.png)
هاوڵاتی بەپێی خشتەی ڕۆژمێری ئەمساڵ كە لە سایتی حكوومەتی هەرێمی كوردستان بڵاو كراوەتەوە، ئەمساڵ 24 ڕۆژی بەفەرمی وەك پشوو دیاری كراوە. بەپێی ڕۆژمێری حكوومەتی هەرێمی كوردستان، ئەمساڵ 24 ڕۆژ پشووی فەرمی هەیە، لە مانگی یەك، یەكەمین ڕۆژ پشوو بووە، لە مانگی دوو كە دەكاتە شوبات هیچ پشوویەكی فەرمی نییە، لە مانگی ئادار شەش ڕۆژ پشووی فەرمی هەیە، بریتین لە پێنجی ئادار ڕۆژی راپەڕینی هەرێمی كوردستان، 11ـی ئادار ڕۆژی راگەیاندنی رێككەوتننامەی 11ـی ئاداری ساڵی 1970. لە پشووەكانی مانگی ئادار ڕۆژی 14ـی ئادار پشووی فەرمییە كە ڕۆژی لە دایكبوونی بارزانیی نەمرە، لەگەڵ سێ ڕۆژی نەورۆز 21 و 22 و 23ـی ئادارن كراوەتە پشوو. لە مانگی نیسان حەوت ڕۆژ پشووی فەرمی هەیە كە یەكی نیسان سەری ساڵی ئاشوورییەكانە، نۆی نیسان ڕۆژی ئازادكردنی عێراق و رووخانی ڕژێمی بەعسە، لەگەڵ چوار ڕۆژ لە جەژنی رەمەزان، 24ـی نیسان سەری ساڵی ئێزیدییەكانە. بەپێی خشتەكە لە مانگی ئایار یەك ڕۆژ پشوو هەیە كە بریتییە لە یەكی ئایار ڕۆژی كرێكارانە، لە مانگی حوزەیران كە دەكاتە مانگی شەش، چوار ڕۆژ پشوو هەیە كە جەژنی قوربانە، لە مانگی حەوت سێ ڕۆژ پشوو هەیە كە بریتین لە حەوتی تەمووز سەری ساڵی كۆچییە، 14ـی تەمووز راگەیاندنی دامەزراندنی كۆماری عێراقە و 16ـی تەمووز ڕۆژی عاشوورایە. بەپێی خشتەی پشووەكان، لە مانگی هەشت هیچ پشوویەك نییە و لە مانگی نۆ " ئەیلوول"، یەك ڕۆژ پشوو هەیە، لە 15ـی ئەیلوول ڕۆژی لە دایكبوونی پێغەمبەری ئیسلامە، لە مانگی 10 تشرینی یەكەم، ڕۆژێك پشوو هەیە كە ڕۆژی سەربەخۆی كۆماری عێراقە، لە مانگی 11 تشرینی دووەم، هیچ پشوویەك نییە و لە مانگی 12 كانوونی یەكەم لە 25ـی هەمان مانگ پشووە كە ڕۆژی لە دایكبوونی حەزرەتی مەسیحە.
ئەندامێكی ئەنجومەنی مامۆستایانی ناڕازی رایگەیاند دەبێت چاوەڕێی شكستی وەرزی دووەمی خوێندن بكرێت و ئۆباڵەكەشی دەكەوێتە ئەستۆی حكومەت و لەخاڵی كۆتای هەژمار نەكردنی خوێندنی ئەمساڵیش نزیكبوینەتەوە. دڵشاد میرانی، ئەندامی ئەنجومەنی دەستەی داكۆكیكار لەمامۆستایانی ناڕازی بە هاوڵاتی وت" ئەو بەڵێنە زارەكیانەی بڵاوكراوەتەوە كە گوایە حكومەتی هەرێم چەند خاڵێك بۆ مامۆستایانی جێبەجێ دەكات، پێمانوایە هیچ بنەمایەكی نیەو بەو بەڵێنانەش ناگەڕێینەوە بۆ هۆڵەكانی خوێندن". وتیشی"هیچ بڕوایەكمان بەحكومەتی هەرێم نەماوەو بەڵێنە زارەكییەكەشی بەهیچ شێوەیەك باسی مووچەی تێدا نیە كە 30 رۆژ جارێك بدرێت، هەروەها چارەنوسی موچەكانی رابردوی تێدا نیە، دەبێت ئەوانە یبەكلای بكرێنەوە، بۆیە بەردەوام دەبین لەبایكۆت". "وەك محەمەد شیاع سودانی سەرۆك وەزیران لەكۆبوونەوەكەدا لەگەڵمان باسی كرد بەپێی هەمواری پرۆژە یاسای بودجە، مووچەی فەرمانبەرانی هەرێم لەخەرجی فعلی جیا دەكرێتەوەو لەململانێی نێوان هەرێم و بەغدا بەدوور دەبێت" دڵشاد میرانی وای وت. ئەوەشی خستەڕوو" رۆژی 21ی ئەم مانگە دادگای فیدراڵی لەبارەی بڕیاری راگرتنی پلە بەزكردنەوەی فەرمانبەران لەلایەن حكومەتی هەرێمەوە دوا بڕیاری خۆی دەدات و بڕیارەكەشی لەبەرژەوەندی فەرمانبەران دەبێت و حكومەتی هەرێم ئەو كەیسەش دەدۆڕێنێت". ئەو ئەندامی ئەنجومەنی دەستەی داكۆكیكار لەمامۆستایانی ناڕازی دەشڵێت"چۆن وەرزری یەكەمی خوێندن شكستی هێناوە، دەبێت چاوەڕێی شكستی وەرزی دووەمیش بكەین و ئۆباڵەكەشی دەكەوێتە ئەستۆی حكومەت، هەژمارنەكردنی پرۆسەی ئمساڵی خوێندنیش رێكخراوی یونسكۆ دیاری دەكات و تائێستا 45%ی كارنامەی خوێندنی ئەمساڵ رۆشتوە سەفری و خاڵێكی مەترسیدارەو لەخاڵی كۆتای هەژمار نەكردنی خوێندنی ئەمساڵ نزیكین".
