سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان، ڕایدەگەیەنێت ڕێککەوتنی ئەمڕۆی نێوان هەرێمی کوردستان و کۆمپانیاکانی بەرهەمهێنەری نەوت لەگەڵ وەزارەتی نەوتی عێراقی فیدرال و کۆمپانیای سۆمۆ، دەستکەوتی ماندووبوون و هەوڵی زوری تیم و شاندەکانی هەموو لایەک بووە. دوای ڕێککەوتنێکی سێ قۆڵی لەنێوان وەزارەتی سامانە سرووشتییەکان و وەزارەتی نەوت و کۆمپانیاکانی بواری نەوت، لە ماوەی 48 کاتژمێری داهاتوودا دەست بە هەناردەکردنەوەی نەوتی کوردستان دەکرێت. مەسرور بارزانی، سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان، پەیامێکى بڵاوکردەوەو دەڵێت : ڕێککەوتنی ئەمڕۆی نێوان هەرێمی کوردستان و کۆمپانیاکانی بەرهەمهێنەری نەوت لەگەڵ وەزارەتی نەوتی عێراقی فیدرال و کۆمپانیای سۆمۆ، دەستکەوتی ماندووبوون و هەوڵی زوری تیم و شاندەکانی هەموو لایەک بووە. بەم هەنگاوە کێڵگەکانی هەرێمی کوردستان دووبارە بە بازاڕی جیهانیی نەوت بەسترانەوە. هەروەها دەشڵێت: دەستخۆشی لە هەموو لایەک و بەتایبەتی خەڵکی خۆڕاگری کوردستان دەکەم کە لەم ڕۆژە مێژوییەدا بەربەستێکی گەورەیان لە بەردەم دابینکردنی شایستە داراییەکانی خەلکی کوردستان هەڵگرت و بە هەناردەکردنی نەوتی هەرێم، جەخت لە جێبەجێکردنی هەموو مافە دەستوورییەکانی هەرێمی کوردستان دەکەینەوە.
ئێوارەی ئەمڕۆ پێنجشەممە سەرۆکوەزیرانی عێراق پەیامێکی لەبارەی هەناردەکردنەوەی نەوتی کوردستان بڵاوکردەوە و بە ڕێککەوتنێکی مێژوویی وەسفیکرد، هەر دوای ئەو ڕاگەیێنراوەش وەزارەتی سامانە سرووشتییەکان کاتی دەستپێکردنەوەی هەناردەکردنی نەوتی ئاشکرا کرد. هاوکات وەزارەتی سامانە سرووشتییەکانی حکومەتی هەرێمی کوردستان ڕایگەیاند: دوای ڕێککەوتنێکی سێ قۆڵی لە نێوان هەردوو وەزارەتی پەیوەندیدار و کۆمپانیاکانی بواری نەوت لەسەر دووبارە هەناردەکردنەوەی نەوت ڕێککەوتین. لە بەشێکی دیکەیي ڕاگەیێنراوەکەشدا هاتووە؛ لەماوەی ئەم 48 کاتژمێرەدا، دەست بە هەناردەکردنەوەی نەوت دەکرێت، هەناردەکردنەوەی نەوت لە ڕێگەی بۆری نەوتی جەیهانەوە دەبێت. سەرۆکوەزیرانی عێراق کە پەیامێکی لە تۆڕی کۆمەڵایەتیی ئێکس بڵاوکردووەتەوە و تیایدا هاتووە: ئەمڕۆ گەیشتینە ڕێککەوتنێکی مێژوویی کە بەپێی ئەو ڕێککەوتنە، وەزارەتی نەوتی فیدراڵی نەوتی خاوی بەرهەمهێنراو لە کێڵگە نەوتییەکانی هەرێمی کوردستان وەردەگرێت و لە ڕێگەی بۆری نەوتی عێراق - تورکیاوە هەناردەی دەکات. سوودانی لە پەیامەکەیدا باسی لەوەشکردووە، "ڕێککەوتنەکە دابەشکردنی دادپەروەرانەی داهات مسۆگەر دەکات و هانی وەبەرهێنان دەدات، چاوەڕوانیش دەکرێت ئەم ڕێککەوتنە کاریگەریی ئەرێنی لەسەر ئابووریی عێراق بە گشتیی و هەرێمی کوردستان بە تایبەتی دەبێت. دوای ڕێککەوتنێکی سێ قۆڵی لەنێوان وەزارەتی سامانە سرووشتییەکان و وەزارەتی نەوت و کۆمپانیاکانی بواری نەوت، لە ماوەی 48 کاتژمێری داهاتوودا دەست بە هەناردەکردنەوەی نەوتی کوردستان دەکرێت.
