داهاتی سنووری سلێمانی سێ هەفتەیە بەردەوامە لەدابەزین

موراد قەرەیلان، فەرماندەی هێزەکانی پاراستنی گەل "هەپەگە"، سەرکەوتنى پرۆسەى چارەسەریى دەبەستێتەوە بە ئازادکردنى عەبدوڵا ئۆجەلان و دەشڵێت، پابەندن بە بڕیارەکانى کۆنگرەى پەکەکە و لیژنە پەرلەمانییەکەى تورکیاش بە هەنگاوێکى "گرنگ" ناودەبات. موراد قەرەیلان، بەبۆنەى 41هەمین ساڵەى دەستپێکى خەباتى چەکداریى پەکەکە، لە هەرێمەکانی پاراستنی میدیا وتارێکى پێشکەش کرد و رایگەیاند، پابەندن بە بڕیارەکانی کۆنگرەی 12ـى پەکەکە و بانگەوازی 19ـی حوزەیرانی ئۆجەلان. قەرەیلان دەشڵێت، "بۆ سەرکەوتنی پرۆسەی ئاشتی و کۆمەڵگەی دیموکراتیک، بەرپرسیارێتی خۆیان جێبەجێ دەکەن، بەڵام کۆتری ئاشتی بە باڵێک نافڕێت. پێویستی بە دوو باڵە". باسیلەوەشکردووە، تێکەڵبوونى دیموکراتی و یاساکانی ئازادی گرنگن، بەڵام ئەگەر تەنیا وەک چەکدانان و گەڕانەوەی گەریلا ببینرێت، ئەوا کەم دەهێنێت. قەرەیلان مەرجى ئازادکردنى ئۆجەلان بۆ سەرکەوتنى پرۆسەکە دادەنێت و لەو بارەیەوە دەڵێت، "گەریلا ئەوە قبوڵ ناکات. گەریلا تەنیا لەپێناو خۆیدا نەهاتە سەر چیا. پێش هەموو شتێک دەبێت ئەندازیاری ئاشتی و خوشک_برایەتیی گەلان، رێبەر ئاپۆ، بەشێوەی جەستەیی ئازاد ببێت. دەبێت هەڵوەستە بکرێت بۆ دەرکردنی ئەم یاسایە. ئەگەر وا نەبێت، قبوڵ ناکرێت". قەرەیلان روونکردنەوەى زیاتر دەدات و دەڵێت، "ئەوە تەنیا گوتەی فەرماندە و بەڕێوەبەران نییە. گوتەی هاوبەشی هەموو شەڕڤان و گەریلاکانە. یاسا بۆ گەریلا دەربکرێت، گەریلا دەست لە چەک هەڵبگرێت و بە ئازادی بگەڕێتەوە ماڵەوە، کەچی رێبەر ئاپۆ لە ئیمراڵی بە زیندانیکراوی بمێنێتەوە! ئەمە قبوڵ ناکرێت". لەبارەى هەنگاوەکانى پرۆسەى چارەسەرییەوە، قەرەیلان ئاماژەى بەوەکردووە، "ئێستا لە پەرلەمان لیژنە پێکهێنراوە، بێگومان، ئەوە هەنگاوێکی گرنگە. دەبێت دەوڵەتی تورک ئەو راستییە لەبەرچاو بگرن. ئەگەر لەم سەردەمە مێژووییەدا، لەو رووەوە هەنگاو بنرێت، پرسی 100 ساڵەی کورد چارەسەر بکرێت، ئەوا لەنێوان گەلانی کورد و تورکدا، خوشک_برایەتییەکی راستەقینە دێتەئاراوە". جەختیشدەکاتەوە، بۆ چارەسەری بنەڕەتی پرسەکە و ئاشتییەکی درێژخایەن، دەبێت هەڵوێستی قایلکەر پیشانبدرێت. دەڵێت،  "ئەوان بەشێوەیەکی ستراتیجیی نزیکی ئەو خاڵە دەبنەوە. هیچ رێبازێکی تاکتیکی و فێڵبازانە لای ئەوان نییە". وتەکانی موراد قەرەیلان بەم جۆرەیە: "هاوڕێیانی هێژا، گەلی وڵاتپارێزمان! جەژنی ژیانەوە لە هەمووتان پیرۆزبێت. ٤١هەمین ساڵیادی هەڵمەتی ١٥ـی ئاب، جەژنی ژیانەوە، لە ڕێبەر ئاپۆ پیرۆزبێت. سڵاو و ڕێز و دڵسۆزیی خۆمان پێشکەش دەکەین. جەژنی ژیانەوە لە گەلەکەمان و گەلانی هەرێمەکە و دۆستانی گەلەکەمان و دایکانی شەهیدان و بنەماڵەی شەهیدان و هەموو هاوڕێیان و خەباتکاران پیرۆز بێت. لە کەسێتی فەرماندەی نەمر، عەگید_مەعسوم کۆرکماز، هاوڕێ عەلی حەیدەر قەیتان، ڕەزا ئاڵتون، نوورەدین سۆفی، کۆچەرۆ ئورفا، دەلال ئامەد و زیلاندا، هەموو شەهیدانی شۆڕش بە ڕێزەوە بیردەهێنمەوە و سەری ڕێز بۆ یادیان دادەنەوێنم. بەڵێنەکەمان بۆ شەهیدان دووپات دەکەینەوە. هاوکات لە کەسێتی شۆڕشگێڕیی هێژا فەرماندە زەکی شەنگالی، ئاتاکان ماهیر و ڕێزان جاوید، هەموو شەهیدانی مانگی ئاب بیردەهێنینەوە و سەری ڕێزیان بۆ دادەنەوێنین. بەڵێنەکانمان بۆ شەهیدان دووپات دەکەنەوە. بۆ هەموو شەهیدە قارەمانەکانمان دەڵێین؛ ئەی شەهید ڕۆحتان شاد و ئاسوودە بێت، ئاڵاکەتان هەمیشە شەکاوە دەبێت و دۆزەکەتان سەردەکەوێت! هاوڕێیانی هێژا، گەلی وڵاتپارێزمان! هەڵمەتی ١٥ی ئاب لە مێژووی گەلەکەماندا، لەدایکبوونەوەیە. شکاندنی زنجیرەکانی کۆیلایەتییە. سەرهەڵدانە دژی کۆیلایەتی و داگیرکاری. لە تاریکی ئەو سەردەمەدا، ڕاپەڕینێکی مێژوویی لەم جۆرە ڕێگای بۆ گۆڕانکاری جددی لەناو کۆمەڵگای کوردستان کردەوە. ڕاستە هەڵمەتەکە بە چالاکی چەکداری دەستی پێکرد، بەڵام تەنها سەربازی نەبووە. لایەنی ئایدیۆلۆژی و سیاسی و کۆمەڵایەتی و کولتووری خۆی هەبوو. کۆمەڵگا گەڕایەوە سەر جەوهەری خۆی، پرسیاری لە خۆی کرد. بەم شێوەیە شۆڕشێکی فیکری و شۆڕشێکی کۆمەڵایەتی و شۆڕشێکی کولتووری و شۆڕشێکی ژنانی لە ناو خۆیدا ئەنجامدا. هەڵمەتی ١٥ی ئاب بۆ گەلەکەمان گۆڕا بۆ پرۆسەی خۆبنیاتنانەوە. ژیانەوە بەم جۆرە ڕوویدا. بەم جۆرە گۆڕا بۆ شۆڕشی ژیانەوە و هەبوون و ئازادیی. ئەم هەڵمەتە مێژووییە ڕۆحێکی نەتەوەیی لەنێو گەلی کوردستاندا ئافراند. لە کوردستان و هەرێمەکەدا، ئاڵای ئازادی و دیموکراسیی بڵندتر کردەوە. بۆیە ڕۆژێکی مێژووییە و دەبێت هەردەم بەلای گەلەکەمانەوە بە دڵخۆشی پێشوازیی لێ بکرێت. گەلی هێژامان، هاوڕێیانی شکۆمەند! وەک دەزانرێت بە بانگەوازی ٢٧ـی شوباتی ڕێبەر ئاپۆ، پرۆسەکەمان پێی نایە قۆناغێکی نوێوە. ئێمە پابەندین بە بڕیارەکانی کۆنگرەی ١٢هەمینی پەکەکە. هاوکات پابەندین بە بانگەوازی ١٩ـی حوزەیرانی ڕێبەر ئاپۆوە. بۆ سەرکەوتنی پرۆسەی ئاشتی و کۆمەڵگەی دیموکراتیک، بەرپرسیارێتی خۆمان جێبەجێ دەکەین. بەڵام کۆتری ئاشتی بە باڵێک نافڕێت. پێویستی بە دوو باڵە. هۆکاری بەشداربوونی هەموو هەڤاڵان لە ڕیزەکانی گەریلادا، ئازادیی ڕێبەر ئاپۆیە، ئەمە ڕاستییە. بێگومان، ئینتیگراسیۆنی دیموکراتیک و یاساکانی ئازادیی گرنگن. بەڵام ئەگەر تەنها وەک چەکدانان و گەڕانەوەی گەریلا ببینرێت، ئەوا کەم دەهێنێت. گەریلا ئەمە قبووڵ ناکات. گەریلا تەنها لەپێناو خۆیدا نەهاتە سەر چیا. پێش هەموو شتێک دەبێت ئەندازیاری ئاشتی و خوشک_برایەتیی گەلان، ڕێبەر ئاپۆ، بەشێوەی جەستەیی ئازاد ببێت. دەبێت هەڵوەستە بکرێت بۆ دەرکردنی ئەم یاسایە. ئەگەر وا نەبێت، قبووڵ ناکرێت. ئەمە تەنها وتەی فەرماندە و بەڕێوەبەران نییە. وتەی هاوبەشی هەموو شەڕڤان و گەریلاکانە. یاسا بۆ گەریلا دەربکرێت، گەریلا دەست لە چەک هەڵبگرێت و بە ئازادیی بگەڕێتەوە ماڵەوە، کەچی ڕێبەر ئاپۆ لە ئیمراڵی بە زیندانیکراوی بمێنێتەوە! ئەمە قبووڵ ناکرێت! بابەتێکی تر، مەسەلەی متمانەیە. ئافراندنی متمانەیە. دەبێت ئەم پێویستییە ببینرێت. ئێستە لە پەرلەمان کۆمیسیۆن پێکهێنراوە، بێگومان ئەمە هەنگاوێکی گرنگە. دەبێت دەوڵەتی تورک ئەم ڕاستییە لەبەرچاو بگرن. ئەگەر لەم سەردەمە مێژووییەدا، لەم ڕووەوە هەنگاوبنرێت، پرسی سەد ساڵەی کورد چارەسەر بکرێت، ئەوا لەنێوان گەلانی کورد و تورکدا، خوشک_برایەتییەکی ڕاستەقینە دێتەئاراوە. بۆ چارەسەری بنەڕەتی پرسەکە و ئاشتییەکی درێژخایەن، دەبێت هەڵوێستی قایلکەر نیشان بدرێت. ئێمە بەشێوەیەکی ستراتیژیی نزیکی ئەم خاڵە دەبینەوە. هیچ ڕێبازێکی تاکتیکی و فێڵبازانە لای ئێمە نییە. باوەڕمان بە ڕێبەر ئاپۆیە، بەشێوەیەکی جددیی و ستراتیژی لە پرۆسەکە نزیک دەبینەوە. هەڵبەتە ڕێوشوێنی خۆشمان دەگرینەبەر، بەڵام هەڵوێست و نزیکایەتییمان بەم جۆرەیە. ئەگەر بەرانبەرەکانیشمان وەها نزیک ببنەوە و متمانە ببەخشن، یاسای باوەڕپێکراو ئامادە بکەن، ئێمەش بەرپرسیارێتی خۆمان جێبەجێ دەکەین. بۆ بنیاتنانی کۆمارێکی دیموکراتیک لە تورکیا، ئێمە هەموو ئەرکەکانمان جێبەجێ دەکەین. بەشداردەبین لە کۆماری دیموکراتیک. هەڤاڵانی هێژا و گەلە شکۆمەندەکەمان! ئێمە بە ڕۆحی ئاشتی و کۆمەڵگەی دیموکراتیک، پێشوازیی لە ٤١هەمین ساڵیادی هەڵمەتی ١٥ـی ئاب دەکەین. ئەمە هەڵمەتێکە. هەڵمەتی ئاشتی و کۆمەڵگەی دیموکراتیک. بەم ڕۆحییەتەوە، پێشوازیی لە ١٥ـی ئاب دەکەین. بێگومان ئەمە ئەنجامێکە و سەرەتایەکی نوێیە. لەسەر بناغەی ١٥ـی ئاب دەست بە قۆناغی نوێ دەکەین. بڕوامان وایە، بەم هەنگاوەی ڕێبەر ئاپۆ، لە کوردستان و تورکیا و ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و تەواوی جیهان، پێشکەوتنی گرنگ ڕوودەدەن. لە چوارچێوەی مۆدێرنیتەی دیموکراتیکدا، تێکۆشانی نەتەوەی دیموکراتیک و سۆسیالیزمی کۆمەڵگەی دیموکراتیک لە هەموو جێگەیەک مەزنتر  و بەهێزتر دەبێت. ڕێگە بۆ تورکیایەکی دیموکراتیک و کۆمارێکی دیموکراتیک دەکرێتەوە. هاوکات ئەمە زەمینەی مەزنکردنی یەکێتیی نەتەوەیی و دۆزی ئازادییە لە کوردستان. بۆیە ڕێبەر ئاپۆ بانگەوازی کرد بۆ یەکێتیی نەتەوەیی. ئێمە بانگەوازەکەی ڕێبەر ئاپۆ دووبارە دەکەینەوە. لە قۆناغە مێژووییەدا، دەبێت یەکێتیی نەتەوەیی کوردان بئافرێنین. دەبێت ئەم سەردەمە، بە یەکێتیی دیموکراتیک و نەتەوەیی تاجدار بکەین. ئەمە چاوەڕوانی و هیوای گەلەکەمانە. هاوکات لەسەر بناغەی دیدگای نەتەوەی دیموکراتیک، لەگەڵ گەلانی دراوسێدا ئاشتی و خوشک_برایەتیی ڕاستەقینە دەئافرێنین. ١٥ـی ئاب، ئەنجامی وەها گرنگی ئافراند. لەسەر ئەم بناغەیە، لەسەر بناغەی نەتەوەی دیموکراتیک، دەبێت ستراتیژی سیاسەتی دیموکراتیکی نوێ سەربخەین. بۆ ئەمەش ڕۆحی ١٥ـی ئاب پێویستە. ڕۆحی ١٥ـی ئاب، ڕۆحی سەرکەوتن و فیداکارییە. لەم کاتەدا، پێویستمان بەم ڕۆحەیە. دەبێت گەلەکەمان، هەموو وڵاتپارێزان بەم جۆرە ئەم قۆناغە بخوێننەوە و بەشداری تێدا بکەن. دیسانەوە لەسەر ئەم بناغەیە جەژنی ژیانەوە لە هەمووان پیرۆز دەکەین، هیوای سەرکەوتن بۆ تێکۆشانی ئەم قۆناغە دەخوازین، سڵاو و ڕێزی خۆمان پێشکەش دەکەین. بژی، بژی ڕۆحی ١٥ـی ئاب بژی، بژی سەرۆک ئاپۆ! بە گیان بە خوێن، لەگەڵتین ئەی سەرۆک! بێ سەرۆک ژیان نابێ! شەهید نامرن! ژن، ژیان، ئازادی!".