هاوڵاتی دەستەی سەرپەرشتی مامۆستایانی ناڕازی پشدەر داوا لەبەڕێوەبەری قوتابخانەكانی سنورەكەیان دەكات بەشداری ئەو كۆبوونەوەیە نەكەن كە سبەینێ لایەنێكی سیاسی پێیان دەكات، دەشڵێن لەئێستادا لە قۆناغێكی زۆر هەستیار داین و زۆر نزیكین لە بەدەستهێنانی دەسكەوتەكانمان و جگە لە مامۆستایان هیچ كەسێك ناتوانێت بڕیار لە كردنەوەی دەرگای ناوەندەكانی خوێندن بدات. دەستەی سەرپەرشتی مامۆستایانی ناڕازی پشدەر لەبارەی كۆبوونەوەیەكی سبەینێ كە وەك خۆیان دەڵێن لایەنێكی سیاسی بە بەڕێوەبەرەكانی سنورەكەیان دەكات و ئاگادار كراونەتەوە راگەیەنراوێكیان بڵاوكردەوەو ئەوەیان خستوەتەڕوو" "دوای كۆتایی هاتنی وەرزی یەكەمی خوێندن بەتەواوەتی و بەردەوام بوونی خەباتی مەدەنی مامۆستایان، لەئێستادا لە قۆناغێكی زۆر هەستیار داین و زۆر نزیكین لە بەدەستهێنانی دەسكەوتەكانمان، خۆشتان دەزانن دەسەڵاتی تاڵانكار لەم قۆناغەدا هەموو ڕێگاو شێوازێك دەگرێتەبەر بۆ لەباربردنی خەباتی مەدەنی و شكاندنی بایكۆت بێ دەستكەوت" "لەئێستاشدا دەزانین و ئاگادارین كە بۆ سبەی داوا لەسەرجەم بەڕێوەبەرە بەهەڵوێستەكان كراوە كە ئامادەیی كۆبوونەوەیەك بن كە بە تەوجیهی حزبێكی دەسەڵات بڕیارە ئەنجام بدرێت و تیایدا داوا لە بەڕێوەبەرەكان بكرێت بەكۆمەڵێك بەڵێنی هەڵخەڵەتێنەرو بێ بنەما بایكۆت بشكێنن و دەرگای ناوەندەكانی خوێندن بكەنەوە، بۆیە ئێمە وەك دەستەی سەرپەرشتی مامۆستایانی ناڕازی پشدەر داواكارین لە سەرجەم بەڕێوەبەرە بەهەڵوێست و خۆڕاگرەكانی دەڤەرەكەمان، بایكۆتی ئەو كۆبوونەوەیە بكەن و نەچن، چونكە ئێمە كادری پەروەردەین پێویستە هەر كۆبونەوەیەك هەبێت پێویستە لە بینای پەروەردەبێت نەك لە بارەگای حزب و ڕێكخراوەكان". دەستەی سەرپەرشتی مامۆستایانی ناڕازی پشدەر دەشڵێن"دواكارین لەو بەڕێوەبەرانەی كەوا بایكۆتی كۆبوونەوەكەی بەیانی ناكەن و دەچن با لەوێ بەناوی مامۆستاكانیانەوە قسە نەكەن و بڕیار نەدەن، تەنها وەك خۆیان قسە بكەن، تكادەكەین مەبنە شەریك لەو ئۆباڵە مێژووییە كە بەرپرسانی دەسەڵات كەوتۆتە سەر شانیان چونكە دەبێ ئۆباڵی ئەو شكستە هەڵبگرن ئەگەر بچنە ژێر هەر بڕیارێك كە لەوێ دەدرێت". لەكۆتایی راگەیەنراوەكەشیاندا هاتووە"ڕایدەگەیەنین بەردەوامین لە بایكۆت و خەباتی مەدەنی تا جێبەجێكردنی سەرجەم داواكاریەكانمان و پێتان دەڵێین بایكۆت زۆر لەوە مەركەزیترە كە لەسنورێكی بچوك بشكێندرێت، هەروەها بەدەسەڵات و سەرجەم داردەستەكانی دەڵێن خاوەنی ڕاستەقینەی بایكۆت و خەباتی مەدەنی مامۆستایانن، جگە لە مامۆستایان هیچ كەسێك ناتوانێت بڕیار لە كردنەوەی دەرگای ناوەندەكانی خوێندن بدات و تاكە ڕێگە و دەرچەش بۆ شكاندنی بایكۆت لەلایەن مامۆستایانەوە جێبەجێكردنی داواكاریەكانمانە".
