فالح فەیاز:هەڵوەشانەوەی حەشدی شەعبی خۆكوژییە

پێش هەڵبژاردنەکانی رۆژئاوای کوردستان چاوەڕواندەکرێت رەجەب تەیب ئەردۆغان و بەشار ئەسەد لە بەغدا کۆببنەوە. ئەمڕۆ دووشەممە 1ی تەمووزی 2024، هەریەکە لە رۆژنامەکانی (وەتەن)ی سووری و (جەریدە)ی کوێتی و شەرقولئەوسەت رایانگەیاند، چاوەڕوان دەکرێت پێش هەڵبژاردنەکەی رۆژئاوای کوردستان، سەرۆکی تورکیا و سووریا بۆ دانووستادن لەسەر چۆنێتی چارەسەرکردنی کێشەکانی نێوانیان لە بەغدا کۆببنەوە. بەپێی زانیارییەکانی رۆژنامەی (وەتەن)ی سووری، کە بە یەکێک لە رۆژنامە نزیکەکانی ناوەندی بڕیار لە دیمەشق دادەنرێت و ئەوەی رایگەیاندووە، کە بەمنزیکانە بەشار ئەسەد، سەرۆکی سووریا و رەجەب تەیب ئەردۆغان، سەرۆکی تورکیا لە بەغدا کۆدەبنەوە. لە لایەکی دیکەشەوە رۆژنامەی شەرقولئەوسەت لە زاری چەند سەرچاوەیەکەوە رایگەیاندووە، کە سەرباری هەوڵەکانی مۆسکۆ بۆ نزیککردنەوەی دیمەشق و ئەنقەرە، بەڵام هێشتا پەیوەندییەکانی نێوان هەردوولا ئاڵۆزن. هەر لەسەر ئەم کۆبوونەوەیە، رۆژنامەی (جەریدە)ی کوێتی بڵاویکردەوە، کۆبوونەوە چاوەڕوانکراوەکە لەلایەن رووسیا، چین، ئێران و وڵاتانی عەرەبییەوە پشتیوانی دەکرێت. سەرچاوەکانی هەواڵ ئەوەیان خستۆتەڕوو، کە تورکیا دەیەوێت کۆبوونەوەکە دووقۆڵی و دوور لە چاوی میدیا بێت، بۆ ئەوەی لەسەر هەموو وردەکارییەکان لەگەڵ لایەنی سووریا گفتوگۆ بکەن. ئەمەش لە کاتێکدایە، کە پێشتر چەند هەوڵێکی هاوشێوەی رووسی و ئێرانی هەبوون، بەڵام سەرجەمیان شکستیان هێنا، بۆیە ئەمجارە مۆسکۆ نایەوێت هەوڵەکەی بەغداش هەمان چارەنووسی ئەوانەی پێش خۆی هەبێت. جێگای ئاماژەیە، خۆبەڕێوەبەریی باکوور و رۆژهەڵاتی سووریا ئامادەکاری بۆ ئەنجامدانی هەڵبژاردنی شارەوانییەکان دەکات کە تورکیا بە توندی دژی ئەنجامدانی وەستاوەتەوە و ناوبەناویش هەڕەشەی هێرشی سەربازی دەکات بۆ رێگرتن لە هەڵبژاردنەکە.