جێگری بەڕێوەبەری نووسینگەی سەرۆک وەزیرانی هەرێمی کوردستان ڕایگەیاند: 80%ـی هاووڵاتییانی هەرێمی کوردستان، ئەوانەی سوودمەندبوونە لە پرۆژەی ڕووناکی، پارەی کەمتر دەدەن وەک لەو پارەیەی بە موەلیدە ئەهلییەکان دەدەن. عەزیز ئەحمەد، جێگری بەڕێوەبەری نووسینگەی سەرۆک وەزیرانی هەرێمی کوردستان، لە هەژماری خۆی لە تۆڕی کۆمەڵایەتی ئێکس نووسیویەتی: 25%ـی خانەوادەکانی هەرێم، کەمتر لە 430 کیلۆات کارەبا لە کاتژمێرێکدا بەکار دەهێنن. دەشڵێت: نزیکەی 50%ـی خانەوادەکان نزیکەی 670 کیلۆوات وزەی کارەبا لە کاتژمێرێکدا بەکار دەهێنن، ئەمە لەگەڵ 86%ـی خانەوادەکانی هەرێمی کوردستان کەمتر لە هەزار کیلۆوات کارەبا لە کاتژمێرێکدا بەکار دەهێنن. جێگری بەڕێوەبەری نووسینگەی سەرۆک وەزیرانی هەرێمی کوردستان، باسی لەوەش کردووە، 80%ـی کۆی خانەوادەکانی هەرێم، ئەوانەی سوودمەندبوونە لە پرۆژەی ڕووناکی، پارەی کەمتر دەدەن وەک لەو پارەیەی بە موەلیدە ئەهلییەکان دەدەن. پرۆژەی ڕووناکی، پرۆژەیەکی حکوومەتی هەرێمی کوردستانە، ئامانج لێی دابینکردنی کارەبای 24 کاتژمێرییە، هاووڵاتییان سوودمەند دەبن لە کارەبای بەردەوام و مانگانە یەک پسوولەیان دەبێت کە بڕەکەی بە گوێرەی بەکارهێنان دیاریی دەکرێت. ڕۆژی پێنجشەممە، 17ـی تشرینی یەکەمی 2024، سەرۆک وەزیران، مەسرور بارزانی لە کاتی سەردانیدا بۆ گەڕەکی شادی شاری هەولێر، پرۆژەی ڕووناکی ڕاگەیاند. ئامانج لە پرۆژەکە، دابینکردنی کارەبای 24 کاتژمێری بۆ هاووڵاتییان و پاککردنەوەی ژینگەی هەرێمی کوردستانە لە ڕێگەی کوژاندنەوەی موەلیدە ئەهلییەکان. 