جێگری فەرماندەی سوپای پاسدارانى ئێران جەختى کردەوەکە ئەوان لە شەڕی ١٢ رؤژەدا بەرانیەر ئیسرائیل نەتەوەی ئێران سەرکەوتو بووە، چونکە وەک ئەو دەڵێت: نە ڕژیمی ئیسلامی ڕووخێنرا، نە نەتەوەی ئێرانیش زەلیل بوو، نە ئێران دابەش و پارچە پارچەبوو. سەردار عەلی فەدەوی جێگری فەرماندەی سوپای پاسداران ئەمڕۆ پێنج شەممە لە ڕێوڕەسمی کۆتایی سێیەمین پێشبڕکێی ڕاهێنانی کارامەیی نیشتمانی بۆ کارمەندانی هێزە چەکدارەکان، وتارێکى پێشکەشکرد، لەبەشێکیدا وتى: بە درێژایی تەمەنی پڕ بەرەکەتی ئینقلابی ئیسلامی زیاتر لە ٢٠٠ هەزار شەهیدمان کردە قوربانی ئیسلام کە ١٨٣ هەزاریان لە بەرگریی پیرۆزدا بوون و ئەوانی دیکەش پەیوەست بوون بەو پێشهاتانەی کە بوونەتە هۆی سەرکەوتنی شۆڕش و بەرگری لە مەزارگە و شەڕی ١٢ ڕۆژەی ئەم دواییە. ناوبراو ئەوەشى زیادکرد کە: ئێمە ئەم شەڕەمان بردەوە، هەرچەندە هاوپەیمانییەکی ئیدیعای دەسەڵاتی جیهانی پێکەوە وەستابوون. هۆکاری سەرکەوتنەکەمان چی بوو؟ پەیڕەوکردنی فێرکارییەکانی بەرگریی پیرۆز و سەرنەکەوتن بۆ چاوچنۆکەکان. بەرپرسەکەى سوپاى پاسداران ئەوەشى خستەڕوو یەکێک لە گەمژەییەکانی ئەوان ئەوە بوو کە پێش شەڕ هەموو ئامانجەکانیان ڕاگەیاندبوو، ڕەنگە ئێمە زۆرێک لە ئازیزانمان لەدەست دابێت، بەڵام دوژمن هیچ کام لە ئامانجەکانی نەگەیشت، ڕێژیمی ئیسلامی نەڕوخێنرا، نەتەوەی ئێران زەلیل نەبوو، ئێرانی خۆشەویستیشمان دابەش نەبوو. لە بەرامبەردا بێدەسەڵاتانە داوای ئاگربەستیان کرد و تەماشایان کرد مووشەکەکانمان تا دوا چرکە لەسەریان دەتەقێتەوە. ژەنەڕاڵ فەدەوی ئاماژەى بۆ ئەوەکرد کە لە سەدا ٦٠ی سەرجەم شەهیدانی شەڕی ١٢ ڕۆژەی سوپای پاسدارانی ئینقلابی ئیسلامی بوون. لەو نزیکەی ٦٠٠ کەسە ٢١ کەسیان سەرباز بوون و ئەوانی دیکە پاسەوانی پلە جیاوازەکان بوون، ئەمەش ئەوە دەردەخات کە یەکگرتوویی و پەیوەندیی ڕێکخراوەیی لە بەشی جۆراوجۆری ئیتلاعات و ئۆپەراسیۆنی سوپای پاسداران چەندە بەهێزە.
