هاوڵاتی باسم محەمەد بریکاری وەزارەتی نەوتی عێراق لە کۆنگرەیەکی ڕۆژنامەنووسیدا ڕایگەیاند، ئەو نەوتەی هەیە لە هەرێمی کوردستان هی عێراقە وموڵکی گشتییە، دەشڵێت، هیوادارین لەگەڵ حکومەتی هەرێم بگەینە لێکتێگەیشتن بۆ دابینکردنی داهات بۆ ژێرخان. سەبارەت بەداواکاری وەزارەتی نەوتی عێراق لە کۆمپانیاکانی نەوت ئەوەی خستەڕوو، بانگەوازمانکردووە بۆ کۆمپانیاکان بۆ ئەوەی گرێبەستەکان هەمواربکەنەوە و دەستکاری بکەن بۆ بەژداریکردنیان لە پرۆژەکانی داهاتوودا. سەبارەت بەدابەزینی نرخی نەوت و بەنزینش لە هەرێمی کوردستان ئەوەی ئاشکرایکرد، پێویستە لەگەڵ هەرێمی کوردستان بگەینە ڕێکەتن لە پێناو بەرژەوەندی گشتی، وتیشی فەلسەفەی نرخەکان پێویستە فیدڕاڵی بێت. ئاماژەی بەوەشکرد، ئێستا بەرهەمهێنانی نەوت لە عێراقدا، لە مانگی ئاب و تەمووزدا چوار ملیۆنە ئەوەش پابەندبوونە بە بڕیارەکانی ئۆپیک. سەبارەت بە هەناردەکردنی نەوت ڕایگەیاند، هەناردەکردنی نەوت بۆ ناوخۆی عێراق و ٥٠٠ هەزار بەرمیلە و ئاستی بەرهەمهێنانی نەوتیش ٣ ملیۆن و ٨٠٠ هەزار بەرمیلە ئەمەش پابەندبوونە بە بڕیارەکان ئۆپیک.
هاوڵاتی هه‌ردوو ئه‌نجومه‌نی ئابووریی فیدراڵ و هه‌رێم كۆبوونه‌وه و جه‌خت له چاره‌سه‌ركردنی كێشه‌كان له‌سه‌ر بنه‌مای ده‌ستوور كرایه‌وه، لەم بارەیەوە حکومەتی هەرێمی کوردستان ڕاگەندراوێکی بڵاوکردەوە. دەقی راگەیندراوەکەی حکومەتی هەرێمی کوردستان: ئەمڕۆ کۆبوونەوەی هەردوو ئەنجومەنی وەزاریی عێراق بۆ ئابووری و ئەنجومەنی ئابووری هەرێمی کوردستان لە شاری هەولێر دەستی پێکرد. گفتوگۆمان لەبارەی چارەسەرکردنی کێشە هەڵپەسێردراوەکان کرد و جەختمان لە ڕێزگرتن لە مافە دەستوورییەکانی هەرێمی کوردستان کردەوە. وێڕای بەخێرهێنانی شاندی باڵای حکومەتی فیدراڵ بۆ هەولێر ، ئاماژەمان بەوە کرد کە ئەگەر خواست و ویستی چارەسەر هەبێت، چارەکردنی کێشەکان ئاسانە و پێویستە ڕێزگرتن لە دەستوور و ڕێککەوتنەکان، بنەما بێت بۆ چارەسەرکردنی هەموو کێشە و ناکۆکییەکان. هەروەها جەختمان لەوە کردەوە کە پێویستە حکومەتی فیدراڵ بە شێوەیەکی دادپەروەرانە مامەڵە لەگەڵ هەموو بەشەکانی عێراق بکات و حکومەتی هەموو ناوچە و پارێزگاکان بێت، وەک چۆن داکۆکی لە مافی هاووڵاتییانی بەسرا و بەغدا دەکات، بە هەمان شێوە پێویستە بەرگری لە مافەکانی خەڵکی هەرێمی کوردستانیش بکات. دووپاتیشمان کردەوە کە هەرێمی کوردستان ، هەرێمێکی دەستووریییە و دەبێ ڕێز لە قەوارەی فیدراڵی هەرێم بگیرێت و لەم چوارچێوەیەدا ڕەفتار لەگەڵ هەرێمی کوردستان بکرێت. بەڕێز فوئاد حوسێن جێگری سەرۆک وەزیرانی فیدراڵ و سەرۆکی ئەنجومەنی وەزاریی بۆ ئابووری هاوڕابوو لەسەر گرنگیی و پێویستی چارەکردنی کێشە هەڵپەسێردراوەکان لەسەر بنەمای دەستوور . وتیشی هاتنی ئەم شاندە باڵایەش بە مەبەستی چارەسەرکردنی کێشەکانە. دواتر لیژنە پەیوەندیدارەکانی هەردوولا، بە جیا لەسەر تەوەرەکان کۆبوونەوە و گفتوگۆی بەرفراوانیان کرد و کۆبوونەوەکانیش لە کەشێکی ئەرینێیدا بەڕێوەچوون کە تێیدا بە شێوەیەکی ڕاشکاوانە بیروڕا دەربارەی چارەسەکردنی کێشەکان لە سەر بنەمای دەستوور ئاڵوگۆڕ کرا و بڕیارە کۆبووەنەوەکانیش بۆ ماوەی دوو ڕۆژ بەردەوام بێت.