هاوڵاتی وا بڕیارە رۆژی یەک شەممە ٧-١-٢٠٢٤ ، تەرمی هونەرمەند و دەرهێنەری رۆژهەڵاتی کوردستان، مەنسوور کەریمیان لە شاری سلێمانی و لە گۆڕستانی شێخ عەباس لە گەڕەکی وڵووبە بە خاک بسپێردرێت. مەنسوور کەریمیان دەرهێنەر و سینەماکاری رۆژهەڵاتی کوردستان و خەڵکی شاری سنە، رۆژی ٢٣ی کانوونی دووهەمی ٢٠٢٣ لە بۆردمانی فڕۆکە بێفڕۆکەوانەکانی تورکیا بۆ سەر رۆژئاوای کوردستان، لە دێرک گیانی لەدەستدا. تەرمەکەی هێنرایەوە کوردستان و هەوڵدرا ببرێتەوە شاری سنە و لەوێ بە خاک بسپێردرێت، بەڵام بەرپرسانی کۆماری ئیسلامی سەرەڕای هەموو هەوڵەکان ڕێگەیان نەدا تەرمی ئەم هونەرمەندە گەنجە بگەڕێتەوە بۆ رۆژهەڵاتی کوردستان، بۆیە لەسەر بڕیاری بنەماڵە و هاوڕێیانی بڕیاردراوە رۆژی یەکشەممە لە شاری سلێمانی بە خاک بسپێردرێت. هاوکات لە لایەن دۆستان و هاوڕێیانی ئەم هونەرمەندەوە بانگەوازێک بڵاو کراوەتەوەو داوا لە سەرجەم هونەرمەندان و هونەردۆستان کراوە لە رێ و رەسمی ناشتنی ئەم هونەرمەندە شەهیدەدا ئامادە بن وەک وەفایەک بۆ گیانی پاکی ئەم هونەرمەندە . مەنسوور کەریمیان، ساڵی ١٩٨٤ لە شاری سنەی رۆژهەڵاتی کوردستان لە دایکبووە. لە تەمەنی گەنجییەوە بە هۆی حەزەکانی بۆ سینەما، ئەم بوارە هونەرییەی هەڵبژاردوەو ماوەی ٢٠ ساڵ ئەزموونی هەیە وەک وێنەگر، کامێرامان و دەنگ هەڵگر و... لەگەڵ دەستپێکی شۆڕشی رۆژئاوا سەردانی رۆژئاوای کرد بۆ ئەوەی لە رێگای هونەرەکەیەوە بتوانێت خزمەت بەو شۆڕشە بکات. هاوکاری کۆمینی فیلمی رۆژئاوا بوو. لە ساڵی ٢٠٢١ ەوە بەتەواوەتی نیشتەجێی ئەو پارچەیەی کوردستان بوو.
.png)
هاوڵاتی شانه‌ی ڕاگه‌یاندنی سه‌ربازی عێراق ئه‌مڕۆ هه‌ینی ڕونكردنه‌وه‌یه‌كی له‌باره‌ی به‌ئامانجگرتنی باره‌گای حه‌شدی شه‌عبی له به‌غدا بڵاوكرده‌وه و ره‌تیشیكرده‌وه، هیچ هاوكاری و هه‌ماهه‌نگیه‌ك له‌نێوان عێراق و ئه‌مریكا له‌كاتی هێرشه‌كه‌دا هه‌بوبێت. شانه‌ی ڕاگه‌یاندنی سه‌ربازی له‌ڕونكردنه‌وه‌یه‌كدا بڵاویكردۆته‌وه، دوێنێ وته‌بێژی وه‌زاره‌تی به‌رگری ئه‌مریكا لێدوانێكی داوه و تیایدا ئاماژه‌ی به بونی هاوكاری له‌گه‌ڵ لایه‌نی عێراقی كردوه له‌و هێرشه‌ی كه باره‌گای حه‌شدی شه‌عبی كرده ئامانج، له كاتێكدا ئێمه جه‌خت له‌سه‌ر مه‌ترسییه‌كانی ئه‌م جۆره لێدوانانه ده‌كه‌ینه‌وه و له‌هه‌مانكاتیشدا به توندی بونی هاوكارییه‌كی له‌و شێوه‌یه ڕه‌تده‌كه‌ینه‌وه". ئاماژه‌ی به‌وه‌شكرد، "به‌پێچه‌وانه‌وه لێدوانه‌كانه‌وه، هێرشه‌كه‌ی دوێنێ به‌بێ ئاگاداری هیچ لایه‌نێكی سه‌ربازی یان ئه‌منی عێراق ئه‌نجامدراوه، وه‌ك چۆن هێرشه‌كانی ئه‌م دواییه كه شوێنه ئه‌منییه‌كانیان كردۆته ئامانج". دوێنێ پێنجشەممە 4-1-2024 لەئەنجامی بۆردومانێكی فڕۆكەی بێ فڕۆكەوان بۆ سەر بنكەیەكی بزوتنەوەی نوجەبای سەر بە حەشدی شەعبی لە شەقامی فەڵەستینی بەغدا، موشتاق تالیب سەعیدی ناسراو ئەبو تەقوا، ئامر لیوای 12ی بزوتنەوەكەو عەلی نایف عەرەفی ناسراو بە عەلی ئەبوو سەجاد بەرپرسی پاڵپشتی لۆجیستی بزووتنەوەی نوجەبا كوژران و 6 كەسی دیكە بریندار بوون. لە کۆتایی راگەیێندراوەکەیاندا، شانەی راگەیاندنی ئەمنیی عێراق جەختدەکاتەوە کە هێزە چەکدارەکانی عێراق بە سەرجەم پێکهاتەکانییەوە "بە گیانی یەک تیمی لەژێر سەرپەرشتیی سەرکردایەتی و رێنماییەکانی فەرماندەی گشتیی هێزە چەکدارەکانی عێراق کاردەکات و کردوویەتی، بەردەوامیش ئامادەیی تەواوی هەیە بۆ بەرگریکردن لە دەوڵەت و دامەزراوە دەستوورییەکان و چارەسەرکردنی سەرجەم ئەو دەستدرێژی و پێشێلکارییە یاساییانەی هەن." هاوکات سوودانیش سەرۆک وەزیرانی عێراق ئەمڕۆ هەینی لە مەڕاسیمی چوارەمین ساڵەى کوشتنى قاسم سولەیمانى و ئەبو مەهدى موهەندیس رایگەیاند؛جەخت لە کۆتاییهێنان بە ئەرکی هاوپەیمانیی نێودەوڵەتی دژی داعش لە عێراق دەکەینەوە و دەڵێت، "سەرقاڵی دیاریکردنی وادەیەکین بۆ کشانەوەی هێزە بیانییەکان لە عێراق." ئەو بۆردوومانەی ئەمریکا لە بەغدا دەرگاى زیاترى لەسەر داواکارییەکان بۆ دەرچوونى هاوپەیمانیى نێودەوڵەتیی دژی داعش لە عێراق کردەوە. کاردانەوەى بەشێک لە بەرپرسانى سیاسیی شیعە لەسەر ئەو رووداوە بە ئاڕاستەى کۆتاییهێنان بوو بە ئەرکى هاوپەیمانیى نێودەوڵەتى لە عێراق.
