هاوڵاتی درەنگاونی شەوی پێنج شەممە 28ی كانوونی یەكەمی 2023 سێ هاوڵاتی كورد ، بە تۆمەتی پەیوەندی لەگەڵ ئیسرائیل لە زیندانی ناوەندی شاری ورمێ لە سێدارە دران. بە پێی راپۆرتێكی ماڵپەڕی ڕێكخراوی هەنگاو بۆ مافەكانی مرۆڤ، كاتژمێر 11ی شەوی پێنج شەممە 28ی كانوونی یەكەمی 2023 سێ هاوڵاتی كورد بە ناوەكانی وەفا هەنارە، ئارام عومەری بەردیانی و ڕەحمان پەڕخازوو، بە تۆمەتی سیخوڕی بۆ ئیسرائیل لە زیندانی ناوەندی شاری ورمێ لە سێدارە دران. وەك ڕێكخراوی هەنگاو باسیكردووە هەر لەم دۆسیەیەدا سزای سێدارە بۆ ژنێك بە ناوی نەسیم نەمازی بڕاوەتەوە، بەڵام سزاكەی بە شێوەی كاتی راگیراوەو هەروەها بە بنەماڵەی لەسێدارە دراوەكانیش راگەیەندراوە كە تەرمی كوڕەكانیان رادەست ناكرێتەوە. لەسێدارەدانی ئەو سێ كوردەی ڕۆژهەڵاتی كوردستان، دوای ئەوە دێت كە 25ی كانوونی یەكەمی ئەمساڵ، فەرماندەیەكی باڵای سوپای پاسدارانی ئێران بە ناوی رەزا مووسەوی، لە سووریا لە لایەن ئیسرائیلەوە كوژرا، دوا بەدوای كوشتنی مووسەوی، بەرپرسانی كۆماری ئیسلامی هەڕەشەی تۆڵە سەندنەوەیان لە ئیسرائیل كرد.
.jpg)
هاوڵاتی ئەمشەو كۆمسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەكانی عێراق لەبەغدا ئەنجامی كۆتایی هەڵبژاردنی ئەنجومەنی پارێزگاكانی عێراقی ڕاگەیاند، كە 18 ی ئەم مانگە لە 15 پارێزگا بەڕێوەچوو. بەپێی ئەنجامەكانی كۆمسیۆن، كورد لە كەركوك حەوت كورسی بەدەستهێناوە، پێنج كورسی بۆ یەكێتی نیشتیمانی كوردستان و دوو كورسیش بۆ پارتی دیموكراتی كوردستان، هاوكات لیستە عەرەبی و توركمانیەكان هەشت كورسییان هێناوە و مەسیحیەكانیش یەك كورسی. هاوكات بەپێی ئەنجامی كۆتایی كۆمسیۆنی عێراق، لەپارێزگای نەینەوا، پارتی چوار كورسی بەدەستهێناوە و یەكێتیش دوو كورسی، لەپارێزگای دیالەش لەلایەن كوردیەكان تەنها یەكێتی توانیویەتی كورسییەك بەدەست بهێنێت.
هاوڵاتی بەوتەی قایمقامی هەولێر لە ساڵی 2023 هەزار و 98 شوێنیان داخستووە، هەروەها هەزار و 14 شوێنی زێدەڕەویان تێکداوە، بە گوێرەی ئامارەکە ئەمساڵ دەستگیراوە بەسەر 7349 سیمکارتی تۆمار نەکراودا،هاوکات دەستیانگرتووە بەسەر پێنج تۆن یاری ئاگریندا. نەبەز عەبدولحەمید، قایمقامی قەزای ناوەندیی هەولێر ئاماری کار و چالاکییەکانی لیژنە هاوبەشەکانی قایمقامییەتی لە ساڵی 2023 دا خستەڕوو. لە ئامارەکەی لیژنە هاوبەشەکانی قایمقامییەتی هەولێردا هاتووە: ئەو شوێنانەی لە هەولێر و دەوروبەری بەهۆی پابەندنەبوون بە رێکارە تەندروستی و کارگێڕییەکانەوە داخراون بریتین لە؛ 755 هۆتێل، رێستۆرانت، مارکێت، خواردنگەکان و فرۆشگە جیاکانی دیکە، هەروەها 343 دەرمانخانە و کۆگەی دەرمان داخراون. هەر بە گوێرەی ئامارەکە، تەنیا لە قایمقامییەتی هەولێر داهاتی پێبژاردنەکان 294 ملیۆن دینار بووە، بەوتەی قایمقامی هەولێر بەپێی دەسەڵاتێک کە وەزارەتی دارایی پێیداون، ئەوانەی سەرپێچی دەکەن یەک بۆ پێنج ملیۆن دینار سزا دەدرێن. لە ساڵی 2023 رێکاری یاسایی و کارگێڕی دژی هەزار و 14 شوێن وەکو زیادەڕەو گیراوەتەبەر بە گوێرەی ئامارەکە، هەزار و 134 کەس وەکو سەرپێچیکار لە کۆی دۆسیەکان راگیراون، لەو ژمارەیە 941 کەسیان لە قایمقامیەت بەڵێننامەیان پێ پڕکراوەتەوە و سەرپێچییەکەیان پێ چاککراوە و ئازاد کراون، هەروەها 139 کەسیان رەوانەی دادگا کراون و بە بڕیاری دادوەر زیندانی کراون. نەبەز عەبدولحەمید کە هاوکات سەرۆکی لیژنە هاوبەشەکانی قایمقامییەتی هەولێرە، لە کاتی خوێندنەوەی ئامارەکەدا ئاماژەی بەوە کرد، لە ساڵی 2023دا 214 تۆن کاڵا و شمەکی ماوەبەسەرچوو لەناوبراون، ئەوەی گۆشت بووبێت رەوانەی شێڵتەری سەگە بێلانەکان کراوە. قایمقامی هەولێر ڕاشیگەیاند: بە بڕیاری مەسرور بارزانی، سەرۆکوەزیرانی هەرێمی کوردستان لە ساڵی 2023دا دەستیانگرتووە بەسەر حەوت هەزار و 349 سیمکارتی تۆمارنەکراودا کە بە "تۆز و با" ناسراوە و لە شەقامەکانی هەولێردا دەفرۆشران، وتیشی هەبوونی ئەو سیمکارتانە چەندین کێشەی کۆمەڵایەتی دروستکردبوو بەڕێژەیەکی بەرچاو کەمیکردووە، بەڵام تائێستا بە قاچاغ و بە ئۆنڵاین دەفرۆشرێت. لە ئامارەکەدا ئاماژە بەوەکرابوو، کە لیژنەکانی قایمقامییەتی هەولێر هەموو کارێکیان کردووە بۆ قەدەغەکردنی یارییە ئاگرینەکان و ئەم ساڵ دەستیان گرتووە بەسەر پێنج تۆن یاری ئاگریندا. هەروەها نەبەز عەبدولحەمید دەشڵێت: ئەمساڵ 63 کۆمپانیا کە پێشتر باجیان نەداوە ناچارکراون باج بدەن و داهاتێکی باش یان بۆ حکومەت هەبووە. هەرلەکۆنگرە رۆژنامەوانییەکدا، قایمقامی هەولێر باسی لەو کەسانە کرد لە رێگەی لیژنەکانیانەوە دەستگیرکراون و وتی، 850 کەسیان دەستگیرکردووە کە "یاسایان شکاندووە و زیانیان بە هاووڵاتیان گەیاندووە"، ئەوە جگە لەو کەسانەی لە رێگەی هێزەکانی پۆلیس و ئاسایشەوە دەستگیرکراون.