هاوڵاتی دژە تیرۆری کوردستان لە ڕاگەندراوێکدا ڕایگەیاند، لە مانگی ئابی ئەمساڵدا ڕێكخراوى تيرۆرستی "داعش" له چه‌ند پارێزگايه‌كى عێراق، 5 كرده‌وه‌ى تيرۆرستی ئه‌نجام داوه دەقی ڕاگەنداوەکەی دژە تیرۆری کوردستان: لە مانگی ئابی ساڵى 2024، ڕێكخراوى تيرۆريستیی "داعش" له چه‌ند پارێزگايه‌كى عێراق، 5 كرده‌وه‌ى تيرۆرستی ئه‌نجام داوه وه‌ک له خواره‌وە خراوەتە ڕوو: یەکەم: پارێزگاى سلێمانی، 1 كرده‌وه‌ى تيرۆرستی: 1 تەقەکردن قوربانييه‌كان، 2 کەس 2 شەهید دووەم: پارێزگاى بەغدا، 1 كرده‌وه‌ى تيرۆرستی: 1 تەقەکردن قوربانييه‌كان، 1 کەس 1 کوژراو سێیەم: پارێزگای سەلاحەدین، 1 كرده‌وه‌ى تيرۆرستی: 1 هێرشی چەکداری قوربانييه‌كان: 2 کەس 2 کوژراو چوارەم: پارێزگای ئەنبار، 2 كرده‌وه‌ى تيرۆرستی: 1 هێرشی درۆن 1 بۆمبی چێندراو قوربانييه‌كان: 3 کەس 2 کوژراو 1 بریندار22:35
هاوڵاتی ئەمڕۆ شەممە، 7ی ئەیلوولی 2024، ڕێکخراوەکانی مافی مرۆڤ لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان، ڕاپۆرتێکیان لەسەر پێشێلکردنی مافەکانی ژنان لە مانگی ئابدا لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان و ئێران بڵاوکردەوە و ڕایانگەیاند، لە مانگی ئابدا 23 ژن لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان و ئێران کوژراون. دەشڵێن، لە مانگی ئابدا لانی کەم 10 چالاکوانی ژن دەستبەسەر کراون و 11 چالاکوانی دیکەش سزای بەندکردنیان بەسەردا سەپێندراوە، کە شەشیان کوردن. ئەوەشخراوەتەڕوو، نزیکەی 11 چالاکوانی ژن لە شارە جیاوازەکانی ئێران سەرجەم سزای ٤٠ ساڵ و پێنج مانگ و 22 ڕۆژ بەندکرانیان بەسەردا سەپێندراوە، هەروەها 23 ژن لە شارە جیاوازەکانی ئێران لە لایەن کەسانی نزیکی خۆیان کوژراون، کە 13 ژن لەلایەن هاوژینەکەیانەوە، دوو ژن لەلایەن باوکیانەوە، دوو ژن لەلایەن کوڕەکەیان و شەش ژن بە دەستی کەسانی نەناسراو کوژراون.
