ئەنجومەنی وەزیرانی عێراق: 120 ملیارەکە بنێرن 

وتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی ئەمریكا، ڕایدەگەیەنێت، لەگەڵ بەرپرسانى حکومەتى بەغداو هەولێر كارمان كردووە بۆ ئەوەى بگەن بەرێككەوتنێكی هەمیشەیی لەبارەی بودجە، بەجۆرێك ئاسانكاری بكات بۆ هەناردەكردنەوەی نەوتی هەرێم. ماسیۆ میلەر، وتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی ئەمریكا، لە لێدوانێكی رۆژنامەوانیدا دەڵێت: ئێمە هەوڵمان لەگەڵ حکومەتی عێراق و حکومەتی هەرێمی کوردستان داوە بۆ گەیشتن بە رێککەوتنێکی بەردەوام لەسەر بودجە کە درێژە بە بەرهەمهێنانی نەوت لە هەرێمی کوردستان بدات. هەروەها ئەوەشى خستەڕوو ویلایەتە یەكگرتووەكانى ئەمریکا، داوا لە پەرلەمانی عێراق دەكات پەلەبكات لە تێپەڕاندنی یاسای بودجەی فیدراڵی. وتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی ئەمریكا، راشیگەیاند: ئەم هەفتەیە پێداچونەوەی هەمواری بودجەمان بینی و هانیان دەدەین بەزوویی تێیپەڕێنن. وەزارەتی دەرەوەی ئەمریکا رایگەیاند، ڤیکتۆریا تایلەر، یاریدەدەری جێگری وەزیری دەرەوەی ئەمریکا بۆ عێراق و ئێران، لە چوارچێوەی گفتوگۆ دیپلۆماسییەکان بۆ سەقامگیری و ئاسایشی هەرێمی کوردستان سەردانی هەولێری کردووە. رۆژی چوارشەممە، 15-01-2025، ڤیکتۆریا تایلەر، یاریدەدەری جێگری وەزیری دەرەوەی ئەمریکا بۆ عێراق و ئێران سەردانی هەرێمی کوردستانی کرد. بەرپرسەکەى وەزارەتی دەرەوەی ئەمریکا، جەختى لەسەر ئەوەکردەوە ئەوان هانی لایەنە سیاسییەکان دەدەن پشتیوانی لە پێکهێنانی حکومەتێکی فرەلایەن و بەپەلە بکەن. وتیشى: دەستبەکاربوونی حکومەتی نوێ رێگە بە حکومەت و پەرلەمانی هەرێمی کوردستان دەدات پێشکەوتن لە مافەکانی مرۆڤ، گەشەی ئابووری و بەهێزکردنی هەرێمی کوردستان بکەن وەک بەشێک لە عێراقێکی سەقامگیر و سەروەر.

بەڕێوەبەری ڕاگەیاندنی دەزگای ئاسایشی هەرێم، ڕایدەگەیەنێت، ئەو سێ کەسە (قاچاغچیە)ی لەسەر دۆسیەی بازرگانیکردن بە مرۆڤەوە دەستگیرکراون، خەڵکی ئیدارەی ڕاپەڕینن و تەمەنیان لە نێوان سی بۆ چل ساڵیدایە، دەشڵێت، تەنها لە ساڵی 2024 دا بیست و حەوت بارزگانمان دەستگیرکردووە کە بازرگانیان بە مرۆڤەوە کردووە. عەقید سەلام عەبدولخالق، بەڕێوەبەری ڕاگەیاندنی دەزگای ئاسایشی هەرێم بە دەنگی ئەمەریکای ڕاگەیاندوە،"ئەو سێ کەسەی دەستگیرکراون خەڵکی ئیدارەی ڕاپەڕینن، بەشێک بوون لە گرووپی تاوانکارانی قاچاخچی جیهانی و لەگەڵ گروپی (ئامانج حسن زادە) کە بازرگانێکی کورد بوو لە بەریتانیا دەستگیرکرا پەیوەندیان هەبووە، لە ڕێگەی بەلەمی بچووکەوە کۆچبەرانیان گواستووەتەوە بە تایبەت بۆ بەریتانیا." دەشڵێت،" ئەو سێ کەسە یەکێکیان تەمەنی 38 ساڵ، ئەوەی تر نزیکی 40 ساڵ و سێیەمیشیان 32 ساڵە، بە پێی لێکۆڵینەوە سەرەتاییەکان پێدەچێت لە ساڵانی 2021 بەدواوە خەریکی ئەم کارەبووبێتن." شەوی ڕابردوو 14ی مانگی 1 دەزگای ئاسایشی هەرێم دەستگیرکردنی سێ قاچاخچی بازرگانیکردن بە مرۆڤەوە ڕاگەیاند، لە ڕاگەیەندراوی دەزگای ئاسایشدا هاتووە،" لە ئۆپراسیۆنێکدا لەرۆژانی 8بۆ12ی 1ی 2025 بەڕێوەبەرایەتی گشتی ئاسایش/سلێمانی بەهەماهەنگی لەگەڵ بەڕێوەبەرایەتی گشتی ئاسایش/هەولێر و ئاژانسی تاوانی نیشتمانی بەریتانیا،لەشاری سلێمانی و دەوروبەری بەبڕیاری دادوەری لێکۆڵینەوەی ئاسایش، دوای پڕۆسەیەکی فراوانی کۆکردنەوەی زانیاری و بەدواداچوونی وورد تۆڕێکی بازرگانیکردن بە مرۆڤ کە پێکهاتبوون لە ( ٣ ) ئەندام خەڵکی هەرێمی کوردستان بوون دەستگیرکرد، بە ڕێگەی نایاسایی کۆچبەریان گواستووەتەوە بۆ بەریتانیا و وڵاتانی ئەوروپا." هەروەها دەڵێت،" لەئێستادا تەواوی ئەندامانی تۆڕەکە بە تۆمەتی بازرگانی بە مرۆڤ دەستگیرکراون و لێکۆڵینەوە لە دۆسیەکانیان بەردەوامە." بە پێی وتەی دەزگای ئاسایش، ئەو سێ کەسە ئەرکی جیاوازیان گرتووەتە ئەستۆ، کە یەکێکیان مامەڵەی دارایی بۆ تۆڕەکە کردووە، یەکێکی تریشیان ڕۆڵی نیوەندگیری (دەڵاڵ) بینیوە لە نێوان هاوڵاتیان و تۆڕەکە دا و دوای ئەوەی بە فەرمانی دادوەر دەستگیرکراون لە دادگاکانی هەرێم لە ماوەکانی داهاتوودا دادگایی دەکرێن. پرسی بازرگانی کردن بە مرۆڤەوە یەکێکە لەو تاوانەی سزای یاسایی لەسەرە لە جیهاندا، لە هەرێمی کوردستانیشدا بە پێی یاسای ژمارە 6 ی ساڵی 2018 ئەو کەسانەی بازرگانی بە مرۆڤەوە بکەن سزا دەدرێن، کە سزاکانیان لە نێوان زیندانی هەتا هەتایی تا سزادان بە پارە دەگرێتەوە. عەقید سەلام دەڵێت،" پرسێکی تر هەیە کە هەر بازرگانیە بە مرۆڤەوە و هێنانی هاووڵاتیانی دەرەکیە بە ڕێگەی قاچاخ بۆ هەرێمی کوردستان، بەم هۆیەشەوە تەنها لە ساڵی 2024دا 27 قاچاخچیمان دەستگیرکردووە و ڕووبەڕووی دادگا کراونەتەوە کە یەکێک لەوانە دوو پشک بووە." (دوو پشک یەکێک بوو لە قاچاخچیە گەورەکان و ساڵی ڕابردوو لە لایەن دەزگای ئاسایشی هەرێمەوە دەستگیرکرا).