هاوڵاتی دانیشتوانی گوندەكانی سنووری شارەدێی خەلەكانی سەر بە شارۆچكەی دوكان، بەهۆی نەبوونی خزمەتگوزاری و خراپی ڕێگاوبانەكانیان، گردبوونەوەی ناڕەزایەتییان ئەنجامدا. دانیشتوانی سنوورەكە دەڵێن بەهۆی نەبوونی كارەبای نیشتمانی و كەمی خزمەتگوزاری وەكو ڕێگاوبانەكان وای كردووە گردبوونەوە ئەنجام بدەن، چونكە لە ماوەی بیست چوار كاتژمێر، تەنیا چوار بۆ پێنج كاتژمێر كارەبای نیشتمانی بە هاووڵاتییانی ناوچەكە دەدرێت، ئەمەش گرفتێكی گەورەی دروست كردووە، لەبەر ئەوەی مۆلیدەی ئەهلیی لە گوندەكانی سنوورەكەیان نییە. دانیشتوانی سنوورەكە ئاماژەیان بەوەشداوە دوای چەند كاتژمێرێك لە داخستنی شەقامەكە، بەڵام هیچ لایەنێكی ئیداری بەدەم داواكاری هاووڵاتییانەوە نەهاتوون، ئەمەش بێ باكی حكومەت و دەسەڵاتداران دەردەخات كە گوێ لە داواكاری خەڵكی ناگرن. شارەدێی خەلەكان لە ڕووی ئیدارییەوە سەر بە شارۆچكەی دووكانە لەپارێزگای سلێمانی لەهەرێمی كوردستان، بەشێك لە كارەبای نیشتمانی لەو شارۆچكەیە بەرهەم دەهێنرێت، بەڵام خەڵكی سنوورەكە بەدەست نەبوونی كارەباوە دەناڵێنن.
هاوڵاتی ساڵ بەساڵ نرخی بەنزین و سوتەمەنی لەهەرێم گرانتر دەبێت تا سەرەتای 2016 نرخی لیترێك بەنزین بە 500 دیناربوو واتە لەماوەی حەوت ساڵدا نزیكەی دوو هێندە زیادیكردووە، هەرچەندە لەساڵی 2019 نرخی بەنزین دابەزی بەڵام دواتر دیسان بەرزبوەوە. نەبەز عەبدولحەمید، قایمقامی قەزای ناوەندی هەولێر ڕایگەیاند: زیادبوونی خواست لەسەر غازی ماڵان هۆكاری گرانبوونی نرخەكەیەتی، هاوكات ئەو بڕەی بۆمان دەنێرن كەمە وتیشی كەم بوونی ئەو ڕێژەیە وایكردووە غازی ماڵان گران بێت. لەلایەكی دیكەوە بەهمەن قادر، وتەبێژی بەنزینخانەكانی سلێمانی سلێمانی بەهاوڵاتی وت:" لەئێستادا تەنها 25 دینار لەبەهای بەنزین بووەتەوە و نرخی لیترێك بەنزینی نۆرماڵ 900 دینارە و موحەسەن هەزار و 125 دینار و سوپەریش بووەتە 1275 دینار". جێی ئاماژەیە نرخی بەنزین لەهەرێم كاتێك بەرزدەبێتەوە هەندێك جار 100 دینار یاخود زیاتری دەچێتەسەر، بەڵام بۆ دابەزین 25 دینار دێتەخوارەوە بۆ هەر لیترێك. پێشتر كەریم عەلی، ئەندامی ئەنجومەنی پارێزگای سلێمانی( بەبڕیارێكی دادگای فیدراڵی عێراق ئەنجومەنی پارێزگاكان هەڵوەشاوەتەوە) لەلێدوانێكدا بەهاوڵاتی وتبوو: "هۆكاری یەكەم و سەرەكی گرانبوونی نرخی بەنزین قۆرغكارییە چ لەلایەن پاڵاوگەكانەوەو چ لەلایەن بازرگان و خاوەن وێستگەكانەوە، جگە لەوەی هیچ دەزگایەك لەهەرێمی كوردستاندا چاودێری نرخی بەنزین ناكات". وتیشی: "هەندێك هۆكاری تریش هەن وەك بەرزبوونەوەی بەهای دۆلارو بەهای نەوت و ئەمانە دەكەنە بیانوو بۆ ئەوەی زیاد لەپێویست نرخەكەی گران بكەن، لەكاتێكدا پاڵاوگە بۆ خۆی نەوتی خاو پەیدا دەكات و بەنرخی بازرگانی دەیفرۆشێت ئیتر حكومەت چیبكات". "پێویستە حكومەت چاودێری بكات لەڕووی كوالێتییەوەو قازانجەكەی بۆ دیاری بكات و ناكرێت بەمشێوەیە بازاڕی بۆ ئازادبێت و خۆی قازانج بۆ خۆی دیاری بكات، رۆڵی حكومەت لەم پرسەدا خراپەو بووەتە لایەنگیریش ئەگەربێتو لەڕووی نرخ و كوالێتییەوە چاودێری بكرێت نرخی بەنزین كۆنترۆڵ دەكرێت، بەڵام حكومەت مەبەستی نییە". كەریم عەلی وادەڵێت. ئەو ئەندامەی ئەنجومەنی پارێزگای سلێمانی ئەوەشی وتبوو:" چەند چارەسەرێك بۆ ئەم پرسە هەیە، حكومەتی هەرێم خۆی نەوتی خاو بداتە پاڵاوگەكان بەنرخی پاڵپشتی بدرێتە هاووڵاتیان، هەروەها رێككەوتن لەگەڵ حكومەتی عێراقی كەخاڵێكی زۆر گرنگەو كوالێتی و نرخی بەنزین رێكبخەنەوە تاهەرێمی كوردستانیش لەڕووی سوتەمەنییەوە سەقامگیربێت". كەریم عەلی ئاماژەی بەوەشكردبوو"هەروەها چاودێرییەكی چڕی پاڵاوگەكان و بازرگانەكان و خاوەن وێستگەكان بكرێت و نرخ و قازانجیان بۆ دابینبكرێت ئەوكاتە كۆنترۆڵی نرخی بەنزین دەكرێت و بەرزی و نزمی روونادات". لە هەرێمی کوردستان جگە لە بەنزینی بازرگانی، بەنزینی حکومیی هەیە کە بەشێکی حکومەتی عێراق و بەشێکی حکومەتی هەرێمی کوردستان دابینی دەکەن، بەڵام بۆ وەرگرتنی بەنزینەکە کە لیتری 750 دینارە، شۆفێران دەبێت چەند کاتژمێرێک نۆرەبگرن و لە هەموو جێگەیەکیش بەردەست نییە.