.jpg)
هاوڵاتی ڕاگەیاندنی کۆمیتەی ناوەندی کۆمەڵە سەبارەت بە ڕاگواستنەوەی ئۆردوگای کۆمەڵە لە هەرێمی کوردستان جەماوەری تێکۆشەری کوردستان! دوای تێپەڕبوونی نزیکەی دوو ساڵ بەسەر واژۆی ڕێککەوتنە ئەمنییە شەرمەزارانەکەی دەوڵەتەکانی ئێران و عێراق، سەرەنجام پڕۆسەی بەکردەوە دەرهاتنی قۆناغێکی دیکە لە بڕگە شاراوەکانی ئەو ڕێککەوتننایە چووە بواری جێبەجێکردنەوە، لەم قۆناغەدا ژمارەیەک لە کەس و بنەماڵەکانی، کۆمەڵە نیشتەجێی زرگوێزی گەورە، وەک دەستپێکی پرۆسەکە، گواسترانەوە بۆ سوورداش، شوێنێک لە ٤٠ کیلۆمەتری زڕگوێزو نزیک شاری دوکان لە هەرێمی کوردستان، ئەم کەسانە بڕیارە لەو شوێنە نوێیە نیشتەجێ بن، تا خانوو و ئیمکاناتی پێویست بۆ نیشتەجێبوونی بنەماڵە و کەسەکانی تریش ئامادە بکرێت. ئەم ڕووداوە لە ڕێگەی ماسمیدیا و تۆڕە کۆمەڵایەتییەکانی هەرێمی کوردستانەوە ڕەنگدانەوە و دەنگدانەوەیەکی زۆری بووە و بۆتە هۆی نیگەرانی لەناو خەڵکی کوردستانی ئێران و بەتایبەتی بنەماڵەی هاوڕێیانمان لە ناوخۆی وڵاتدا، ەمەبەستی ڕوونکردنەوەی وردەکارییەکانی ئەم ڕووداوە، سەرنجی خەڵکی تێکۆشەری کوردستان بۆ ئەم خاڵانەی خوارەوە ڕادەکێشین: یەکەم: ئێمە لە ماوەی ٣٠ ساڵی ڕابردوودا زۆر جار و لە هەر دەرفەتێکدا، جەختمان لەوە کردووەتەوە کە بە هۆکارگەلێکی ڕوونی سیاسی و کۆمەڵایەتی، ئەولەویەتمان نەک خەباتی چەکداریی، بەڵکوو بریتییە بووە لە پەرەپێدان بە خەباتی سیاسی و مەدەنیی لە کوردستانی ئێران، ئەم سیاسەتە لە هەڵسەنگاندنی ئێمە بۆ بارودۆخی کۆمەڵایەتی ئێران و کوردستانەوە سەرچاوە دەگرێت، مانگرتنی گشتی هاوینی ساڵی ١٣٨٤ی هەتاوی لە ناڕەزایەتی بە کوشتنی جینایەتکارانەی "شوانە سەید قادری" لە شاری مهاباد، بە تایبەت لەو ڕووە کە ئەم مانگرتنە تەنیا لەسەر بانگهێشتی کۆمەڵە (ڕێکخراوی کوردستانی حیزبی کۆمۆنیستی ئێران) بەڕێوەچوو، لە تاقیکردنەوەیەکی کۆمەڵایەتیدا ئەو دڵنیاییەی بە ئێمە بەخشی کە ڕێگای دروستمان هەڵبژاردووە. دووەم: بەداخەوە شوێنی جێگیربوونی تەشکیلاتی ئاشکرای ئێمە لە هەرێمی کوردستان بەردەوام ناوچەیەکی نائەمن بووە، تێرۆریزمی کۆماری ئیسلامی لەم ناوچەیە زۆر چالاک بووە و بە سەدان ئەندام و لایەنگرانی حیزبە سیاسییە ئۆپۆزسیۆنە کوردییەکانی جێگیر لە کوردستانی عێراق و لەوانە ژمارەیەک لە هاوڕێیانی ئێمە، بوونەتە قوربانیی دەستی ئەو تیرۆریزمە، گیانیان لەدەست داوە و یان بریندار بوون، ئەگەر زۆر نەگەڕێنەوە بۆ ڕابردوو، هەر لەم قۆناغەدا شاهیدی سەرهەڵدانی گروپە ئیسلامییە توندڕەوەکانی کوردیی وەک جوندولئیسلام، ئەنسارولئیسلام، دا.ع.ش و هتد بووین، کە هەمووان دەزانن بە تایبەتی بە خوێنی کۆمۆنیستەکان تینوون، لەو ڕووەوە کە ئەم نائەمنییە هێشتاش بەردەوامە، ئێمە تا ئەم ساتەش مافی بەرگریکردن لەخۆمان بە ڕەوا دەزانین، جگە لەوەش هەبوونی چەک لە هەرێمی کوردستان و لە عێراق بە گشتی لە چوارچێوەی پەیڕەوێکی دیاریکراودا قبوڵکراوە، لە پرسی چەککردن یان چەک داماڵین کە لەم ڕۆژانەدا زۆر باسی دەکرێت، ئێمە بڕێکی تاڕادەیەک زۆر لە چەکی قورس و نیوە قورسمان کە ساڵانێکی زۆر بوو هەڵمانگرتبوو، وەک ئەمانەت، سپاردوومانە بە یەکێتی نیشتمانی کوردستان. سێیەم: بڕگەکانی ڕێککەوتنی