوە بڕیار بدەن و پاكێجێكیان هەبێت بۆ دانوساندن بۆ بەدەستهێنانی مافەكانی كورد بە راشكاوی بێ شەرمكردن بیدەن بەو لایەنەی حكومەت تەشكیل دەكات ئنجا سەدر دەبێت یان مالكی، ئەوەی ئەوە قبوڵی كرد لەگەڵ ئەوەدابن. ئەوە 17 ساڵە فشاری هەرێمایەتی و نێودەوڵەتی لەسەر هەرێمی كوردستان بووە كە لەسەر پۆستی سەرۆك وەزیرانی عێراق كورد رازی كراوە كە زۆریان بەكورد كردووە و لەئاخیریشدا وەك گورگ پەلاماری كوردیان داوە. هاوڵاتی: كاندیدانی پارتی كێن؟ كە ناوی فوئاد حوسێن، وشیار زێباری و ئازاد بەرواری و فازڵ میرانی باس دەكرێت؟ ئەمانە راستە؟ هەندێ جار  باسی نێچیرڤان بارزانیش كراوە بەڵام فەرمی نەبووە؟ ئاسۆ قادر: ئەوەی كاك نێچیرڤان بارزانی راست نییەو نە دەچێتە بەغداو نە دەبێتە سەرۆك كۆمار، چونكە ئەو سەرۆكی هەرێمی كوردستانە، بە كاك نێچیرڤانیشەوە ئەو كەسانەی ناوت هێنان شایەنی ئەو پۆستەن، ئەوانە هەموو تێكۆشەرن و هەموو تەمەنیان لەخەباتكردندا بووەو جێگەی رێزن، ئەسڵەن سەرۆك كۆماری وڵاتێكی فاشلی وەك عێراق بەرانبەر بەگەورەیی ئەو تێكۆشەرانە زۆر جیاوازە. كاك فوئاد حوسێن جاری پێشوو ركابەری بەرهەم ساڵح بوو ئەگەر قاسم سولەیمانی نەبوایە سەرۆك كۆمار دەبوو، هەموو ئەوانی دیكەش راستن و كە شتێك لە میدیا باس كراوە راستە بەڕێژەیی بەڵام بە موتڵەقی نا. هاوڵاتی: بافڵ تاڵەبانی دەڵێت تاكە كاندیدمان بەرهەم ساڵحە، پارتی تەحەفوزی لەسەر بەرهەم ساڵح هەیە؟ ئاسۆ قادر: باوەڕناكەم پارتی هێماو تەحەفوزی لەسەر بەرهەم ساڵح هەبێت، بەڵام بەرهەم ساڵح كارێكی خراپی كرد لەدەرەوەی كۆدەنگی كوردستانی وای نیشاندا كە كورسی سەرۆك كۆمار گرنگترە لەچارەنووسی كورد وەك میللەتێك ئەوە بەداخەوە، هیوادارین ئەوە دووبارە نەبێتەوە. ئەگەر سەرۆك كۆمار بۆ یەكێتی بێت حەقە پارتی گوێ لەیەكێتی بگرێت، یەكێتی كێی كاندید كرد پارتی دەنگی پێبدات، ئەگەر سەرۆك كۆمار كەوتە لای پارتی بێگومان یەكێتیش دەنگی پێبدات. بەرهەم ساڵح ئەوەندەی بەئاشكرا لەسلێمانییە زیاترو بەنهێنی لەهەولێرەو خۆی و ماڵ و مناڵیشی

هاوڵاتی وەزارەتی سامانە سروشتییەکانی هەرێم بڕیاریدا رێگه‌ به‌هاورده‌كردنی ته‌واوی به‌رهه‌مه‌ نه‌وتییه‌كان و پاشماوه‌ نه‌وتی و ماده‌ كیمیاییه‌كان بدرێت. به‌پێى فه‌رمانێكى وه‌زارى كه‌ كه‌مال ئه‌تروشى وه‌زیرى سامانه‌سروشتیه‌كانى هه‌رێم واژۆى له‌سه‌رى كردوه‌و ژماره‌كه‌ى 8102 له‌ ڕێكه‌وتى 4/10/2021 واژۆكراوه‌ تێیدا هاتوه‌، ڕێگه‌پێدانى هاورده‌كردن و هه‌نارده‌كردنى ته‌واوى به‌رهه‌مه‌ نه‌وتیه‌كان و پاشماومه‌ نه‌وتیه‌كان و مادده‌ كیمیاییه‌كان و هه‌ر ڕێگه‌پێدانێكى تر كه‌تایبه‌ته‌ به‌ گواستنه‌وه‌ى كه‌ لو په‌ل و پێداویستیه‌كانى كۆمپانیاكانى نه‌وت و گازى نێوده‌وڵه‌تى و خزمه‌تگوزاریه‌كان ته‌نها به‌ ڕه‌زامه‌ندى وه‌زیر ده‌بێت به‌پێى ڕێنماییه‌كارپێكراوه‌كان. ئه‌وه‌شخراوه‌ته‌ڕوو، له‌ رۆژى 4/10/2021 ئه‌و فه‌رمانه‌ كارى پێده‌كرێت. به‌مه‌ركه‌زى كردنى هاورده‌كردنى سوته‌مه‌نى به‌تایبه‌ت به‌نزین بۆهه‌رێم له‌ كاتێكدایه‌ كه‌ پێشتر پارێزگاره‌كانى هه‌رێم داوایانكرد ئه‌م ده‌سه‌ڵاته‌ بدرێته‌ پارێزگاره‌كان بۆئه‌وه‌ى ژماره‌یه‌كى زیاتر كۆمپانیاكان به‌نزین هاورده‌بكه‌ن و كێبڕكێ له‌سه‌ر دابه‌زینى نرخه‌كه‌ى دروست ببێت.