هێزەکانی سووریای دیموکرات (هەسەدە) رایگەیاند، بەرەبەیانیی ئەمڕۆ پێنجشەممە، لە شارۆچکەی بەحرل ئوستای رۆژهەڵاتی دێرەزوور، لە هێرشێکی داعشدا، 5 شەڕڤانیان گیانیان لەدەستداوە و یەکێکی دیکەش بریندار بووە. ئەگەرچی رووداوەکە بەرەبەیانی بووە، بەڵام ناوەندی راگەیاندنی هەسەدە تازە هەواڵەکەی بڵاوکردەوە و دەڵێت، شەڕڤانەکانیان وەڵامی داعشیان داوەتەوە و شکستیان بە هێرشەکە هێناوە. قەسەدە ئاماژەی بەوەش کردووە: “شەڕڤانانمان بەوپەڕی ئازایەتی و دڵسۆزییەوە ڕووبەڕووی هێرشی تیرۆریستان بوونەوە و توانییان پیلانە تیرۆریستییەکە پووچەڵ بکەنەوە و کۆنترۆڵی مەیدانی بەدەستبهێننەوە، لە ئێستادا ئۆپەراسیۆنەکانی کێوماڵکردن و ڕاوەدوونانی تیرۆریستان بۆ لەناوبردنیان لە ناوچەی ڕووداوەکە بەردەوامە”. لە کۆتاییدا ئەوەشی ڕاگەیاندووە: “جەخت لە پابەندبوونی فەرماندەکان و شەڕڤانانمان دەکەینەوە بۆ پاراستنی هاوڵاتیانی مەدەنی و پاراستنی ئاسایش و سەقامگیریی ناوچە جیاوازەکان”. دەقى ڕاگەیەندراوەکە.. هێرشی تیرۆریستی داعش لە ڕۆژهەڵاتی دێرەزوور پووچەڵ بووەوە، پێنج لە شەڕڤانانمان شەهید بوون ناوەندی ڕاگەیاندنی هێزەکانی سوریای دیموکرات ڕایدەگەیەنێت، لەکاتێکدا چەکدارەکانمان ڕووبەڕووی تۆڕێکی تیرۆریستی داعش بوونەتەوە کە پێگەیەکی هێزەکانمانیان کردە ئامانج لە شارۆچکەی ئەلبەهرە الوستا لە ڕۆژهەڵاتی دێرەزور، سەرلەبەیانی ئەمڕۆ پێنج لە هەڤاڵەکانمان شەهید بوون، هەروەها شەڕڤانێکی تریش بریندار بوو لە پێکدادانێکی توندوتیژ کە لە کاتی هێرشە پووچەڵکراوەکەدا ڕوویدا. شەڕڤانانمان ئازایانە و دڵسۆزانە ڕووبەڕووی هێرشە تیرۆریستییەکە بوونەتەوە و پیلانی تیرۆریستییان پووچەڵکردەوە و کۆنترۆڵی ناوچەکەیان دامەزراند. ئۆپەراسیۆنەکانی شانەیکردن و بەدواداچوون بۆ توخمە تیرۆریستییەکان بەردەوامن بۆ نەهێشتنیان لە ناوچەکە، دڵنیابوون لە سەلامەتی دانیشتووان و نەهێشتنی شوێنی گەرمی مەترسییەکان. لە کاتێکدا ماتەمینی شەهیدە قارەمانەکانمان دەگرین، سەرەخۆشی و پشتیوانی قووڵی خۆمان ئاراستەی کەسوکار و هەڤاڵەکانیان دەکەین و دووپاتی دەکەینەوە کە خوێنیان بێهودە نابێت. ئێمە بە توندی لە دژی ئەم باندە تیرۆریستیانە دەوەستینەوە، وە سوێند دەخۆین تۆڵەی شەهیدەکانمان بکەینەوە و بەدوای هەموو ئەو کەسانەدا بگەڕێین کە بە تەواوی یاسا و هێزی مەیدانیمان بەشدارییان لەم هێرشەدا کردووە، پشتگیریان کردووە، یان پلانیان داڕشتووە. بۆ گەلەکەمان و دانیشتوانی ناوچەکە: پابەندبوونی سەرکردایەتی و شەڕڤانانمان دووپات دەکەینەوە بۆ پاراستنی هاوڵاتیانی مەدەنی و پاراستنی ئاسایشی ئێوە و سەقامگیری ناوچەکانتان. یەکینەکانمان بەردەوام دەبن لە ئەنجامدانی ئۆپەراسیۆنی ڕێکخراو و بە ئەنقەست بۆ بنبڕکردنی شانە تیرۆریستییەکان و هەڵوەشاندنەوەی تۆڕەکانیان. داوا لە هەموو هاوڵاتییەک دەکەین کە هاوکارە لەگەڵ هێزە ئەمنییەکان، زانیاری پێشکەش بکەن کە یارمەتیدەرە بۆ پاراستنی ئاسایش. ناوەندی ڕاگەیاندنی هێزەکانی سوریای دیموکرات