ئەمنیی نێوان دەوڵەتەکانی ئێران و عێراق، هەتا ئێستاش ئاشکرا نەکراوە. تەنها وتەبێژانی ئەو دوو دەوڵەتە لە هەندێک بۆنەی جۆراوجۆردا، بە کورتی ئاماژەیەکیان بە ناوەڕۆکەکەی کردووە، کە بەشێک لەو ئاماژانەش لە چوارچێوەی پڕوپاگەندە و شەڕی دەروونی و هیتر... دا خۆی دەبینێتەوە بەڵام وا پێدەچێت کە لانیکەم پرسی گواستنەوەی ئۆردوگاکانی ئۆپۆزسیۆن بۆ شوێنی دووهەم بەشێک بووبێت لەم ڕێککەوتنە، لە میانەی ئەو گفتوگۆ تێروتەسەلانەی کە لەماوەی یەک دوو ساڵی ڕابردوودا لەگەڵ بەرپرسانی هەرێمی کوردستان بوومانە، هەوڵماندا کە بەو قەناعەتەیان بگەیەنین کە هیچ هۆکارێک بۆ گواستنەوەی ئەو ئۆردوگایانە بوونی نییە و جەختمان لەوە کردەوە کە ئێمە بە پێی سیاسەت و بۆ چۆنی خۆمان نەک لە سەر زەختی هیچ لایەنێک، بەڵکو خۆبەخشانە سیمایەکی مەدەنی مان بەم ئوردوگایە بەخشیوە، ئێرە شوێنی نیشتەجێبوونی خەڵکی سڤیل و جێگەیەکە بۆ بەرێوەبردنی چالاکییە سیاسی و فەرهەنگی و مەدەنیی. ئەم وتووێژانە دوای دوو ساڵ بە ئاکام نەگەیشتن، لە دانیشتنێکی ئەم دواییانەی نوێنەرانی ئێمە و ئەو دوو لایەنەی دیکەی کە بەناوی کۆمەڵەوە چالاکی دەکەن لەگەڵ وەفدێکی حکوومەتی عێراق لە شاری سلێمانی، تەنیا نەرمییەکی بەرچاوی کە لەخۆیان نیشانیان دا ئەوە بوو کە هاوڕێیانی ئێمە دەتوانن وەک هاوڵاتی لە شارەکانی هەرێمی کوردستان نیشتەجێ بن.
.jpg)
هاوڵاتی ئەمریکا و عێراق لەسەر پلانەکانی کشانەوەی هێزەکانی هاوپەیمانان بە سەرۆکایەتی ئەمریکا لە عێراق گەیشتونەتە لێک تێگەیشتن. پلانەکە بە شێوەیەکی بەرفراوان ڕێککەوتنی لەسەر کراوە بەڵام پێویستی بە ڕێگەپێدانی کۆتایی هەردوو پایتەخت و وادەی ڕاگەیاندنی هەیە، بەگوێرەی پلانەكە مانگی ئەیلولی ٢٠٢٥ سەدان سەرباز، عێراق بەجێدەهێڵن و ئەوانەی دیكەش تا کۆتایی ساڵی ٢٠٢٦ سەرجەمیان عێراق جێدەهێڵن. هەروەها بەرپرسێکی باڵای ئەمریکا بە ڕۆیتەرزی ڕاگەیاند، "ئێمە ڕێککەوتنێکمان هەیە، لە ئێستادا تەنها پرسیارەکە ئەوەیە، کە کەی ڕایبگەیەنین." جێی ئاماژەیە، ئەمریکا و عێراق هەوڵدەدەن پەیوەندییەکی نوێی ڕاوێژکاری دروست بکەن، کە ڕەنگە بەشێک لە هێزەکانی ئەمریکا لە عێراق بمێننەوە دوای کشانەوە. سەرچاوە: ئاژانسی هەواڵی ڕۆیتەرز
هاوڵاتی نرخی زێڕ بەرزبووەوە و نرخى نەوتیش دابەزى بەپێی بۆرسەی جیهانی، نرخى گرامێک زێر بە 81 دۆلار و دوو سەنت مامەڵەى پێوە دەکرێت و بەوەش بەراورد بە دوێنێ نرخى هەر مسقاڵێک زێڕ بە بڕى چوار هەزار دینار بەرزبوەوە. هاوکات، نرخی بەرمیلێک نەوتی برێنت بە 72 دۆلار و 88 سەنتە و نرخی بەرمیلێک نەوتى خاوى ئەمریکاش بە 69 دۆلار و 33 سەنت مامەڵەى پێوە دەکرێت و بەوەش بەپێى بۆرسەى جیهانى نرخى نەوت بەراورد بە ڕۆژى ڕابردوو بە بڕى یەک دۆلار دابەزى