هاوڵاتی سه‌رۆك وه‌زیرانی عێراق رایده‌گه‌یه‌نێت، كشانه‌وه‌ی هێزه بیانیه‌كان له عێراق پابه‌ندبونێكه حكومه‌ت پاشه‌كشه‌ی لێناكات و ده‌شڵێت، "عێراق ڕێككه‌وتنێكی هاوبه‌شی ستراتیژی و په‌یوه‌ندی دیپلۆماسی له‌گه‌ڵ ئه‌مریكا هه‌یه، به‌ڵام ئێستا بنه‌ماكانی ئه‌و رێكه‌وتنه پێشێلكراون". محەمەد شیاع سودانى، سەرۆک وەزیرانى عێراق بە میانى بەشداریکردنى لە مەراسیمى چوارەمین ساڵەى کوشتنى قاسم سولەیمانى و ئەبو مەهدى موهەندیس رایگەیاند؛ "تیرۆرکردنى" قاسم سولەیمانى دوجار لێدان بو لە عێراق و دەستدرێژى بو بۆسەر هەردو دەوڵەت و ئەمەریکا کارێکى قێزەونى ئەنجامدا. دەشڵێت: عێراق لەگەڵ ئەمەریکا رێککەوتنى ستراتیژى و پەیوەندى دیپلۆماسییان هەیە و بەم کارانە بنەماکانى پەیوەندییەکانیان پێشێلکرد. لێدوانەکانی ئەمڕۆی سودانی دوای ئەوە هات دوێنێ پێنجشەممە 4-1-2024 لەئەنجامی بۆردومانێكی فڕۆكەی بێ فڕۆكەوان بۆ سەر بنكەیەكی بزوتنەوەی نوجەبای سەر بە حەشدی شەعبی لە شەقامی فەڵەستینی بەغدا، موشتاق تالیب سەعیدی ناسراو ئەبو تەقوا، ئامر لیوای 12ی بزوتنەوەكەو عەلی نایف عەرەفی ناسراو بە عەلی ئەبوو سەجاد بەرپرسی پاڵپشتی لۆجیستی بزووتنەوەی نوجەبا كوژران و 6 كەسی دیكە بریندار بوون. هاوکات سوودانی جەخت لە کۆتاییهێنان بە ئەرکی هاوپەیمانیی نێودەوڵەتی دژی داعش لە عێراق دەکاتەوە و دەڵێت، "سەرقاڵی دیاریکردنی وادەیەکین بۆ کشانەوەی هێزە بیانییەکان لە عێراق." جەختیشیکردوەتەوە کە حکومەتى عێراق تاکە لایەنە تواناى جێبەجێکردنى یاساکانى هەیە و هیچ کەس و لایەنێک بۆى نییە سەروەرى وڵاتەکە ببەزێنێت و دەشڵێت: لەسەر پرەنسیپە نەگۆڕەکانى خۆمانین کە دەبێت لەکاتى نەمانى ئەکەکانیاندا هاوپەیمانى نێودەوڵەتى وڵاتەکە جێبهێڵن. ئەمە یەكەمینجار نییە كە ملیشیاكانی سەر بە ئێران و هێزەكانی ئەمریكا، یەكتر بۆردومان دەكەن، بەڵام لەم ماوەی ڕابردوودا ئەم هێرش و پەلامارانە بەشێوەیەكی بەرچاو زیادیكردووە، بەجۆرێك كە لە مانگی ئۆكتۆبەری ساڵی 2023 تا ئێستا زیاد لە سەد هێرشی جۆراوجۆر لەلایەن ملیشیا شیعەكانی سەر بەئێران كراوەتە سەر هێزەكانی ئەمریكاو لە 8 كانونی یەكەمی ڕابردووش بەچەند موشەكێك پەلاماری باڵیۆزخانەی ئەمریكا لەناوچەی سەوزی بەغدا درا كە جگە لە زیانی مادی هیچ زیانێكی گیانی لێنەكەوتەوە.بۆردوومانەکەی سوپاى ئەمریکا لە بەغدا دەرگەى لەسەر داواکارییەکان بۆ دەرچوونى هاوپەیمانیى نێودەوڵەتى دژی داعش زیاتر کردەوە.