هاوڵاتی دادگەی فیدراڵی لەبارەی کردنی ھەڵەبجە بە پارێزگای 19 ھەمینی عێراق و پێدانی شایستەی دارایی و ئیداریی بە پارێزگاکە کۆدەبێتەوە. ئەمڕۆ دووشەممە 1ی تەمووزی 2024، دادگەی باڵای فیدراڵی عێراق کۆدەبێتەوە و سکاڵایەکی تایبەت بە پارێزگابوونی ھەڵەبجە و پێدانی شایستەی دارایی و ئیداریی بەو پارێزگایە تاوتوێ دەکات. ئەمڕۆ دانیشتنی یەکەم لەسەر سکاڵایەک بەڕێوەدەچێت کە لەلایەن موسەننا ئەمین ئەندامی ئەنجومەنی نوێنەرانەوە لەسەر سەرۆک وەزیرانی عێراق و سەرۆکی ئەنجومەنی نوێنەران تۆمارکراوە. جێگەی ئاماژەیە، لە سکاڵاکەدا داواکراوە دادگا بڕیارێک دەربکات بۆ پابەندکردنی سکاڵالێکراوان بە کارکردن بە مادەی 141ی دەستور تایبەت بە دانپێدانان بەسەرجەم ئەو بڕیارانەی لەلایەن حکومەت و پەرلەمانی کوردستانەوە دەرکراون. ھەروەھا داواکراوە بڕیاربدرێت لەبارەی کردنی ھەڵەبجە بە پارێزگای 19 ھەمینی عێراق و پێدانی شایستەی دارایی و ئیداریی بە پارێزگاکە. جێگەی ئاماژەیە، لەئەیلولی 2009 پەرلەمانی کوردستان بە بڕیارێک ھەڵەبجەی بە پارێزگا ناساند و ساڵی 2013 بڕیارەکە لەلایەن حکومەتی ھەرێمەوە ئاڕاستەی ئەنجومەنی وەزیرانی عێراق کرا. سەرۆک وەزیرانی عێراق لە ئازاری ساڵی رابردووداو دوای پەسەندکردنی پڕۆژە یاسای بە پارێزگابوونی ھەڵەبجەی ئاڕاستەی ئەنجومەنی نوێنەران کرد، بەڵا تا ئێستا پڕۆژەکە پەسەندنەکراوە.

هاوڵاتی بەرەبەیانی ئەمڕۆ دووشەممە 1ی تەمووزی 2024، کاتژمێر 1:27خولەک بە کاتی تاران، بوومەلەرزەیەک بە ریختەری 4.7و لە قووڵایی 7 کیلۆمەتر ، کرماشانی لە رۆژهەڵاتی کوردستان هەژاند. بەڕێوەبەری مانگی سووری پارێزگای کرماشان ئاماژەی بەوە داوە، بوومەلەرزەکە لە سەرپێڵ زەهاو، ئەزگلە و قەسرشیرین و سەلاس باوەجانی هەستی پێکراوە. محەمەد باقر محەمەدی، بەڕێوەبەری مانگی سووری پارێزگای کرماشان ئاماژەی بەوەداوە، بە لەبەرچاو گرتنی ئەوەی قووڵایی بوومەلەرزەکە کەم بووە پەیوەندی بە گوندەکانیشەوە کراوەو هیچ زیانێکی نەبووە.

هاوڵاتی بۆ گفتوگۆکردن لەسەر کێشەكان لەبواری گومرگ و دەروازە سنوریەکان، وەفدێکی حکومەتی هەرێمی کوردستان لە بەغدایە.  ئەمڕۆ دووشەممە 1ی تەمووزی 2024، وەزارەتی دارایی و ئابووری حوکمەتی هەرێمی کوردستان رایگەیاند: ئێوارەی رۆژی یەکشەممە 30ی حوزەیرانی 2024، وەفدێكی حکومەتی هەرێمی کوردستان, کە پێکهاتوون لە ڕێبەر ئەحمەد وەزیری ناوخۆو ئاوات شێخ جەناب وەزیری دارایی و ئابوری و, بەڕێوەبەری گشتی گومرگ و وەفدی یاوەریان گەیشتوونەتە شاری بەغدا. دەشڵێت، ئامانج لە سەردانەکە گفتوگۆکردنە لەسەر کێشەو گرفتەکانی نێوان هەرێم و بەغدا  لەبواری گومرگ و دەروازە سنوریەکان.  