ئیسڕائیل و حەماس گەیشتنە ڕێککەوتن بۆ ڕاگرتنی شەڕ لە غەززەو ئاڵوگۆڕی بارمتە ئیسرائیلییەکان و دیلەکانی فەلەستینی، ئەمەش ڕێگەی خۆشکرد بۆ ئەگەری کۆتاییهێنان بە شەڕێکی ١٥ مانگە. بەرپرسێک بە ئاژانسی ڕۆیتەرزی ڕاگەیاندووە، ڕێککەوتنەکە قۆناغێکی سەرەتایی ئاگربەست دیاری دەکات کە شەش هەفتە دەخایەنێت، بریتییە لە کشانەوەی وردە وردەی هێزەکانی ئیسرائیل و ئازادکردنی ئەو بارمتانەی کە لەلایەن حەماسەوە دەستبەسەرکراون لە بەرامبەر ئازادکردنی ئەو دیلانەی فەلەستینیانەى لەلایەن ئیسرائیلەوە دەستبەسەرکراون. ئەو بەرپرسە هێمای بۆ ئەوەش کرد کە قەتەرو میسرو ئەمریکا گەرەنتی جێبەجێکردنی ڕێککەوتنەکە دەکەن، ئاماژەی بەوەشدا کە سەرەتا هەموو بارمتە زیندووەکان ئازاد دەکرێن، دواتر تەرمى بارمتە کوژراوەکان. ئاماژەی بەوەشکرد: حەماس بۆ ماوەی شەش هەفتە بارمتەکان ئازاد دەکات، هەفتانە سێ بارمتەو ئەوانی تریش بەر لە کۆتایی هاتنی ئەو ماوەیە. ئەو سەرچاوەیە لە درێژەی قسەکانیدا بۆ ڕۆیتەرز، وتی: دانوستانەکان لەسەر قۆناغی دووەمی ڕێککەوتنەکە لە ڕۆژی ١٦ی قۆناغی یەکەمەوە دەستپێدەکات، بڕیارە ئازادکردنی سەرجەم بارمتە ماوەکان لەخۆ بگرێت، لەوانەش سەربازە پیاوە ئیسرائیلییەکان و ئاگربەستی هەمیشەیی و کشانەوەی تەواوەتی سەربازانی ئیسرائیل . ئەو بەرپرسە ئاماژەی بەوەشکرد، لە ڕێککەوتنەکەدا ڕێگەدان بە 600 بارهەڵگری بارهەڵگری هاوکاری مرۆیی لە هەموو ڕۆژێکدا لە ئاگربەستەکەدا بۆ چوونە ناو غەززە، 50 لەو بارهەڵگرانە سووتەمەنی هەڵدەگرن، لەگەڵ 300 بارهەڵگر بۆ باکووری کەرتی غەززە تەرخانکراون. سەرچاوەیەکی ئاگاداری میسری ئێوارەی ڕۆژی چوارشەممە بۆ کەناڵی هەواڵی ئەلقاهیرە پشتڕاستی کردەوە کە ڕێککەوتنێک بۆ کۆتایی هێنان بە ئازارەکانی گەلی فەلەستین لە کەرتی غەززە لە ڕێگەی هەوڵی ناوبژیوانانەوە دوای چەندین کاتژمێر کاری قورس ئەنجام دراوە. ئەو سەرچاوە ئاگادارە میسرییە بڵاوی کردەوە کە بەیاننامەیەکی هاوبەش سەبارەت بە ڕێککەوتنی ئاگربەست لە غەززە دەرچووە. دوابەدوای ڕاگەیاندنی ئەو ڕێککەوتنە، لە ناوچە جیاجیاکانی کەرتی غەززە ئاهەنگ و ئاهەنگ ساز کران، کە کۆتایی هاتنی ١٥ مانگی شەڕ و وێرانکاری بوو. لە ماوەی چەند مانگێک لە دانوستانەکانی وەستانەوە بە ئامانجی گەیشتن بە ئاگربەست لە شەڕە وێرانکەرەکەی ١٥ مانگەدا، هەردوولا (ئیسرائیل و حەماس) پێشتر دووپاتیان کردووەتەوە کە لە ئاگربەست نزیکبوونەتەوە تەنها بۆ ئەوەی لە کۆتا خولەکدا ڕووبەڕووی ئاستەنگەکان ببنەوە. هێڵکارییە بەرفراوانەکانی ڕێککەوتنی ئێستا لە ناوەڕاستی ساڵی ٢٠٢٤ەوە لە شوێنی خۆیانن.

ماڵپەرى ئەلمۆنیتەری ئەمریکی، ئێوارەى ئەمڕۆ چوارشەمە بڵاویکردەوە، بڕیارە مەزڵوم عەبدى فەرماندەی هێزەکانی سوریای دیموکرات و مەسعود بارزانى سەرۆکى پارتى دیموکراتى کوردستان کۆببنەوە. ماڵپەرى ئەلمۆنیتەری ئەمریکی، ئاماژەى بەوەکردووە کۆبوونەوەکەى مەزڵوم عەبدى و بارزانى، بەشێکە لە هەوڵە بەرفراوانەکانی ئەمریکا بۆ کەمکردنەوەى گرژى و ئاڵۆزیەکان و لێک نزیکخستنەوەى تورکیا لەگەڵ هێزەکانی سوریای دیموکرات. هەروەها دەڵێت :ئەمەش پێشکەوتنێکی گەورە دەبێت لە هەوڵەکانی ئیدارەی بایدن بۆ کەمکردنەوەی گرژییەکانی نێوان پارتی دیموکراتی کوردستان و هێزەکانى سوریاى دیموکرات بەسەرکردایەتى مەزڵوم عەبدى. ئەو سەرچاوانە ئامادەنەبوون کاتى کۆبوونەوەکە بۆ ماڵپەرە ئەمریکیەکە ئاشکرابکەن، بەڵام رایانگەیاندووە کە "زۆر بە زوویی" دەبێت. رۆژی دووشەممە، 13ـی کانوونی دووەم، د. حەمید دەربەندی، بەنوێنەرایەتى  مەسعود بارزانی سەردانی رۆژئاوای کوردستانى کرد، لە حەسەکە لەگەڵ مەزڵووم عەبدی، کۆبووەوە.