ئاسیاسێڵ ڕایدەگەیەنێت کە ئەداکردنێکی دارایی ناوازەی هەبووە بۆ ساڵی 2023 و جەخت لە پێگەی پێشەنگی خۆی لە کەرتی پەیوەندییەکانی عێراقدا دەکاتەوە. سلێمانی، عێراق – 1 ـی ئەیلولی 2024 - کۆمپانیای ئاسیاسێڵ ئەنجامە داراییەکانی بۆ ساڵی دارایی 2023 ڕاگەیاند کە تیایدا گەشەیەکی بەرچاوی لە داهات و قازانج و بنکەی بەشداربوواندا بەدەستهێناوە. ئەم ئەنجامانە ڕەنگدانەوەی پابەندبوونی کۆمپانیایە بە داهێنان و دابینکردنی پێداویستییەکانی کڕیاران و بەهێزکردنی پێگەی پێشەنگی خۆی لە بازاڕدا و هەروەها بەشداریکردنی لە گەشەسەندنی ئابووری عێراق. ئاسیاسێڵ لە ماوەی ساڵی 2023 ــدا ئاستێکی نایابی لە ئەداکردن تۆمارکردووە لە پێنوێنە داراییە جیاوازەکاندا بەو پێیەی داهاتە بەدەستهاتووەکان لە ئەنجامی چالاکییەکانی ئێستای بە ڕێژەی 11% زیادیکردووە بە بەراورد بە ساڵی 2022 و گەیشتووەتە 1.659 ترلیۆن دیناری عێراقی (یەک ترلیۆن شەش سەد و پەنجا و نۆ ملیار دینار). هەروەها بڕی قازانجیش پێش سوود و باج و خەرجییەکانی "الإندثارات والإطفاءآت" (EBITDA) گەیشتووەتە 728 ملیار دیناری عێراقی، کە بە ڕێژەی 13% زیادیکردووە بە بەراورد بە ساڵی ڕابردوو. وە قازانجی تەواوەتی گەیشتووەتە 352 ملیار دیناری عێراقی، کە ئەمەشیان بەڕێژەی 33% زیادیکردووە؛ ئەم سەرکەوتنە دەگەڕێتەوە بۆ بەڕێوەبردنی خەرجییەکان و بەڕێوەچوونی کارەکان بە شێوەیەکی کاریگەر و کارا. هەروەها بنکەی بەشداربووان بە ڕێژەی 3.5% زیادیکردووە و تا کۆتایی ساڵ گەیشتووەتە 17.7 ملیۆن بەشداربوو لە کاتێکدا لە کۆتایی ساڵی 2022ــدا 17.1 ملیۆن بەشداربوو بووە، ئەمەش ڕەنگدانەوەی سەرکەوتنی ستراتیژەکانی کۆمپانیایە بۆ ڕاکێشانی کڕیاری زیاتر بە لای خۆیدا. لە لێدوانێکیدا لەسەر ئەنجامەکانی ساڵی 2023، سەرۆکی ئەنجومەنی بەڕێوەبردن بەڕێز فاروق مستەفا ڕەسووڵ وتی: "ئێمە لە ئاسیاسێڵ سەرکەوتوو بووین لە پەرەپێدان و بەرزکردنەوەی ئاستی خزمەتگوزارییەکانمان لە پێناو پتەوکردنی پێگەی ئەو خزمەتگوزارییانە وەکو سەرقافڵەی کەرتی پەیوەندییەکان لە عێراق. ئەمەش ڕەنگدانەوە پابەندبوونی بەرزمانە بە پێشکەشکردنی خزمەتگوزاری پێشکەوتوو بە بەشداربووانمان. ئاسیاسێڵ فۆکەسێکی زۆری خستووەتەسەر وەبەرهێنان لە لایەنە بنەڕەتییەکانی بزنسدا لە پێناو پەرەپێدانی ژێرخانی ئابووری بە جۆرێک کە زیادبوونی توانای تۆڕەکە مسۆگەر بکات و ئەداکردنیشی بەهێزتر بکات. کۆمپانیا بەڵێنیداوە کە پابەندبێت بە پێشکەشکردنی خزمەتگوزاریی نایاب و بەکارهێنانی تەکنەلۆژیای جیهانیی بۆ بەدەستهێنانی ئەنجامی دارایی بەهێز، ئەمەش وەکو درێژکراوەی زنجیرەیەکی بەردەوام لە دەستکەوتی گرنگ کە کۆمپانیا لە ماوەی ساڵانی پێشوودا بەدەستیهێناون. و لە ساڵی 2023 ــدا کۆمپانیا ئەداکردنی خۆی بەهێزترکرد بە بەرزکردنەوەی ڕێژەی داهات و قازانجی تەواوەتی بە بەراورد بە ساڵی ڕابردوو و بە ڕێژەیەکی زۆر جیاواز لە ڕێژەکانی ساڵی ڕابردوو. ئەم ئەنجامانە بە ڕوونی سەرکەوتنی بەڕێوەبەرایەتی کۆمپانیا دەردەخەن لە پەرەپێدانی بەردەوامی ستراتیژیی تایبەت بە خۆی و چاودێریکردنی جێبەجێکردنی.” گرنگە جەخت لەو ڕاستییە بکەینەوە کە هەموو ئەو ژمارە و داتایانەی باسکراون تایبەتن بە ساڵی دارایی 2023 و هیچ پەیوەندییەکیان بە ئەنجام و پێشبینییەکانەوە نیە بۆ ساڵی 2024. کۆمپانیا سوپاس و پێزانینی خۆی ئاڕاستەی دەستەی دراوی دارایی و بۆرسەی عێراق بۆ دراوی دارایی و ئەنجومەنی پیشەیی چاودێری و وردبینی ژمێریاری و چاودێری ژمێریاری دەکات بۆ هەوڵە بەردەوام و ماندوو نەناسەکانیان لە تێپەڕاندنی ئەو ئاستەنگانەی کە ڕووبەڕووی دەرکردنی بەیاننامە داراییەکان بوونەوە لە بەرواری خۆیاندا، هەروەها بەپێی