بەرپرسێکى باڵا لە کۆمپانیاى سۆمۆ ڕاگەیاند، دەستپێکردنى هەناردەى نەوتى هەرێمى کوردستان هێشتا دوو هەنگاوى گرنگى ماوە، یەکەم رازیبوونى کۆمپانیاکانە، دووەمیش ئامادەیی تورکیا بۆ دەستپێکردنەوەى. دوێنێ، وەزارەتى سامانە سروشتییەکان رایگەیاند، لەگەڵ وەزارەتى نەوتى عێراق لەسەر چۆنێتى دەستپێکردنەوەى هاردەى نەوت رێککەوتوین و کۆنووسی رێککەوتنەکە 23 کەس لە هەردوولا واژۆیان کردووە، کە 17 کەسیان لە شاندى وەزارەتى نەوت بوون. ئەو بەرپرسەى لە کۆمپانیاى سۆمۆ زانیارى خستەروو، دەڵێت، لەو رێککەوتنەدا نوێنەرى کۆمپانیا نەوتییەکانى هەرێمى کوردستان ئامادەنەبوون، هێشتا نازانین رازین نەوت بکەنە نێو بۆرییەکەوە یان نا. دەڵێت، کۆمپانیاکان هێشتا سوورن لەسەر زیادکردنى تێچوونى بەرهەمهێنانى نەوت، ئامادەنین بەو 16 دۆلارەى بۆ هەر بەرمیلێک دیاریکراوە نەوت هەناردە بکەن. بەرپرسەکەى کۆمپانیاى سۆمۆ دەڵێت، ئەگەر کۆمپانیاکانیش رازی بن بە هەناردەکردنەوەى نەوت، هەنگاوى دووەم دەمێنێ، ئەویش تورکیایە، پێشتر تورکیا بە ئامادەیی دەربڕیوە بۆ وەرگرتنى نەوتەکە، بەڵام دەبێت بە فەرمى عێراق ئاگاداربکاتەوە و بڵێ، ئامادەین بۆ وەرگرتنى نەوت، ئەوکات نەوت دەکرێتە خەزانەکان لە بەندەرى جەیهان و ئێمەش وەکو کۆمپانیای سۆمۆ وەریدەگرین.

ئەنجومەنی سەربازی دێرەزوور ڕایدەگەیەنێت چوار چەکداری ئەنجوومەنی سەربازیی دێرەزوور، لە ئەرکێکی ناسەربازیدا بوون، لە لایەن گرووپێکەوە کە پێدەچێت داعشبن ڕووبەڕووی هێرشێکی تیرۆریستی بوونەوە. فەرمانگەی ڕاگەیاندنی ئەنجومەنی سەربازی دێرەزوور لەبەشێکى دیکەى ڕاگەیەندراوەکەیدا دەڵێت یەخێرایی هێزەکان ئۆپەراسیۆنێکی سەربازی وردیان ئەنجامدا کە لە ئەنجامدا یەکێک لە ڕفێنەرەکان کوژرا و سێ کەسی دیکەش برینداربوون. ئۆپەراسیۆنەکە بە پێی پلان بەردەوامە و جەخت لەوە دەکاتەوە کە هەر هێرشێک بۆ سەر کارمەندەکانمان یان گەلەکەمان لە ناوچەکە بێ سزا و یەکلاکەرەوە ناڕوات. دەقى ڕاگەیەندراوەکەى هەسەدە بەیاننامەیەک سەبارەت بە ئۆپەراسیۆنی ئەمنی دژی شانە تیرۆریستییەکان لە ڕۆژهەڵاتی دێرەزوور دوێنێ ئێوارە، ئێوارەی چوارشەممە، گرووپێک لە چوار چەکداری ئەنجوومەنی سەربازیی دێرەزوور، کە لە دەرەوەی ئەرکە فەرمییەکانیان لە ئەرکێکی ناسەربازیدا بوون، لە یەکێک لە دەرمانخانەکانی شارۆچکەی ئەلحەوایج لە ڕۆژهەڵاتی دێرەزوور چارەسەری پزیشکییان بۆ دەکرا و لە لایەن گرووپێکەوە کە پێدەچێت پەیوەندی بە ڕێکخراوی تیرۆریستی داعشەوە هەبێت، ڕووبەڕووی هێرشێکی تیرۆریستی بوون. هێزەکانمان ئۆپەراسیۆنێکی سەربازی وردیان ئەنجامدا کە لە ئەنجامدا یەکێک لە ڕفێنەرەکان کوژرا و سێ کەسی دیکەش برینداربوون. ئۆپەراسیۆنەکە بە پێی پلان بەردەوامە و جەخت لەوە دەکاتەوە کە هەر هێرشێک بۆ سەر کارمەندەکانمان یان گەلەکەمان لە ناوچەکە بێ سزا و یەکلاکەرەوە ناڕوات. کردنەوەی لێکۆڵینەوەیەکی دەستبەجێ و هەمەلایەنە ڕادەگەیەنین بۆ دیاریکردنی بارودۆخی ڕووداوەکە و دیاریکردنی بەرپرسیارێتی. جەخت لەوە دەکەینەوە کە هەموو زانیاری و وردەکارییەکانی پەیوەست بەو ڕووداوە دەهێڵرێنەوە تا ئەو کاتەی لێکۆڵینەوەکان تەواو دەبن و ڕێکارە پێویستەکان تەواو دەبن. هێزەکانی ئەنجوومەنی سەربازی دێرەزوور هەر هەوڵێک بۆ دەستکاریکردنی ئاسایش و سەقامگیری ناوچەکە ڕەتدەکەنەوە و ئیرادەی خۆیان بۆ بەدواداچوونی تیرۆر لە هەر شوێنێک بێت و پەرەپێدانی ئۆپەراسیۆنەکان دژی هەموو ئەو کەسانە دووپات دەکەنەوە کە مەترسی لەسەر گیانی منداڵەکانمان و دەستکەوتەکانی گەلەکەمان دروست دەکەن. فەرمانگەی ڕاگەیاندنی ئەنجومەنی سەربازی دێرەزوور ١٤ی ئابی ٢٠٢٥