هاوڵاتی ئەمڕۆ دووشەممە 1ی تەمووزی 2024، رۆژنامەی (العربي الجدید) رایگەیاند، بڵاوبونەوەی هێزەكانی توركیا لە پارێزگای دهۆك بەرفراوانتربووە, لە پێشهاتێكدا كە رەنگە دەستپێكی پرۆسەیەكی سەربازی بێت, كە ناوچەكە لە رۆژان و هەفتەكانی داهاتوودا بەخۆیەوە ببینێت. ئاماژەی بەوەشکردوە، سوپای توركیا خاڵی پشكنینی سەربازی لەو ناوچانە داناوە و رێگەی لە ئۆتۆمبیلی كۆمپانیا گەشتیارییەكان گرتووە كە عێراقیەكان لەڕێیەوە سەردانی هەندێك لە هاوینەهەوارە دەكەن لە رۆژە گەرمەكانی هاویندا, لەنمونەی هاوینەهەواری (گەلی شێرانە). رۆژنامەی (العربي الجدید) دەشڵێت، لە كاتژمێرەكانی رابردوودا پێشهاتی ئەمنی نوێ تۆماركراوە, هێزەكانی توركیا لە ناوچەكە, بڵاوكراوەیان بەسەر هاوڵاتیانی گوندو شارۆچكە سنوریەكانی پارێزگای دهۆكدا دابەشكردووە, داوایان لێكردون لەو ناوچانە دوربكەونەوە كە چەكدارانی پارتی كرێكارانی كوردستانی لێیە. لەم بارەیەوە رۆژنامەکە ئەوەی خستۆتەڕوو، شایەتحاڵەكان لە ناوچەكە جەختیان كردووە, هێزێكی زۆر بە چەكی قورسەوە گەیشتونەتە گوندەكانی باكوری شاری دهۆك, لەگەڵ بڵاوبونەوەی ئۆتۆمبێلی سەربازی و هێزی پیادە. باسیش لەوەکراوە، تەواوی ئەو پێشهاتانە بەگوێرەی رێككەوتنی ئەمنیی بەڕێوەدەچێت كە لەنێوان بەغدادو ئەنكەرەو هەولێردا كراوە, بێدەنگی هەولێر و بەغداش ئاماژەیەكی روونە بۆ ئەوە.

هاوڵاتی هاوڵاتییان سەردانی بنکەکانی تۆماری دەنگدەران بکەن بۆ ئەوەی لە پرۆسەی هەڵبژاردن بێبەش نەبن و جارێکی تر پەنجەمۆریان تاقی بکەنەوە. ئەمڕۆ یەکشەممە 30ی حوزەیرانی 2024، جومانە غەلای، وتەبێژی کۆمسیۆنی باڵای سەربەخۆی ھەڵبژاردنەکانی عێراق رایگه‌یاند، کۆمسیۆن بڕیاریداوە ئەوانەی پێشتر پەنجەمۆریان نەخوێندراوەتەوە لە 1ی‌ 7 تا 10ی 7 بتوانن سەردانی بنکەکانی تۆماری دەنگدەران بکەن. دەشڵێت، ئەمانج لەم بڕیارەی کۆمیسیۆن کە داوێتی بۆ ئەوەیە ئەو هاوڵاتییانەی پێشتر پەنجەمۆریان نەخوێندراوەتەوە جارێکی دیکە پەنجەمۆریان تاقی بکەنەوەو بخوێندرێتەوە بۆ ئەوەی لەپرۆسەی دەنگدانی پەرلەمانی کوردستان بێبەش نەبن.

هاوڵاتی ئەمڕۆ یەکشەممە، 30ی حوزەیرانی 2024، نێچیرڤان بارزانی، سەرۆکى هەرێمى کوردستان لە نووسینێکدا لە تۆڕی کۆمەڵایەتی ئێکس رایگەیاند، پاڵپشتى لە دادوەر فایەق زێدان، سەرۆکى ئەنجوومەنى باڵاى دادوەریى عێراق دەکەن. دەشڵێت، هەوڵە گەورەکانى و خزمەتە دڵسۆزانەکانى بۆ دادگە و وڵات بەرز دەنرخێنین.     ئەوەشی خستۆتەڕوو، هەر بەئامانجگرتنێک یان تانە و لێدوانێک رەتدەکەینەوە کە زیان بە ناو و ناوبانگى فایەق زێدان بگەیێنێت یان لە پێگەى کەم بکاتەوە.   جێگای ئاماژەیە، نێچیرڤان بارزانی بۆ سەرۆکى ئەنجوومەنى باڵاى دادوەریى عێراق، لە دواى ئەوە بوو کە مایک وۆڵتز، ئەندامی کۆمارییەکان لە ئەنجوومەنی نوێنەرانى ئەمریکا پڕۆژە یاسایەکى پێشکێشکرد بۆ سەرکۆنەکردنى فایەق زێدان بە تۆمەتى هاوکاریکردنى ئێران.    فایەق زێدان لە ساڵى 2017ەوە سەرۆکى ئەنجوومەنى باڵاى دادوەریی عێراقە، کە باڵاترین دەسەڵاتى دادوەرییە.