ئەوەی کە لە ئاشکراکردنـی کۆمپانیادا هاتووە بۆ داتا داراییەکان بۆ بۆرسەی عێراق بۆ دراوی دارایی لە 30ـی ئایاری 2024 ــدا. هەروەها سوپاسی خاوەن پشک و وەبەرهێنەرە بەڕێزەکانمان دەکەین بۆ متمانەیان بە هەوڵەکانی کۆمپانیا لە بەتەنگەوەهاتنیان بۆ ئاشکراکردنی داتا داراییەکان بە شێوەیەکی وەرزی و بەرزکردنەوەی ئاستی شەفافیەت. دەربارەی ئاسیاسێڵ: ئاسیاسێڵ "کۆماندەکاتەوە"، دابینکەری سەرەکی خزمەتگوزاریى پەیوەندییەکانی مۆبایل و خزمەتگوزارییە دیجیتاڵییەکانە لە عێراق و ژماره‌ى به‌شدرابووانی 18.3 مليۆنە. ئاسياسێڵ وەکو یەکەم کۆمپانیاى خزمەتگوزاریى مۆبایل ناسێنراوە لە عێراق، وە یەکەم کۆمپانیاشە کە تۆڕەکەی هەموو بەشەکانی عێراق دابپۆشێت. ئاسیاسێڵ خزمەتگوزارییەکانی 4G بە کواڵیتییەکی بەرز لە سەرجەم پارێزگاکانی عێراق دابیندەکات و تۆڕەکەشى زیاتر .0699٪ ـى دانيشتوانى عێراق ده‌گرێته‌وه، ئه‌مه‌ش وا ده‌كات كه تۆڕه‌كه‌ى ببێته فراوانترين تۆڕى مۆبايل لە عێراق لە نێو کۆمپانیاکانی تری پەیوەندی لە عێراق. ئاسیاسێڵ بۆ پەیوەندییەکان، بەشی پەیوەندییە گشتییەکان: [email protected] پەیوەندی وەربەرهێنەران: [email protected] بۆ زانیاری زیاتر: www.asiacell.com
.jfif)
هاوڵاتی مشتومڕێکی توند، وایکرد ڕۆژی سێشەممەش نەتوانرێت پڕۆژە یاساکەی کە ژنان بە ترسناکی دادەنێن ببێتە یاسا. دوو هەفتە لەمەوبەر مشتومڕ لە عێراق دەستیپێکرد لەسەر هەموارکردنەوەی یاسای باری کەسی کە لە پەرلەمانی عێراق پێشنیارکرابوو. زۆرێک لە چالاکوانانی مافی مرۆڤ و چالاکوانانی ژنان پەرلەمانتارانیان تۆمەتبار کرد بە ئاسانکاری بۆ هاوسەرگیری منداڵانی تەمەن ٩ ساڵ و کەمکردنەوەی مافی ژنان لە هاوسەرگیریدا سەبارەت بە سەرپەرشتیکردن و بابەتی دیکە. یاسا کۆنەکە بە بەراورد بە یاسا نوێکە مەدەنیترە، پێشتر بە گوێرەی یاسای عێراق ١٨ ساڵی تەمەنی هاوسەرگیرییە و ئەگەر هاوسەرگیریش لە تەمەنی ١٥ ساڵی بۆ سەروتر ڕووبدات ئەوە دەبێت لێکۆڵینەوەی تێدا بکرێت کە ئەگەر نەگونجێت هاوسەرگیرییەکە نەدەکرا بە یاسایی. بەڵام پڕۆژە یاسا نوێکە دەکرێت کچ لە تەمەنی ٩ ساڵی بە یاسا بە شوو بدرێت بەڵام بەشێک لە گروپە چالاکوانەکان بە سەرۆکایەتی ژنانی عێراق دژایەتی خۆیان بۆ ئەم هەموارکردنانە پشتڕاستکردەوە، هەروەها هەڵمەتی بەرفراوانیان لە سۆشیال میدیا لە ژێر دروشمی #نا_بۆ _هەموارکردنەوەی_یاسای باری_کەسی ڕێکخست، هەروەها ناڕەزایەتییان لە گۆڕەپانی تەحریر لە بەغدای پایتەخت لە دەوروبەری پەرلەمان ئەنجامدا. ئەم پێشنیازە لەکاتێکدا هات کە کوتلە شیعەکانی کاریگەری وڵات بە پاڵپشتی پیاوانی ئایینی دژایەتی ئەو شتە دەکەن کە بە سەپاندنی نۆرمە کولتوورییەکانی ڕۆژئاوا بەسەر دەوڵەتدا وەسفی دەکەن و پێیان وایە دیاریکردنی تەمەنی ١٨ ساڵ کلتورێکی ڕۆژئاواییە و لەگەڵ کۆمەڵگای عێراق و ئاینی ئیسلامدا ناگونجێت و پێداگرن کە کچ باڵق بوو یەکسەر بتوانێت بە یاسایی هاوسەرگیری بکات. یاسای باری کەسی عێراقی کە لە ساڵی ١٩٥٩ دەرچووە، بناغەیەکی بەهێزی دابین دەکات کە تا ڕادەیەکی زۆر مافی ژنان و منداڵان دەپارێزێت، پێشتریش چەندین جار هەوڵی هەموارکردنەوەی دراوە، بەڵام دواجار بە هۆی بۆچوونی جیاوازەوە هەموارەکان ڕاگیراوە.