مەزلوم عەبدی فەرماندەی گشتی هێزەکانی سوریای دیموکرات ئاشکرای کرد: شەهید نورەدین سۆفی رۆڵێکی یەکلاکەرەوەی هەبوو لە ئۆپەراسیۆنی سەر ئەبـ.ـوبـ.ـەکر بەغدادی ئەمیری داعـ.ـش، بە وردی چاودێری راپۆرتە هەواڵگرییەکانی کرد و پێداگری لەسەر بڕیاردان لەسەر ئۆپەراسیۆنەکە. نورەدین سۆفی، فەرماندەی باڵا و دامەزرێنەری یەکینەکانی پاراستنی گەل، ساڵی 2021 بووە ئامانجی هێرشێکی ئاسمانی سوپای تورکیا بۆ سەر چیای گارا. رۆژی سێشەممە (12ـی ئابی 2025) لە مەراسیمێکی گەورەی جەماریدا و بەبەشداریی دەیان هەزار کەس تەرمەکەی لە قامیشلۆ بە خاکسپێردرا. فەرماندەی گشتی هێزەکانی سوریای دیموکرات، مەزلوم عەبدی، کە ساڵانێک خوێندن و کاری شۆڕشگێڕانەی هاوبەشی لەگەڵ شەهید نور ئەلدین سۆفی لە سوریادا ئەنجامداوە، باسی لە کارەکتەری هاوڕێکەی و تێکۆشانی درێژخایەنی بۆ ئازادی کرد.  ئاماژەی بەوەشکرد، لە ڕۆژانی خوێندنەوە پەیوەندی نێوانیان قووڵتر بووەتەوە، هەروەها ئەو دوو خێزانە پێشتر یەکتریان ناسیوە، چ لە ڕێگەی کاری نیشتمانی و چ لە ڕێگەی پەیوەندییە کۆمەڵایەتییەکانەوە.. مەزلوم عەبدی ڕۆڵێکی گرنگی تری نورەدینى ئاشکرا دەکات و دەڵێت "ئەو ڕۆڵێکی سەرەکی لە ئۆپەراسیۆنی کوشتنی ئەبوبەکر بەغدادی سەرکردەی داعشدا بینی، زانیاریمان لەسەر شوێنەکەی پێگەیشت، بەڵام هەندێک لە هەڤاڵان گومانیان لە ڕەسەنایەتی هەبوو، هەڤاڵ نورئەلدین بە پەرۆشەوە بەدواداچوونی بۆ کرد، خۆی پشتڕاستی کردەوە، دواتر بڕیارەکەی بۆ هێزەکانی سوریای دیموکرات و هێزەکانی سوریای دیموکرات و هێزەکانی سوریای دیموکرات بەجێهێشت". ئەو تەلارسازێکی سەرکەوتنی ئۆپەراسیۆنەکە بوو و لە ژێر فەرماندەیی ئێمەدا سەرکردایەتی کرد”.. مەزلوم عەبدی ئاماژەی بەوەشکرد، شەهید نورەدینیش بەشداری لە سەرکردایەتیکردنی شەڕەکانی عەفرین و سەرێکانیە و تەل ئەبیاد/ گیرە سپی کردووە و لە هەموویاندا ڕۆڵێکی دیار و بەرچاوی هەبووە . مەزلوم عەبدی فەرماندەی گشتی هێزەکانی سوریای دیموکرات لە کۆتایی قسەکانیدا بە ئاماژەدان بە بارودۆخی شەهیدبوونی هەڤاڵەکەی وتی، "لە ئەنجامی هێرشێکی ئاسمانی تورکیا شەهید بوو، شەهیدبوونی خەسارەتێکی گەورەیە بۆ بزووتنەوەی کورد لە ڕۆژاڤا و بۆ هەموو پێکهاتەکانی سوریا. ئەم ڕووداوە کاریگەرییەکی قووڵی دەبێت، بەڵام ئێمە، ئێمە، لە ئەنجامی هێرشێکی ئاسمانی تورکیا شەهید بوو. هەڤاڵانی، بەردەوام دەبن لە خەبات و بە ئامانجەکەی دەگەن”. مەزلوم عەبدی ئاماژەی بە لایەنی فەرهەنگی کەسایەتی شەهید کرد و گوتی: "ئەو کەسایەتییە ڕۆشنبیری بوو و بە سۆزەوە حەزی لە نووسین بوو. لە ساڵی ١٩٩١ زیاتر لە ساڵێک پێکەوە کارمان لە گۆڤاری 'دەنکی ولات' کرد، هەروەها لەبارەی شۆڕشەوە نووسیبووی، ئەم بەرهەمە کاریگەرییەکی زۆری لەسەر ژیانی شۆڕشگێڕانەی هەبوو. حەزی لە فیکری و پەروەردەیی و ئەدەبی و زانستی بوو". بابەتەکان، و وەک شۆڕشگێڕێکی ڕۆشنبیر ناسرابوو تەنانەت لە سەردەمی شۆڕشی ڕۆژاڤاشدا هەوڵیدا ڕۆمانێکی لەسەر بنووسێت و بەرهەم و بەرهەمەکانی ئامادەیە.". فەرماندە نورەدین سۆفی لە کۆتاییەکانی ساڵی ٢٠١٦ و سەرەتای ساڵی ٢٠١٧ پەیوەندی بە ئۆپەراسیۆنە سەربازییەکانەوە کرد و ڕۆڵێکی کارای لە شەڕی بەکرێگیراوانی داعشدا بینی. مەزلوم عەبدی دەڵێت، "هەمیشە ڕۆڵی سەرەکی بینیوە لە هەڵمەتەکانماندا دژی داعش، هەڵمەتی ڕزگارکردنی ڕەقە یەکێک بوو لە قورسترین ئۆپەراسیۆنەکان، بەو پێیەی قەڵا و پایتەختی ئەو گروپە بوو، داعشیش لەو ماوەیەدا ڕێوشوێنی خۆپارێزی زۆری گرتەبەر، لەو هەڵمەتەدا ئیرادەی هەڤاڵ نورەدین یەکلاکەرەوە بوو لە بەڕێوەبردنی شەڕەکەدا. هەرکاتێک ڕووبەڕووی بەربەستێک بووینەوە، چارەسەری بۆ دەدۆزیەوە. ئەویش سەرکردایەتی شەڕی شکستپێهێنانی داعشی کرد لە باغۆز، دێرەزۆر، جێپەنجەیەکی ڕوونی لە نەهێشتنی داعش بەجێهێشت گەلەکەمان، لە هەموو پێکهاتەکانی باکوور و ڕۆژهەڵاتی سوریا، سوپاسگوزاری ئەون کە لە تیرۆریزمی داعش ڕزگاری کردوون..

راوێژکارێتی ئاسایشی نیشتمانی عێراق دەڵێت: ئەوەی ئەم دواییە لەگەڵ ئێران واژۆ کراوە، "یاداشتێکی لێکتێگەیشتنە" نەک "رێککەوتن"،  پێش شەڕی ئیسرائیل لە دژی کۆماری ئیسلامی ئامادەکراوە. راشیدەگەیەنێت: هەندێك لە دەزگاکانی راگەیاندن باسیان لەوە كردووە گوایە لە سەردانەکەی عەلی لاریجانی ئەمینداری گشتی ئەنجومەنی باڵای ئاسایشی نیشتمانی ئێران بۆ بەغداد، رێککەوتنێکی ئەمنی لە نێوان عێراق و کۆماری ئیسلامی ئێران واژۆ کراوە. راوێژکارێتی ئاسایشی نیشتمانی لە بەیاننامیەكدا ئاماژەی بەوەشداوە: دەیەوێت راستییەکان روونبکاتەوە بەوەی : عێراق كۆنوسێكی ئەمنیی لەگەڵ کۆماری ئیسلامی ئێران هەیە، لە 19ی ئازاری 2023 واژۆکراوە، کە ناسراوە بە رێککەوتنی هاوبەشی تایبەت بە ئاسایشی سنورەکان و رێوشوێنەکانی  تایبەت بە نەهێشتنی ئۆپۆزسیۆنی کوردی ئێران لە هەرێم. ئاماژە بەوەشدەكات: هەماهەنگی کراوە بۆ گۆڕینی ئەو كۆنوسە یان یاداشتی لێكگەیشتنە ئەمنییە، بۆ هەمان ناوەرۆك  بە ئاسایشی سنورەكان و هاوكاری ئەمنیی و ئەوەی پەیوەستە بە ئۆپۆزسیۆنی کوردی ئێران بە هەر پێنج حزبەكەیەوە. جەختیشدەكات: یاداشتنامەی لێکتێگەیشتنی ئەمنی کە واژۆ کرابوو، پێش دەستدرێژیی زایۆنیەکان بۆ سەر ئێران ئامادەکرابوو، کاتێکی پێویستی پێدراوەو لە کاتی سەردانەکەدا واژۆ کرا، پێداگریشدەكات لەوەی، هیچ رێککەوتنێکی ئەمنی لە نێوان عێراق و کۆماری ئیسلامی ئێران بوونی نییە، بەڵکو یاداشتێکی لێکتێگەیشتنی ئەمنییە.