ئەمریكا بڕی ئەو بودجەیەی كە مانگانە بۆ مووچەی لیواكانی پیادەی وەزارەتی پێشمەرگەی دەنێرێت لە 20 ملیۆن دۆلارەوە بۆ 15 ملیۆن دۆلار كەمكردەوە، وەزارەتی دەرەوەی ئەمریكاش رایگەیاند كەمكردنەوەكە لەمانگی 10ی ساڵی رابردوەوە جێبەجێكراوە، بەڵام تا ئێستا بەئاشكرا دانی پێدا نەنراوە. بەپێی راپۆرتێكی ماڵپەڕی ئەلمۆنیتەر "ئەو یارمەتییە بۆ پاڵپشتیكردنی مووچەی نزیكەی 54 هەزار پێشمەرگە بەكاردەهێنرێت لە یەكەكانی فەرماندەیی وەزارەتی پێشمەرگەی حكومەتی هەرێمی كوردستان، 100 هەزار پێشمەرگەی دیكەش لەو یەكانەدا خزمەت دەكەن كە ڕاستەوخۆ یان پارتی دیموكراتی كوردستان یان یەكێتی نیشتمانی كوردستان كۆنتڕۆڵیان كردوە". نوسینگەی ڕۆژنامەوانی وەزارەتی دەرەوەی ئەمریكا بە ماڵپەڕەكەی ڕاگەیاندوە"كەمكردنەوەی بودجەكە بۆ موچەی هێزەكانی پێشمەرگە لەمانگی تشرینی یەكەمی 2023ەوە كاری پێكراوە بەپێی ئەو یاداشتنامەی لێكتێگەیشتنەی كە لە نێوان ئەمریكاو حكومەتی هەرێم واژۆكراوە، بەڵام تا ئێستا بە ئاشكرا دان بە كەمكردنەوەكەدا نەنراوە". “هەموو هەوڵێكمانداوە بۆ ڕێكخستنەوەی كاروباری كارگێڕی و نەهێشتنی گەندەڵی و بەفیڕۆدان لە وەزارەتی كاروباری پێشمەرگە، ئامانجی سەرەكیمان چەسپاندن و ڕێكخستنەوەی هێزی پێشمەرگەیە لە چوارچێوەی پرۆسەی چاكسازیدا” نووسینگەی ڕۆژنامەوانی وەزارەتی دەرەوەی ئەمریكا وا دەڵێت. بەرپرسانی وەزارەتی پێشمەرگەش بە ماڵپەڕەكەیان وتوە"ویلایەتە یەكگرتووەكانی ئەمریكا ئەو بڕە پارەیەی كە مانگانە خەرجی دەكات بۆ پێدانی مووچەی هێزەكانی پێشمەرگە لە 20 ملیۆن دۆلارەوە بۆ 15 ملیۆن دۆلار كەمكردوەتەوە، كەمكردنەوەكە لە كاتێكدایە گرژییە سیاسییە ناوخۆییەكانی نێوان لایەنە دەسەڵاتدارەكانی هەرێمی كوردستانی عێراق بووەتە هۆی ئاستەنگ لە پرۆسەی چاكسازیی پێشمەرگە".
هاوڵاتی وەزارەتی پەروەردە بەپێدانی بەڵێنی دامەزراندنی مامۆستایانی وانەبێژ بەشێوەی گرێبەست و دەستپێكردنەوەی پلە بەرزكردنەوە دەیەوێت كۆتایی بەبایكۆتی مامۆستایان بهێنێت، نوێنەرێكی مامۆستایانی وانەبێژیش دەڵێت بڕیارە سەرەتای هەفتەی داهاتوو وەزارەتی پەروەردە نوسراوێك لەوبارەیەوە دەربكات. كاروخ عەبدوڵڵا نوێنەری مامۆستایانی وانەبێژ بە كوردسات نیوزی راگەیاند"لەوەزارەتی پەروەردەوە پێمان راگەیەنراوە، سەرەتای هەفتەی داهاتوو نوسراوێكی وەزارەت دەردەچێت تایبەت بە دامەزراندنی مامۆستایانی وانەبێژ بەشێوەی گرێبەست و دەستپێكردنەوەی پلەبەرزكردنەوەی مامۆستایانی هەمیشەیی. "نوسراوەكە لە چوارچێوەی هەوڵەكانی وەزارەتی پەروەردەیە بۆ جێبەجێكردنی داواكارییەكانی مامۆستایانی وانەبێژو دەستپێكردنەوەی خوێندن لەوناوچانەی بەهۆی بایكۆتی مامۆستایانەوە خوێندن تیایاندا راگیراوە". نوێنەرەكەی مامۆستایانی وانەبێژ وای وت. ماوەی دوو رۆژە تاقیكردنەوەی وەرزی یەكەمی خوێندكاران و قوتابیان لەبەشێك لەناوچەكانی هەرێم دەستپێكردوە، بەڵام لەمانگی ئەیلولی ساڵی ڕابردوەوە، مامۆستایانی سنووری پارێزگای سلێمانی و هەڵەبجە و ئیدارەكانی گەرمیان و ڕاپەڕین، بەهۆی دواكەوتنی مووچەو راگرتنی پلەبەرزكردنەوە بایكۆتی خوێندنیان كردوەو بەوهۆیەشەوە پرۆسەی خوێندن لە بەشێكی زۆری قوتابخانەكانی ئەو ناوچانە ڕاگیراوەو مامۆستایان بایكۆتی پرۆسەی خوێندنیان كردوە.
هاوڵاتی بەپێى بڕیارێک کە لەلایەن بەڕێوەبەرایەتیی گشتى پەروەردەى کەرکوکەوە دەرچوە، هەڵکردنى هەر ئاڵایەک لەنێویاندا ئاڵاى کوردستان (جگە لە ئاڵاى عێراق) لەسەر قوتابخانە و خوێندنگەکان قەدەغەکرا. ئەمڕۆ پێنجشەممە، بەڕێوەبەرایەتی پەروەردەی کەرکوک نوسراوێکی ئاڕاستەی دەستەی کارگێڕی قوتابخانەکانی کوردی و تورکمانی و سریانی و عەرەبی کردووە کە واژووی مەنسور مزری مەلوم بەڕیوەبەری پەروەردەی کەرکوکی پێوەیە ئاماژەی بەوە کردووە، هیچ یاسایەک نییە پاڵپشتی هەڵکردنی هیچ ئاڵایەکی دیکە بکات جگە لە ئاڵای عێراق. ئەوەش باسکراوە کە هەر پەروەردەیەک لە بڕیارەکە لابدات روبەروى سزاى یاسایی دەبێتەوە.