ژمارەیەک لە رۆژنامەنوسان و سەرنوسەرو خاوەنى ئیمتیازى دەزگا میدیاییەکان، لەبانگەوازێکدا داواکارن رۆژنامەنوسان و میدیاکان زۆر وریای ئەوەبن کە بە رووماڵەکانیان نەبنە ئامێری پروپاگەندەی دوژمنان و سەکۆیەک بۆ بڵاوکردنەوەی گوتاری سیاسیی بەرەی دژ بە خەڵکی کوردستان و هێزە تاریکپەرستەکان. هاوکات لەبەشێکى دیکەى بانگەوازەکەدا کە ئەمڕۆ چوارشەمە بڵاویانکردوەتەوە، دەڵێن: ئەرکی سەرجەم میدیاکانی باشوورە بە حزبی و نیمچە حزبی وسەربەخۆوە، بابەتیانە کاربکەن و پابەندبن بە ئێتێکی رۆژنامەوانییەوە، بە لەبەرچاوگرتنی دۆزی گەلەکەیان و پاراستنی دەستکەوتەکانی لە رۆژئاواو ئەو مەترسییە نوێیانەی رووبەرووی دەبێتەوە.  ئەو ڕۆژنامەنوس و میدیاکارانە، پێیان وایە لەم دۆخە ئاڵۆز و هەستیارەدا میدیا پرسی هاوڵاتی کوردستان و دۆزەکەی بخاتە پێشەوەی پرسەکانی ترەوە. لەکۆتایی بانگەوازەکەشدا هاتووە: بانگهێشتی هاوڕێ و هاوپیشەکانمان لە باشووری کوردستان دەکەین، چ وەک تاکەکەس و چ وەک دەزگای میدیایی و هەر هاوڵاتییەکیش کە لە سۆسیال میدیا ئاکتیڤە، لەگەڵمان بن و پابەندی ناوەرۆکی ئەم نامەیە بن کە ئاراستەی ئەوان و رای گشتی خەڵکی کوردستان و لایەنە سیاسیەکانی دەکرێت. دەقى بانگەوازەکە. بانگەوازێک بۆ هاوڕێ و هاوپیشەکانمان لە باشووری کوردستان وەک هەموان ئاگادارن لە دوای رووخانی رژێمی ئەسەدەوە، دۆخێکی هەستیارو ئاڵۆز لە ناوچەکەماندا هاتۆتە پێشەوە. ئەم دۆخە سیاسییە نوێیە و هەموو ئەو پێشهاتانەی دیکە کە دەشێت لە ئایندەدا رووبدەن، بۆ کورد بەگشتی و رۆژئاوای کوردستان بە تایبەتی بەروویەکدا مەترسین و، بە رووەکەی دیشدا دەرفەت، تاکە رێگەیش بۆ مسۆگەرکردنی قۆزتنەوەی دەرفەتەکان و پووچەڵکردنەوەی مەترسییەکان ئەوەیە بەرەی ناوخۆی کوردستان تەبا و سازو ئامادەبن بۆ مامەڵەکردنێکی دروست لەگەڵ ئەو گۆڕانکارییە نوێیانەدا. گومانی تێدا نییە لەم هەلومەرجەدا ئەرکی سەرشانی دامودەزگا میدیاییەکان و میدیاکارانە رۆڵێکی پۆزەتیڤانەی گرنگ ببینن و ستراتیژێکی نەتەوەیی و نیشتمانی و مرۆڤ دۆستانەیان هەبێت. بە پێچەوانەشەوە گەر بەم ئاراستەیە کارنەکەن لەبری ئەوەی ببنە هۆکاری بەرەوپێشبردنی دۆزی نەتەوەکەمان، دەبنە هۆکاری دابەشبوون و زیادکردنی ناکۆکییەکانی نێوان لایەنەکان و نێو خودی کۆمەڵگای کوردیش.  دیارە نکۆڵی ناکرێت لەوەی کۆمەڵگەی کوردستانیش وەک هەموو کۆمەڵگەیەکی دیکەی مرۆڤایەتی، پڕە لە بەرژەوەندی و سیاسەتی جیاواز و ململانێی ناوخۆیی. لەگەڵ ئەوەیشدا، هیچ گومانێکمان نییە لەوەی چوارچێوەی فراوانی کوردبوون و کوردستانی بوون، دەشێت و دەبێت سەرباری جیاوازییەکانمان لە ژێر چەتری نیشتماندا کۆمان بکاتەوە. لەمەیشدا میدیاو میدیاکارن دەتوانن رۆڵی سەرەکی ببینن.  ئەم دۆخە ئاڵۆز و هەستیارە ئەوە لە میدیا دەخوازێت کە پرسی هاوڵاتی کوردستان و دۆزەکەی بخاتە پێشەوەی پرسەکانی ترەوە. دەکرێت لەم هەلومەرجەدا ناکۆکییەکانی نێوان پارچەکانی کوردستان و ناکۆکی لەسەر ئاستی یەک پارچە و بگرە جیاوازی و بەتابییەکانی نێوان دەسەڵاتدارانی باشور و کۆمەڵگاش بەرپرسانەتر مامەڵەی لەگەڵدا بکرێت کە بچێتە سیاقی ئەو رووداوانەوە کە ئەگەری پێشخستنی دۆزی کوردی بەهێز دەکات.  حزبەکان و کۆمەڵگا و میدیای کوردی لەهەر چوار پارچەی کوردستان دەبێت ئەزموونی شەڕی داعش لە ساڵی ٢٠١٤دا لەبەرچاو بگرن کە میدیا پاڵپشتی پێشمەرگەی باشور و رۆژهەڵات و گەریلای لە بەرەکانی شەڕی دژی داعش دەکرد و بەرپرسانە لەگەڵ ئەو رووداوانەدا رووماڵی دەکرد. هاوکاتیش پشتگیریی شەڕی شەرڤانانی دەکرد لە کۆبانێ و ناوچەکانی تری رۆژئاوای کوردستان. هەر لەم بوارەیشدا دەبێ زۆر وریای ئەوەبن کە بە رووماڵەکانیان نەبنە ئامێری پروپاگەندەی دوژمنان و سەکۆیەک بۆ بڵاوکردنەوەی گوتاری سیاسیی بەرەی دژ بە خەڵکی کوردستان و هێزە تاریکپەرستەکان.  لەم دۆخە هەستیارە نوێیەدا نابێت میدیا و میدیاکاران جەخت لەسەر فراوانکردنی کەلێن و بۆشاییەکانی نێوان هێزە سیاسییەکان بکەنەوە، بەڵکو کار لەسەر خاڵە هاوبەشەکانی نێوانیان بکەن، تا ئەم قۆناغە هەستیارەی دۆزی نەتەوەکەمان بگوێزینەوە بۆ دۆخێکی ئارام و سەقامگیرتر. پێمان وایە ئەرکی سەرجەم میدیاکانی باشوورە بە حزبی و نیمچە حزبی وسەربەخۆوە، بابەتیانە کاربکەن و پابەندبن بە ئێتێکی رۆژنامەوانییەوە، بە لەبەرچاوگرتنی دۆزی گەلەکەیان و پاراستنی دەستکەوتەکانی لە رۆژئاواو ئەو مەترسییە نوێیانەی رووبەرووی دەبێتەوە. لێرەوە بانگهێشتی هاوڕێ و هاوپیشەکانمان لە باشووری کوردستان دەکەین، چ وەک تاکەکەس و چ وەک دەزگای میدیایی و هەر هاوڵاتییەکیش کە لە سۆسیال میدیا ئاکتیڤە، لەگەڵمان بن و پابەندی ناوەرۆکی ئەم نامەیە بن کە ئاراستەی ئەوان و رای گشتی خەڵکی کوردستان و لایەنە سیاسیەکانی دەکرێت. ناوی دەزگا و ناوی رۆژنامەنووس: ١- شوان محمەد . سەرنوسەری ماڵپەڕی سپی میدیا. ٢- د. کامل عمر بەرپرسی پەیوەندیەکان و ڕاگەیاندنی ڕێکخراوی جاسەنە بۆ ئازادی بیروڕاو میدیا. ٣- کەمال ڕەئوف ـ سەرنووسەری دەزگای میدیایی شارپرێس. ٤- هاوکار عزەت ـ سەرۆکی فیدراسیۆنی ڕۆۆژنامەنووسان و نووسەرانی سەربەخۆ. ٥- د. جەعفەر عەلی ـ بەرپرسی ناوەندی توێژینەوەی شار. ٦- سلێمان عەبدوڵا یونس ـ سەرۆکی دەزگای میدیایی خەندان ٧- هەڤاڵ محەمەد ـ بەڕێوەبەری دەزگای میدیایی خەندان. ٨- تارق فاتیح ـ سەرنووسەری دەزگای میدیایی هاوڵاتی. ٩ـ محەمەد مەحمود حمەسالح ـ بەرپرسی دەزگای میدیایی ئیرادە. ١٠ـ  هەردی عبدالله نجم ـ سەرنووسەری دەزگای میدیایی ئیرادە. ١١ - رەحمان غەریب ـ رێکخەری سەنتەری میترۆ بۆ داکۆکی لە مافی ڕۆژنامونووسان.  ١٢- دیاری محمد ـ بەڕێوەبەری سەنتەری میترۆ. ١٣- ئەحمەد میرە ـ سەرنووسەری گۆڤاری لڤین ١٤-ئاسۆس هەردی ـ بەڕێوەبەری گشتی ڕۆژنامەی ئاوێنە. ١٥ - سالار رەزا سەعید.. ڕۆژنامەنووس ١٦- ئاکۆ محەمەد مەحمود ـ ئەندامی بۆردی گشتی دەزگای میدیایی ستاندار، لێپرسراوی ئۆفیسی سلێمانی. ١٧- هێمن مەحمود رەشید-بەڕێوەبەری کەناڵی زووم  ١٨-عەبدولکەریم ئەحمەد ـ ڕۆژنامەنووس ١٩- ئاراس ئیبراهیم عبداللە ـ ڕۆژنامەنووس ٢٠- سنور کەریم ـ دەنگی ئەمریکا VOA ٢١-  رۆشن قاسم ـ ڕۆژنامەنووس ٢٢- ئەرکان محەمەد ـ سەرنووسەری ڕۆژنیوز ٢٣- داهێن هاشم ـ ڕۆژنامەنووس KNN ٢٤- شنە پیرۆت ڕۆژنامەنووس ـ  KNN ٢٥-  ئاوات عبداللە حسن ـ ڕۆژنامەنووس ٢٦-  ئازاد عوسمان، ڕادیۆی دەنگ