دەستەی سەربەخۆی مافی مرۆڤ ڕایدەگەیەنێت شوێنی حەوانەوەی شاسوار عەبدولواحید لە بەڕێوەبەرایەتیی گرتن و گواستنەوەی سلێمانی هیچ کێشەیەکی نییە. سلێمان سندى بەڕێوەبەرى گشتى لە دەستەى مافى مرۆڤى کوردستان ئاشکرایکرد، ئەمڕۆ وەک شاندێک چوونەتە لاى شاسوار عەبدولواحید سەرۆکى جوڵانەوەى نەوەی نوێ لە زیندان و لەسەر داواکارى خۆى براوەتە ژوورێکى تایبەت. سلێمان سندى لە لێدوانێکدا وتى: وەک شاندێکى دەستەى مافى مرۆڤ چوونەتە لاى شاسوار عەبدلواحید لە گرتووخانەى راگرتن و گواستنەوەى سلێمانى بارودۆخى باشە بووە. گوتیشى: هەر ئەمڕۆ کەسوکارەکەى بینیویانە، وەک رێزێک خۆى داواى شوێنێکى تایبەتى کردووە و ژوورێکى پێدراوە و لەوێ راگیراوە. هەروەها ئاشکرایکرد، شاسوار عەبدولواحید داواى بینینى پارێزەرەکانى کردووە لەسەر داواکارى ئێمە بڕیارە سبەى پارێزەرەکانى ببینێت. شەوى رابردوو، لەسەر دۆسیەى پەرلەمانتارێکى پێشووى کوردستان، شاسوار عەبدولواحید دەستگیرکرا، بڕیاربوو، ئەمڕۆ ببرێتە بەردەم دادوەر، بەڵام دواخرا بۆ کۆتایی ئەم مانگە. لەلایەکى دیکەوە رەحمان غەریب، رێکخەری سەنتەری میترۆ بۆ داکۆکی لە مافی رۆژنامەنووسان،  راگەیاند: "ئەمشەو لە مەراسیمی ناساندنی کۆنسووڵی نوێی ئەمریکا چاومان بە کاک بافڵ تاڵەبانی کەوت، چەند پرسیارێکمان لێیکرد و یەکێک لە پرسیارەکانمان پەیوەندیی بە دەستگیرکردنی شاسوار عەبدولواحیدەوە هەبوو."   بە گوتەی رەحمان غەریب، سەرۆکی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان لە وەڵامی پرسیارەکەیدا سەبارەت بە کەیسی سەرۆکی جووڵانەوەی نەوەی نوێ گوتوویەتی: "من ئاگام لە کەیسی دەستگیرکردنی شاسوار عەبدولواحید نییە، بۆ پرسیار لە من دەکەن؟"

ماڵپەڕی "بەغداد ئەلیەوم" لە زاری سەرچاوەیەکی حکومەتی عێراقەوە بڵاویكردووەتەوە: ئەنجومەنی وەزیران لە دانیشتنی یەک شەممەی داهاتوو، بڕیاری خەرجکردنی موچەی فەرمانبەران بۆ مانگی حوزەیران دەدات، دوای ئەوەی هەرێم بڕی  (120) ملیار دینار لە داهاتە ناوخۆییەکانی رەوانەی بەغداد دەكات.  ئەو سەرچاوەیە ئاماژەی بەوەشكردووە: دوای رێککەوتنی تەواوەتی لە نێوان وەزارەتی سامانە سروشتیەکانی حکومەتی هەرێمی کوردستان و وەزارەتی نەوتی عێراق و واژۆکردنی رێککەوتنەکە، نەوتەكە بووەتە پشکی کۆمپانیای سۆمۆ، وادەی دەستپێکردنەوەی هەناردەکردن دەمێنێتەوە كە لە ئەستۆی بەغدادو ئاستی خێرایی گەیشتنێتی بە رێککەوتن لەگەڵ لایەنی تورکی. وتوشیەتی: وەزارەتی دارایی هەرێم بڕی (120)ملیار دینار لە داهاتە ناوخۆییەکان دەگوازێتەوە بۆ بەغداد، دوای ئەوە ئەنجومەنی وەزیران لە دانیشتنی رۆژی یەکشەممەدا بڕیار دەدات راستەوخۆ موچەی فەرمانبەران بۆ مانگی حوزەیران خەرج بکات. ئەمەش لەکاتێکدایە ئێوارەى ئەمڕۆ وەزارەتی سامانە سروشتییەکان ڕایدەگەیەنێت لەگەڵ عێراق لەسەر میکانیزمی هەناردەکردنەوەی نەوت رێککەوتین،  کۆنووسی رێککەوتنەکە لەلایەن 23 کەسایەتیی شاندی هەردوولا واژۆ کراوە. چوارشەممە 13ـی ئابی 2025، وەزارەتی سامانە سروشتییەکانی هەرێمی کوردستان، لە ڕاگەیەنراوێکدا، ئاماژە بەوە دا، لەسەر میکانیزمی هەناردەکردنەوەی نەوتی هەرێم، لەگەڵ وەزارەتی نەوتی حکوومەتی عێراق ڕێککەوتین، ڕێککەوتنەکەش لە لایەن 23 کەسایەتی شاندی هەردوولا واژۆ کراوە، کە 17ـیان ئەندامی شاندی وەزارەتی نەوتی عێراق بوون. وەزارەتەکە باسی لەوە کرد، کۆبوونەوەکان لە 17ـی مانگی ڕابردووەوە دەستیان پێکرد و لەم ماوەیە سەردانی تەواوی کێڵگەکانی نەوتی هەرێم کراوە و دوای هەڵسەنگاندنی کێشەکانی هونەری گفتوگۆیەکی زۆر، لە 11ـی ئەم مانگە ڕێککەوتن لەسەر میکانیزمی هەناردەکردنەوەی نەوتی هەرێم کراوە، کە بە گوێرەی بەرهەمی ڕۆژانەی کێڵگە نەوتییەکان دەبێت. وەزارەتی سامانە سروشتییەکانی هەرێمی کوردستان، دەڵێت: 50 هەزار بەرمیل نەوت بۆ پێویستی ناوخۆی هەرێم گلدەدرێتەوە، بەرهەمەکەی دیکە بۆ هەناردەکردن ڕادەستی کۆمپانیای سۆمۆ دەکرێت. لە کۆتایی ڕاگەیەنراوەکەدا ئاماژە بەوەش کراوە، بۆ دەستپێکردنەوەی هەناردەکردنی نەوتی هەرێمی کوردستان، ماوەتەوە حکوومەتی فیدراڵ لەگەڵ حکوومەتی تورکیا قسە بکات و پرۆسەکە جێبەجێ بکرێت.

وەزارەتی سامانە سروشتییەکان ڕایدەگەیەنێت لەگەڵ عێراق لەسەر میکانیزمی هەناردەکردنەوەی نەوت رێککەوتین،  کۆنووسی رێککەوتنەکە لەلایەن 23 کەسایەتیی شاندی هەردوولا واژۆ کراوە. چوارشەممە 13ـی ئابی 2025، وەزارەتی سامانە سروشتییەکانی هەرێمی کوردستان، لە ڕاگەیەنراوێکدا، ئاماژە بەوە دا، لەسەر میکانیزمی هەناردەکردنەوەی نەوتی هەرێم، لەگەڵ وەزارەتی نەوتی حکوومەتی عێراق ڕێککەوتین، ڕێککەوتنەکەش لە لایەن 23 کەسایەتی شاندی هەردوولا واژۆ کراوە، کە 17ـیان ئەندامی شاندی وەزارەتی نەوتی عێراق بوون. وەزارەتەکە باسی لەوە کرد، کۆبوونەوەکان لە 17ـی مانگی ڕابردووەوە دەستیان پێکرد و لەم ماوەیە سەردانی تەواوی کێڵگەکانی نەوتی هەرێم کراوە و دوای هەڵسەنگاندنی کێشەکانی هونەری گفتوگۆیەکی زۆر، لە 11ـی ئەم مانگە ڕێککەوتن لەسەر میکانیزمی هەناردەکردنەوەی نەوتی هەرێم کراوە، کە بە گوێرەی بەرهەمی ڕۆژانەی کێڵگە نەوتییەکان دەبێت. وەزارەتی سامانە سروشتییەکانی هەرێمی کوردستان، دەڵێت: 50 هەزار بەرمیل نەوت بۆ پێویستی ناوخۆی هەرێم گلدەدرێتەوە، بەرهەمەکەی دیکە بۆ هەناردەکردن ڕادەستی کۆمپانیای سۆمۆ دەکرێت. لە کۆتایی ڕاگەیەنراوەکەدا ئاماژە بەوەش کراوە، بۆ دەستپێکردنەوەی هەناردەکردنی نەوتی هەرێمی کوردستان، ماوەتەوە حکوومەتی فیدراڵ لەگەڵ حکوومەتی تورکیا قسە بکات و پرۆسەکە جێبەجێ بکرێت. ئەم ڕێککەوتنە نوێیە لە کاتێکدایە، کە هەنادەی نەوتی هەرێمی کوردستان لە ئاداری ساڵی 2023ـەوە، بەهۆی سکاڵایەکی عێراق لە دژی تورکیا تۆمارکرا و بەهۆیەوە هەناردەی نەوت لە ڕێگەی بەندەری جەیهانی تورکیا ڕاگیرا، کە بە گوتەی بەرپرسانی حکوومەتی هەرێمی کوردستان، ڕاگرتنی هەناردەی نەوتەکە، بە بەهای زیاتر لە 50 ملیار دۆلار زیانی بە ئابووریی عێراق و هەرێمی کوردستان گەیاندووە و جەختیش لەوە دەکەنەوە، هیچ لایەنێک لەو بڕیارە سوودمەند نەبوون. 