هاوڵاتی محەمەد شیاع سودانی، پێداچوونەوە و دەستکاریکردنى مووچەى مووچەخۆران، پێویستی بە هەموارکردنەوەى زیاتر لە 34 یاسا و بڕیار هەیە. ئەمڕۆ یەکشەممە، 30ی حوزەیرانی 2024، نوسینگەی راگەیاندنی سەرۆکوەزیرانى عێراق، لە راگەیەندراوێکدا رایگەیاند، محەمەد شیاع سودانی، سەرۆک وەزیرانی عێراق پێشوازیی لە شاندێکی نوێنەری هەماهەنگی دەستکاریکردنی مووچەی فەرمانبەران کردووە و وتوویەتی، پشتگیریی لە هەوڵ و داواکارییەکانى گروپى هەماهەنگى دەکات. ئاماژەی بەوەشکردووە، دەستکاریکردن و پێداچوونەوە بە پێوەرەکانی مووچەی فەرمانبەران و کرێکارانی کەرتی گشتی، پێویستی بە هەموارکردنەوەى 34 یاسا و بڕیار هەیە، هەروەها حکومەت هەنگاوی گرنگی جێبەجێکردووە بۆ زیادکردنى مووچەی خانەنشینان. محمەد شیاع سودانى باسی لەوەشکردووە، دادپەروەریی کۆمەڵایەتی تەنیا لە بەرزکردنەوەی ئاستی مووچەدا قەتیس نەبووە، بەڵکو دابینکردنی سەبەتەی خۆراک و پاراستنی کۆمەڵایەتی بۆ شایستە و دابەشکردنی یارمەتییەکان لە کارى لەپێشینەى حکومەتدا بووە. جێگای ئاماژەیە، گروپى هەماهەنگى گروپێکى عێراقیین و نوێنەرى سەرجەم چین و توێژەکانى تێدایە و کار بۆ ئەوە دەکەن مووچەى مووچەخۆران زیاد بکرێت و دادى کۆمەڵایەتى تێدا بەرجەستە بکرێت. 

هاوڵاتی لە ساڵی 2023، رووداوەکانی هاتوچۆی لە عێراق بەرزبووەتەوە، بە رێژەی 28.2%، کە بەهۆیەوە زیاتر لە سێ هەزار کەس مردوون. ئەمڕۆ یەکشەممە 30ی حوزەیرانی 2024، عەبدولزەهرە هینداوی گوتەبێژی فەرمی وەزارەتی پلاندانانی عێراق، لە راگەیەندراوێکدا رایگەیاند، ئەو رووداوانەی کە بەهۆی هاتووچۆوە لە ساڵی 2023دا تۆمارکراون گەیشتووەتە، 11 هەزار و 552 ووداو، تیایاندا سێ هەزار و 262، کەس گیانیان سپاردووە، هەروەها هەشت هەزار و 290 کەسیش بریندار بوونە. ئەوەشی ئاشکرا کرد، بە ڕێژەی 71.8%، بۆ سەرجەم پارێزگاکان جگە لە هەرێمی کوردستان دەگرێتەوە. دەشڵێت، رووداوەکان لە ساڵی 2022، 11 هەزار و 523 رووداو بوونە، کە بە ڕێژەی  لە 0.3% زیادیان کردووە. گوتەبێژی پلاندانان ئاماژەی بەوەشدا، رووداوەکانی پێکدادان زۆرترین ڕێژەی تۆمارکردووە لە ماوەی ساڵی 2023دا، گەیشتووەتە شەش هەزار و 519 رووداو، هەروەها 926 رووداوی وەرگەڕان هەبووە. ئەوەشی خستۆتەڕوو، سێ هەزار و 19 کەس گیانیان لە دەستداوە و هەروەها دوو هەزار و 472 کەسیش بوونەتە  قوربانی. ئاماژەی بەوەشداوە، لە 81.9%، ئەوانەی مردوون لە رەگەزی نێرن، هەروەها 547 کەسیش لە رەگەزی مێ، مردوون، کە دەکاتە 18.1%ی کۆی ژمارەی مردووان. دەشڵێت،لە ساڵی 2023، 12 هەزار و 314 کەس برینداربووە بە بەراورد بە ساڵی 2022 کەمبووتەوە بەڕێژەی 2.9%، چونکە بریندارانی ووداوەکانی هاتوچۆ بۆ ساڵی 2022، 12 هەزار و 677 کەس بووە.  هینداوی گوتیشی، لەمانگی ئەیلوولدا هەزار و 165 رووداوی هاتوچۆ تۆمارکراوە، کە بەرزترین رێژەی رووداوەکانە بەڕێژەی سەدا 10.1، لەدوای ئەویش مانگی تشرینی یەکەم هەزار و39 ڕووداو هەبووە، دواتر لە مانگی تشرینی دووەم هەزار و34 ڕووداوی هاتوچۆ رووی داوە، کۆی گشتی رووداوەکان لە ماوەی ساڵی 2023دا 11 هەزار و 552 ڕووداو بووە.  