بەرێوەبەری دابەشکردنی نەوتی قەزاو ناحیەکان و ده‌وروبه‌ری شاری هەولێر ڕایدەگەیەنێت، بڕێک لەو نەوتەی کە حکوومەتی عێراق بۆ هەرێمی کوردستان دەنێرێت گەیشتە هەرێمی کوردستان كه بۆ هه‌ر به‌رمیلێك به 50 هه‌زار دینار به‌سه‌ر هاووڵاتییاندا دابه‌ش ده‌كرێت. له‌م باره‌یه‌وه، نەبەز فەقێ عەوڵا، بەرێوەبەری دابەشکردنی نەوتی قەزاو ناحیەکان و ده‌وروبه‌ری شاری هەولێر، ڕایگەیاند، بڕێک نەوتی حکوومەتی عێراق گەیشته هەرێمی کوردستان و بۆ دابەشکردنیشی چاوەڕوانی فەرمانی وەزیری سامانە سروشتیەکانین و ئه‌و نه‌وته بۆ هه‌ر به‌رمیلێك به ٥٠ هەزار دینار دابه‌ش ده‌كرێت. لەبارەی دابەشکردنی نەوتەکەوە(نه‌به‌ز فه‌قێ عه‌وڵا)ڕاشیگه‌یاند، سەرەتا له ناوچه شاخاوییه‌كان دابه‌ش ده‌كرێت. ُپێش هاتنی زستانی ئه‌مساڵ بڕێكی زۆر نه‌وت بۆ هه‌ر به‌رمیلێك به 100 هه‌زار دینار دابه‌شی سه‌ر هاووڵاتییان كرا و بڕیاره دابه‌شكردنی نه‌وت به نرخی كه‌متر ده‌ست پێبكاته‌وه. هاوکات هەر لەم بارەیەوە، ئومێد خۆشناو، پارێزگاری هه‌ولێر رایگه‌یاند، ئه‌و نه‌وته‌ی حكومه‌تی عێراق بڕیاریداوه به 50 هه‌زار بیداته هاوڵاتییانی هه‌رێمی كوردستان به‌شی یه‌كه‌می گه‌یشتوه‌ته شاری هه‌ولێر و بڕیاریشه له ناوچه‌كانی ده‌ره‌وه‌ی شار دابه‌ش بكرێت كه تا ئێستا نه‌وتیان وه‌رنه‌گرتوه. وتیشی: ئه‌و نه‌وته‌ی گه‌یشتوه‌ته هه‌رێمی كوردستان 50 ملیۆن لیتره و له‌و بڕه‌ش 16 ملیۆن لیتری بۆ شاری هه‌ولێره.
.jpg)
هاوڵاتی ئه‌مڕۆ پێنجشه‌ممه نه‌وزا غه‌فور به سه‌رۆكی ژوری بازرگانی و پیشه‌سازی سلێمانی و شێنێ ئیختیار و محه‌مه‌د ره‌سوڵ به جێگرانی سه‌رۆكی ژوری بازرگانی و پیشه‌سازی سلێمانی هه‌ڵبژێردران. ئەمڕۆ، کۆبوونەوەی ژووری بازرگانیی و پیشەسازی سلێمانی بەڕێوەچوو و تێیدا جێگران و سەرۆکی ژوور دیاری کران، شێنێ ئەختیار فارس، کە زۆرترین دەنگی لە هەڵبژاردنی دەستەی نوێی ژووری بازرگانیی سلێمانی بەدەست هێنا، وەک جێگری سەرۆک دیاری کرا. ڕۆژی ٣٠ـی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٣، هەڵبژاردنی ئەنجوومەنی کارگێڕی ژووری بازرگانی سلێمانی بەڕێوەچوو، شێنێ ئەختیار فارس، یەکەمی لە هەڵبژاردنەکەدا بەدەست هێنا، بە ڕێژەی ٢٣٥٠ دەنگ لە کۆی ٣٧٠٦ دەنگدەر.