بەیانی ئەمڕۆ، كۆمپانیای گەلف كیستۆن، دەستپێكردنەوەی بەرهەمهێنانی لە كێڵگەی نەوتی شیخان راگەیاند، لە چەند رۆژی رابردووشدا كۆمپانیای شاماران دەستپێكردنەوەی كاركردنی لە هەردووە كێڵگەی ئەتروش و سەرسەنگ راگەیاند، كە هەندێك لەو كێڵگانە بەهۆی هێرشانە درۆنییەكانی ئەم دواییەوە زیانیان بەركەوتبوو، یان وەك رێكارێكی خۆپارێزی كاردنیان لە زۆرێك لە كێڵگە نەوتیەكان راگرت، بەوەش ئاستی بەرهەمهێنانی نەوت لە هەرێمی كوردستان بۆ نزیكەی (80) هەزار بەرمیل لە رۆژێكدا دابەزی، بەڵام دوای دوای چەند رۆژێك لە  كەوتنەكاری كۆمپانیا نەوتیەكان، ئاستی بەرهەمهێنانی نەوت لە هەرێمی كوردستان (200) بەرمیلی رۆژانەی تێپەڕاند. عەلی حەمەساڵح، بڕیاردەری رەوتی هەڵوێست دەڵێت: بەرهەمی نەوت هەرێم لە ئێستادا گەیشتووەتە (٢٢٣) هەزار بەرمیلێك لە رۆژێكداو لە ناوخۆ دەفرۆشرێت، هیچ ئامادەكارییەك بۆ رادەستکردنی بەعێراق نەکراوە، پێشتریش حكومەتی هەرێمی كوردستان لە كۆبونەوەی ئاسایی خۆیدا بڕیاردا (١٢٠) ملیاری داهاتی ناوخۆ بۆ بەغداد رەوانە نەكات، تا بەغداد موچەی مانگی حوزەیرانی موچەخۆرانی هەرێم رەوانە نەكات.  عەلی حەمەساڵح  دەشڵێت: ئەم بەیانیە تەنێک نەوتی خاوی شێخان بە ٢٣٠ دۆلارو خورمەڵە بە ٢٦٠ دۆلار تاوكێ ٢٧٠ دۆلار فرۆشراوە. رادەستكردنی بڕی (230) هەزار بەرمیل نەوت و (120) ملیار دیناری مانگانەی داهاتی نا نەوتی، دوو خاڵی سەرەكی رێككەوتنەكەی ئەم دواییەی حكومەتی عێراق و حكومەتی هەرێمی كوردستانە، لە بەرامبەر رەوانەكردنی موچەی فەرمانبەرانی هەرێم. شاخەوان عەبدوڵا، جێگری سەرۆكی پەرلەمانی عێراق لە دواین لێدوانیدا، ئاماژەی بەوەكرد: رێككەوتن لەسەر دۆسییەی نەوت كراوەو پرسی داهاتە ناوخۆییەكانیش هەنگاوی گەورەی بڕیوە، بەڵام بە گوێرەی دواین زانیارییەكان، هەرێم تائێستا هیچ بڕە نەوتێكی رادەستی كۆمپانیای سۆمۆ نەكردووە، ئەوە لە كاتێكدایە، وەزارەتی نەوتی عێراق و سۆمۆ ئامادەییان دەربڕيووە بۆ وەرگرتنی هەر بڕە نەوتێك كە لەلایەن هەرێمی كوردستانەوە رادەستبكرێت. حكومەتی عێراقی لە چەندین بۆنەی جیاوازدا جەختیكردووەتەوە، هەرێم نەوت و داهاتە ناوتیەكان رادەست نەكات، ناتوانن موچەی فەرمانبەران رەوانە بكەن.

وتەبێژی یەکگرتوو دەڵێت، لە کاتێکدا مووچەخۆران چاوەڕێی چارەسەرکردنی گرفتەکانی نێوان هەرێم و بەغدان؛ هەواڵی دەستگیرکردنی سەرۆکی جوڵانەوەی نەوەی نوێمان بیست"، دەشڵێت، داواكارین دادگا دوور لە هەر دەستتێوەردانێك لەگەڵ دۆسیەکە مامەڵە بكات و بەزووترین كات ئازاد بكرێت". ئەمڕۆ چوارشەممە ١٣ـی ئابی ٢٠٢٥، وتەبێژی یەکگرتووی ئیسلامی لەبارەی دەستگیرکردنی شاسوار عەبدولواحید لە لێدوانێکدا وتی، لە كاتێكدا هاوڵاتیان و مووچە خۆرانی هەرێمی كوردستان چاوەڕوانی چارەسەركردنی كێشە و گرفتەكانی نێوان هەولێر و بەغدان، هەواڵی دەستگیركردنی بەرێز شاسوار عەبدولواحید، سەرۆكی جوڵانەی نەوەی نوێمان لەلایەن پۆلیسی سلێمانیەوە بیست". وتیشی، " ئێمە لە یەكگرتووی ئیسلامی كوردستان نیگەرانین لەم رووداوە، داواكارین دادگا بەدوور لە هەر دەستتێوەردانێك لەگەڵ دۆسیەکە مامەڵە بكات و بەزووترین كات ئازاد بكرێت". ئەمەش لەکاتێکدایە، درەنگانی شەوی رابردوو هێزێکی ئەمنی چونەتە سەر ماڵەکەی شاسوار عەبدولواحید، سەرۆکی جوڵانەوەی نەوەی نوێ و دەستگیریان کرد، ئەمەش کاردانەوەی ناوخۆیی و دەرەکی لێ کەوتەوە و بە پێشێلکارییەکی نایاسایی وەسفکرا. وتەبێژى پۆلیسى سلێمانى ڕایدەگەیەنێت: شاسوار عەبدول واحید سەرۆکى جوڵانەوەى نەوەى نوێ، بەبڕیارى دادوەر دەستگیراوەو چوارشەممە دەبرێتە بەردەم دادوەرو وتەى لێ وەردەگیرێت. سەرکەوت ئەحمەد وتەبێژى پۆلیسى سلێمانى لەکۆنگرەیەکى ڕۆژنامەوانیدا وتى: بەپێى نوسراوێکى دادگای سلێمانی، شاسوار عەبدولواحید لە رۆژی 3/8/2025 بە شەش مانگ سزای بەندكردنی بۆ درەچووە. فراکسیۆنی نەوەی نوێ لە پەرلەمانی کوردستان دەڵێ، هێزێکی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان "هەڵیکوتاوەتە" سەر ماڵی سەرۆکی جووڵانەوەی نەوەی نوێ و رفاندوویانە. بەڵام وتەبێژى پۆلیس ئەوەى ڕەتکردەوە، سەرکەوت ئەحمەد وتى: هێزى پۆلیس بوەو بەبڕیارى داوەریش بووە,ڕێکارى یاسایی بەرانبەر گیراوەتە بەر، هەرکاتێک بەگونجاو بزانین ئەوکاتە دەچین بۆگرتنى هەرکەسێک بێت.