  هەوراز حوسێن هاوڵاتی، سلێمانی میدیای قەتەری بڵاویکردووەتەوە، بڕیارە ئەردۆغان و ئەسەد بە نێوەندگیری عێراق لە بەغدا کۆببنەوە. ئامانج لە کۆبوونەوەکە بڕیاردانە لەسەر کێشەکانی سنوور و پەناخوازانی سووریا لە تورکیا. کورد و بەڕێوبەرایەتی خۆسەریش بەشێک دەبێت لە گفتووگۆکان، ئەردۆغان ئامانجی وایە ئەسەد بە گوشارخستنە سەر رۆژاوا قایلبکات. رۆژنامەی وەتەنی قەتەری بڵاویکردووەتەوە، بەشار ئەسەد، سەرۆکی سووریا و رەجەب تەیب ئەردۆغان، سەرۆکی تورکیا بڕیارە لە بەغدا بۆ گفتووگۆکردن لەسەر کێشەی پەناخوازان و سنوور کۆببنەوە. کۆبوونەوەکە دوای ئەوە دێت لە ساڵی 2012ـەوە پەیوەندییە دیپلۆماسییەکانی نێوان ئەو دوو وڵاتە پچڕاوە. داواکاریی تورکیا بۆ کۆبوونەوە لەگەڵ سووریا کە گوایە بۆ ئاساییکردنەوەی پەیوەندییەکانی نێوان ئەو دوو وڵاتەیە، لە سەرووبەندی هەڵبژاردنی پارێزگاکانی بەڕێوبەرایەتی خۆسەر، رۆژئاوای کوردستانە کە ئێستا لەلایەن هێزەکانی سووریای دیموکراتەوە بە سەرۆکایەتی جەنەراڵ مەزڵوم عەبدی بەڕێوەدەبرێت. تورکیا هەڵبژاردنی دیموکراسی و بەهێزبوونی پێگەی کورد و رۆژئاوای کوردستان بە هەڕەشە و مەترسی بۆ سەر خۆی دەزانێت. ئەردۆغان لە پەیامێکیدا بۆ ئەسەد دەڵێت، "رێگە بە پەکەکە مەدە دەوڵەت لەسەر خاکەکەت دابمەزرێنن". بەڕێوبەرایەتی خۆسەر کە لەلایەن هاوپەیمانان و ئەمریکاوە پاڵپشتییەکی بەهێز دەکرێت، رژدە لەسەر ئەوەی هەڵبژاردنی ئەنجوومەنی پارێزگاکان لە رۆژئاوای کوردستان بکات. بڕیاربوو هەڵبژاردنەکە 10ی حوزەیرانی ئەمساڵ بەڕێوەبچێت، بەڵام 6ی ئەم مانگە بڕیار درا بۆ لانیکەم دوای مانگی ئاب دوابخرێت. بە گوێرەی بەرپرسانی رۆژئاوای کوردستان، هەڵبژاردنەکە بە هۆکاری ناوخۆیی دواخراوە و پێویستیان بە ئامادەکاریی زیاترە. هەڵبژاردنەکە لە 7 پارێزگای بەڕێوبەرایەتی خۆسەر بەڕێوەدەچێت و ئامانج لێی باشتر رێکخستنەوەی سیستمی حکومڕانیی رۆژئاوایە و باشترکردنی خزمەتگوزارییەکانی هاووڵاتیانە.