میدیاکان ئەمڕۆ چوارشەممە ڕایانگەیاند حکوومەتەکەی بنیامین ناتانیاهۆ، سەرۆک وەزیرانی ئیسرائیل ئامادەکاری دەکات بۆ کۆبوونەوەی ئەمڕۆ، یان سبەی بەیانی، پێنجشەممە، بۆ پەسەندکردنی ڕێککەوتنی ئاگربەست لە کەرتی غەززە و لیستی ئەو زیندانی و دەستبەسەرکراوانەی ئیسرائیل و فەلەستینی کە ئازاد دەکرێن. سی ئێن ئێن، لە زاری سەرچاوەیەکی کە ناوی نەهێنراوە ڕایگەیاندووە، ئیسرائیل بەنیازە سەرەتای هەفتەی داهاتوو گروپى یەکەمی بارمتەکان ئازاد بکات، ئەمەش پێش دەستبەکاربوونی دۆناڵد ترەمپ، سەرۆکی هەڵبژێردراوی ئەمریکا لە ڕۆژی دووشەممەدا. هەر لەو چوارچێوەیەدا، سی ئێن ئێن لە زاری دوو سەرچاوەی ئاگادارەوە بڵاویکردەوە، حکومەتی ئیسرائیل پێشبینی دەکات درەنگانی ئەمڕۆ، چوارشەممە، یان سبەی پێنجشەممە، ڕێککەوتنەکە ڕابگەیەنێت، یەکێک لە سەرچاوەکان دەڵێت "زۆر نزیکین" لە ڕێککەوتنێک. ئەو دوو سەرچاوەیە ئاماژەیان بەوە کردووە کە پێشکەوتنی بەرچاو بەدیهاتووە و ئاماژەیان بەوەشکردووە، ئەگەر وردەکارییەکان یەکلایی بکرێنەوە، پێدەچێت جێبەجێکردنی لە ڕۆژی یەکشەممە دەستپێبکات، بەپێی هەواڵێکی سی ئێن ئێن. جگە لەوەش دوو سەرچاوەی فەلەستینی نزیک لە دانوستانەکانی دۆحە ڕایانگەیاند کە حەماس و جیهادی ئیسلامی بەو ڕێککەوتنە ڕازی بوون، سەرچاوەیەک بۆ ئاژانسی فرانس پرێس پشتڕاستی کردەوە  “حەماس و جیهادی ئیسلامی نێوەندگرانیان لە پەسەندکردنی ڕەشنووسی کۆتایی ڕێککەوتنی ئاگربەست و ڕێککەوتنی ئاڵوگۆڕی زیندانییەکان ئاگادار کردەوە. هاوکات سەرچاوەیەکی دیکەش ڕایگەیاند  “حەماس وەڵامی ئەرێنی بە ئیسرائیل لە ڕێگەی ناوبژیوانانەوە، وەڵامی ئەرێنی دایەوە، دوای ئەوەی لەسەر هەموو خاڵ و وردەکارییەکان ڕێککەوتن. بەڵام بەرپرسێکی فەلەستینی کە داوای کردووە ناوی ئاشکرا نەکرێت بە ئاژانسی ڕۆیتەرزی ڕاگەیاندووە حەماس ڕەزامەندی زارەکیی بۆ ڕێککەوتنەکە داوە و چاوەڕێی زانیاری زیاتر دەکات بۆ ئەوەی ڕەزامەندی کۆتایی نووسراوی خۆی بدات.