کۆمپانیای سۆمۆ دەڵێت، تاوەکو ئەمڕۆ نەوتی هەرێمی کوردستانیان رادەست نەکراوە، ئەگەر رادەستیان بکرێت، ئامادەن بۆ فرۆشتنی. وەزارەتی نەوتیش باس لە نزیکبوونەوە لە رێککەوتنی کۆتایی لەنێوان هەولێر و بەغدا دەکات.   عەلی نزار فایەق، بەڕێوەبەری گشتیی کۆمپانیای بەبازاڕکردنی نەوتی عێراق (سۆمۆ) راگەیاند، "ئێمە تەنیا لایەنی فرۆشیارین. سەرجەم ئەو رێکار و ئامادەکارییانەی پێویستن بۆ وەرگرتن و فرۆشتنی نەوتی هەرێمی کوردستان تەواوکراون، بەڵام تاوەکو ئێستا هیچ بڕە نەوتێکمان رادەستنەکراوە بۆ فرۆشتن."   لەبارەی هەناردەی نەوت لە رێگەی بۆری تورکیاوە عەلی نزار گوتی، "خەریکی چاوخشاندنەوەین بەو پێشنیازانەی حکومەتی تورکیا بۆ رێککەوتنی نوێ ناردوونی. بابەتەکە تەنیا پەیوەندی بە نەوتەوە نییە و چەندین وەزارەتی دیکەش پەیوەستن بەو رێککەوتنەوە کە پێویستە ئەوانیش سەرنجی خۆیانی لەسەر بڵێن، بەڵام بەدڵنیاییەوە پێش تەواوبوونی وادەکەی دەگەینە رێککەوتن."   سەبارەت بە فرۆشتنی نەوتی کەرکووک، بەڕێوەبەری گشتیی سۆمۆ ئاماژەی بەوە کرد، "مانگانە بەشێکی نەوتی کەرکووک هەناردەی ئوردن دەکرێ و نەوتی کێڵگەی گەیارەش لە نەینەوا لە رێگەی بەندەرەکانی باشوورەوە هاوشێوەی نەوتی بەسرە هەناردە دەکرێت." عەلی نزار لەسەر داهاتی نەوت باسی لەوە کرد کە "داهاتی نەوت راستەوخۆ لەو کۆمپانیا و لایەنانە وەردەگرین کە لێمان دەکڕن و هیچ دواکەوتنێک لە وەرگرتنی داهاتەکەدا نییە."   هاوکات سەرچاوەیەکی باڵا لە وەزارەتی نەوتی عێراق وتى، "تاوەکو ئەمڕۆ هیچ بڕیارێکی یەکلاییکەرەوە لەسەر پرسی نەوتی هەرێمی کوردستان نەدراوە، بەڵام بەم نزیکانە رێککەوتنی کۆتایی دەکرێ و هەناردەکردنەوە دەستپێدەکاتەوە."   ئەو سەرچاوەیە راشیگەیاند، "لەدۆخی هەناردەکردنەوەیدا، نەوتی هەرێمی کوردستان تەنیا لە رێگەی کۆمپانیای سۆمۆوە دەفرۆشرێت."   بەگوێرەی بڕیاری ئەنجوومەنی وەزیرانی عێراق تایبەت بە رێککەوتنی نێوان هەولێر و بەغدا، پێویستە 230 هەزار بەرمیل نەوت بۆ هەناردەکردن رادەستی کۆمپانیای بەبازاڕکردنی نەوتی عێراق (سۆمۆ) بکرێت، 50 هەزار بەرمیلی دیکەش بۆ نێوخۆی هەرێمی کوردستان تەرخان بکرێت.

ئەمشەو هێزێکى ئەمنى چونەتە گوندى ئەڵمانى و لەماڵەکەى خۆى شاسوار عەبدولواحیدیان دەستگیرکردوەو گواستراوتەوە بۆ شوێنێکى نادیار. سەرچاوەیەکیش لە پۆلیسی سلێمانی بەمیدیاکانى یەکێتى ئەوەى پشتڕاستکردەوە شاسوار عەبدولواحید بە فەرمانی دادوەر دەستگیرکراوەو سکألاى لەسەر تۆمارکراوە. سەرچاوەیەکى ئاگادار، بەهاوڵاتى ڕاگەیاند: نزیکەى نیوکاتژمێر لەمەوبەر هێزێکى ئەمنیی چونەتە ناو گوندی ئەڵمانییەوەو سەرجەم دەرگاکانى هاتن و چونیان داخستووە و بە دوای شاسوار عەبدولواحیددا گەڕاون، دواتر هێزە ئەمنیەکە لەماڵەکەى خۆى شاسوار عەبدولواحیدیان دەستگیرکردوەو گواستراوتەوە بۆ شوێنێکى نادیار. بەوتەى سەرچاوەکە شاسوار عەبدولواحید لە بەغداد بووە و ئەمڕۆ گەڕاوەتەوە سلێمانی، دواى دەستگیرکردنەکەى بۆ جێیەکی نادیار براوە. بۆ ماوەی زیاتر لە یەک کاتژمێر هێزە ئەمنییەکان سەرجەم دەرگاکانی چوونەژورەوەی پڕۆژەی گوندی ئەڵمانییان داخست و رێگەیان نەدا هیچ ئۆتۆمبێلێک بچیتە ناو پڕۆژەکەوە سروە عەبدولواحید سەرۆكی فراكسیۆنی نەوەی نوێ لە پەرلەمانی عێراق، لە ڕاگەیەندراوێکیدا دەڵێت: هێزێكی ئەمنی یەكێتی شاسوار عەبدولواحیدیان لە ماڵەكەی خۆی بۆ شوێنێكی نادیار رفاندووە. بەوتەى سروە هێزەكە بە فەرمانی بافڵ تاڵەبانیەو لەلایەن مەسرور بارزانیەوە ئەمریان پێكراوە. هەروەها وتیشى: كەس نەهاتووە بڵێ ساكاڵات لەسەرە، مەسەلەی سكاڵا راست نیە ئەوەی دەڵێن پێشتر ئەمری دەستگیر كردنی هەبووە وانیە، ئەوان لە هەڵوێستی شاسوار عەبدولواحید ترساون سروە عەبدولواحید، سەرۆکی فراکسیۆنی نەوەی نوێ لە پەرلەمانی عێراقیش بە ئێن ئاڕ تی وتوە، تا ئێستا نازانن هێزەکەی یەکێتی شاسوار عەبدولواحیدیان بۆ کوێ بردووە. هەروەها وتیشى: ئەگەر بەزوویی چارەنوسى شاسوار دیاری نەکرێت هەڵوێستى توندمان دەبێت و کونسوڵ و باڵوێزخانەى وڵاتانمان ئاگادارکردوەتەوە. سىەرچاوەیەکى ئاگاداریش ئەوەى ڕاگەیاند کە دەستگیركردنی شاسوار عەبدولواحید لەلایەن پۆلیسی سلێمانیەوە بووە بە فەرمانی دادوەر. وتیشى: شاسوار عەبدولواحید پێشتر لە دادگا بە غیابی حوكمدراوەو ئێستا لەلای پۆلیس دەستبەسەرە. لەلایەکى دیکەوە فراکسیۆنی نەوەی نوێ لە پەرلەمانی کوردستان لەڕاگەیەندراوێکیاندا دەڵێن: ئەمشەو کاتژمێر 10هێێزێکی یەکێتی بەبێ ئاگادارکردنەوەی پێشوەختە هەڵیان کوتاوەتە سەر ماڵی سەرۆکی جوڵانەوەی نەوەی نوێ. فراکسیۆنی نەوەی نوێ لە پەرلەمانی کوردستان ئەوەش دەخەنە ڕوو رفاندنی شاسوار عەبدولواحید لە کاتێکدا ئەگەر کێشەی مووچە لەم هەفتەیەدا چارەسەر نەکرایە هەڵوێستی جدیمان دەبوو. تا ئێستا پۆلیس و هێزە ئەمنییەکانى سلێمانى هیچ رونکردنەوەیەکیان نەداوە.