هاوڵاتی وەزارەتی کار و کاروباری کۆمەڵایەتیی عێراق ئاشکرایکردووە، لە سەرەتاى مانگی تەمووزەوە دەستدەکرێت بە زیادکردنی مووچەی خانەنشینی کرێکاران لە عێراق. ئەمڕۆ یەکشەممە 30ی حوزەیرانی 2024، نەجم ئەلعقابی، وتەبێژی وەزارەتی کار و کاروباری کۆمەڵایەتیی عێراق بە رۆژنامەی فەرمی سەباحی راگەیاندووە، "لە سەرەتاى مانگی تەمووزەوە دەستدەکرێت بە زیادکردنی مووچەی خانەنشینی کرێکاران لە عێراق و بە گوێرەی خشتەیەکی دیاریکراو دەکەوێتە بواری جێبەجیکردنەوە". وەک ئاماژەی پێداوە، زیادکردنەکە بەبڕی 150 هەزار دینار دەبێت و ئەو خانەنشینە کرێکارانە دەگرێتەوە کە مووچەکەیان نزیکەى 350 هەزار دینارە.    وتەبێژی وەزارەتی کار و کاروباری کۆمەڵایەتیی عێراق روونیکردووەتەوە، بەپێی یاسا کەمترین مووچە 500 هەزار دینار دەبێت و زیاترین مووچەی دیاریکراویش بۆ کرێکارانى خانەنشین، 700 هەزار دینار دەبێت.

هاوڵاتی لەبەر چەند هۆکارێکی سیاسی و هونەری تاوەکو ئێستا کێشەی مووچەی هێزە ئەمنییەکان چارەسەر نەکراوە. ئەمڕۆ شەممە 29ی حوزەیرانی 2024، سەرچاوەیەکی باڵای حکومەتی هەرێمی کوردستان بە کەناڵ8ی راگەیاند "تاوەکو ئێستا لیستی مووچەی هێزە ئەمنییەکان لە وەزارەتی دارایی و دیوانی چاودێریی داراییە و وردبینیکردن تیایاندا بەردەوامە و پێیان رانەگەیاندووین هۆکارى نەناردنی مووچەی هێزە ئەمنییەکان چییە و چ تێبینییەکیان لەسەر لیستەکە هەیە". ئاماژەی بەوەشکردوە، "وردبینی لیستی مووچە لە وەزارەتی دارایی و دیوانی چاودێریی دارایی لە بنەڕەتدا سێ بۆ چوار رۆژی پێدەچێت، بەڵام زیاتر لە 10 رۆژە لیستی هێزە ئەمنییەکانیان بەدەست گەیشتووە، بەڵام وردبینی تیایدا تەواو نەبووە". لەبارەى هۆکارى دواکەوتنی مووچەی هێزە ئەمنییەکان، ئەو سەرچاوەیە ئەوەشی راگەیندووە، هۆکارەکان سیاسی و هونەرییە، هۆکارە سیاسییەکان بەهۆى پەیوەندییەکانی نێوان هەولێر و بەغدادەوە و هۆکارى هونەرییەکانیش بەهۆی ئەو لیستەوەیە کە نێردراوە کە پێدەچێت جیاوازیی هەبێت لەگەڵ لیستەکانی پێشوودا". ئەوەشی خستۆتەڕوو، "ئەگەر وردبینی لیستی هێزە ئەمنییەکان بۆ مانگی ئایار تەواوبێت، پێناچێت بۆ مانگەکانی داهاتوو ئەم کێشەیە دووبارەبێتەوە و بۆ مانگەکانی دیکە مووچەی هێزە ئەمنییەکان لە کاتی خۆیدا دەنێردرێت".  