هاوڵاتی له‌سه‌ر چاره‌سه‌ر نه‌ركردنی كێشه‌كانی قه‌زاكه، قائیمقامی قەزاى دەربەندیخان رایده‌گه‌یه‌نێت: به‌ڵێنی به‌رپرسان نه‌بوه به‌كردار. دوای نزیک بونه‌وه‌ی ساڵێک به‌سه‌ر خۆپیشاندانی هاوڵاتیانی قه‌زای دەربەندیخان بۆ چاره‌سه‌ركردنی كێشه‌كانیان، سڵێمان محەمەد، قائیمقامی قەزاكه رایگەیاند: سه‌ره‌تای ساڵی رابردو سه‌ردانی لایه‌نه په‌یوه‌ندیداره‌كانی تایبه‌ت به چاره‌سه‌ری كێشه‌كانی قه‌زاكه كردوه، بۆ ته‌واو كردنی پرۆژه‌ی ئاوی خواردنه‌وه‌ی قه‌زاكه كه یه‌كێكه له‌و پڕۆژانه‌ی له ساڵی (2013) به‌ردی بناغه‌ی دانراوه و بڕیاربوه له ساڵی (2014) بچێته قۆناغی جێبه‌جێكردن، سه‌ردانی نوسینگه‌ی جێگری سه‌رۆك وه‌زیرانی هه‌رێمی كوردستانمان له سلێمانی كرد، به‌ڵێنی پێداین به ته‌رخانكردنی بڕی (10) ملیۆن دۆلار و راسپاردنی كۆمپانیایه‌ك ده‌ست به‌كاره‌كان بكرێـه‌وه له‌پرۆژه‌كه‌دا. سه‌باره‌ی به هۆكاری دواكه‌وتنی كاركردن له پڕۆژه‌ی ئاوی خواردنه‌وه‌ی قه‌زای ده‌ربه‌ندیخان وتیشی: به‌رپرسان به‌ڵێنیان به كۆمپانیای راسپردراو دراوه كه له سنوری پارێزگای سلێمانی زه‌وییه‌كی به‌بڕی (10) ملیۆن دۆلار پێبدرێت، به‌ڵام به‌ڵێنی به‌رپرسان بۆ چاره‌سه‌ی كێشه‌كانی قه‌زای ده‌ربه‌ندیخان نه‌بوه به‌كردار و دیاره كۆمپانیاكه چاوه‌ڕێیه. له‌سه‌ر ئاسانكارییه‌كانی ده‌ستپێكردنه‌وه‌ی پڕۆژه‌ی ئاوی خواردنه‌وه‌ی قه‌زاكه، سڵێمان محەمەد سەعید، قائیمقامی قه‌زای ده‌ربه‌ندیخان ئاماژه‌ی بۆ ئه‌وه‌كرد، به‌پێی ئه‌و به‌ڵێنه‌ی له‌لایه‌ن نوسینگه‌ی سه‌رۆك وه‌زیرانه‌وه دراوه له (25) رۆژی داهاتودا بڕی چوار ملیۆن دۆلار ده‌خرێته سه‌ر هه‌ژماری بانكی كۆمپانیای جێبه‌جێكار بۆ ئه‌وه‌ی له (2024/2/1) ده‌ست به جێبه‌جێكردنی كاره‌كانی بكات، هه‌روه‌ها بۆ راپه‌ڕاندنی كاره ئیدارییه‌كان سه‌ردانی وه‌زاره‌تی دارایمان كردوه و له‌لایه‌ن وه‌زیری داراییه‌وه ئاسانكاری بۆ كۆمپانیاكه كراوه كه ئێستا چه‌كێكی بانكی به بڕی چوار ملیۆن و (250) هه‌زار دۆلار ئاماده‌یه بۆ ده‌ستپێكردنه‌وه‌ی پڕۆژه‌كه. له‌سه‌ر كێشه‌كانی كه‌رتی په‌روه‌رده و تهندروستی و گرفته‌كانی دیكه‌ی قه‌زای ده‌ربه‌ندیخان راشیگه‌یاند: گرفتی سه‌ره‌كی كه‌رتی تهندروستی له قه‌زاكه ده‌گه‌ڕێته‌وه بۆ كاره‌ساتی سروشتی به‌تایبه‌تی روداوی بومه‌له‌رزه‌كان كه له ساڵی (2017) رویدان، زیانێكی زۆری له دانیشتوان و فه‌رمانگه حكومییه‌كان كه‌وتوه به تایبه‌تی كه‌رتی تهندروستی، تا ئێستا بێجگه له نۆژه‌نكردنه‌وه‌ی نه‌خۆشخانه‌ی شه‌هید تۆفیق، كه‌رتی تهندروستی په‌كی كه‌وته و گرفته‌كان چاره‌سه‌ر نه‌كراون و به‌ڵێنی به‌رپرسان نه‌بوه به‌كردار.
.jpg)
هاوڵاتی سەرۆکی هەرێمی کوردستان ئێوارەی ئەمڕۆ لە راگەیێندراوێکدا سەرکۆنەی تەقینەوەکانی شاری کرمانی ئێرانی کرد، کە بەهۆیانەوە ژمارەیەکی زۆر کوژراو برینداری لێکەوتەوە. بەگوێرەی ڕاگەیەندراوەکەی سەرۆکایەتی هەرێم کە ئێوارەی ئەمڕۆ دوای ڕوداوی تەقینەوەکەی شاری کرمانی ئێران بڵاویکردەوە، نێچیرڤان بارزانی سەرۆکی هەرێمی کوردستان دەڵێت،" سه‌ركۆنه‌ى ئه‌و ته‌قينه‌وه تيرۆرستييانه ده‌كه‌ين كه ئه‌مڕۆ شارى كرمانيان له كۆمارى ئيسلاميى ئێران به ئامانج گرت و له ئه‌نجامدا به ده‌يان هاووڵاتيى ئێرانى گيانيان له ده‌ستدا و بريندار بوون" هەروەها دەڵێ "پرسه و سه‌ره‌خۆشى له سه‌ركردايه‌تى و حكومه‌ت و گه‌لى دۆستى كۆمارى ئيسلاميى ئێران ده‌كه‌ين و هاوسۆز و هاوخه‌ميانين. خواى مه‌زن گيانى قوربانييان به به‌زه‌يى و ميهره‌بانيى خۆى شاد بكات و ئارامى و دڵنه‌وايى به خانه‌واده و كه‌سوكاريان ببه‌خشێت، هيواى زووچاكبوونه‌وه بۆ برينداران ده‌خوازين." دەقی بڵاوکراوەکەی سەرۆکایەتی هەرێم: سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى سه‌ركۆنه‌ى ته‌قينه‌وه‌كانى ئێران ده‌كات سه‌ركۆنه‌ى ئه‌و ته‌قينه‌وه تيرۆرستييانه ده‌كه‌ين كه ئه‌مڕۆ شارى كرمانيان له كۆمارى ئيسلاميى ئێران به ئامانج گرت و له ئه‌نجامدا به ده‌يان هاووڵاتيى ئێرانى گيانيان له ده‌ستدا و بريندار بوون. پرسه و سه‌ره‌خۆشى له سه‌ركردايه‌تى و حكوومه‌ت و گه‌لى دۆستى كۆمارى ئيسلاميى ئێران ده‌كه‌ين و هاوسۆز و هاوخه‌ميانين. خواى مه‌زن گيانى قوربانييان به به‌زه‌يى و ميهره‌بانيى خۆى شاد بكات و ئارامى و دڵنه‌وايى به خانه‌واده و كه‌سوكاريان ببه‌خشێت، هيواى زووچاكبوونه‌وه بۆ برينداران ده‌خوازين. نێچيرڤان بارزانى سه‌رۆكى هه‌رێمى كوردستان 2024/1/3
هاوڵاتی كه‌مێك له‌مه‌وبه‌ر، سه‌رۆكى تیمى رۆژنامه‌وانى كۆمسیۆنى باڵاى سه‌ربه‌خۆى هه‌ڵبژاردنه‌كانى عێراق راگه‌یاند، نووسراومان بۆ سه‌رۆكایه‌تى هه‌رێمى كوردستان كردووه كه ناتوانین له رۆژى 25ى شوباتى 2024دا هه‌ڵبژاردنى په‌رله‌مانى كوردستان به‌ڕێوه‌به‌رین. ئێواره‌ى ئه‌مڕۆ چوارشه‌ممه 3ى كانونى دووه‌م، كۆمسیۆنی باڵای هه‌ڵبژاردنه‌كانی عێراق رایگه‌یاند، ناتوانن له 25ی (شوبات/2)ی 2024 سه‌رپه‌رشتی هه‌ڵبژاردنی په‌رله‌مانی كوردستان بكه‌ن. به‌گوێره‌ی نوسراوێك كه كۆمسیۆنی باڵای هه‌ڵبژاردنه‌كانی عێراق ئاڕاسته‌ی سەرۆکایەتی هەرێمی کوردستانی كردوه، رایگه‌یاندوه، ناتوانن هەڵبژاردنی په‌رله‌مانی كوردستان لە 25ـی (شوبات/2)ی 2024 ئەنجام بدەن، ئه‌وه‌ش به‌هۆی تەواونەکردنی رێکارەکانی ئەنجامدانی هەڵبژاردنه‌كه. هاوکات دانیشتی دادگای فیدراڵی بۆ 21ـی ئه‌م مانگه دواخراوە و بۆ بڕیاردانی کۆتایی لەسەر کورسی پێکهاتەکان، بۆیە ئەو ماوەیەی لەبەردەم کۆمیسیۆنە ناتوانێت ئامادەکاری پێویست بکات بۆ بەڕێوەچوونی هەڵبژاردنی په‌رله‌مانی كوردستان. کۆمسیۆن بە فەرمی سەرۆکایەتی هەرێمی کوردستانیان ئاگادارکردوەتەوە و داوایان کردووە بەڕێککەوتن وادەیەکی دیکە بۆ هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان دیاریبکرێت. پێشتر سه‌رۆكایه‌تی هه‌رێمی كوردستان رۆژی 25ـی (شوبات/2)ی 2024 دیاریكردبو بۆ به‌ڕێوه‌چونی هه‌ڵبژاردنی په‌رله‌مانی كوردستان، له مانگی (ئایار/5)ی 2023یشدا به‌هۆی ناكۆكی لایه‌نه‌كان له‌سه‌ر یاسای هه‌ڵبژاردن و چۆنێتی به‌ڕێوه‌چونی هه‌ڵبژاردن نه‌گه‌یشتنه هیچ ئه‌نجامێك و سه‌رئه‌نجام به‌هۆی سكاڵایه‌كه‌وه دادگای فیدڕاڵی عێراق بڕیاریدا به نایاسایبونی درێژكردنه‌وه‌ی ته‌مه‌نی یاسایی په‌رله‌مانی كوردستان. وێنەیەک لە داواکەی کۆمسیۆن کە دەست هاوڵاتی کەوتووە:
هاوڵاتی وەزیری نەوتی عێراق رایگەیاند كاردەكەن بۆ دەستپێكردنەوەی هەناردەی نەوتی هەرێم كە لەمانگی ئاداری ساڵی رابردوەوە وەستێنراوە، بەبێ ئەوەی كاتەكەی دیاری بكات. حەیان عەبدولغەنی وەزیری نەوت و جێگری سەرۆك وەزیرانی عێراق بۆ كاروباری وزە راگەیەنراوێكی بڵاوكردەوەو رایگەیاند "كاردەكەین لەسەر پەرەپێدان و زیادیكردنی بەرهەمهێنانی نەوت و جێبەجێكردنی پلانی پێنج ساڵە بۆ گەیشتن بەئاستی بەرهەمهێنانی شەش ملیۆن بەرمیل نەوتی رۆژانەو هەنگاونان بۆ ئەوەی پێداویستی ناوخۆ لەسوتەمەنی پڕبكەینەوە". جێگری سەرۆك وەزیرانی عێراق راشیگەیاند" بۆ زیادكردنی داهاتی وڵات كاردەكەین بۆ دەستپێكردنەوەی هەناردەكردنی نەوت لەڕێگەی هەرێمەوە". "كاردەكەنی بۆ زیادكردنی رێژەی بەرهەهێنانی غاز لەكێڵگە نەوتییەكانداو لەماوەی ئەمساڵیشدا 200 ملیۆن پێ سێ جا لەكێڵگە نەوتیەكانی بەسرە لەلایەن كۆمپانیای نەوتی بەسرەوە بەرهەمهێنراوە" جێگری سەرۆك وەزیران بۆ كاروباری وزە وا دەڵێت.