لەکاتێکدا کەمتر لە هەفتەیەک ماوە بۆ کۆتایی هاتنی خولی سەرۆکایەتی ئەمەریکا، جۆو بایدن بە بڵاوکردنەوەی نامەیەکی ماڵئاوایی، لیستێکی درێژی دەستکەوتەکانی بەڕێوبەرایەتییەکەی لە بوارە جیاجیاکان لە ماوەی چوار ساڵی ڕابردوودا لە شێوەی ڕاپۆرتێکدا خستەڕوو. 46 هەمین سەرۆکی ئەمەریکا لە بەشێکی نامەکەیدا ڕایگەیاندووە، خاوەنی بەهێزترین ئابووری جیهانین و 16 ملیۆن و 600 هەزار هەلی کاری نوێمان بە شێوەیەکی پێوانەیی ڕەخساندووە. مووچە زیاد بووە. هەڵاوسان بەردەوامە لە دابەزین. بایدن ئاماژەی بەوەشکردووە "خۆمم کاندید کرد بۆ سەرۆکایەتی ئەمەریکا، چونکە باوەڕم وابوو ڕۆحی ئەمەریکا لە مەترسیدایە. جەوهەر و ناسنامەی ئێمە لە مەترسیدا بوو و ئەم پرسە هێشتا بەردەوامە، خزمەتکردنی ئەم گەلە بۆ من زیاتر لە 50 ساڵ شانازی ژیانم بووە، دڵ و گیانم بەخشیوە بەم گەلە. لەبەشێکى دیکەى نامەى ماڵئاواییدا بایدن، ڕوو لە گەلی ئەمەریکا کرد نووسیوێتی "مێژوو لە دەستی ئێوەدایە. دەسەڵات لە دەستی ئێوەدایە. لە دریێژەی نامەکەدا بە کورتی ئاماژە بە کارەکانی بەڕێوبەرایەتی جۆو بایدن کراوە، بە تایبەت لە پرسە سەرەکییەکانی پەیوەست بە سیاسەتی دەرەوە کە هەندێکیان بریتین لەمانەی خوارەوە؛ درێژترین شەڕ لە مێژووی ئەمریکادا، ئاماژەیەک بۆ شەڕی ئەفغانستان و کشانەوەی هێزەکانی ئەمەریکا لەو وڵاتە. پێکهێنانی هاوپەیمانییەک لە زیاتر لە 50 وڵات بۆ پشتیوانیکردن لە ئۆکرانیا، پێشکەشکردنی هاوکاری ئابووری و دارایی بۆ ئۆکرانیا بۆ بەرگریکردن لە خاکەکەی و سەپاندنی تێچوون بەسەر ڕووسیادا. سڕینەوەی سەرکردە تیرۆریستییەکان لە بەرەکانی شەڕ، لەوانە ئەیمەن زەواهیری، سەرۆکی ئەلقاعیدە و ژمارەیەکی دیکە، وەک ئۆپەراتیڤە سەرەکییەکانی داعش. بەهێزکردنی پێگەی کێبڕکێ و بەڕێوەبردنی بەرپرسیارانە کێبڕکێ لەگەڵ چین. گەڕاندنەوەی زیاتر لە 75 هاووڵاتی ئەمریکایی کە بە ناڕەوا لە زیندانەکانی دەرەوەی وڵات ڕاگیرابوون. سەرکردایەتیکردنی هاوپەیمانییەکی وڵاتان بۆ بەرگریکردن لە ئیسرائیل دوای هێرشە تیرۆریستییەکەی حەماس لە 7ی ئۆکتۆبەر، کاتێک کۆماری ئیسلامی ئێران بە پشتیوانیی هێزە بە وەکالەتەکانی سەدان مووشەکی ئاراستەی ئیسرائیل کرد. بایدن بووە یەکەم سەرۆکی ئەمەریکا کە لە سەردەمی جەنگدا سەردانی ئیسرائیل بکات. بایدن کاری کردووە بۆ گەیشتن بە ڕێککەوتنێک بریتی بێت لە ئازادکردنی ئەو بارمتانەی  لەلایەن حەماسەوە دەستیان بەسەردا گیرابوون، لەنێویاندا ئازادکردنی بارمتە ئەمەریکاییەکان، هەوڵی داوە بۆ دامەزراندنی ئاگربەستی دەستبەجێ و ڕەخساندنی زەمینە بۆ زیادکردنی هاوکارییە مرۆییەکان بۆ غەززە و کۆتاییهێنان بە ململانێکان. هەروەها لە نامەکەدا باس لە ئێران کراوە، بایدن هاوپەیمانییەکی ناوچەیی بۆ بەرپەرچدانەوەی هێرشی کۆماری ئیسلامی ئێران بۆ سەر ئیسرائیل دروست کردووە و دەڵێت ئەمڕۆ بەهۆی پاڵپشتی بایدن لە ئیسرائیل، ڕژێمی ئێران لاوازتر و زیاتر بەر گوشار کەوتووە لە چاو ئەو کاتەی کە بەرێوبەرایەتی بایدن چوار ساڵ لەمەوبەر دەستی پێکرد و بریکارەکانی لەوان حوسییەکان و حزبوڵا و حەماس لاوازتر بوون. بڕیارە ئێوارەی ئەمرۆ، چوارشەممە، جۆو بایدن وتاری ماڵئاوایی خۆی پێشکەش بکات، وتارە تەلەفزیۆنییەکە ڕاستەوخۆ لە میدیاکانەوە پەخش دەکرێت و چاوەڕوان دەکرێت ناوەڕۆکی ئەم نامەیە بخاتەڕوو کە چەند کاتژمێرێک پێشتر بڵاوکرایەوە.

   لەڕاگەیەندراوێکیدا وەزارەتی دارایی حکومەتى هەرێم رایدەگەیەنێت، حکومەتى فیدراڵى عێراق، تەنها لە ٤٨%ى شایستەی لەبەشە بودجەی هەرێم بۆ ساڵی ٢٠٢٤ بە ٥٢ گوژمە ناردووە، ئەو تەمویلەش بەنزیکەیی دەکاتە مووچەی (١٠) مانگی مووچە خۆران.     ئەمرۆ چوارشەممە، جارێکى دیکە وەزارەتى دارایی رونکردنەوەى لەبارەى بەشە بوجەى هەرێمەوە بڵاوکردەوە. لە ڕاگەیەندراوەکەى وەزارەتى داراییدا هاتووە: بەپێی کشف حسابی بانکیمان لە بانکی ناوەندی عێراق لقی هەرێم / هەولێر، لە(٢٠٢٤/١/١ تا ٢٠٢٤/١٢/٣١) وەزارەتی دارایی حکومەتی فیدراڵ لەکۆی (٢٠،٩١٠،٤٦٣،٩٥٠،٠٠٠) تەنها (١٠،٠٢٦،٨٨٣،٥٤٤،٥٨٩) دیناری ناردووە کە دەکاتە تەنها (٤٨ ٪)ی کۆی شایستەکانی هەرێم بە پێی یاسای بوودجەی گشتی عێراق. وەزارەتى داریی جەخت لەسەر ئەوەدەکاتەوە، لەساڵی ٢٠٢٤ وەزارەتی دارایی فیدراڵ یەک دیناری بۆ خەرجی بەکارخستن و وەبەرهێنان بۆ هەرێمی کوردستان نەناردووە. هەروەها دەڵێت ئەو تەمویلەشی بۆ مووچە ناردویەتی بەنزیکەیی دەکاتە مووچەی (١٠) مانگی مووچەخۆران و فەرمانبەرانی هەرێمی کوردستان لە تێکڕای ساڵەکە، ئەو پارەیەشی ناردویەتی بەپچڕ پچڕو بە (٥٢) گوژمە گەیشتۆتە سەر هەژماری بانکی وەزارەتمان.                                                                                             

بەڕێوەبەرایەتی هەواڵگری سەربازی عێراق، دەستگیركردنی ژنێکى راگەیاند، کە بەرپرسی دارایی و بەرگدرووی جلوبەرگی سەربازی بووە بۆ ئەندامانى ڕێکخراوى داع.ش لە قەزاى حەویجەى پارێزگای كەركوك. ئەمڕۆ چوارشەممە، بەڕێوەبەرایەتی هەواڵگری سەربازی، راگەیەندراوێکى بڵاوکردەوەو  دەستگیركردنی ئەو: تیرۆریستەى ئاشکراکردوە. بەڕێوەبەرایەتییەكە لە راگەیەندراوەکەیدا، دەڵێت: لە ئۆپەراسیۆنێكی چۆنایەتیدا، بە هەوڵێكی هەواڵگریی بەرچاو، بە بەدواداچوونی مەیدانی و تەكنیكی لەسەر بنەمای زانیاریی هەواڵگری دروست لە هۆبەی هەواڵگری فیرقەی هەشتەم، كارمەندانی هەواڵگری سەربازی توانیان ئەو ژنە تیرۆریستەى داعش دەستگیربكەن. راگەیەندراوەکە ئاماژەی بەوەشكردوە: ئەو تیرۆریستە بەناو (بەرپرسی دارایی لە ڕێكخراوی تیرۆریستی داعش) كاریكردووە، ئەو ژنە پارەکانى دەگواستەوەو دابەشی دەكرد بەسەر خێزانەكانی سەر بە ڕێكخراوەكە لە قەزای حەویجە. بەپێی بڕگەكانی مادەی (4/تیرۆر) دەستگیرکراوەوبەپێی یاسا رادەستی لایەنی داواكار كراوە.

مەسعوود پزیشکیان، سەرۆک کۆماری ئێران لە چاوپێکەوتنێکی تایبەتدا لەگەڵ کەناڵی ئێن بی سی نیوز لە تاران ڕایگەیاند، ئێران هەرگیز پلانی تیرۆرکردنی دۆناڵد ترەمپ سەرۆکی هەڵبژێردراوی ئەمریکای نەبووە لە کاتی بانگەشەی هەڵبژاردنەکانی ساڵی ڕابردوودا. پزیشکیان، لەو چاوپێکەوتنەکەدا کە ئەمڕۆ چوارشەممە لە ماڵپەڕی تۆڕەکەدا بڵاوکرایەوە، دەڵێت: ئەمە یەکێکە لەو پیلانانەی کە ئیسرائیل و وڵاتانی دیکە پلانیان هەیە بۆ پەرەپێدانی ترس لە ئێران بۆ تیرۆرکردنی هەر کەسێک، لانیکەم ئەوەندەی من بزانم. لە 13-7-2024 لە کۆبوونەوەی جەماوەری بانگەشەی هەڵبژاردن لە شاری باتلەری پێنسلڤانیا، لە دوورەوە تەقە لە ترەمپ کراو بەسووکی گوێچکەی برینداربوو. لە مانگی نۆڤەمبەردا، ئەسۆشێتد پرێس بڵاویکردەوە، وەزارەتی دادی ئەمریکا پەردەی لەسەر تۆمەتە تاوانکارییەکان لادا کە پەیوەندییان بە "پیلانێکی ئێرانییەوە" هەیە بۆ تیرۆرکردنی ترەمپ پێش هەڵبژاردنەکان. بەپێی ڕاپۆرتی ئەسۆشێتد پرێس، تۆمەتێکی تاوانکاری کە لە دادگای فیدراڵی لە مانهاتن لە نیویۆرک تۆمار کراوە، دەریخستووە کە بەرپرسێکی سوپای پاسدارانی ئێران کە ناوی نەهێنراوە، مانگی ئەیلولی ساڵی ڕابردوو بریکارێکی ڕاسپاردووە کە پلانێک بۆ چاودێریکردن و دواجار تیرۆرکردنی ترەمپ دابڕێژێت. تۆڕی ئەی بی سی نیوزی ئەمریکی لە زاری سەرچاوە ئەمنییەکانەوە کە ناوی نەهێنراون بڵاویکردەوە، لە پلانێکی ئێرانی بۆ تیرۆرکردنی ترەمپ و نەیارانی ئێرانی، سێ کەس تۆمەتبارکراون. وەزارەتی دەرەوەى ئێران، لەوکاتەدا ڕایگەیاند "دووبارەکردنەوەى ئەو تۆمەته پیلانی ئیسرائیل و دوژمنانی ئێرانه بۆ ئاڵۆزکردنی پرسەکانی نێوان واشنتن و تاران. ئەم لێدوانانەی مەسعوود پزشکیان لەبارەی ئەمریکا لەکاتێکدایە کە ئێران دەبێت خۆی ئامادە بکات بۆ ڕووبەڕووبونەوە لەگەڵ دەسەڵاتی ترەمپ کە چاوەڕوان دەکرێت سزای قورس بەسەر ئێراندا بسەپێنێت.

بەڕێوەبەری نووسینگەی ڕاگەیاندنی هەسەدە سەبارەت بە درۆنەکانی شەڕڤانانی هەسەدە میدیاکانی دەوڵەتی تورکیاى داگیرکارى بە درۆ خستەوەو ڕایگەیاند، هەموو ئەو درۆنانەی کە بەکاریدەهێنین بەرهەمی ئەزموونی تایبەتی خەڵکی رۆژئاوایە. فەرهاد شامی، بەرێوەبەری نووسینگەی ڕاگەیاندنی هێزەکانی سووریای دیموکراتیک (هەسەدە) لە بارەی ئەو هەواڵانەی میدیاکانی دەوڵەتی تورک بڵاوی دەکەنەوە کە گوایە ئێران هەزار و ٥٠٠ درۆنی بە قەسەدە بەخشیوە ڕاگەیاندراوێکی بڵاوکردەوە. لە ڕاگەیاندراوەکەی فەرهاد شامییدا هاتووە، میدیا تورکییەکان کە پشتیوانی لە سیاسەتی قڕکردنی گەلانی ناوچەکە لەلایەن حکومەتی تورکیاوە دەکات، درۆ بڵاو دەکاتەوە هەواڵێکی بێبنەمایان بڵاوکردووەتەوە، کە گوایە لە نێوان هێزەکانی ئێمە و ئێران پەیمانێک هەیە و هەزار و ٥٠٠ درۆنمان وەرگرتووە. ئامانج لە بڵاوکردنەوەی ئەو هەواڵە درۆینانەی میدیاکانی تورکیا ئەوەیە کە زیان بە هێز و گەلەکەمان و دژایەتی دۆزی گەلەکەمان لە باکوور و ڕۆژهەڵاتی سووریا لە ڕای گشتیی و نێودەوڵەتیی درووستبکات. وتەبێژەکەى هەسەدە وتیشى: شەڕڤانانمان کە سوودیان لە پسپۆڕیی شەڕیان دژی ڕێکخراوی تیرۆریستی داعش وەرگرتووە، لە هەمان کاتدا دەرفەتە سەربازییەکانیان پێشخستووە و درۆنیان درووستکردووە، ئەو درۆنانە بەرهەمی ئەزموونی هاوڵاتییانی باکوور و ڕۆژهەڵاتی سووریایە.

وەزارەتى دارایی حکومەتی هەرێمی کوردستان رایدەگەیەنێت، بەمزووانە نزیکەی یەک ملیۆن هاوڵاتیی هەرێمی کوردستان مووچەکانیان بەشێوەی دیجیتاڵی وەردەگرن، بۆ ئەم مەبەستەش، لەگەڵ کۆمپانیای ڤیزا ڕێککەوتنێکی ستراتیژیان واژۆ کردوە بۆ پەرەپێدانی گشتگیری ئابووری.  بەپێى راگەیەندراوەکەى وەزارەتى دارایی، کە ئەمڕۆ چوارشەممە لەتۆڕى کۆمەڵایەتى فەیسبوک بڵاویانکردوەتەوە، ئەم ڕێککەووتنەیان لەگەڵ کۆمپانیاى فیزا، بۆ کەمکردنەوەی پشتبەستن بە پارەدان لەڕێگای کاش و ئاسانکردنی دەستگەیشتن بە خزمەتگوزاری و سوودە بانکییەکان و بنیاتنانی ئابووریەکی دیجیتاڵی گشتگیر و بەهێز دەردەخات. لەبەشێکى دیکەى راگەیەندراوەکە ئاماژە بۆ ئەوە کراوە، لە چوارچێوەی هەوڵەکانی حکومەتی هەرێمی کوردستان بۆ بەهێزکردنی ژێرخانی ئابووری، پڕۆژەی هەژماری من ڕێکەوتنێکی ستراتیژی لەگەڵ کۆمپانیای ڤیزای جیهانی لە بواری پارەدانی دیجیتاڵی واژۆ دەکات. وەزارەتى دارایی دەڵێت ئەمەش هەنگاوێکی گرنگە بۆ گەیشتن بە ئامانجی پەرەپێدانی شێوازەکانی پارەدانی دیجیتاڵی و بەرەو پێشبردنی گشتگیری ئابووری لە رێگەی ئەنجامدانی چەندین کەمپەینی پەروەردەیی و هۆشیاری لە بارەی پارەدانی دیجیتاڵی و خزمەتگوزاریەکانی بانکی لە هەرێمی کوردستان. بەپێى رونکردنەوەکانى وەزارەتى دارایی: ئەمەش هاوکاری فەرمانبەران و مووچەخۆران دەکات لەوەی کە بتوانن زیاتر پشتببەستن بە پارەدانی دیجیتاڵی لە کاروباری ڕۆژانەیاندا، ئەمەش بەوپێیەی کە بەمزووانە نزیکەی یەک ملیۆن هاوڵاتیی هەرێمی کوردستان مووچەکانیان بەشێوەی دیجیتاڵی وەردەگرن. هەروەها ئەوەش دەڵێن: هەر لە چوار چێوەی ئەم ڕێککەوتنەشدا، کۆمپانیای ڤیزا بە هاوبەشی لەگەڵ وەزارەتی دارایی و ئابووری چەندین سیمینار و وۆرکشۆپ بۆ سوودمەندانی پڕۆژەکە ڕێکدەخات سەبارەت بە سوودەکانی گشتگیری ئابووری و شیکردنەوەی باشترین ڕێگاکانی بەکارهێنان و سوودوەرگرتن لە پارەدانی دیجیتاڵی و سوود و خزمەتگوزاریەکانی بانکی.  پڕۆژەی هەژماری من، پڕۆژەی حکومەتی هەرێمی کوردستانە بۆ بە بانکیکردنی مووچەی سەرجەم فەرمانبەران.

ئاژانسی نیشتیمانیی تاوانەکانی بەریتانیا، رایدەگەیەنێت لە شارى سلێمانى لە هەرێمی کوردستان، سێ کەس دەستگیرکراون، بەتۆمەتى ئەوەى لە تۆڕێکی جیهانی قاچاخچێتیدا بوون کۆچبەریان دەگواستەوە بۆ بەریتانیاو ئەوروپا. تۆڕی هەواڵی بی بی سی بڵاویکردەوە، ئاژانسە بەریتانیەکە، ئەو سێ کەسە، بە هاوبەشیی دەزگا ئەمنییەکانی هەرێمی کوردستان، لە شاری سلێمانی لەنێوان 8 بۆ 12ـی ئەم مانگە دەستگیرکراون و لە ئێستادا بە تاوانی بازرگانیکردن بە مرۆڤەوە لەلایەن دەسەڵاتدارانی هەرێمی کوردستانەوە دەستبەسەرکراون و لێپێچینەوەیان لێدەکرێت. بەپێى راگەیەندراوەکە، "ئەو گرووپەی دەستگیرکراون پەیوەندییان بە تۆڕەکەی ئامانج حەسەن زادەوە هەیە، قاچاخچییەکە هەڵگرى رەگەزنامەى بەریتانیایە، ساڵى رابردوو دەستگیرکرا بەهۆی ئەوەى رۆڵی لە گواستنەوەى کۆچبەراندا هەبوە بە بەلەمی بچووک لە رێگەی کەنداوی ئینگلیزەوە، دواتر بە 17 ساڵ زیندانیکردن سزا درا. ئەمە یەکەم ئۆپەراسیۆنی لەم جۆرەیە، ئەفسەرانی NCA راستەوخۆ لەکوردستان بن و بۆ هاوکاریکردنی هێزە ئەمنیەکان لە دەستگیرکردنى ئەو گروپەدا. ئاژانسە بەریتانییاکە ئاماژە بۆ ئەوە دەکات، یەکێک لەو کەسانەی دەستگیر کراوە خەڵکی پارێزگای سلێمانییە، تەمەنی 38 ساڵە و بەوە تۆمەتبارە کە لەگەڵ تۆڕێک هاوئاهەنگیی کردووە کە خەڵکیان بە بەلەم لە یۆنانەوە گەیاندووەتە ئیتاڵیا. یەکێکی دیکە لە تۆمەتبارەکان هەر خەڵکی سلێمانییە، تەمەنی 40 ساڵە و پارەی لەو کۆچبەرانە وەرگرتووە کە ئامانج حەسەن بۆ وڵاتانی ئەورووپا بردوونی. ئیڤێت کووپەر، وەزیری ناوخۆی بەریتانیا ئاماژەی بەوەکردووە، ئۆپراسیۆنەکە لەچوارچێوەی رێککەوتنی ئەمدواییەی بەریتانیا لەگەڵ عێراق بۆ جێبەجێکردنی یاسا و پاراستنی ئاسایشی سنورەکان واژۆیان کردووە، ئەنجامدراوە. کۆتایی مانگی تشرینی دووەمی 2024، وەزیری ناوخۆی بەریتانیا سەردانی عێراق و هەرێمی کوردستانی کرد و رێککەوتنی هاوبەشییان واژۆ کرد. بەگوێرەی رێککەوتنەکە بەریتانیا بەبڕی 800 هەزار پاوەن هاوکاریی عێراق و هەرێمی کوردستان دەکات، بۆ رووبەڕووبوونەوەی قاچاخچێتی، کۆچی نایاسایی، تاوانە رێکخراوەکان و بازرگانیی ماددە هۆشبەرەکان.