هاوڵاتی دوێنی 3ی ئەیلوولی 2024، سەدان دەرچووی زانکۆ و پەیمانگاکان لە کەرتی تەندروستی کە داوای دامەزراندن و هەلی کارییان دەکرد لە ناوچەی کەڕادە لە بەغدا خۆپیشاندانیان ڕێکخست. لە سەرەتادا خۆپیشاندانەکە زۆر بە ئاسایی و دوور لە توندو تیژی بەڕێوەدەچوو بەڵام لە دوایدا هێزەئەمنییەکان بڵاوەیان پێکراو و ڕووبەڕووی خۆپیشاندەران بوونەوە و بۆ ئەوەی کۆتایی بە خۆپیشاندانەکە بهێنن. هێزەئەمنییەکان بە کێبڵ لێدان و ئاوپێداکردن و ئەنجامدانی توندوتیژی دیکە ڕووبەڕووی خۆپیشاندەران بوونەوە و لە ئەنجامدا 25 خۆپیشاندەریان خەڵتانی خوێن کرد. لەم بارەیەوە کۆنگرەی ئازادی و گۆڕانکاری سەرباری پشتگیریکردنی لە داخوازیەکانی خۆپیشاندەران، لە ڕاگەیاندراوێکدا، زۆر بەتووندی ئیدانەی ئەو کردەوە سەرکوتگەرانەی هێزە ئەمنییەکانی کرد و داوای دامەزراند و ڕەخساندنی هەلی کاریان بۆ خۆپیشاندەرانکرد.
هاوڵاتی لە عێراقدا تا دێت کێشە کۆمەڵایەتییەکان ڕووداوی ترسناکتر و سەیر و سەمەرەی لێ دەکەوێت و ژنێک کەسێک بە کرێ دەگرێت تا تەقە لە مێردە کۆنەکەی بکات و لە کاتی تەقەکانیشدا پیاوەکە هاواردەکات کە ژنە کۆنەکەت منی ناردووە. لە بەغدای پایتەختی عێراق کەسێک چووە تەقەی لە ماڵی پارێزەرێک کردووە و لە کاتی تەقەکاندا هاواری کردوە کە من ژنەکەی پشووت ناردوومی. هەر ئەوەش نییە دادگای تاوانەکانی واست چیرۆکێکی کوشتنی ئاشکرا کرد، کە گەنجێک بە هۆی پارەوە هاوڕێکەی خۆی کوشتوە و دواتر بەوەشەوە وازی لێ نەهێناوە و سوتاندوویەتی. تا دێت ڕێژەی کوشتن و کێشە کۆمەڵایەتییەکان لەعێراق و هەرێمی کوردستان بەرزتر دەبێتەوە، ڕێژەی جیابوونەوە و لێکترازانی خێزانی گەیشتووەتە بەرزترین ئاستی و تا دێت ئامارەکان بەرزتر دەبنەوە، تا ئێستاش هیچ هەنگاوێک بە ئاراستەی چارەسەری ئەو قەیرانە قوڵە نەنراوە.
هاوڵاتی کەشناسی عێراق ڕایگەیاند شەپۆلێکی سەرما لە تورکیاوە کاردەکاتە سەر عێراق و باران بارین دەستپێدەکات. لە ڕاگەیەندراوێکدا کەشناسی عێراق پێشبینییەکانی بۆ ئەم مانگە خستووەتە ڕوو، ڕایدەگەیەنێت لە ٢٢ی مانگەوە بە تەواوی هاوین تێکدەشکێشت و کەشوهەوای فێنک عێراق دەگرێتەوە، بە تایبەت لە شەوان و بەیانی زوودا. کەشناسی پێشبینی دەکات لەدوای ناوەڕاستی ئەم مانگەوە، شەپۆلێکی سەرما لە تورکیاوە بێتە عێراق و هەرێمی کوردستان و وابکات بارانی بە خوڕ دەستپێبکات و پلەکانی گەرما بەشێوەیەکی بەرچاو داببەزێت. هەروەها کەشناسی عێراق پێشبینی کردووە لە چەند ڕۆژی داهاتوودا ڕەشەبا و خۆڵبارین لە هەندێک ناوچەدروست بێت و خێرایی با لە هەندێک کاتدا بگاتە ٥٠ کیلۆمەتر لە کاتژمێرێکدا.