وەزارەتی نەوتی عێراق بڵاوی كردەوە، كۆی هەناردە و داهاتی نەوت بۆ مانگی ئاب بەم شێوەیە بووە، بڕی ١٠٤ ملیۆن و ٨٠٦ هەزار و ٨٨٤ بەرمیل نەوتی خاو هەناردە كراوە، دەشڵێن، داهاتەكەشی حەوت ملیار و ١٦ ملیۆن دۆلار بووە. وەزارەتی نەوتی عێراق سەبارەت بە ئاماری کۆتایی هەناردە و داهاتی نەوتی بۆ مانگی ئاب ڕاگەیاندراوێکی بڵاوکردەوە. لە ڕاگەیاندراوەكەدا هاتووە، كۆی هەناردە و داهاتی بەدەست هاتووی نەوت بۆ مانگی ئاب، بەپێی ئامارە سەرەتاییەكانی كۆمپانیای سۆمۆ بریتبووە لە، بڕی ١٠٤ ملیۆن و ٨٠٦ هەزار و ٨٨٤ بەرمیل نەوتی خاوی هەناردەكراوە. ئاماژە بەوەشكراوە، كۆی داهاتی نەوتی هەناردەکراو لە مانگی ڕابردوودا بریتی بووە لە حەوت ملیار و ١٦ ملیۆن دۆلار. ئەوەش خراوەتەڕوو، زۆرینەی نەوتی هەناردەکراو لە کێڵگە نەوتییەکانی ناوەڕاست و باشووری عێراقەوە بووە، کە بڕەکەی ١٠٣ ملیۆن و ٨٩٥ هەزار و ٧٠٦ بەرمیل بووە، هاوکات، بڕی ٩١١ هەزار و ١٧٨ بەرمیل نەوتیش لە کێڵگەی گەیارەوە هەناردە کراوە.
وەزارەتی بەرگریی تورکیا دەڵێت، بە وردیی چاودێریی گفتوگۆکانی هەسەدە و دیمەشق دەکەن و گرژییەکانی چەند رۆژی رابردووی پارێزگای حەلەبیش، دەخاتە ئەستۆی هەسەدە. وەزارەتی بەرگریی تورکیا، لە وەڵامنامەی هەفتانەی رۆژنامەوانی رایگەیاند، بە هەستیاری و وردییەوە، چاودێریی پەیوەندی، کۆبوونەوە و گفتوگۆکانی نێوان هێزەکانی سووریای دیموکرات و حکومەتی سووریا دەکەن. هەسەدە، لە چەند رۆژی رابردوودا رایگەیاند، هێزەکانی سەر بە حکومەتی سووریا لە سنووری پارێزگای حەلەب، هێرشیانکردووەتە سەر خەڵکی مەدەنی. وەزارەتی بەرگریی تورکیا، هەسەدە بە هۆکاری گرژیەکان ناودەبات و دەڵێت، هێرشەکان کراونەتەوە سەر هێزەکانی سەر بە دیمەشق و ئەو هێرشانە دەریدەخات، هەسەدە پابەندی رێککەوتنی 10ـی ئازار نەبووە و جارێکی دیکەش پیشانیدا، هەڕەشەن بۆ سەر ئاسایش و سەقامگیریی ناوچەکە. رۆژی 10ی ئازاری 2025، لە شاری دیمەشق، مەزڵوم عەبدی، فەرماندەی هێزەکانی سووریای دیموکرات و ئەحمەد شەرع، سەرۆککۆماری سووریا، رێککەوتنێکی هەشت خاڵییان واژۆکرد. بەگوێرەی رێککەوتنەکە پێویستە تاوەکو کۆتایی ئەمساڵ، سەرجەم دامەزراوە سەربازی، مەدەنی و ئیدارەییەکانی هەردوولا تێکەڵ بکرێن. دەسەڵاتدارانى تورکیا، چەند مانگێکە بەردەوام داوا لە هەسەدە دەکەن، بچێتە ناو سوپای سووریا و لەو بارەیەوە دەڵێت، لە پێناو ئاسایش و سەقامگیریی سووریا و ناوچەکە، بەردەوامدەبن لە هاوبەشییەکانیان لەگەڵ سووریا بۆ بەرەنگاربوونەوەی "گرووپە تیرۆرریستییەکان" و مکوڕیشن لەسەر پشتیوانیکردن لە بنەماکانی "یەک دەوڵەت و یەک سوپا" لە سووریا.