هاوڵاتی وه‌زاره‌تی كشتوكاڵ و سه‌رچاوه‌كانی ئاوی حكومه‌تی هه‌رێم ره‌تیده‌كاته‌وه، بێگه‌رد تاڵه‌بانی له‌ماوه‌ی ئه‌مساڵدا 40 گه‌شتی بۆ ده‌ره‌وه‌ی وڵات ئه‌نجامدابێت و رایده‌گه‌یه‌نێت، هه‌ركه‌س و په‌یج و گروپێك ئه‌مجۆره تۆمه‌تانه بڵاوده‌كه‌نه‌وه، ده‌بێت له‌به‌رده‌م دادگا بیسه‌لمێنن. دوای ئەوەی لە تۆڕە کۆمەڵایەتییەکان چەند بابەتێک لەسەر وەزیری کشتوکاڵ بڵاوکرایەوە کە گوایە لە یەک ساڵدا نزیکەی چل گەشتی بۆ دەرەوەی وڵات ئەنجام داوە ئەمڕۆ پێنجشەممە وەزارەتی کشتوکاڵ ڕونکردنەوەیەکی بڵاوکردەوەو دەڵێت، "به‌داخه‌وه له‌لایه‌ن هه‌ندێك په‌یج و كه‌س و گروپ، به‌مه‌به‌ستێكی ئامانجدار و ڕاسپێردراو چه‌ند هه‌واڵێكی بێ مۆراڵ و بێ بنه‌مایان بڵاوكردۆته‌وه گوایه بێگه‌رد تاڵه‌بانی وه‌زیری كشتوكاڵ و سه‌رچاوه‌كانی ئاو له‌ماوه‌ی ته‌نها ساڵێكدا 40 گه‌شتی ئه‌نجامداوه، ئه‌م ژماره‌یه نه‌ك هه‌ر راست نیه به‌ڵكو خواستێكی چه‌واشه‌كارانه‌یه، وه‌زیری كشتوكاڵ له ساڵی 2023دا ته‌نها سێ سه‌فه‌ری ئه‌نجامداوه، هه‌مو سه‌فه‌رێكی ده‌ره‌وه‌ی وڵات به ئاگاداری و ڕێككاری تایبه‌تی فه‌رمی حكومه‌تی هه‌رێم و لایه‌نی وڵاتی ڕێكخه‌ری شانده‌كان بوه". لە ڕونکردنەوەکەدا ئاماژە بۆ ئەوەشکراوە کەدەرئەنجامی ئەو سەفەرو شاندکردنانە ڕەنگدانەوەی گرنگ و کاریگەری هەبووە لەسەر بەدەستهێنانی پاڵپشتی دارایی و تەکنیکی ،وە گۆرانکاری لەکەرتی کشتوکاڵی هەرێم وەزارەتی کشتوکاڵ: ئەو سەفەرانەی کراون ئەمانەن : ①/ "یەک سەفەر بۆ وولاتی ئیمارات ، وەکو وەزیری پەیوەندیدار و یاوەری شاندی حکومەتی هەرێم لەگەڵ سەرۆکی حکومەت لە کۆپ ٢٨ ، دەربارەی گۆرانکارییەکانی کەشو هەواو هەماهەنگی بۆ پێشخستنی کەرتی کشتوکاڵ ..." ②/ "یەک سەفەر بۆ وولاتی ئیسپانیا بۆ بەشداریکردن لە پێشانگای نێودەولەتی ئەم وولاتە، کە کارکراوە بۆ یەکخستن و ئاشنایەتی و دەرفەتەکانی وەبەرهێنانی کشتوکاڵی لە نێوان وەبەرهێنەرانی کوردستانی و ئیسپانی بەفەرمی ئەنجامدراوە ،کە خۆشبەختانە لەمیانی دیدارەکان ڕەزامەندی پێشەکی وەرگیراوە بۆ پاڵپشتی ئەنجامدانی فەندێکی گەورەی پاڵپشتی وەزارەتی کشتوکاڵی حکومەتی هەرێم .." ③/ "وە لەمیانی سەفەرێکی تری بەڕێز وەزیر لەگەڵ کۆماری چیک ئەنجامەکەی ئێستا بریتیە ، لە ئەنجامدانی یاداشتنامەیەکی لێک تێگەیشتنی هاوبەش بۆ مەبەستی هەناردەکردنی بەرووبوومی کشتوکاڵی و گواستنەوەی ئەزموونی ئەم وولاتە لەبوارەکانی ئاژەڵداری و کشتوکاڵی و ئاودێری ..." وه‌زاره‌تی كشتوكاڵ و سه‌رچاوه‌كانی ئاو ده‌شڵێت،"به هه‌مو شێوه‌یه‌ك ئه‌م تۆمه‌تانه ڕه‌تده‌كه‌ینه‌وه كه هیچ به‌هایه‌كیان نیه، له‌پای خزمه‌ت و به‌ره‌وپێشچونه‌كانی كه‌رتی كشتوكاڵی هه‌رێم و خزمه‌تی جوتیاران، لێره‌وه به‌فه‌رمی ڕایده‌گه‌یه‌نین كه هه‌ركه‌س و په‌یج و گروپ و لایه‌نێك كه ئه‌مجۆره چه‌واشه‌كاری و بابه‌تانه بڵاوده‌كاته‌وه، ده‌بێت له‌به‌رده‌م دادگا بیسه‌لمێنێت بۆ دادگا و راییگشتی، بۆ ئه‌م مه‌به‌سته به‌رێوه‌به‌رایه‌تی كاروباری یاسایی وه‌زاره‌تمان ڕاده‌سپێرین بۆ ئه‌نجامدانی ڕێككاری پێویستی كارگێری و یاسایی".
.jpg)
هاوڵاتی: شوان بەدری لە دوای تیرۆر کردنی رەزا موسەوی بەرپرسی پەیوەندی سەربازی نێوان ئێران و سوریا ، هەرەشەکانی ئێران بۆ تۆڵەکردنەوە و بەردەوامی جەنگ لە غەزە و ئەگەری پێکدادنی سەربازی نێوان ئیسرائیل و ئێران زیادیكردووە، هاوڵاتی لەم راپۆرتەدا توانا و هێزی سەربازی ئەو دوو ووڵاتە دەخاتە ڕوو. پۆلێن بەندی جیهانی; بە پێی پۆلێن بەندییە جیهانییەکان هێزە سەربازییەکانی هەردوو وڵات لە یەکەوە نزیکن و هەردوو وڵات لە ڕیزبەندی 17 و 18 ی بەهێزترین هێزە سەربازییەکانی جیهانن. هەر بە پێی پێگەی گڵۆباڵ فایەر پاوەری ئەمریکی هێزە سەربازییەکانی ئەو دوو وڵاتە لە ڕۆژهەڵاتی نەوەراست بە پلەی سێیەم و چوارەم دێن بە دوای یەکدا. بودجەی سەربازی لە رووی بودجەی سەربازییەوە ئێران لە ریزبەندی چلەمین ووڵاتانی جیهانە. بودجەی ساڵانەکەی بە پێنج ملیار و نیو دۆلار مەزەندە دەکرێت. ئیسرائیلیش بە بودجەی 24ملیار و سێسەد ملیۆن دۆلار لە ریزبەندی حەڤدەیەمی ووڵاتاندایە لە رووی بودجەی سەربازییەوە. هێزی مرۆیی هێزە سەربازییەکانی ئێران بە یەک ملیۆن و پێنجسەد هەزار سەرباز مەزەندە دەکرێت ، بەم جۆرە، 515 هەزار سەرباز، 350 هەزار سەربازی یەدەک،90 هەزار کەسی نیمچە سەربازی. هێزە سەربازییەکانی ئیسرائیلیش بە 646 هەزار کەس مەزەندە دەکرێت بەم جۆرە، 163 هەزار سەرباز،465 هەزار سەربازی یەدەک، هەشت هەزار کەسی نیمچە سەربازی. هێزی ئاسمانی ئێران خاوەنی 541 فرۆکەی جەنگییە و لە ریزبەندی 21 ی جیهانییە ، ئیسرائیلیش بە خاوەندارێتی 601 فرۆکەی جەنگی لە ریزبەندی 18 ی جیهانییە. هێزی ووشکانی هێزە ووشکانییەکانی ئێران 4071 تانك و 69 هەزار ئۆتۆمبێلی سەربازی و 580 دوورهاوێژ و 2050 تۆپی دوورهاوێژ و 1085 ڕاجیمەی مووشەکی لە خۆ دەگرێت، لە بەرابەریشدا ئیسرائیل خاوەنی 2200 تانك و 56 هەزار ئۆتۆمبێلی سەربازی و 650 دوورهاوێژ و 300 تۆپی دوورهاوێژ و300 راجیمەی مووشەکییە. هێزی دەریایی هێزە دەریاییەکانی ئێران لە 101 یەکەی دەریایی پێک دێت، بەم جۆرە حەوت پاپۆری جەنگی ،سێ کۆرڤیتی دەریایی ، 19 ژێردەریایی و چەند مین شکێنێکە بەم جۆرە لە ریزبەندی 32 ی جیهانییە. هەرچی ئیسرائیلیشە بە حەوت کۆرڤیت و پێنج ژێردەریایی و چەند پاپۆرێکی چاودێری و 67 یەکەی دەریایی لە ریزبەندی چلەمی جیهانییە. هێزی ئەتۆمی ئێران خاوەنی هیچ جۆرە بۆمبێکی ئەتۆمی نییە ، بەڵام ئیسرائیل هەرچەندە ئاشکرای نەکردووە بەڵام بە پێی چاودێران خاوەنی دەیان کڵاوەی ئەتۆمی هەجۆرە. فرۆکەی بێفرکەوان هەردوو ووڵات خاوەنی ژمارەیەکی بەرچاو فرۆکەی بێفرۆکەوانن ، هەندێک لە فرۆکە ئێرانییەکان وەک شاهیدی یەک رووسیا لە جەنگی دژ بە ئۆکرانیا بەکاری هێناون .
هاوڵاتی تەندروستی ڕۆژئاوا ئەمڕۆ پێنجشەممە لەبارەی هێرشەکانی ئەم چەند ڕۆژەی تورکیا ڕاگەیەندراوێکی بڵاوکردەوەو دەڵێت، پەرەسەندنی ئۆپراسیۆنی نوێی سەربازی تورکیا لە ماوەی دوو ڕۆژی ڕابردوودا تەواوی ناوچەکانی ئیدارەی خۆسەری لەخۆگرتبوو جگە لە شەهیدبونی هاوڵاتی مەدەنی زیانی بە چەندین نەخۆشخانەو و دام و دەزگای حکومی گەیاندووە و " بۆردومانکردنیان بە ئەنقەست بوو". سەبارەت بە زیانەکانی ئەو بۆردومانە تەندروستی ڕۆژئاوا ڕایگەیاند، "دامودەزگاکانی سەر بە کەرتی تەندروستی لە بۆردومانی تورکیا ڕزگار نەبوون و لەناوچوونی تەواوی وێستگەی ئۆکسجینی ناوەندی و سەنتەری شۆردنی گورچیلە بووە هۆی ئەوەی کە بە تەواوی لە خزمەتگوزاری دەربچێت، ئەو وێستگەیە بوو کە گازی ژیانی (ئۆکسجین)ی بۆ دەیان کەسی تایبەت و گشتی دابین دەکرد نەخۆشخانەکان و زۆرێک لە بنکە تەندروستییەکان. جگە لە زیانێکی گەورە بە سەنتەری شۆردنی گورچیلە، تاکە سەنتەرە لە ناوچەکەدا، کە خزمەتگوزاری پێشکەش بە نزیکەی ١٠٠ نەخۆش دەکات بە ڕێژەی ٢٥٠ دانیشتن لە هەفتەیەکدا". لە ڕاگەیەندراوەکەدا سەبارەت بە شاری کۆبانی تەندروستی ڕۆژئاوا، وێرانبوونی تەواوەتی یەکێک لە بنکە تەندروستییە سەرەکییەکانی ئەو شارەی ڕاگەیاند و دەڵێت بووەتە هۆی وەستاندنی بەردەوامی پێشکەشکردنی خزمەتگوزاری تەندروستی بۆ نزیکەی 400 نەخۆش کە ڕۆژانە سوودمەند بوون لە خزمەتگوزارییەکانی ئەو سەنتەرە. دەقی بەیاننامەکە: بەیاننامەی ڕای گشتی دەستەی تەندروستی باکوور و ڕۆژهەڵاتی سوریا .... وەک هەمیشە کاتێک وادەی هەر شایستەیەکی هەڵبژاردن لە تورکیا نزیک دەبێتەوە، حکومەتی پارتی داد و گەشەپێدان پەنا دەباتە بەر پەرەسەندنی سەربازی لە دەرەوەی سنوورەکانی، بۆ دەرچوون لە قەیرانە ناوخۆییەکان، بۆ ئەوەی دەنگدەرانی تورکیا سەرقاڵ بکات، بەرەو سندوقەکانی دەنگدان بیانبات، بە پاڵنەری... وەهم لە ئاسایشی نیشتمانی، و فشار و شەرمەزارکردنی ئۆپۆزسیۆن. لەبەر ڕۆشنایی ئەو هەلومەرجە ئاڵۆزەی لە هەرێمی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست ڕوودەدات، و نزیکەی سێ مانگ ماوە بۆ هەڵبژاردنی شارەوانییەکانی داهاتوو، کە لەرێگەیەوە پارتی دەسەڵاتدار و سەرۆک کۆماری تورکیا ئەردۆغان چاویان لە وەرگرتنەوەی گەورەترین شارەوانییەکانە بۆ ئەوەی کۆنترۆڵی خۆی بەسەر جومگەکانی… دەوڵەت بکات، دوای قۆرخکردنی سەرۆکایەتی و پەرلەمان لە هەڵبژاردنەکانی مانگی ئایاری ڕابردوودا، حکومەتی تورکیا پەنای بۆ پەرەسەندنی سەربازی برد بۆ ئەوەی داهاتەکانی لە سندوقەکانی دەنگدانی شارەوانییەکان بە بیانووی ئاسایشی نیشتمانی خەرج بکات، کە هێشتا ڕەهەند و سنوورەکانی نەزانراوە. پەرەسەندنی ئۆپراسیۆنی نوێی سەربازی تورکیا لە ماوەی دوو ڕۆژی ڕابردوودا تەواوی ناوچەکانی ئیدارەی خۆسەری لەخۆگرتبوو، کە لە دێریک، تەربەسبەی، قامیشلۆ، و عامودا دەست پێدەکات تا کۆبانی و گوندەکانی لادێکانی مەنبەج. وەک دەرئەنجامی سەرەتایی دەستدرێژی نوێی تورکیا بووە هۆی گیانلەدەستدانی نۆ هاوڵاتی مەدەنی و برینداربوونی دەیان کەسی دیکە. ئەنقەرە سیناریۆی دەستدرێژیی پێشووی سێ مانگ لەمەوبەر دووبارە کردەوە و ژێرخانی مەدەنی و دامەزراوە خزمەتگوزارییەکان و دامەزراوە گشتییەکان و دامەزراوە گرنگەکان و تەنانەت دامەزراوە تایبەتەکان و وۆرکشۆپەکانی کردە ئامانج، جگە لەوەش دامودەزگاکانی سەر بە کەرتی تەندروستی لە بۆردومانی تورکیا ڕزگار نەبوون، نەیان هێشت ئەم دامەزراوانە خزمەتگوزارییەکانیان پێشکەش بە هەموو هاوڵاتیان بکەن، و پارێزبەندی یاسایی دەیانگرێتەوە وەک لەنێو ئەو شتە مەدەنیانەی کە دەبێت بێلایەن بکرێن لە کردەوە سەربازییەکان، بۆ ڕوونکردنەوە، لە ئەنجامی ئەو بۆردومانەدا کە پێشتر باسمان کرد، لەناوچوونی تەواوی وێستگەی ئۆکسجینی ناوەندی و سەنتەری شۆردنی گورچیلە بووە هۆی ئەوەی کە بە تەواوی لە خزمەتگوزاری دەربچێت، ئەو وێستگەیە بوو کە گازی ژیانی (ئۆکسجین)ی بۆ دەیان کەسی تایبەت و گشتی دابین دەکرد نەخۆشخانەکان و زۆرێک لە بنکە تەندروستییەکان. جگە لە زیانێکی گەورە بە سەنتەری شۆردنی گورچیلە، تاکە سەنتەرە لە ناوچەکەدا، کە خزمەتگوزاری پێشکەش بە نزیکەی ١٠٠ نەخۆش دەکات بە ڕێژەی ٢٥٠ دانیشتن لە هەفتەیەکدا. ئەمەش دەگەڕێتەوە بۆ زیانگەیاندن بە بەشە گرنگەکانی ئەم سەنتەرە، وەک وێستگەی شوشتگەی کەل و پەل، کە بووە هۆی وەستاندنی کارکردنی هەموو ئامێرەکانی جل شۆردن، بەمەش ژیانی ئەو نەخۆشانە بەرەو مەترسییەکی زۆر دەبات. سەبارەت بە شاری کۆبانی، وێرانبوونی تەواوەتی یەکێک لە بنکە تەندروستییە سەرەکییەکانی بووە هۆی وەستاندنی بەردەوامی پێشکەشکردنی خزمەتگوزاری تەندروستی بۆ نزیکەی 400 نەخۆش ڕۆژانە کە سوودمەند بوون لە خزمەتگوزارییەکانی ئەو سەنتەرە، ئەمە جگە لەوەی کە ئەمبولانسانەی ئێستا لە دەرەوە بوون لە کارکردن دەرچوونە ئەنقەرە کە شانازی بە گەشەسەندنی پیشەسازی سەربازی و خاوەندارێتی چەک و تەکنیکی بەرزەوە دەکات، نەیدەتوانی لە ئەنجامی هەڵەیەکدا هەموو ئەم ئامانجە مەدەنیانە بکاتە ئامانج، بەڵکو لە چوارچێوەی دارای و مەرامی سیاسی نێو هەڵبژاردنەکانی شارەوانی بە مەبەست ئامانجی هێرش و لەشکرکێشێ پێکهێناوە ، بۆیە... بۆردومانکردنیان بە ئەنقەست بوو. بێدەنگی و پشتگوێخستنی نێودەوڵەتی، بە جۆرێکی دیکە فاکتەری هاندەرە بۆ ئەوەی حکومەتی ئەنقەرە بەردەوام بێت لە سیاسەتی شەڕانگێزی خۆی بەرامبەر بە گەلانی باکور و ڕۆژهەڵاتی سوریا، کە لە ئەنجامی ئەو گەمارۆیەی بەسەریاندا سەپێنراوە، تووشی بارودۆخی ژیانی سەخت دەبن، هەروەها بەهۆی ئەنجامە کارەساتبارەکانی خودی دەستدرێژی تورکیا، و لەناوبردنی زۆرێک لە دامەزراوە گرنگەکان و دامەزراوە گشتیەکان، بە تایبەت لەگەڵ چوونە ناو زستان. یاسا نێودەوڵەتییەکان بە تایبەتی شتە مەدەنییەکانی لە شەڕی چەکداری و بە ئامانجکردنی سەربازی پاراستووە، وەک پەیماننامەی چوارەمی جنێڤی ساڵی ١٩٤٩، یاسای نەریتی مرۆیی نێودەوڵەتی، هەروەها یاسای نێودەوڵەتی هه موو موڵک و دامه زراوه خزمه تگوزارییه کانی له چوارچێوه ی پاراستنی به ڕزکراوه وه دیاری کردووه و هه موو ئه مانه لەکاتی شەڕ و ململانێ چه کدارییه کانیش له خۆ ده گرێت، ئه وه ی ئیرۆنی ئه وه یه که ئه وه ی ئه مڕۆ ڕووده دات دۆخێکی ململانێی چه کداری نییه که ئاڵوگۆڕی تێدا بێت ئاگر لە نێوان دوو لایەندا، بەڵکو دەستدرێژییەکی بەربەری ئاشکرایە کە لەلایەن لایەنێکەوە دەستیپێکردووە. مادەی هەشت/٨/ لە پەیڕەوی ناوخۆی ڕۆمای دادگای تاوانی نێودەوڵەتی ساڵی ١٩٩٨ بە تاوانی جەنگ دادەنرێت، واتە بە ئەنقەست و ڕاستەوخۆی کەلوپەلی مەدەنی، لەوانەش نەخۆشخانەکان. وە ئەو شوێنانەی کە نەخۆش و برینداری تێدایە، وە هیچ بەڵگەیەک نییە کە ئامانجی سەربازی بن. ئەنجوومەنی تەندروستی له باکور و ڕۆژهەڵاتی سوریا، له کاتێکدا ئیدانەکردنی ده ستدرێژی تورکیا و بۆردومانکردنی دامه زراوه ته ندروستی و خزمه تگوزاریه کانی به ڕهه مهێنان نوێ ده کاته وه ، داوا له کۆمه ڵگه ی نێوده وڵه تی، له گه ڵ دامه زراوه کانی مافی مرۆڤ و ته ندروستی ده کات، هه ڵوێستێکی ڕوون هه بێت لەبارەی دەستدرێژی تورکیا، ئێمه لە ئەنجوومەنی ته ندروستی له باکور و ڕۆژهه ڵاتی سوریا، دامه زراوه و تاکه کان، بەردە وامبوونی ڕێگای چارەسەری سیاسی ئاشتیانه و دیموکراسی دووپات ده که ینه وه ، پێمان وایه تاقه پڕۆژه یه که زامنی یه کگرتوویی هه موو سوورییه کان ده کات، سەرەڕای هەموو بارودۆخە سەختەکان، ئەوانەی بەدلەی سپی لەبەر دەکەن لە دامودەزگاکانی کەرتی تەندروستیدا بە دڵسۆزی و ئەمەک دەمێننەوە بۆ کارەکەیان و ماناکانی ڕەنگی سپی و واتاکانی، کە هێمای ئاشتی و خۆشەویستی و هاوسەنگین. شکۆی ئەبەدی و لێخۆشبوون بۆ شەهیدە ڕاستگۆکانمان و سەرکردە ئەخلاقییەکانمان و چاکبوونەوەی خێرا بۆ بریندارەکانمان بژی سوریایەکی یەکگرتوو، دیموکراسی، فرەیی، لامەرکەزی بۆ هەموو خەڵکی بەشەرەف ڕەقە ١٢/٢٨/٢٠٢٣ دەسەڵاتی تەندروستی لە باکور و ڕۆژهەڵاتی سوریا
هاوڵاتی نەوەیەکی شێخ سەعیدی پیران لەلایەن تورکیاوە لە پارێزگای ئەرزڕوم دەستگیرکرا و دواتر بە مەرجی ئەوە ئازادکرا کە ھەموو ڕۆژێک ئاڵای تورکیا لە تۆڕە کۆمەڵایەتییەکانیدا بڵاوبکاتەوە. روشەن فورات نەوەی شێخ سەعیدی پیران دوێنێ سێشەممە 26ـی کانونی یەکەمی 2023، لە شارۆچکەی خنس سەر بە پارێزگای ئەرزەڕۆم، لەسەر چەند پۆستێکی لە تۆڕی کۆمەڵایەتی فەیسبووک لە ساڵانی 2015 و 2016دا، دەستبەسەرکرا. روشەن فورات ساڵی 2016 لە سۆشیال میدیا وێنەی ئاڵای کوردستان و کۆنگرەی هەدەپەی بڵاوکردبووەوە، کە وێنەی عەبدوڵڵا ئۆجەلانیش دەرکەوتبوو، نەوەکەی شێخ سەعیدی پیران بە پاساوی "بانگەشەکردن بۆ پەکەکە" بردرایە بەڕێوەبەرایەتی ئاسایشی خنس و دوای وەرگرتنی گوتەکانی رەوانەی دادگا کرا، و دوای ئەوەی لێدوانی لێ وەرگیرا، بە دوو مەرج ئازادکرا. مەرجەکانیش ئەوەیە کە ھەفتەی سێ ڕۆژ ئیمزا بۆ پۆلیسی تورکیا بکات و ھەموو ڕۆژێکیش ئاڵای تورکیا لە تۆڕە کۆمەڵایەتییەکانیدا بڵاوبکاتەوە. دادگا لە بڕیارەکەیدا نووسیویەتی، "پێویستە تۆمەتبار هەموو رۆژێک لە کاتی پێداچوونەوەی دادوەریدا ئاڵای تورکیا لە هەژمارەکانی سۆشیاڵ میدیا بڵاوبکاتەوە. ئەگەر هاوبەشی نەبێت، جارێکی دیکە بڕیاری دەستگیرکردنی لەبەرچاو دەگیرێت بەهۆی پێشێلکردنی مەرجەکانی کۆنترۆڵی دادوەری".
هاوڵاتی لە رووداوێکی تەقەکردندا نیوەڕۆی ئەمڕۆ لە کەرکووک پۆلیسێکی چالاکییە مەدەنییەکان کوژران و دو كه‌سی دیكه‌ش برینداربون كه یه‌كێكیان ژن بوه و برینه‌كه‌ی سه‌خت بوه. ئەمڕۆ پێنجشەممە ، دوو پۆلیس لە ناو بازاڕی لەنگەی کەرکوک لەلایەن کەسێکی نەناسراوەوە بەر دەستدرێژی گولە کەوتوون و یەکێکیان راستەوخۆ گیانی لەدەستداوە هاوکات ئەو پۆلیسەی کوژراوە پۆلیسی چالاکییە مەدەنییەکان بووەو و پۆلیسەکەی دیکە برینداربووە و رەوانەی نەخۆشخانە کراوە و لە هەمان کاتدا ژنێکیش بەهۆی ئەو رووداوی تەقەکردنەوە گولەی بەرکەوتووە و بریندار بووە و ئەویش گەیەنراوەتە نەخۆشخانە. بەڕێوەبەری پۆلیسی کەرکووکیش ڕایگەیاند لێکۆڵینەوە دەکەن بۆ ئەوەی بزانن هۆکاری تاوانەکە چییە و، "دوای ئەوە، خۆمان ئاگادارتان دەکەینەوە." لەبارەی دۆخی بریندارەکانیش، رایگەیاند "لەخوا بەزیاد بێت دۆخی زۆر باشە." به‌ڤیدیۆ..ساتی كوشتنی پۆلیسه‌كه‌ی ئه‌مڕۆی كه‌ركوك:
هاوڵاتی تورکیا بەردەوامە لە هێرشەکانی بۆ سەر باکوور و ڕۆژهەڵاتی سوریا. لە هێرشەکانی 48 کاتژمێری ڕابردوو بۆ سەر شاری قامیشلۆی سەر بە کانتۆنی جەزیرە، ٩ هاووڵاتی شەهید بوون و لە کانتۆنی فورات لە کۆبانێ ٢ هاووڵاتی بریندار بوون. بەرەبەیانی ٢٥ی کانوونی دووەم، بۆردومانەکان لە کۆبانێ دەستی پێکرد، پاشان لە قامیشلۆوە. لە درەنگانی شەوی هەمان ڕۆژدا بۆردومانەکە وەستا. بەڵام تورکیا پاشنیوەڕۆی دوێنێ جارێکی دیکە دەستی بە بۆردومان کرد. لە یەکەم ڕۆژی هێرشەکاندا ٢٥ شوێن و ناوەندی ستراتیژی و خزمەتگوزاری و بازرگانی بە فڕۆکەی بێفڕۆکەوانی چەکدار بۆردومان کران. لە ڕۆژی دووەمدا دەیان خاڵی پشکنین لە نێویاندا ٢٢ ناوەندی خزمەتگوزاری بۆردومان کران. بەگشتی ٥١ جار هێرش روویداوە ئاماری هێرشەکان لە ماوەی ٤٨ کاتژمێردا بەم شێوەیەی خوارەوەیە: فڕۆکەی بێ فرۆکەوانی بە چەکی دەوڵەتی داگیرکەری تورکیا ئەم ناوچەیەیان بۆردومان کرد: گەراجی ئۆتۆمبێل و کۆمپانیایەک لە کۆبانێ کارگەیەک لە گەڕەکی ئەلایە لە قامیشلۆ، ناوەندێکی بیناسازی لە پشتێنی باکووری شاری قامیشلۆ. چاپخانەی سیماڤ لە پشتێنەی لە ڕۆژهەڵاتی قامیشلۆ. لە هەمان کاتدا کارگەی زەیتونی رۆهلات لە قەزای عامود بۆردومان کرا. کارگەیەکی جەزیرە لە گەڕەکی مەیسەلون لە قامیشلۆ. 2 ناوەندی دروێنە لە گەڕەکی مەیسەلونی قامیشلۆ. هۆڵێکی ئاهەنگی هاوسەرگیری لە قەزای عامود. گەڕەکەکانی شاری کۆبانێ و نەخۆشخانەی مشتەنور. ئاش و کۆگای پەمبوو لە گوندی ئوم ئەلفورسان لە ڕۆژهەڵاتی قامیشلۆ. ناوەندی بیناسازی لە گەڕەکی ئەنتەریە لە قامیشلۆ. وێستگەی بەنزینی بۆتان و وێستگەی "جووتیاران". تاکە کارگەی ئۆکسجین لە قامیشلۆ. خانوو لە گەڕەکەکانی ڕۆژئاوای کۆبانێ و دەوروبەری کۆبانێ. کۆگاو و مریشکخانەی کۆبانێ-حەلەب. کۆمپانیای خواردنەوەی ئەل نەبیل لە قامیشلۆ. ناوچەی تەنیشت بارەگای کۆمپانیای ئەل نەبیل لە قامیشلۆ. ئاشخانەی دانەوێڵەی بنەماڵەی بەرەکات لە قامیشلۆ. خاڵێکی پشکنینی هێزەکانی ئاسایشی ناوخۆ لە قامیشلۆ. کۆمپانیایەکی بیناسازی لە ڕۆژئاوای قامیشلۆ. 7 خاڵی پشکنینی هێزەکانی ئاسایشی ناوخۆ لە ڕۆژهەڵات و ڕۆژئاوا و باشووری کۆبانێ. دەوروبەری کۆگاکانی دانەوێڵە لە گوندی گیرێ زیادە کولی (توبیە)، خاڵی پشکنینی ڕۆژئاوای ناحیەی گرکێ لەگێ لە کانتۆنی جەزیرە. کارگەی ساوەر لە باشووری قامیشلۆ. بازگەی نیئمەتلی لەسەر ڕێگای قامیشلۆ- ترباسپی. 2 کۆگای جل و بەرگ و سۆپا لە گەڕەکی ئەلایە لە ڕۆژهەڵاتی قامیشلۆ کە 300 مەتر لە زیندانی ئەلایە دوورە کە زیندانیانی داعشی تێدایە 2 بازگە لە ڕۆژهەڵات و باشووری قەزای عامودا. گوندی تاویلێ لە بەشی ڕۆژئاوای ناحیەی تیل تەمیر سەر بە شاری حەسەک لە کانتۆنی جەزیرە. 2 خانووی هاووڵاتیان حاکم حاج بەکر و ئەشرەف ئەلکیا لە ناحیەی دربێسی سەر بە شاری حەسەکە. ئەو شوێن و ناوەندانەی باس کران چەندین جار بۆردومان کران. هاوکات لە هێرشەکانی ڕۆژی دووەمدا هیچ زیانێکی گیانی نەبووە و نوێترین ئامار ژمارەی شەهیدەکان بوون بە ٩ ئەمڕۆ یەکێک لە بریندارەکان بەهۆی سەختی برینەوە گیانی لەدەستدا. ژمارەی گشتی بریندارەکان بە گوێرەی ئامارە نافەرمییەکان ٢٨ بریندار بەنزیکەی خەمڵێنراوە، زەرەری ماددیش بە ٢٠هەزار دۆلار لە ٤٨ کاتژمێردا هەژمارکراوە.
هاوڵاتی فەرماندەیی گشتی هێزەکانی ئاسایشی ناوخۆ - باکور و ڕۆژهەڵاتی سوریا لە کۆنگرەیەکی ڕۆژنامەوانیدا هێرشەکانی تورکیای بۆ سەر ڕۆژئاوای کوردستان بە تاوانی جەنگ ناساند و ڕایگەیاند تورکیا ژێرخانی ئابوری تەواوی ناوچەکەی کردۆتە ئامانج و دەڵێت ئەم بەئامانجکردنە هەوڵێکی ڕوونە بۆ بڵاوکردنەوەی پشێوی لە سەرانسەری ناوچەکانماندا. وەک لە ڕاگەیەندراوەکەدا هاتووە، لەچوارچێوەی پەرەسەندن و هێرشە یەک لە دوایەکەکانی تورکیادا تەنها لە ڕۆژی سێشەممەدا 26ی کانونی یەکەم، 4 خاڵی پشکنینی هێزەکانی ئاسایشی ناوخۆ لە دەروازە سەرەکییەکانی شاری قامیشلۆ، 6 خاڵی پشکنین لە دەروازەکانی ڕێگاوبانەکانی شاری قامیشلۆ کراونەتە ئامانج هاوکات هێرشکراوەتە سەرکۆبانی و لادێکانی. هاوکات لەگەڵ سەرکۆنەکردنی هێرشەکانی تورکیادا ئەوەشڕونکراوەتەوە کە ئەم بەئامانجکردنە هەوڵێکی ڕوونە بۆ بڵاوکردنەوەی پشێوی لە سەرانسەری ناوچەکەدا. دەقی ڕاگەیەندراوەکەی فەرماندەیی گشتی هێزەکانی ئاسایشی ناوخۆ - باکور و ڕۆژهەڵاتی سوریا: لە 23ی کانونی یەکەمدا داگیرکاری تورکیا لە ڕێگەی فڕۆکەی بێفڕۆکەوانەوە هێرشەکانی بۆ سەر هەموو ناوچەکانی باکور و ڕۆژهەڵاتی سوریا دەستیپێکرد، ژێرخانی، دامەزراوە خزمەتگوزارییەکان، نەخۆشخانەکان، دامەزراوە تەندروستییەکان، کارگە و تاقیگەکانی کردە ئامانج، کە ژمارەیەک شەهید و برینداری مەدەنیی لێکەوتەوە. ئەم هێرشە بەربەرییانە بەپێی یاسا و نۆرمە نێودەوڵەتییەکان دەگەنە تاوانی جەنگ. لەچوارچێوەی پەرەسەندن و هێرشە یەک لە دوایەکەکانی، داگیرکاری تورکیا، ڕۆژی سێشەممە 26ی کانونی یەکەم، 4 خاڵی پشکنینی هێزەکانمان لە دەروازە سەرەکییەکانی شاری قامیشلۆ، 6 خاڵی پشکنین لە دەروازەکانی ڕێگاوبانەکانی شاری قامیشلۆ، کردە ئامانج ولەکۆبانی و لادێکانی، و بازگەیەکی هێزەکانمان زیاتر لە ٢ جار کرایە ئامانج و لەسەر ڕێگایەکی سەرەکی کە بەرەو شارۆچکەی عامودا دەڕوات هەم لە دەروازەی دەرچوون و هەم لە دەروازەی دەربازبوون بنکەی پشکنین کرانە ئامانج . ئەم هێرشانە بووە هۆی برینداربوونی سێ ئەندامی هێزەکانمان بە برینداری جۆراوجۆر و زیانێکی ماددی بەرچاو بە بازگەکان. ئەم بەئامانجکردنە هەوڵێکی ڕوونە بۆ بڵاوکردنەوەی پشێوی لە سەرانسەری ناوچەکانماندا، چونکە هێزەکانمان بەرپرسیارن لە ئاسایش و پاراستنی ئەندامانی کۆمەڵگا و گەیشتن بە سەقامگیری و ڕێگریکردن لە هەموو جۆرە تاوانێک، هەروەها بەرپرسیارن لە ڕووبەڕووبوونەوەی هەموو بەکرێگیراوان کە هەوڵی بڵاوکردنەوەی ئاژاوە و ململانێ دەدەن. ئەم بەئامانجگرتنی خاڵە پشکنینەکانی هێزەکانمان تەنها بۆ کردنەوەی ڕێگایە بۆ ئەوەی شانە خەوتووەکانی تیرۆریستان و گروپە تاوانکارەکان بە ئاسانی بجوڵێن و ئاژاوە بڵاوبکەنەوە لەم ڕۆژانەی جەژنی نوێڵ و سەری ساڵدا. گەلەکەمان دڵنیا دەکەینەوە کە پابەند دەبین بەو بەڵێنەی کە پێمان دابوو گیانمان بەخت بکەین بۆ پاراستنیان و بەرقەرارکردنی ئاسایش و سەقامگیری لە ناوچەکانماندا، ئەم هێرشە بەربەرییانە ئیرادە و باوڕمان ناشکێنن و ئەرکی خۆمان زیاتر لە پێشوو پێکدێنین و هەرگیز بۆ پاراستنی گەلەکەمان دوودڵی ژیان ناکەین __________ فەرماندەیی گشتی هێزەکانی ئاسایشی ناوخۆ - باکور و ڕۆژهەڵاتی سوریا ٢٧-١٢-٢٠٢٣
هاوڵاتی سەرچاوەیەکی باڵا لە کۆمیسیۆنی ھەڵبژاردنەکانی عێراق بە میدیای یەکێتی راگەیاندوە، کۆمیسیۆنەکەیان ناتوانێت لە کاتی خۆیدا ھەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان ئەنجام بدات، بەو ھۆکارەش ھەڵبژاردنەکە بۆ کاتێکی تر دوادەخرێت. دادگای باڵای فیدراڵی عێراق ئەمڕۆ جارێكیتر دانیشتنەكەی لەبارەی یاسای هەڵبژاردنی هەرێمی كوردستانەوە دواخست بۆ رۆژی 21ی كانونی دووەمی 2024 ئەو كاتیش بڕیار نادات چونكە تا ئێستا كۆتایی نەهێناوە بە دادبینی، واتا ئەگەر لە دانیشتنی رۆژی 21ی كانونی دووەمی 2024 دادبینی كۆتایی پێبهێنێت لە كۆبوونەوەی دواتریدا بڕیار دەدات. کۆمسیۆنی باڵای ھەڵبژاردنەکانی عێراق کە ئەرکی بەڕێوەبردنی ھەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستانی لە ئەستۆ گرتووە، سەرچاوەیەکی باڵایان بۆ میدیای یەکێتی ئاشکرای کردوە، بڕیارەکەی ئەمڕۆی دادگای فیدراڵی، ھێندەی تر ئامادەکارییەکانی کۆمیسیۆنی قورس تر کرد و بە دووریشی دەزانێت بەو ماوە کەمەی لە بەردەمیاندا ماوە، ئامادەکارییەکان تەواو بکات بۆ ئەنجامدانی پڕۆسەکە لە کاتی خۆیدا، بەو ھۆکارەش ھەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان دوادەکەوێت. یەكێتیی نیشتمانی كوردستان لەرێگەی (زیاد جەبار) سەرۆكی فراكسیۆنی حزبەكەی لە خولی پێنجەمی پەرلەمانی كوردستان (ئێستا بەرپرسی مەڵبەندی یەكێتییە لە سلێمانی) سكاڵای لەسەر (5) ماددەی یاسای هەڵبژاردنەكان تۆماركردوە. لە سکاڵایەدا، سکاڵاکار داوای کرد دادگای فیدڕاڵی ماددەکانی ١ و ٩ و ١٥ و ٢٢ و ٣٦ لە یاسای ھەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان بە نادەستوری دابنێت کە پەیوەندیدارن بە کورسی کۆتاکان و دانانی ھەرێم بە یەک بازنەی ھەڵبژاردن. هاوکات بەپێی زانیاریەكانی هاوڵاتی لەدانیشتنەكەی دادگای فیدراڵیدا پارێزگای هەڵەبجە وەك بازنەی چوارەم بۆ هەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستان دیاریكراوەو دادگاش داوای لە كۆمسیۆنی باڵای هەڵبژاردنەكان كردوە تا 21ی مانگی داهاتوو بەنوسراوێك ژمارەی دانیشتوانی پارێزگای هەڵەبجەو چۆنیەتی دابەشكردنی كورسی پێكهاتەكان بەسەر پارێزگاكانی هەرێمدا دیاری بكات. سەرچاوەیەكیش لەكۆمیسۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەكانی عیراق بە هاوڵاتی وت: كۆمسیۆنی هەڵبژاردنەكان لەبارەی دابەشكردنی كورسی پێكهاتەكان زیاتر لە 20 رۆژە بەنوسراوی فەرمی وەڵامی دادگای فیدراڵی داوەتەوە. سەرچاوەكە وتیشی كۆمسیۆن لەنزیكترین كاتدا داتای تۆماری دەنگدەرانی هەڵەبجە رەوانەی دادگای فیدراڵی دەكات.
.jpg)
هاوڵاتی لە رێگەی فڕۆکەی بێ فڕۆکەوانەوە هێرشی ئاسمانی کرایە سەر فڕۆکەخانەی هەولێر، بەڵام فڕۆکەکە ئامانجی نەپێکاوە و کەوتوەتە خوارەوە. گروپێکی چەکداری سەر بە "المقاومة الاسلامیة فی العراق" لە راگەیەنراوێکدا بڵاویکردەوە، لە رێگەی فڕۆکەی بێ فڕۆکەوانەوە هێرشیان کردوەتە سەر بنکەی هێزە ئەمریکییەکان لە فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتی هەولێر. بە گوێرەی زانیارییەکان درۆنەکە بەرەو فڕۆکەخانەی هەولێر ئاراستە کراوە، بەڵام بەرلەوەی بگاتە ئامانجەکەی لە نزیک گوندی ئاشۆکان، لە باکووری فڕۆکەخانەی هەولێر کەوتووەتە خوارەوە. ئەمەش لەکاتێکدایە رۆژی (25)ی ئەم مانگەش جارێکی تر هەمان گروپ لەرێگەی فڕۆکەی بێ فڕۆکەوانەوە هێرشیان کردە سەر بنکەی هێزەکانی هاوپەیمانان لە فڕۆکەخانەی هەولێر و بەهۆیەوە ژمارەیەک سەرباز برینداربون.
هاوڵاتی دادگای فیدراڵی تاوتوێكردنی سكاڵایەكی تایبەت بەهەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستان دواخست و داوای لەكۆمسیۆن كرد ژمارەی دەنگدەرانی پارێزگای هەڵەبجەو چۆنیەتی دابەشكردنی كورسی پێكهاتەكان بەسەر پارێزگاكانی هەرێم بۆ دادگا دیاری بكات. دادگای فیدڕاڵی ئەمڕۆ 27-12-2023 بۆ بڕیاردان لەسەر سكاڵایەك كۆبوویەوە كە دژی یاسای هەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستان تۆماركراوە، بەڵام لەكۆبوونەوەكەدا بڕیاردانی بۆ 21-1-2024 دواخست. بەپێی زانیارییەكان لەدانیشتنەكەی دادگای فیدراڵیدا پارێزگای هەڵەبجە وەك بازنەی چوارەم بۆ هەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستان دیاریكراوەو دادگاش داوای لە كۆمسیۆنی باڵای هەڵبژاردنەكان كردوە تا 21ی مانگی داهاتوو بەنوسراوێك ژمارەی دانیشتوانی پارێزگای هەڵەبجەو چۆنیەتی دابەشكردنی كورسی پێكهاتەكان بەسەر پارێزگاكانی هەرێمدا دیاری بكات. لەو دانیشتنەی دادگای فیدراڵیدا نوێنەری كۆمسیۆنی هەڵبژاردنەكانی عیراق داوای كردوە بۆ وەڵامدانەوەی داواكارییەكەی دادگای فیدراڵی كاتیان پێبدرێت. سەرچاوەیەكیش لەكۆمیسۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەكانی عیراق بە هاوڵاتی وت: كۆمسیۆنی هەڵبژاردنەكان لەبارەی دابەشكردنی كورسی پێكهاتەكان زیاتر لە 20 رۆژە بەنوسراوی فەرمی وەڵامی دادگای فیدراڵی داوەتەوە. "بۆ پارێزگای هەڵەبجەش كە یەكێك دەبێت لە چوار بازنەكەی هەڵبژاردن لەهەرێم و داواكاری دادگای فیدراڵی بۆ ژمارەی دەنگدەرانی ئەو پارێزگایە، كۆمسیۆن لەنزیكترین كاتدا داتای تۆماری دەنگدەرانی هەڵەبجە رەوانەی دادگای فیدراڵی دەكات" سەرچاوەكەی كۆمسیۆن وای وت. هەر ئەمڕۆ لەدانیشتنەكەدا نوێنەری پێكهاتەكانی توركمان و ئاشور ئامادەبوون و دادگاش رەتیكردوەتەوە وەك لایەنی سێیەم گوێیان لێ بگیرێت.