هاوڵاتی دکتۆر بڕیار ڕەشید ئەندامی ئەنجوومەنی نوێنەرانی عێراق ڕایگەیاند، له‌گه‌ڵ حه‌یان عه‌بدولغه‌نی وه‌زیری نه‌وتی عیراق كۆبۆتەوە پێی ڕاگەیاندوە، "وه‌زاره‌تی سامانه سروشتییه‌كانی ھه‌رێمی کقردستان ڕۆژانه 286 ھه‌زار به‌رمیل نه‌وت به‌رھه‌مده‌ھێنێت كه پێویستبوو رۆژانه ته‌نھا 46 ھه‌زار به‌رمیل نه‌وت به‌رھه‌مبھێنێت بۆ پێداویستی ناوخۆ". دکتۆر بڕیار ڕەشید ئەوەشی خستۆتەڕووکە حه‌یان عه‌بدولغه‌نی وه‌زیری نه‌وتی عیراق وتووییەتی، "ھه‌رێم پابه‌ندی ئه‌م ڕێككه‌وتنی نێوان هەولێر و بەغدا نه‌بووه، بەمەش گرفتی له‌نێوان وه‌زاره‌تی نه‌وتی عیراق و ڕێكخراوی ئۆپیك دروستكردووه". دکتۆر بڕیار ڕەشید ئەوەشی ئاشکرا کردووە، وەزیری نه‌وتی عێراق ڕایگه‌یاندووە رێكخراوی ئۆپیك سێجار له زیاد به‌رھه‌مھێنانی نه‌وت ئاگاداری كردوونه‌ته‌وه كه بەرهەم هێنانی نەوت کەم بکەنەوە .
.png)
هاوڵاتی ئەمڕۆ دووشەممە2ی ئەیلوولی 2024، محەمەد هەیسەم، چالاکوانی مافی مرۆڤ ڕایگەیاند، تیمێكی هاوبەش لە بەغدای پایتەختەوە دێن بۆ ڕۆژئاوای شارۆچكەی سەلمان لە پارێزگای موسەننا بۆ هەڵدانەوەی گۆڕێكی بەكۆمەڵ، دیارترینیان لەو تیمانە خاچی سووری نێودەوڵەتی، مانگی سووری عێراق، پزیشكی دادوەری و دامەزراوەی شەهیدانە. ئەوەشی خستۆتەڕوو، ئەو تیمانە دەستیان كرد بە هەڵدانەوەی گۆڕێكی بەكۆمەڵ كە شەش ساڵ لەمەوبەر دۆزراوەتەوە، ئێستا ڕەزامەندی بۆ دەستپێكردنی هەڵدانەوەی وەرگیراوە. محەمەد هەیسەم باسیلەوەشکردووە، بە پێی ئەو زانیاریانەی لەبەردەستدان ،کە تەرمی كورد لە ناو ئەو گۆڕانە بێت، مێژووەكەی دەگەڕێتەوە بۆ هەشتاكانی سەدەی ڕابردوو، بەڵام لەهەر حاڵەتێكدا پاشماوەكان دەگوازرێنەوە بۆ پزیشكی دادوەری بەمەبەستی دیاریكردنی ناسنامەكانیان. دەشڵێت، زانیاریەكان ئەوە دەردەخەن كە ڕەنگە گۆڕەکە 79 بۆ 90 پاشماوەی قوربانیانی تێدابێت، بەڵام هێشتا زووە بۆ دیاریكردنی ئەو ژمارانە لەكاتێكدا چاوەڕێی پرۆسەی هەڵدانەوەی تەواوەتی گۆڕەکە دەكرێت.
هاوڵاتی وەزارەتی دارایی و ئابووری حکومەتی هەرێمی کوردستان لە ڕاگەندراوێکدا ڕایگەیاند، لەسەر بڕیاری وەزیری دارایی و ئابوری هەرێمی کوردستان ، مووچەی مانگی حەوتی خانەنشینانی هەرێم، بەپێی یاسای خانەنشینی یەکگرتوو و بەهاوتاکراوی هاوشێوەی عێراق دابەش دەکرێت. بەمەش بە پێی ڕاگەیاندراوەکەی وەزارەتی دارایی و ئابووری حکومەتی هەرێمی کوردستان بێت بەم شێوەی خوارەوە مووچەی خانەنشینانی هەرێم دابەشدەکرێت:
