ــ وه‌زیرى ده‌ره‌وه‌ى فه‌ره‌نسا، سه‌دو هەشتا پلە بەپێچەوانەی ئەوه‌ى جەزیرەوە باسیكردوه قسه‌ى كرد ــ کاتی ئەوە هاتوە کە لە باکوری ڕۆژهەڵاتی سوریادا چەکەکان بێدەگببن. ــ بەشێک لە میدیای کوردیش کەوتونە هەڵەوە عادل باخه‌وان نوسه‌رو چاودێرى سیاسى، رایده‌گه‌یه‌نێت له‌كاتى سه‌ردانه‌كه‌ى بۆ سوریا، وه‌زیرى ده‌ره‌وه‌ى فه‌ره‌نسا، سه‌دو هەشتا پلە بەپێچەوانەی ئەوه‌ى جەزیرەوە باسیكردوه، قسه‌ى كردو وتی لە سوریادا کورد هاوپەیمانی فەرەنسایە لە جەنگ دژ بە تیرۆریزمدا، دەبێت لە سوریای نوێدا بە پرۆژەیەکی سیاسی پرسی کورد چارەسەر بکرێت. ئه‌مرۆ هه‌ینى، ژان نۆوێل بارۆ وه‌زیرى ده‌ره‌وه‌ى فه‌ره‌نسا، ئوه‌ك یەکەم به‌رپرسى باڵاى حكومه‌تى فه‌ره‌نسا، سەردانی سوریاى كرد. عادل باخه‌وان، له‌په‌ره‌ى تایبه‌تى خۆى له‌تۆڕى كۆمه‌ڵایه‌تى فه‌یسبوك نوسینێكى بڵاوكردوه‌ته‌وه‌و ئاماژه بۆ ئه‌وه‌ده‌كات، وەزیری دەرەوەی فەرەنسا سەدو هەشتا پلە بەپێچەوانەی ئەمەی جەزیرەوە قسەی کردوەو بەزمانێکی فەرەنسی پاراو وتی: لە سوریادا کورد هاوپەیمانی فەرەنسایە لە جەنگ دژ بە تیرۆریزمدا، دەبێت لە سوریای نوێدا بە پرۆژەیەکی سیاسی پرسی کورد چارەسەربکرێت. ئه‌و نوسه‌ره له‌به‌شێكى دیكه‌ى نوسینه‌كه‌یدا به‌شێكى دیكه‌ى قسه‌كانى وه‌زیرى ده‌ره‌وه‌ى قه‌رنساى گواستوه‌ته‌وه، كه وتویه‌تى: کاتی ئەوە هاتوە کە لە باکوری ڕۆژهەڵاتی سوریادا چەکەکان بێدەگببن و بەسیاسیانە گرفتەکانە چارەسەر بکرێن. عادل باخه‌وان ره‌خنه‌ى توند له‌كه‌ناڵى جه‌زیره‌ى ده‌گرێت و ده‌ڵێت :بەداخەوە جەزیرە بە هەڵەبوبێت یان بە ئامانج، تەواوی لێدوانەکەی وەزیری دەرەوەی فەرەنسای تێکداوەو بەشێک لە میدیای کوردیش ڕاستەوخۆ لە جەزیرەیان وەرگرتوەتەوە و بڵاویانکردوەتەو کەوتونەتە هەمان هەڵەوە، بەبێ بەدوادا چون.
ــ تەرمی به‌شێك له‌و چەكدارانه، کەوتونەته دەستی هێزەکانى ئه‌نجومه‌نى سه‌ربازى مه‌نبه‌ج ــ هێرشەکە بە هاوکاری ٥ فڕۆکەی بێ فڕۆکەوانی دەوڵەتی داگیرکەری تورک و تانک بووه. ــ پاش شکاندنی هێرشەکانی دوژمن و نوسینەوەی داستانی قارەمانێتی، 11 شه‌رڤان شەهیدبوون ئەنجومەنی سەربازیی مەنبەج، رایده‌گه‌یه‌نێت لە دوێنێوە لە باشوورو ڕۆژهەڵاتی شارەکە شەڕڤانان له‌شه‌رێكى سه‌ختدا له‌گه‌ڵ داگیرکەراندا، تا ئێستاش توانیویانه ٧٢ داگیركه‌ر لەم شەڕەدا بکوژن و دەیان كه‌سی دیكه‌ش برینداربوون، و شه‌رو پێكدادانه‌كانیش به‌رده‌وامن. له‌به‌شێكى ڕاگەیاندراوەکەدا، ئه‌وه رونكراوه‌ته‌وه بەرخۆدانی هێزەکانى ئەنجوومەنی سەربازیی مەنبەج، له‌دوێنێوه تا ئه‌مڕۆ ژمارەی کوژراوانی هێزەکانی دەوڵەتی داگیرکەری تورک و چەتەکانیان گەیاندوه‌ته ٧٢ داگیرکەرو دەیان داگیرکەریش بریندار بوون. هەروەها تەرمی به‌شێك له‌و چەكدارانه، کەوتونەته دەستی هێزەکانى ئه‌نجومه‌نى سه‌ربازى مه‌نبه‌ج. راگه‌یه‌ندراوه‌كه ئه‌وه‌شى ئاشكراكردووه، ئه‌مرۆ ئۆتۆمبیلێکی چەتەکان تێک شکێندراوه‌و بڕێک چەک و تەقەمەنی کەوتووه‌تە دەست هێزەکانى مه‌نبه‌ج، بەمەش ٧ ئۆتۆمبیل و تانکێک و ٢ ئۆتۆمبیلی دۆشکە هەڵگر لەلایەن ئه‌نجومه‌نه‌كه‌وه تێک شکێندراون. ئه‌نجومه‌نى سه‌ربازى مه‌نبه‌ج، لەبەرامبەر هێرشەکانی داگیرکاری دەوڵەتی تورک و چەتەکاندا شه‌هیدبوونى 11 شه‌رڤان راده‌گه‌یه‌نێت، ده‌ڵیت: پاش شکاندنی هێرشەکانی دوژمن و نووسینەوەی داستانی قارەمانێتی، شەهیدبوون. به‌پێى راگه‌یه‌ندراوه‌كه هێزەکانی دەوڵەتی داگیرکەری تورک چەتەکانی بە بەشداری سەدان ئەندامی حراس ئەل دینی ئۆزبەکی و تورکمانستانی و چیچانی، هێرشیان کردە سەر گوندەکانی باشوور و ڕۆژهەڵاتی مەنبەج و گوندەکانی بەنداوی تشرین. هێرشەکەی دوێنێ بە هاوکاری ٥ فڕۆکەی بێ فڕۆکەوانی دەوڵەتی داگیرکەری تورک و تانک و پانزەر بۆ سەر گوندەکانی عەتشانە، سەیدین، خربە تەوێنی، مەحشیە شێخ عوبەید موستەفا، خربە زەمالە و مستاحە و گردی سیرەتەل و گوندی عەلوش لە باشوور و ڕۆژهەڵاتی مەنبەج ئەنجامدرا. لە ئەنجامی بەرخۆدانی شەڕڤانەکانمان، هێرشەکە تێک شکێندرا و دەیان چەتە کوژران.
ــ هەرێم دەستی بەسەر داهاتی نەوت و ناوخۆدا گرتووە ــ حكومه‌تى هەرێم ماوه‌ى 35 ڕۆژ موچەی مانگی 10 و 11 ی بەبارمتە گرت ــ هەرێم دەیەوێت ئەو 441 ملیارەی دیکەی بۆ بێت بیخاتە بری پڕکرنەوەی موچەی مانگی 10 و 11 سۆران عومه‌ر، ئه‌ندامى په‌رله‌مانى عێراق، له‌سه‌ر لیستى كۆمه‌ڵى دادگه‌رى، رایده‌گه‌یه‌نێت، حكومه‌تى هەرێم ماوه‌ى ٣٥ ڕۆژ موچەی مانگی ١٠ و ١١ ی بەبارمتە گرت و دەیەوێت موچەی مانگی 12 نەدات. ئه‌و په‌رله‌مانتاره، له‌په‌ره‌ى تایبه‌تى خۆى له‌تۆڕى كۆمه‌ڵایه‌تى فه‌یسبووك، نوسینێكى بڵاوكردوه‌ته‌وه‌و تیایدا ئه‌وه‌ى خستوه‌ته‌ڕوو، حكومه‌تى هه‌رێمى كوردستان، بەبێ هیچ هۆکارێک موچەی مانگی ١٠ یان ١٧ ڕۆژ دواخست و بە ٧ ڕۆژ دابەشیان کرد، موچەی مانگی یانزەشیان ١٨ ڕۆژ دەست بەسەرا گرت و بڕیارە بە ٤ ڕۆژ دابەشی بکەن. به‌وته‌ى ئه‌و په‌رله‌مانتاره :لەم ١٧ ڕۆژەدا خەریکی کات کوشتن و سەرقاڵکردنی موچەخۆران بوون بەناڕاست. سۆران عومه‌ر له‌به‌شێكى دیكه‌ى قسه‌كانیدا ئه‌وه ده‌خاته روو، هەرێم دەیەوێت ئەو ٤٤١ ملیارەی دیکەی بۆ بێت بیخاتە بری پڕکرنەوەی موچەی مانگی ١٠ و ١١ و بڵێت بەغدا موچەی مانگی ١٢ی نەناردوە. له‌كۆتایی نوسینه‌كه‌یدا په‌رله‌مانتاره‌كه‌ى عێراق ده‌ڵێت :هەرێم وا دەستی بەسەر داهاتی نەوت و ناوخۆدا گرتووە وەزارەتی دارایی دەڵێت بەناچاری لەداهاتی ناوخۆ تەواوکاری موچەی مانگی ١٠ یان داوە، وەک ئەوەی داهاتی ناوخۆ ماڵی باوکیان بێت.
ــ هیوادارم سوریا ببێتەوه دەوڵەتێکی بەهێز لەگەڵ گەلەکەی. ــ پێویستە بەردەوام بین لە پشتیوانییەکانمان بۆ فەلەستین بە هەموو شێوازێک ــ ناکۆکییەکانیان وەلا بنێن و پرسی ئاسایشی نەتەوەیی عێراق بە ئەولەویەتێکی سەرەکی بزانن عەمار ئەلحەکیم، سەرۆکی ڕەوتی حیکمە ڕۆژی هەینی داوای وریایی و وریایی و ئامادەکاری بۆ هەر بارودۆخێکی نائاسایی کرد کە هەڕەشە لە ئاسایش و سەقامگیری عێراق بکات، هاوكات پشتیوانى خۆى بۆ سوریا ده‌ربڕى و هیواى خواست سوریا جارێکی دیکە ببێتەوه دەوڵەتێکی بەهێزو حکومەتێک پێكبێت کە نوێنەرایەتی هەموو نه‌ته‌وه‌كان بكات. ئه‌مرۆ هه‌ینى، لە ساڵیادی تیرۆرکردنی محەمەد باقر ئەلحەکیم لە پارێزگای نەجەف، عەمار ئەلحەکیم، سەرۆکی ڕەوتی حیکمە وتارێكى پێشکەشی کرد. له‌به‌شێكى قسه‌كانیدا حەکیم وتی: ئەمڕۆ شاهیدی گۆڕانکاری گەورە لە ناوچەکەداین، پێویست دەکات وریا بین و ئامادەبین بۆ هەر حاڵەتێکی لەناکاو کە مەترسی لەسەر ئاسایش و سەقامگیری وڵاتەکەمان دروست بکات و بنەما و بەها ڕەسەنەکانمان بکاتە ئامانج. هاوكات داواى له هەموو عێراقییەکان و حکومەتی فیدراڵی و ئەنجوومەنی نوێنەران و سەرکردەسیاسیه‌كان كرد، ناکۆکییەکانیان وەلا بنێن و پرسی ئاسایشی نەتەوەیی عێراق بە ئەولەویەتێکی سەرەکی بزانن بۆ ئەوەی ئەو دەستکەوتانەی بەدەست هاتوون بپارێزن. عه‌ممار حه‌كیم جه‌ختى له‌سه‌ر ئه‌وه‌كرده‌وه، خاكى عێراق نابێتە ڕێڕەوێک بۆ هیچ دەستدرێژییەک بۆ سەر وڵاتانی دراوسێ و ناوچەکە، وتیشى :بەڵام ئەمە بەو مانایە نییە کە عێراق وەک تەماشاکەرو ناچالاک بمێنێتەوە لە بەرامبەر پرسە چارەنووسسازەکانی گەلانی عەرەب و ئیسلامی. سەرۆکی ڕەوتی حیکمە داوای لە گەلی سوریا کرد کە ئاگاداری مەترسییەکانی دەوروبەری بن و سوود لە هەلومەرج و ئەزموونی سیاسی عێراق وەربگرن، لە بنیاتنانی دەوڵەتێکی بەهێز کە نوێنەرایەتی هەموو پێكهاته‌و نه‌وه‌كان بکات. ناوبراو وتیشى: هیوادارم سوریا ببێتەوه دەوڵەتێکی بەهێز لەگەڵ گەلەکەی، سوریا، شارستانیەت و مێژوو، دەبێت ئازادو سەربەرزو شەرەفمەندانە بمێنێتەوە، دەرگاکانی عێراق کراوە بن بەڕووی گەلی برای سوریادا، کە مێژوو و چارەنووسی هاوبەشمان لەگەڵیاندا هەیە. ئەلحەکیم داوای لە کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی کرد کە هاوکاری سوریا و گەلەکەی بکەن بۆ سەرهەڵدانەوە و دۆزینەوەی بەرنامەیەکی ڕاستەقینە کە پاڵپشتی پرۆسەی بنیاتنانەوە و یەکگرتوویی نیشتمانی بکات، دوور لە عەقڵیەتی ڕق و کینەو توندڕەوی و ستەمکاری و دوورخستنەوە. له‌به‌شێكى دیكه‌ى وتاره‌كه‌یدا حه‌كیم، پشتیوانى گه‌لى فه‌له‌ستینى كرد، وتى :پێویستە بەردەوام بین لە پشتیوانییەکانمان بۆ فەلەستین بە هەموو شێوازێک، پرسی فەلەستین لە ویژدانی عێراقییەکاندا دەمێنێتەوە.
ــ پارێزەران و كه‌سوكاری ع,ەب.دو.ڵڵا ئ.ۆج.ەلا.ن، به‌مەبەستی بینینی بریگرتەکەیان داواکارییان بەرزکردەوە. ــ شاندی دەم پارتی رۆژی 28-12-2024 سەردانی گرتووخانەی ئیمراڵیی كرد. ــ شاندەکە لەبارەی دۆخی تەندروستیی ئ.ۆج,ەلا.ن,ەوە وتیان تەندروستیی زۆر باشەو ورەی بەرز بووه. پارێزەرانی ع,ەب.دو.ڵڵا ئ.ۆج.ەلا.ن، رێبەری زیندانیکراوی پ.ارت.یی ک.رێک.اران.ی ک.ورد.ستان (پ.ەک.ەک.ە)، له‌گه‌ڵ كه‌سوكاره‌كه‌ى بە مەبەستی سەردانیکردنی ئیمراڵی و بینینی بریگرتەکەیان داواکارییان بەرزکردەوە. هه‌ریه‌كه له عومەر خەیری کۆنارو حامیلی یەڵدرم و وەیسی ئاکتاش، محەمەد ئ.ۆج.ه.لا.ن برای ئ.ۆج.ه‌لا.ن و پارێزەرەکەی مەزڵوم دینچ، هەروەها ئەمینە کۆنار خوشکی عومەر خەیری کۆنار، پۆڵاد یەڵدرم برای حامیلی یەڵدرم و مەلیحە چەتین خوشکی وەیسی ئاکتاش، به مه‌به‌ستی سازکردنی دیداری نوێ و سه‌ردانیكردنی گرتووخانه‌ی سزا قورسه‌كانی دوورگه‌ی ئیمراڵی، داواكاریه‌كی نوێیان پێشكه‌شی داواكاری گشتیی كۆماری له بورسا كرد. پارێزەرانی ئۆجەلان، نەورۆز ئویسال و ڕێزان ساریجا دوای 8 ساڵ لە دووی نیسان، 22ی نیسان، دووی حوزەیران، 18ی حوزەیران و دوایین جاریش لە حەوتی ئابی ئەمساڵ(2019) چاویان بە ئۆجەلان کەوتبوو. لە حەوتی ئابی ساڵی 2019وە رێگە بە پارێزەرەکانی ئ.ۆج.ەلان ن.ەدراوە بچنە ئیمراڵی و چاویان بە بریگرتەکەیان بکەوێت. له 18ى شوباتى 1999، ع.ه‌بدوڵا ئ.ۆج.ه‌لان رێبه‌رى پ.ا.رت.ى ک.رێک.اران.ى ک.وردستان له‌لایه‌ن فرۆکه‌یه‌کى هه‌واڵگرى که میتى تورکیا سه‌رپه‌رشتى ده‌کرد ده‌ستگیر کراوه‌و تا ئێستا له‌لایه‌ن حکومه‌تى تورکیاوه زیندانى کراوه له زیندانى ئیمراڵى. شاندی دەم پارتی رۆژی 28-12-2024 سەردانی گرتووخانەی ئیمراڵیی کردو لەگەڵ ع.ەبد.و.ڵڵا ئ.ۆج.ەلا.ن، رێبەری زیندانیکراوی پ.ەک.ەک.ە دیداری کرد. شاندەکەی پارتی یەکسانی و دیموکراسیی گەلان (دەم پارتی) کە پێکهاتبوو لە سری سورەیا ئۆندەر و پەروین بوڵدان، راگەیێندراوێکی لەسەر زاری ئ.ۆج.ەلا.ن، رێبەری زیندانیکراوی پ.ەک.ەک.ە په‌یامێكیان بڵاوكرده‌وه. به‌ُپێى ناوه‌رۆكى ئه‌و په‌یامه‌ى شاندەکە خستیانه‌روو، لە کۆبوونەوەکەدا باسی دوایین پێشهاتەکانی تورکیاو رۆژهەڵاتی ناوەڕاست کرا، ئ.ۆج.ەلا.ن پێشنیازی چارەسەریی ئەرێنیی پێشکێشکردوه. هه‌روه‌ها شاندەکە لەبارەی دۆخی تەندروستیی ئ.ۆج,ەلا.ن,ەوە ئه‌وه‌یان خسته‌روو، تەندروستیی زۆر باشەو ورەی بەرز بووه. بڕیارە شاندەکەی پارتی یەکسانی و دیموکراسیی گەلان، چه‌ند رۆژى داهاتوو جارێکی دیکە سەردانی ئیمراڵی بکەن و پەیامێك بگه‌یه‌ننه‌وه ئ.ۆج.ەلا.ن.
ــ به‌نگین رێكانى، وه‌زیرى ئاوه‌ندانكردنه‌وه له‌سه‌ر لیستى پارتى تێدایه. ــ تیمێک بۆ لێکۆڵینەوە و زانیاری تەواویان کۆکردوەتەوە بۆ ئەم لێپرسینەوەیە. ــ یاداشتێکیش دراوەتە سەرۆکایەتی ئەنجومەنی نوێنەران بۆ پەسەندکردنی لێپرسینه‌وه‌كه. ئەندامێکی لیژنەی دەستپاکی پەرلەمانی عێراق ڕایدەگەیەنێت، لە خولی نوێی یاسادانانی ئەنجومەنی نوێنەران لێپرسینەوە لە نۆ وەزیری حکومەتەکەی سودانی بکرێت و یەکێک لەو وەزیرانەش بەنگین ڕێکانیە لەسەر پشکی پارتی دیموکراتی کوردستان. ئەنجومەنی نوێنەران بە پشتبەستن بە مادەی 58ی دەستووری عێراق بۆ ماوەی 30 ڕۆژ بۆ ماوەی یاسادانان چووەتە پشوەوە تا نۆی ئەم مانگە لەپشوودا دەبن دواتر کۆبونەوەکان دەستپێدەکاتەوە. هادی سەلامى ئەندامێکی لیژنەی دەستپاکی پەرلەمانی عێراق (سه‌ربه‌خۆو دانیشتوى پارێزگاى نه‌جه‌ف)، وتی: ڕێکاری یاسایی و کارگێڕی و واژۆی پێویست کۆکراوەتەوە، بۆ ئەوەی لێپرسینەوە لەو وەزیرانە بکرێت، یاداشتێکیش دراوەتە سەرۆکایەتی ئەنجومەنی نوێنەران بۆ پەسەندکردنی. هەروەها ئاماژەی بەوەدا کە تیمێک بۆ لێکۆڵینەوە و زانیاری تەواویان کۆکردوەتەوە بۆ ئەم لێپرسینەوەیە. ئەندامەکەی پەرلەمانی عێراق ناوی بەشێک لە وەزیرەکانی ئاشکراکرد کە بڕیارە لێپرسینەوەیان لەگەڵ بکرێت، لەوانە پابت محەمەد عەباسی وەزیری بەرگری، بەنگین ڕێکانی، وەزیری ئاوەدانکردنەوەو نیشتەجێکردن، وەزیری بازرگانی سائیر داود، زیاد عەلی وەزیری کارەبا، هەیام یاسر وەزیری پەیوەندییەکان، ڕەزاق سەعداوی وەزیری گواستنەوە و گەیاندن، هەروەها هەردوو سەرۆکی ڕاگەیاندن و پەیوەندییەکان و دەستەی وەبەرهێنان. ئەنجوومەنی نوێنەران لە نۆی مانگی یەکەوە دەست بە خولی نوێی یاسادانان دەکات، ئەمەش لە کاتێکدایە کە ئامادەکارییە چڕەکان بۆ چارەسەرکردنی ئەو یاسایە گرنگانەی کەڵەکەبوو کە گرنگن، دیارترین ئەو یاسایانە هەموارکردنەوەی یاسای باری کەسایەتییە ، لێبوردنی گشتی، خشتەی بودجەی ساڵی ٢٠٢٥.
هاوڵاتی - سەدان چەكداری ئۆزبەگی و توركستان و چیچان، بە پشتیوانی توركیا هێرشیان بۆسەر گوندەكانی باشورو ڕۆژهەڵاتی مەنبج دەستپێكرد. - بەڵام هێزەكانمان بەرپەرچیان دایەوە دەیان کەسیان کوشتوە و بریندارکردووه. - شەڕڤانانان بەرخۆدانێکی گەورەیان لە دژی داگیرکەری تورکیا و بەکرێگیراوان نیشاندا. ناوەندی ڕاگەیاندنی هەسەدە، رایدەگەیەنێت سەدان چەكداری ڕێكخراوی "حوراس دین" لە ڕەگەزنامەی ئۆزبەگی و توركستان و چیچان، بە پشتیوانی توركیا وگروپە چەكدارەكان هێرشیان بۆسەر گوندەكانی باشورو ڕۆژهەڵاتی مەنبج دەستپێكرد، كە دەكەونە دەوروبەری بەنداوی تشرین، بەڵام هێزەكانمان بەرپەرچیان دایەوە دەیان کەسیان کوشتوە و بریندارکردووه. بەپێى ناوەرۆکى راگەیەندراوەکەى ناوەندی ڕاگەیاندنی هێزەکانی سوریای دیموکرات (هەسەدە) بە پاڵپشتی پێنج فڕۆکەی بێفڕۆکەوانی داگیرکەری تورکیا و هەروەها تانک و زرێپۆشە مۆدێرنەکان، گروپە بەکرێگیراوەکان هێرشی گەورەیان کردووەتەسەر گوندەکانی (ئەلئەتشانە، ئەلسەعیدین، خربەت توێنی، مەحشییەت شێخ عوبێد ئەلمستەفا، خربەت زەمالە، ئەلمستەها، سەعیدین، تل سیریتەل و گوندی عەلوش) لە باشوورو ڕۆژهەڵاتی شاری منبج، کە شەڕڤانانان توانیویانە هەموو هێرشەکان پووچەڵ بکەنەو ەو دەیان بەکرێگیراو بکوژن. هەسەدە لەبەشێکى دیکەى راگەیەندراوەکەیاندا ئەوەیان خستوەتە ڕوو، شەڕڤانانان بەرخۆدانێکی گەورەیان لە دژی داگیرکەری تورکیا و بەکرێگیراوان نیشاندا، لە کاتێکی دیکەدا دیمەنەکانی ئەو تێکهەڵچوونە و لەناوبردنی ئۆتۆمبێلەکانی دوژمن بڵاودەکەنەوە.
هاوڵاتی - لە دەروازەی وەلیدی نێودەوڵەتیەوە كاروانێكی نوێی هاوپەیمانی نێودەوڵەتی گەیشتە سووریا. -كاروانەكە پێكهاتوە لە 50 بارهەڵگر. - لە ماوەی 3 هەفتەدا 7 كاروان كە پێكهاتون لە 300 بارهەڵگر لە عێراقەوە داخڵی سووریا بوون. كاروانێكی هاوپەیمانی نێودەوڵەتی كە لە 50 بارهەڵگر پێكهاتوە لە سنورەكانی عێراقەوە له هەرێمی كوردستانەوە هاتوه بەرەو حەسەكە و دێرەزوور. كەناڵی العربیة ئاشكرای كرد لە دەروازەی وەلیدی نێودەوڵەتیەوە كاروانێكی نوێی هاوپەیمانی نێودەوڵەتی لە هەرێمی كوردستانى عێراقەوە هاتووه و گەیشتووەتە سووریا. وتیشی: كاروانەكە پێكهاتوە لە 50 بارهەڵگر و ڕۆشتوونە بۆ حەسەكە و دێرەزوور. ڕونیشیكردەوە لەدوای ڕوخانی ڕژێمی ئەسەدەوە لە ماوەی 3 هەفتەدا 7 كاروان كە پێكهاتون لە 300 بارهەڵگر لە عێراقەوە داخڵی سووریا بوون.
هاوڵاتی -وەك نوێنەرانى خەڵک زۆر نیگەرانین لە کاریگەری بەرزبوونەوەی نرخی دراو لەسەر کاڵاکانی ترو کاریگەرییەکەی لەسەر هەڵاوسان. - داواش دەکەین حکومەت بە تایبەتی چارەسەری ئەم بابەتە بکات. - ئامارەکان ئەوە دەردەخەن کە لاوازبوونی دراوی نیشتمانی لە سەرەتای ئیدارەی ئێوەدا لە هەموو حکومەتەکانی دوای شۆڕش گەورەتر بووە. بەهۆى دابەزینى بەهاى تمەن لەبەرانبەر دۆلار، ١٠٠ ئەندام پەرلەمانى ئێران، هۆشدارى توند دەدەنە سەرۆککۆمارو داوادەکەن بە خێرایی هەنگاو بنێت بۆ ڕاگرتنی سیاسەتی دراوی بیانی و یاسای دژە سپیکردنەوەی پارە بخاتە بوراى جێبەجێکردنەوە. بەهرۆز موحبى، ئەندامى لیژنەى بودجەو ژمێریاریی پەرلەمانى ئێران، یەکێک لەو ١٠٠ پەرلەمانتارەى ئاماژە بۆ ئەوەدەکات سەبارەت بە سیاسەتەکانی ئەم دواییەی ئاڵوگۆڕی دراوی بیانی و دابەزینى زیاترى تمەن، نامەیەکی توندو ئاگادارکردنەوەیان داوەتە مەسعود پزشکیان، سەرۆککۆماری ئێران. لەبەشێکى نامەکەیاندا دەڵێن : نوێنەرانى خەڵک زۆر نیگەرانین لە کاریگەری بەرزبوونەوەی نرخی دراو لەسەر کاڵاکانی ترو کاریگەرییەکەی لەسەر هەڵاوسان، داواش دەکەین حکومەت بە تایبەتی چارەسەری ئەم بابەتە بکات. بەهرۆز موحبى، ئەوەش روندەکاتەوە کە سیاسەتەکانی ئەم دواییەی بانکی ناوەندی و وەزارەتی کاروباری ئابووری کاریگەری زۆر تێکدەرانەی لەسەر ژیان و گوزەرانی خەڵک هەبووە، بە جۆرێک بەهای دراوی نیشتمانی (تمەن) نزیکەی لەسەدا ٤٠ دابەزیوە لەماوەى چوار مانگدا. وتیشى: ئامارەکان ئەوە دەردەخەن کە لاوازبوونی دراوی نیشتمانی لە سەرەتای ئیدارەی ئێوەدا لە هەموو حکومەتەکانی دوای شۆڕش گەورەتر بووە، هەرکاتێک بەهای دراوی نیشتمانی دابەزێت و نرخی ئاڵوگۆڕی دراو بەرزبێتەوە، لێکەوتەی وێرانکەری لەسەر بژێوی خەڵک و کەرتی بەرهەمهێنانی ئابووری دەبێت، ئەمەش دەبێتە هۆی بڵاوبوونەوەی هەژاری و گەندەڵی.
هاوڵاتی - لە نزیک کەناراوەکانی تونس لە رۆژئاوای ئەو وڵاتە، بەلەمێکی پڕ لە کۆچبەران ژێرئاو کەوت. - تیمەکانیان توانیوویانە زۆربەی کۆچبەرەکانی نێو بەلەمەکە رزگار بکەن. - لە ئەنجامی رووداوەکە 27 کۆچبەر خنکاون و لەنێویاندا ژن و منداڵی تێدایە. تیمی فریاگوزاری تونس رایگەیاند، لە ئەنجامی ژێرئاوکەوتنی بەلەمێکی پڕ لە کۆچبەران لە نزیک کەناراوەکانی ئەو وڵاتە، 27 کۆچبەر گیانیان لەدەستداوە و 83ـی دیکەش رزگار کران. ئەمڕۆ پێنجشەممە، تیمی بەرگریی شارستانی تونس رایگەیاند لە نزیک کەناراوەکانی تونس لە رۆژئاوای ئەو وڵاتە، بەلەمێکی پڕ لە کۆچبەران ژێرئاو کەوت و تیمەکانیان توانیوویانە زۆربەی کۆچبەرەکانی نێو بەلەمەکە رزگار بکەن. ئاماژەی بەوە کرد، لە ئەنجامی رووداوەکە 27 کۆچبەر خنکاون و لەنێویاندا ژن و منداڵی تێدایە. تیمە فریاگوزارییەکان رایانگەیاندووە، رووداوەکە لەنزیک کەناراوەکانی زنیجیرە دوورگەکانی قرقنە لە رۆژئاوای توونس روویداوە و کۆچبەرەکان ویستوویانە لەرێگەی ئەو بەلەمەوە و بە قاچاخ خۆیان بگەیێننە ئەورووپا. لە 20ـی کانوونی یەکەمی ساڵی رابردوو، لانیکەم 20 کۆچبەری ئەفریقی لەنزیک کەناراوەکانی شاری سەفاقس لەباشووری رۆژئاوای تونس، گیانیان لەدەستدا دوای ئەوەی بەلەمەکەیان تێکشکا و ژێرئاو کەوت. بەگوێرەی رێکخراوەکانی داکۆکیکار لە مافەکانی کۆچبەران لە تونس، لەسەرەتایی ساڵی رابردووەوە، نزیکەی 700 کۆچبەر لەنزیک کەناراوەکانی تونس خنکاون یان بێسەروشوێن بوون.
هاوڵاتی - کۆبوونەوەکە 50 خولەکی خایاند و شاندی دەم پارتی روونکردنەوەیەکی کورتی بە راگەیاندن دا. - کۆبوونەوەکە زۆر باش بوو و لە کۆبوونەوەکەدا زانیارییان سەبارەت بە دیدارەکەی ئیمراڵی بە سەرۆکی پەرلەمان داوە. - دوای هەموو ئەو سەردانانە وەکو شاند لە کۆنفرانسی رۆژنامەوانیدا روونکردنەوە دەدەین. شاندی دەم پارتی دوای کۆبوونەوەی لەگەڵ سەرۆکی پەرلەمانی تورکیا رایانگەیاند، كۆبوونەوەمان لەگەڵ سەرۆکی پەرلەمانی تورکیا باش و هیوا بەخش بوو. هەریەک لە پەروین بوڵدان، سرری سورەییان ئۆندەر و ئەحمەد تورک وەکو شاندی دەم پارتی بۆ دیدارەکانی تایبەت بە پرسی کورد ئەمڕۆ پێنجشەممە لەگەڵ نومان کورتوڵموش، سەرۆکی پەرلەمانی تورکیا کۆبوونەوە. کۆبوونەوەکە 50 خولەکی خایاند و شاندی دەم پارتی روونکردنەوەیەکی کورتی بە راگەیاندن دا. سرری سورەییا ئۆندەر وتی: کۆبوونەوەکە زۆر باش بوو و لە کۆبوونەوەکەدا زانیارییان سەبارەت بە دیدارەکەی ئیمراڵی بە سەرۆکی پەرلەمان داوە و گوێیان لە پێشنیازەکانی سەرۆکی پەرلەمان گرتووە. دەشڵێت: هەڵسەنگاندنێکی گشتیمان بۆ بابەتەکان کرد، دواتر لەگەڵ بەڕێز باخچەلی بەردەوام دەبین، لەوانەیە رۆژی دووشەممە لەگەڵ پارتی گەلی کۆماری (جەهەپە)، ئاکپارتی، بە گشتی لەگەڵ تەواوی نوێنەرەکانی پەرلەمان کۆدەبینەوە و بۆ ئەم مەبەستە کاتەکان دیاری دەکرێن، دوای هەموو ئەو سەردانانە وەکو شاند لە کۆنفرانسی رۆژنامەوانیدا روونکردنەوە دەدەین. بەگوێرەی پلانەکانی دەم پارتی، دوای کۆبوونەوەکان، شاندەکەی دەم پارتی دووبارە سەردانی ئیمراڵی دەکاتەوە و دیدار لەگەڵ عەبدوڵڵا ئۆجەلان سازدەکات.
هاوڵاتی - من سکرتێری گشتیی وەزارەتی دەرەوەم ڕاسپاردوە کە باڵوێزی ئێران لە ڕۆما بانگهێشت بکات. - سەبارەت بە دەستگیرکردنی ڕۆژنامەنوس سیسیلیا سالا بانگهێشتكردوه كه دوو هەفتە لەمەوبەر لە تاران ده‌ستگیركرا. - دەسەڵاتدارانی ئێران ڕایانگه‌یاند، سیسیلیا سالایان بە تۆمەتی پێشێلکردنی یاسا دەستبەسەر کردوە. ئەنتۆنیۆ تایانی وەزیری دەرەوەی ئیتاڵیا ڕایگەیاند، ئەمڕۆ پێنجشەممە باڵیۆزی ئێرانی لە ڕۆما سەبارەت بە دەستگیرکردنی ڕۆژنامەنوس سیسیلیا سالا بانگهێشتكردوه كه دوو هەفتە لەمەوبەر لە تاران ده‌ستگیركرا. ئەنتۆنیۆ تایانی، لەسەر پلاتفۆڕمی ئێکس نوسیویەتی، "من سکرتێری گشتیی وەزارەتی دەرەوەم ڕاسپاردوە کە باڵوێزی ئێران لە ڕۆما بانگهێشت بکات بۆ كۆبونه‌وه له‌باره‌ی ده‌ستگیكردنی ڕۆژنامەنوس سیسیلیا سالا". دەسەڵاتدارانی ئێران له 30ی 12ی 2024، ڕایانگه‌یاند، رۆژنامەنوسی ئیتاڵی سیسیلیا سالایان بە تۆمەتی پێشێلکردنی یاسا دەستبەسەر کردوە. ئەو پشتڕاستکردنەوەیەی ئێران چەند ڕۆژێک دوای سه‌ركۆنه‌كردنی ئەو هەنگاوە "قبوڵنەکراوە"ی ڕۆما هات. بەپێی ڕاگەیەندراوی وەزارەتی ڕۆشنبیری و ئیرشادی ئیسلامی کە سەرپەرشتی ڕۆژنامەوانی لە کۆماری ئیسلامی دەکات، "سیسیلیا سەلا، هاوڵاتییەکی ئیتاڵییە، ڕۆژی 13ی 12ی 2024 بە ڤیزای ڕۆژنامەوانی چوەتە ئێران و لە 19ی 12ی 2024 بە تاوانی پێشێلکردنی یاسای کۆماری ئیسلامی ئێران ده‌ستگیركراوه". لە ڕاگەیەندراوەکەدا ئاماژە بەوەشکراوە، "ئێستا دۆسیەکە ڕەوانەی لێکۆڵینەوە کراوە"، بەبێ ئەوەی بچینە ناو وردەکاری زیاترەوە.
هاوڵاتی - هاوکارییەکانی نێوان ئێران و عێراق و سووریا لە دژی تیرۆر زۆر سەرکەوتوو بوو. - پشتیوانی لە دەسەڵاتی ئێستای سووریا دەکەین ئەگەر بەرگری لەیەکپارچەیی وڵات بکەن. عەلی لاریجانی گەورە راوێژکاری رێبەری کۆماری ئیسلامی ئێران رایگەیاند: هاوکارییەکانی نێوان ئێران و عێراق و سووریا لە دژی تیرۆر زۆر سەرکەوتوو بوو. لاریجانی وتیشی: ئەگەر هەڵسوکەوتی دەسەڵاتدارانی ئێستای سووریا لۆژیکی بێت، ئەوا هیچ گرفتێکمان نابێت و دەڵێت پشتیوانی لە دەسەڵاتی ئێستای سووریا دەکەین ئەگەر بەرگری لەیەکپارچەیی وڵات بکەن و دەسەڵاتێکی دیموکراتی دامەزرێنن. وتیشی خوازیارین سووریا ببێتە وڵاتێکی ئیسلامی دیموکراتی.
هاوڵاتی - نزمترین پلەی گەرمای ئەمڕۆ لە حاجی ئۆمەران تۆمارکراوە کە گەیشتووەتە چوار پلەی ژێر سفر. - ئاسمان لەنێوان ساماڵ و پەڵە هەور دەبێت. - پلەی گەرماش كەمێك بەرزتر دەبێتەوە. بەڕێوەبەرایەتی گشتی کەشناسی و بوومەلەرزەزانی هەرێمی کوردستان پێشبینی دەکات سبەینێ پلەی گەرما کەمێک بەرزبێتەوە، بەڵام ئەمڕۆ نزمترین پلە گەیشتووەتە -4. کەشناسی ڕایگەیاند، ئەمڕۆ پێنجشەممە، ئاسمان ساماڵ دەبێت لەگەڵ هەندێ پەڵە هەورى جیا جیا و ئاماژەشیدا بەوەی نزمترین پلەی گەرمای ئەمڕۆ لە حاجی ئۆمەران تۆمارکراوە کە گەیشتووەتە چوار پلەی ژێر سفر. سەبارەت بە سبەینێ هەینیش ڕایگەیاند، ئاسمان لەنێوان ساماڵ و پەڵە هەور دەبێت و پلەی گەرماش كەمێك بەرزتر دەبێتەوە. بەرزترین پلەکانی گەرمای پێشبینیکراو بە پلەی سیلیزی : هەولێر :16 پلەى سیلیزى سلێمانی : 14 پلەى سیلیزى دهۆک : 16 پلەى سیلیزى کەرکووک : 18 پلەى سیلیزى هەڵەبجە : 15 پلەى سیلیزى زاخۆ : 16 پلەى سیلیزى حاجی ئۆمەران : 2 پلەى سیلیزى سۆران : 14 پلەى سیلیزى گەرمیان : 20 پلەى سیلیزى
وەزارەتی دارایی و ئابووری هەرێمی کوردستان: - حکومەتی فیدراڵ پێشێلی مافە دەستوریەکانی خەلکی هەرێمی کوردستان دەکات. - حکومەتی فیدراڵ ئامادە نییە شایستە داراییەکانی هەرێمی کوردستان وەک خۆی بنێرێت. - حکومەتی فیدراڵی دەیەوێت فەرمانبەران و مووچەخۆرانی هەرێمی کوردستان بکاتە قوربانی کێشەکانی خۆی. وەزارەتی دارایی و ئابووری هەرێمی کوردستان ڕایگەیاند حکومەتی فیدراڵ پێشێلی مافە دەستوریەکانی خەلکی هەرێمی کوردستان دەکات و ئامادە نییە شایستە داراییەکانی هەرێمی کوردستان وەک خۆی بنێرێت. دەقی ڕاگەیەندراوەكە: ڕاگەیەندراوێک لە وەزارەتی دارایی و ئابووری هەرێمی کوردستانەوە سەرەڕای مافی دەستووری و بوونی یاسای بوودجە و بڕیاری دادگای فیدراڵی عێراق بۆ خەرجکردنی مووچەی فەرمانبەرانی هەرێمی کوردستان هاوشێوەی مووچەخۆرانی تری عێراق و بەدەرکردنی لەهەر کێشە و گرفتێکی تر، هاوکات بوونی تەرخانکراوی پێویست لە خشتەکانی یاسای بوودجە بەراورد بەو تەمویلەی وەزارەتی دارایی عێراق ناردوویەتی و ڕێکكەوتنی نێوان هەردوو حکومەتی هەرێم و حکومەتی فیدراڵی بۆ خەرجکردنی تەواوی مووچەی فەرمانبەران تا کۆتایی ساڵی( ٢٠٢٤ )، بەڵام حکومەتی فیدراڵ پێشێلی مافە دەستوریەکانی خەلکی هەرێمی کوردستان دەکات و ئامادە نییە شایستە داراییەکانی هەرێمی کوردستان وەک خۆی بنێرێت. ١- کۆی تەرخانکراوی هەرێمی کوردستان لەهەردوو بڕگەی ( تعویضات الموضفین ) و ( الرواتب التقاعدیة و الرعایة الاجتماعیة ) بۆ ساڵی ٢٠٢٤ بریتیی بووە لە ( ١١،٥٧٦،٥٢١،٣٣٥،٠٠٠) یانزە ترلیۆن و پێنجسەد و حەفتا و شەش ملیار و پێنجسەد و بیست و یەک ملیۆن و سێسەد و سی و پێنج هەزار دینار، هەرچەندە پێویستی هەرێمی کوردستان بۆ مووچەی ساڵی ڕابردوو نزیکەی ( ١٢،٠٠٠،٠٠٠،٠٠٠،٠٠٠ ) نزیکەی دوانزە ترلیۆن دیناربووە و هەوڵمانداوە لە ڕێی ( المناقلة ) وە ئەو کورتهێنانە پڕ بکەینەوە، بەڵام لەلایەن وەزارەتی دارایی حکومەتی فیدراڵەوە بۆ تێکڕای ساڵەکە تەنها (١٠،٧٥٢،٥٨٢،٥٥٨،٤٨٠) دە ترلیۆن و حەوتسەد و پەنجا و دوو ملیار و پێنج سەدو هەشتا و هەشتاو دوو ملیۆن و پێنج سەدو پەنجاو هەشت هەزار و چوار سەدو هەشتا دینار خەرج کراوە ، بڕی ( ٨٢٣،٩٣٨،٧٧٦،٧٢٠ ) هەشتسەد و بیست و سێ ملیار و نۆ سەدو سی و هەشت ملیۆن و حەوت سەدو حەفتاو شەش هەزارو حەوت سەدو بیست دینار لە تەرخانکراوی هەرێم بۆ مووچە ماوەتەوەو خەرج نەکراوە، حکومەتی فیدراڵی دەیەوێت فەرمانبەران و مووچەخۆرانی هەرێمی کوردستان بکاتە قوربانی کێشەکانی خۆی و بەبیانووی نەمانی تەرخانکراو و کەمی سیولەی نەقدی ئەمساڵیش مووچەیەکی فەرمانبەرانی هەرێمی کوردستان نەدات. ٢- سەبارەت بە داهاتی ناوخۆی هەرێمی کوردستان بۆ ساڵی ٢٠٢٤، هەندێک کەس و لایەن بەناشارەزایی قسەی لەسەر دەکەن و کردوویانە بەکەرەستەی مزایەدە ، لەمانگی ئایارەوە کە هەردوو بەڕێزان سەرۆک وەزیرانی عێراق و سەرۆک وەزیرانی هەرێمی کوردستان لە سەرشێوازی ناردنی بەشی گەنجینەی فیدراڵی لە داهاتی ناوخۆی هەرێمی کوردستان ڕێکەوتن بۆ ماوەی پێنج مانگ دوابەدوای یەک پشکی گەنجینەی فیدراڵی نێردراوە کەبڕەکەی ( ٣٩٩،١٦٨،٩٦١،٠٠٠ ) سێسەد و نەوەد و نۆ ملیار و سەد و شەست و هەشت ملیۆن و نۆسەد و شەست و یەک هەزار دینار بووە، تا ئەو کاتەی کورتهێنانی گەورە بۆ دابەشکردنی مووچە لەلایەن وەزارەتی عێراقەوە دروست کراو بەناچاری بە داهاتی ناوخۆ پڕ کرایەوە. لەسەرەتای ساڵی ٢٠٢٤ تا مانگی تشرینی یەکەم حکومەتی هەرێمی کوردستان بەناچاری نزیکەی ( ٩٦٠،٠٠٠،٠٠٠،٠٠٠) نۆسەد و شەست ملیار دینار داهاتی ناوخۆی بۆ پڕکردنەوەی کورتهێنانی مووچەی ئەو مانگانە تەرخان کردووە کە وەزارەتی دارایی عێراق هەرجارەی بەبیانوویەک بڕیویەتی. ئەوەی لە داهاتی ناوخۆ ماوەتەوە، بەشی زۆری بۆ خەرجی بەکاربردن بەکارهاتووە کە مانگانە زیاترە لە ( ١٦٠،٠٠٠،٠٠٠،٠٠٠ ) سەد و شەست ملیار دینار کە بۆ ساڵەکە دەکاتە نزیکەی دوو ترلیۆن دینار، ( بۆ پێشکەش کردنی خزمەتگوزاری بەهاوڵاتیان وەک خزمەتگوزاری تەندروستی وپەروەردەو خوێندنی باڵاو کارەباو پاکردنەوەو ئاو و هەموو ئەو سێکتەرانەی خزمەتگوزاری پێشکەش دەکەن). ئەوە جگە لەخەرجی ئەو پرۆژانەی حکومەتی هەرێم لە ناوچە جیاوازەکان ئەنجامی دەدات، کە سەرجەمیان لەسەر داهاتی ناوخۆیە بەهۆی ئەوەی چەند ساڵێکە حکومەتی فیدراڵی یەک دیناری بۆ پرۆژەکان نەناردووە. لەمانگی تەموزەوە بڕیاری هاوتاکردنی مووچەی خانەنشینان بەپێی یاسای خانەنشینی یەکگرتوی عێراق لەهەرێم جێبەجێ کراوە و دادگای فیدراڵی عێراق حکومەتی فیدراڵی پابەند کردووە بەدابینی کردنی ئەو شایستەیەی لە هاوتاکردنی مووچەکانیان دروست بووە کە مانگانە نزیکەی ( ٦٠،٠٠٠،٠٠٠،٠٠٠ ) شەست ملیار دینار تەموویلەکەی زیادی کردووە بەڵام وەزارەتی دارایی عێراق یەک دیناری بۆ خەرج نەکردون و بڕیاری دادگای فیدراڵیان جێبەجێ نەکردوووە، ئەو تەموویلە زیادەیە لە داهاتی ناوخۆ دابین کراوە، ئەوە سەرەڕای تەموویلی مووچەی مامۆستایانی گرێبەست لە وەزارەتی پەروەردەو خوێندنی باڵا دوای ئەوەی لە وانەبێژیەوە کران بە گرێبەست کە سەرجەمی مووچەکەیان لە داهاتی ناوخۆیەو مانگانە نزیکەی ( ٢٠،٠٠٠،٠٠٠،٠٠٠ ) بیست ملیار دینارە. ٣-بۆ مووچەی مانگی تشرینی یەکەم ( ١٠ ) وەک وەزارەتی دارایی هەرێمی کوردستان داوای تەموویل کردنی بڕی ( ٩٩٩،١٢٤،٣٢٩،٠٠٠ ) نۆسەد و نەوەد و نۆ ملیار و سەد و بیست و چوار ملیۆن و سێسەد و بیست و نۆ هەزار دینارمان کردووە، بەڵام وەزارەتی دارایی حکومەتی فیدراڵ تەنها (٧٦٠،٢٦٢،٠٠٠،٠٠٠) حەوتسەد و شەست ملیار و دووسەد و شەست و دوو ملیۆن دیناری ناردووە، بەو شێوەیەش نزیکەی ( ٢٣٩،٠٠٠،٠٠٠،٠٠٠) دووسەد و سی و نۆ ملیار دینار کورتهێنانی هەبووە و لەداهاتی ناوخۆ پڕ کراوەتەوە، بۆ مووچەی مانگی یانزە بەپێی ڕاپۆرتەکانی تەرازووی پێداچوونەوەی مانگانە پێویستمان بەنزیکەی یەک ترلیۆن دینار بووە، بەڵام وەزارەتی دارایی عێراق تەنها ( ٦٣١،٣٣٥،٠٠٠،٠٠٠) شەشسەد و سی و یەك ملیار و سێ سەدو سی و پێنج ملیاری ناردووە، بۆ مووچەی مانگی دوانزە پێویستمان بە نزیکەی یەک ترلیۆن دینار بووە بەڵام وەزارەتی دارایی عێراق تەنها بڕیاری لەسەر خەرجکردنی تەنها ( ٤٤١،٤٩٣،٠٠٠،٠٠٠ ) چوارسەد و چل و یەک ملیار و چوار سەدو نەوەدو سێ ملیۆن دینار داوە، واتە بۆ مووچەی سێ مانگی کۆتایی ساڵی ڕابردوو وەزارەتی دارایی عێراق لە کۆی سێ ترلیۆن دینار تەنها ( ١،٨٣٣،٠٩٠،٠٠٠،٠٠٠ ) یەک ترلیۆن و هەشت سەدو سی و سێ ملیارو نەوەد ملیۆن دیناری ناردووە بەوەش نزیکەی ( ١،١٦٧،٠٠٠،٠٠٠،٠٠٠ ) یەك ترلیۆن و سەد و شەست و حەوت ملیار دیناری لە تەمویلی مووچەی هەر سێ مانگەکە بڕیوە. لەگەڵ گەیشتنی ئەو بڕە پارەیەی لەم هەفتەیە بڕیاری لەسەردراوە، لەسەرەتای هەفتەی داهاتوو ڕاستەوخۆ دەست بە دابەشکردنی مووچەی مانگی یانزە دەکرێت، وەک وەزارەتی دارایی و حکومەتی هەرێم سورین لەسەر بەدەستهێنانی مووچەی مانگی دوانزە، کە لە ئەستۆی حکومەتی عێراقە دابینی بکات. لەماوەی چەند مانگی ڕابردووشدا وەک وەزارەتی دارایی سەرجەم تێبینی و کێشە هونەریەکانی لیستی مووچەمان چارەسەر کردووە و تیمە تەکنیکیەکانمان بەردەوام لەگەڵ تیمی تەکنیکی وەزارەتی دارایی عێراق لەسەر هێڵ بوون تا هیچ بیانوویەک بەدەست حکومەتی فیدراڵەوە نەمێنیت بۆ نەناردن و دواخستنی مووچەی فەرمانبەرانی هەرێمی کوردستان. لە دواین کۆبوونەوەی شاندی هەردوو وەزارەت کە ڕۆژی ١٢/١٥ لە بەغداد بەڕێوەچوو، وەزیری دارایی عێراق بەڵێنیدا کە تەموویلی مانگی دوانزە و ئەو بڕەی بۆ مانگی یانزە پێویستە چارەسەر بکات. لەگەڵ ئەوەی چەند تەرخانکراوێکمان لە پشکی هەرێم لە یاسای بوودجە هەیە و بەپێی یاسا دەتوانین گواستنەوە ( المناقلة ) ی پێ بکەین بۆ پڕکردنەوەی کورتهێنانی مووچە، بەڵام دوای چەندین بڕیار بۆ گواستنەوەی بڕی ( ٤٣٠،٠٠٠،٠٠٠،٠٠٠ ) چوارسەد و سی ملیار بۆ پڕکردنەوەی کورتهێنانی مووچەی سێ مانگی کۆتایی ساڵ بەڵام کێشەی نوێ بۆ جێبەجێکردنی دروست کرا. لەلایەکی ترەوە بوونی مادەی ( ٦٠ ) لەیاسای بوودجەی عێراق دەسەڵات دەدات بەسەرۆک وەزیرانی عێراق بۆ پڕکردنەوەی کورتهێنانی مووچە ئەگەر تەرخانکراویشی نەمابێت، لەبەرئەوەی بابەتی مووچە گرنگ و تایبەتە و پەیوەندی ڕاستەوخۆی بەژیان و قووتی خەڵکەوە هەیە. بەپێی دواین ڕاپۆرتی تیمی تەکنیکی هاوبەشی هەردوولا کە ماوەی هەفتەیەک لەهەرێمی کوردستان بوون بەمەبەستی ڕێکخستنەوەی ڕاپۆرتەکانی تەرازووی پێداچوونەوەی مانگەکانی ( یەک تا یانزە ) دەرکەوت سەرجەم ڕاپۆرتەکان هاوتای ئەو ڕاپۆرتانەن کە پێشتر مانگانە هەرێمی کوردستان ناردوویەتی.