بۆ ناردنی مووچەی مانگی حوزەیران، حکومەتی فیدراڵی چاوەڕێی رادەستکردنی نەوتی هەرێمی کوردستانە، ئەو رادەستکردنەش لەلایەن هەولێرەوە پەیوەستە بە ناوەڕۆکی راپۆرتێک، کە بڕیارە وەزارەتی دارایی فیدراڵی ئامادەی بکات. هەردوو حکومەتی کوردستان و عێراق بەردەوامن لە گفتوگۆکردن بۆ جێبەجێکردنی ڕێککەوتننامەی نێوانیان لەبارەی مووچە، بودجە،  هەناردەکردنەوەی نەوت و داهاتی ناوخۆ، بەو ئامانجەی لیژنە هاوبەشەکان ڕاپۆرتەکانیان تەواو بکەن بۆ کۆبوونەوەی هەفتەی داهاتووی ئەنجوومەنی وەزیرانی عێراق. شاندێک بۆ مووچە لە بەغدایە و بڕیارە هەفتەی داهاتوو دوو کێشە چارەسەر بکرێن، ئینجا بڕیار لە ناردنی مووچەی مانگی شەش بدرێت. سەرچاوەیەک لە وەزارەتی دارایی و ئابووریی هەرێمی کوردستان ڕاگەیاند: ئێستا  شاندێکی هەرێمی کوردستان لە بەغدایە و لەگەڵ لایەنە پەیوەندیدارەکان گفتوگۆ لەبارەی مووچە و پرسە هەڵپەسێردراوەکانی دیکە دەکەن، شاندەکە تەکنیکی  و هی وەزارەتی دارایی و ئابووری نییە، بەڵکو شاندی حکومەتی کوردستانە. بەوتەی ئەو سەرچاوەیە، پرسی هەناردەکردنەوەی نەوتی کوردستان نزیکبووەتەوە لە چارەسەر. بڕیارە سەرەتای هەفتەی داهاتوو دوو  کێشەی نێوان کۆمپانیا نێودەوڵەتییەکان و حکومەتی عێراق چارەسەر بکرێن، ناکۆکی لەبارەی 16 دۆلارەکەی تێچووی دەرهێنان و گواستنەوەی هەر بەرمیلێک نەوت. هەروەها قەرزی کۆمپانیاکان کە بڕەکەی نزیکەی یەک ملیار دۆلارە، شایستەی دارایی ساڵانی ڕابردووی کۆمپانیاکانە و تاوەکو ئێستا بۆیان خەرج نەکراوە، لیستی مووچەی مانگی حەوت ڕادەستی بەغدا کراوە و دەست بە وردبینیکردن کراوە و تاوەکو ئێستا وەزارەتی دارایی عێڕاق هیچ تێبینییەکی نەبووە.   لێکتێگەیشتنەکەی نێوان هەولێر و بەغدا کە 17ی تەممووز لەلایەن ئەنجوومەنی وەزیرانی عێراقەوە پەسند کرا، باس لەوە دەکات کە تیمێکی کاری هاوبەش لە وەزارەتی دارایی و دیوانی چاودێریی دارایی هەولێر و بەغدا دروست بکرێت، بە مەبەستی پۆلێنکردن و وردبینیکردنی داهاتە نانەوتییەکان و دیاریکردنی پشکی حکومەتی فیدراڵی لەو داهاتانە.   ئەو راپۆرتەی وەزارەتی دارایی فیدراڵی ئامادەی دەکات، لەسەر بنەمای کۆبوونەوەی نێوان ئەو تیمانە و پێشنیازەکانیان دەبێت.   سەرچاوەیەکی ئاگادار لەو پرسە راگەیاند، "هەرێمی کوردستان پێشنیازی کردووە مانگانە 100 ملیار دینار یان کەمتر دیاری بکرێت وەک داهاتی نانەوتی، کە لە مانگی ئایاردا 120 ملیار دینار بوو، چاوەڕێی ئەوە دەکات بزانێت ئەو پێشنیازانەی لەو راپۆرتەی وەزارەتی دارایی فیدراڵیدا جێبەجێ دەکرێت یان نا." بەگوێرەی زانیارییەکان، ناوەڕۆکی ئەو راپۆرتەی وەزارەتی دارایی فیدراڵی، رادەستکردنی نەوتی هەرێمی کوردستان یەکلا دەکاتەوە؛ بەوپێیەی هەرێمی کوردستان نایەوێت ئێستا نەوت رادەست بکات، تێبینییەکانی جێبەجێ نەکرێت و دواتر ناچار بێت رادەستکردنی نەوت رابگرێت.   پێشنیازی سەرۆکی تیمی هەرێمی کوردستان لەو تیمە هاوبەشەدا ئەوە بووە کە رادەستکردنی داهاتی نانەوتی بەگوێرەی یاسای کارگێریی دارایی بێت، کە 50%ی داهاتی فەرمانگە فیدراڵییەکانە، بەوپێیە بڕەکەی کەمتر دەبێت لەو 120 ملیارەی بەغدا بۆ مانگەکانی ئایار و حوزەیران دیاری کردووە.

ئاژانسی فرانس پرێس، لە ڕاپۆرتێکدا ڕایگەیاند، نوێنەرانی ئیدارەی خۆسەری کورد و حکومەتی سوریا لە دیمەشق بۆ درێژەدان بە دانوستانە بەردەوامەکانی نێوان هەردوولا کۆبوونەتەوە. ئەمەش دوای ڕاگەیاندنی حکومەت دێت کە بایکۆتی کۆبوونەوەکانی نێوان هەردوولا دەکات کە بڕیارە لە پاریس بەڕێوەبچێت . ئەمڕۆ سێ شەممە فرانس پرێس لەزارى سەرچاوەیەکى کوردەوە بڵاویکردەوە  کۆبوونەوەکە لەنێوان ئیلهام ئەحمەد و ئەسعەد شەیبانی وەزیرى دەرەوەى سوریا ئێوارەی دووشەممە بەڕێوەچووەو کۆبوونەوەکەش لەسەر داوای دیمەشق بووە. بەپێى ڕاپۆرتى ئاژانسەکە کە لەسەرچاوەیەکى کوردەوە وەریگرتوە، دەڵێت: ئیلهام ئەحمەد و شەیبانی گفتوگۆیان لەبارەی داڕشتەیەکی گونجاوی لامەرکەزی کردووەو هەردوولا رێککەوتوون لەسەر دوورخستنەوەی بژاردەی سەربازی. هەروەها رۆژاڤا و دیمەشق بەردەوامیی دانوستانیان بە سەرپەرشتیی نێودەوڵەتی دووپاتکردووەتەوە. کۆبوونەوەکە دوای ئەوە هات کە ئیدارەی خۆسەری کورد ڕۆژی هەینی  ڕابردوو کۆبوونەوەیەکی فراوانکراوی بێ وێنەی لە شاری حەسەکە ئەنجامدا، کە بۆ یەکەمجار نوێنەری کەمینەکانی دروز و عەلەوی لەخۆگرتبوو. لە بەیاننامەی کۆتاییدا، ئامادەبووان داوای دەستوورێکیان کرد کە "دەوڵەتێکی لامەرکەزی دامەزرێنێت". دیمەشق ڕەخنەی لە کۆبوونەوەکە گرت و بە "تێکدانی پڕۆسەی دیالۆگ"ی زانی و بایکۆتکردنی "هەر کۆبوونەوەیەک کە بڕیارە لە پاریس ئەنجام بدرێت" ڕاگەیاند، کە پێشەنگی هەوڵەکانی نێوەندگیری نێوان هەردوولا لەگەڵ واشنتۆنە. سەرچاوەیەکی حکومەتی سوریا بۆ ئاژانسی فرانس پرێس پشتڕاستی کردەوە کە دیدارەکەی نێوان ئیلهام ئەحمەد و شەیبانی ئەنجامدراوە، بەبێ ئەوەی وردەکاری زیاتر بخاتەڕوو. بڕیاربوو ناوەڕاستی ئەم مانگە هەردوولا لە پاریس کۆببنەوە، ئەمەش بە پشتبەستن بە ڕێککەوتنی وەزیرانی دەرەوەی سوریا و فەرەنسا و نوێنەری ئەمریکا لە دیمەشق. ئەم ڕێککەوتنە دوای کۆبوونەوەی کۆتایی مانگی ڕابردوو لە پاریس هات بۆ جێبەجێکردنی مەرجەکانی ڕێککەوتنی دوو قۆڵی کە لەلایەن ئەحمەد ئەلشەرا سەرۆک کۆماری سوریا و مەزلوم عەبدی فەرماندەی هێزەکانی سوریای دیموکرات (هەسەدە) لە 10ی ئازار بە سەرپەرشتی ئەمریکا واژۆ کرابوو.