دەسەڵاتدارانی کۆریای باشوور، دەستگیرکردنی یۆن سوک یۆل، سەرۆکی لەکارلادراوی کۆریای باشووریان ڕاگەیاند، ئەمەش ساتێکی مێژوویی گرنگە بۆ ئەو وڵاتە. یون کە بە تۆمەتی یاخیبوون لێکۆڵینەوەی لەگەڵ دەکرێت، یەکەم سەرۆکی وڵاتەکەیە کە دەستگیر بکرێت. میدیا ناوخۆییەکانى ئەو وڵاتە بڵاویانکردەوە، یۆن دوای چەند خولەکێک دوای ئەوەی ئۆتۆمبێلەکەی لە کۆشکی سەرۆکایەتی دەرچووە، گەیشتە نووسینگەی لێکۆڵینەوەی گەندەڵی. پارێزەرەکەی، سوک دۆنگ هیون، لە پۆستێکی فەیسبووکدا ڕایگەیاندووە، سەرۆک کۆمار ڕەزامەندی دەربڕیوە شوێنی نیشتەجێبوونی خۆی بەجێبهێڵێت و لەگەڵ لێکۆڵەران کۆببێتەوە بۆ ئەوەی ڕێگری لە "ڕووداوێکی نائاسایی" بکات. لە بەیاننامەیەکی ڤیدیۆییدا، سەرۆکی لەکارلادراو و لە ئێستادا دەستبەسەرکراوە، ڕایگەیاندووە، ڕەزامەندی دەربڕیوە لەبەردەم دیوانی لێکۆڵینەوە سەرکردایەتی دۆسیەی دژی ئەو دەکات، ئامادەبێت بۆ ئەوەی لەسەر تۆمەتی گەندەڵی لێپرسینەوەی لەگەڵدا بکرێت. ئاماژەی بەوەشکرد، "بڕیارم داوە لەبەردەم CBI ئامادەبم، هەرچەندە لێکۆڵینەوەیەکی نایاساییە، بۆ ئەوەی ڕێگری لە هەر جۆرە خوێنڕشتنێک بکرێت، کە کەس ئەمەى ناوێت"ـ جەختیشی لەوە کردەوە، بەڵام ئەمە بەو مانایە نییە کە من لەگەڵ لێکۆڵینەوەکانیاندام. لە کورتە ڤیدیۆکەدا - لە ٣ خولەک زیاتر نەبوو - یۆن باسی لەوە کرد کە دەوڵەتی یاسا لە وڵاتدا داڕماوە، هەروەها ئەو دەزگایانەی لێکۆڵینەوەی لێدەکەن، ئەو دادگایانەی فەرمانی دەستگیرکردنی دەرکردووە، دەسەڵاتی شەرعی و یاسایییان نەبووە. ناوبراو زیادی کرد: هەرچەندە ئەمانە ڕۆژانی تاریکن، بەڵام داهاتووی ئەم وڵاتە گەشاوە. لای خۆیەوە، سەرۆکی پارتی دیموکراتی ئۆپۆزسیۆن، پارک چاندای ڕایگەیاند، دەستگیرکردنی یۆن پشتڕاستی دەکاتەوە کە "دادپەروەری لە کۆریای باشوور هێشتا بوونی هەیە".

ئەنتۆنی بلینکن، وەزیری دەرەوەی ئەمریکا، وردەکارییەکانی پلانی ڕۆژانى دواتر لە کەرتی غەززە دوای کۆتایی هاتنی شەڕو ئاگربەستی ئاشکرا کرد، جەختیشی لەوە کردەوە کە ڕادەستی ئیدارەی دۆناڵد ترەمپ دەکرێت. بلینکن ئاماژەی بەوەشکرد، کە ئیدارەی غەززە لە دوای جەنگەوە دەبێت لەلایەن دەسەڵاتی فەلەستینییەوە بگرێتە ئەستۆ، بەڵام نەتەوە یەکگرتووەکان و لایەنە بیانییەکان بەشێوەیەکى کاتى ڕۆڵى تێدا دەگێڕن. سەبارەت بە ڕێککەوتنی ئاگربەست لە غەززە، بلینکن دووپاتی کردەوە کە حەماس پێشنیارەکانی جۆ بایدنی قبوڵکردووەو لەگەڵ ناوبژیوانان کاردەکات بۆ جێبەجێکردنی ڕێککەوتنی ئاڵوگۆڕکردن و کردنی ئاگربەست لە کەرتی غەززە بۆ هەمیشەیی. بلینکن زیادی کرد: ئێمە پێمان وایە دەسەڵاتی فەلەستین پێویستە هاوبەشە نێودەوڵەتییەکان بانگهێشت بکات بۆ یارمەتیدان لە دامەزراندنی و وەرگرتنی ئیدارەیەکی کاتی کە بەرپرسیارێتی کەرتە سەرەکییە مەدەنییەکان لە غەززە لە ئەستۆ بگرێت. ڕوونیشیکردەوە، پلانەکە لەسەر بنەمای کشانەوەی ئیسرائیل و دامەزراندنی دەسەڵاتێکە بۆ بەڕێوەبردنی غەززە، بەجۆرێک دەسەڵاتی فەلەستین بەشداری لە بەڕێوەبردنی کەرتی غەززەدا بکات. لە چوارچێوەی پلانە نوێیەکەدا، بلینکن جەختی لەوە کردەوە کە ئەوانەی بەرپرسی بەڕێوەبردنی غەززەن لە نزیکەوە لەگەڵ بەرپرسێکی باڵای نەتەوە یەکگرتووەکان کاردەکەن بۆ سەرپەرشتیکردنی هەوڵەکان بۆ گەیشتن بە سەقامگیری و بوژانەوەی کەرتی غەززە. ڕوونیشی کردەوە کە هێزێکی ئەمنی کاتی لە هێزەکانی وڵاتانی هاوبەش و  فەلەستینییەکان پێکدەهێنرێت، ئەو بەرپرسە ئەمریکییە داوای لە دەسەڵاتی فەلەستین کرد چاکسازیی هەمەلایەنە ئەنجام بدات، یەکڕیزی لە نێوان کەرتی ڕۆژئاوا و کەرتی غەززەدا هەبێت.  جەختی لەوە کردەوە کە ئیسرائیل دەبێت غەززە و کەناری ڕۆژئاوا بە سەرکردایەتی دەسەڵاتێکی چاکسازیکراوی فەلەستین یەکگرتوو قبوڵ بکات. ناوبراو جەختی لەسەر پێویستی خۆشکردنی ڕێگه بۆ فەلەستینییەکان و ئیسرائیلییەکان کردەوه شان بەشانی یەکتر له ئازایدا بژین.