هاوڵاتی بە پێی هەواڵی ماڵپەڕە فەرمییەکانی ئێران، کاتژمێر 9:45 ی پێش نیوەڕۆی رۆژی شەممە 29ی حوزەیران، 19 میلیۆن و 69 هەزار و 713 کەس بەشداری هەڵبژاردنی سەرۆککۆماری ئێرانیان کردووە. دوای 45 خولەک و کاتژمێر 10:30 بە کاتی ئێران لە لایەن وەزارەتی ناوخۆی ئێرانەوە ژمارەی دەنگەکان زۆر زیاتر راگەیەندرا. بە پێی دوایین راگەیاندنی وەزارەتی ناوخۆی ئێران 24 میلیۆن و 535 هەزار و 185 کەس بەشداری هەڵبژاردن بوون. لە هەواڵەکانی کاتژمیر 9:45خولەکدا راگەیەندرا 8 میلیۆن و 302 هەزار و 577 دەنگی هێناوەو سەعید جەلیلی 7 میلیۆن و 189 هەزار و 756 دەنگی هێناوە. بەڵام دواتر راگەیەندرا مەسعوود پزیشکیان 10 میلیۆن و 415 هەزار و 191 دەنگی هێناوەو سەعید جەلیلی 9 میلیۆن و 473 هەزار و 298 دەنگی هێناوە. بە پێی ئامارەکانی کاتژمێر 9:45خولەک بە کاتی ئێران نزیک بە 31% خەڵک بەشداری هەڵبژاردن بوون، بەڵام لە دوایین ئاماردا کە 45 خولەک دواتر راگەیەندرا 40% خەڵک بەشدار بوون.  

هاوڵاتی ئەمڕۆ شەممە وەزارەتی ناوخۆی کۆماری ئیسلامی رایگەیاند، هەڵبژاردنی سەرۆککۆماری ئێران کەوتۆتەگەڕی دووهەم. بە پێی راگەیاندنی وەزارەتی ناوخۆی کۆماری ئیسلامی، گەڕی دووهەمی هەڵبژاردنی سەرۆککۆماری لە نێوان مەسعوود پزیشکیان و سەعید جەلیلی بەڕێوە ئەچێت. لە کۆی 24 میلیۆن و 535 هەزار و 185 کەس کە بەشداری دەنگدانیان کردووە، مەسعوود پزیشکیان 10 میلیۆن و 415 هەزار و 991 دەنگی هێناوە و سەعید جەلیلی 9 میلیۆن و 473 هەزار و 298 دەنگی هێناوەو لە دەوری دووهەمی هەڵبژاردنەکاندا بەشدار ئەبن بۆ ئەوەی سەرۆککۆماری داهاتووی ئێران دیاری بکرێت. مەسعوود پزیشکیان لە لایەن ریفۆرمخوازەکانەوە پشتیوانی ئەکرێت و سەعید جەلیلی سەر بە ڕەوتی بناژۆخوازی توندڕەوە. بە پێی ئامارەکانی وەزارەتی ناوخۆی ئێران 40% خەڵی ئێران بەشداری هەڵبژاردنەکان بوون و دەنگیان داوەو پارێزگای سنە کەمترین بەشداری بووە بە 23% بەشدارییەوە.

هاوڵاتی ماڵی سەید ئەحمەدی خانەقا لە شاری كەركوك ئەو ماڵەی سرودی ئەی رەقیبی تێدا تۆماركرا روخێنرا، کە مێژووەکەی بۆ زیاتر لە 300 ساڵ دەگەڕێتەوە. دەستەی داكۆكیكار لە شاری كەركوك لەسەر روخانی خانوەكە هاتنە دەنگ و داوا دەكەن لێكۆڵینەوەی لە هۆكاری روخانی خانووەكە بكرێت، چونكە شوێنەواری شارەكە ماڵەكەی كڕیبویەوە بۆ ئەوەی نۆژەنی بكاتەوە و تابلۆیەكی لەسەر خانوەكە هەڵواسیبوو، كە نابێت هیچ كەسێك دەستكاری بكات، بەڵام روخێنراوە. هاووڵاتیانی كوردی شارەكە داوا دەكەن بە زووتریت كات خانوەكە چاكبكرێتەوە و بكرێتە مۆزەخانە، چونكە ناسنامەی كورد و شارەكەیە. جێگەی ئاماژەیە، ئەم خانووە، لە چلەکانی سەدەی رابردوو لەلایەن هەریەک لە دڵداری شاعیر و شێخ حسێن بەرزنجی ئاوازی سرودی نیشتمانی ئەی رەقیبی تێدا دانراوە.