ئەمڕۆ پێنجشەممە دادگا فەڕەنسا بە تۆمەتی تێوەگلان لە کۆمەکی نایاسایی لیبیا سزای 5 ساڵ زیندانی بەسەر سارکوزی تەمەن 70 ساڵ سەپاند. تۆمەتەکەی سارکوزی ئەوەیە کە رێگەی داوە بە گەورە یاریدەدەرەکانی بۆ ئەوەی پارە لە رژێمەکەی قەزافی وەربگرن بۆ پاڵپشتی هەڵمەتی هەڵبژاردنی لەو کاتەی خۆی بۆ سەرۆکی فەرەنسا پاڵاوتبوو. گوایە سارکۆزی کە لە نێوان ساڵانی ٢٠٠٧ بۆ ٢٠١٢ سەرۆکی فەرەنسا بووە، "پشتیوانی دارایی نایاسایی لەلایەن موعەمەر قەزافی سەرۆکی ئەوکاتەی لیبیا وەرگرتووە بۆ ئەوەی لە ساڵی ٢٠٠٧دا بانگەشەی هەڵبژاردنی سەرۆکایەتی وڵاتەکەی بەڕێوەببات". گوایە سارکۆزی لە کاتی بانگەشەی هەڵبژاردنەکانی نێوان کۆتایی ساڵی ٢٠٠٦ تا سەرەتای ٢٠٠٧ بڕی ٥٠ ملیۆن یۆرۆی لە حکومەتی لیبیا وەرگرتووە. دوابەدوای ئەو تۆمەتانە، لە ساڵی ٢٠١٣ لێکۆڵینەوەی سەرەتایی لە ڕووداوەکە دەستیپێکرد، سارکۆزی لە ٢١ی ئازاری ٢٠١٨ لە پاریس دەستبەسەرکرا و لێکۆڵینەوەش لە دژی دەستیپێکرد بە تۆمەتی "پارەدارکردنی نایاسایی بۆ بانگەشەی هەڵبژاردن و گەندەڵی و شاردنەوەی پارەی گشتی لیبیا". لە لایەکی دیکەوە گوایە زیاد تەکیەدین، بازرگانێکی بەڕەچەڵەک فەرەنسی-لوبنانی و شایەتحاڵی دۆسیەی لیبیا، لە کۆتاییەکانی ساڵی ٢٠٠٦دا بڕی ٥ ملیۆن یۆرۆی لە لیبیاوە بۆ سارکۆزی هێناوە. ارکۆزی ئەو تۆمەتانەی ڕەتکردۆتەوە کە لە سەرەتای دۆسیەکەوە ئاراستەی کراوە، کە لەسەرەتای ئەمساڵەوە کرایەوە دوای لێکۆڵینەوەیەک کە زیاتر لە ١٠ ساڵە بەردەوامە. لە لایەکی دیکەوە، زیاد تەکیەدین، بازرگانێک بە ڕەچەڵەک فەرەنسی-لوبنانی و شایەتحاڵێکی "کلیل" بوو لە دۆسیەی لیبیا، لە ٢٣ی ئەیلول لە بەیروت کۆچی دوایی کرد.
ئۆزگور ئۆزێل بۆ ئەردۆغان: ئەگەر غیرەتت هەیە، ناتانیاهۆ بە تاوانباری جەنگ ناو ببە ئۆزگور ئۆزێل، سەرۆكی پارتی گەلی کۆماری (جەهەپە) لە پەیامێكدا بە رەجەب تەیب ئەردۆغان دەڵێت: ئەمڕۆ ترەمپ دەبینیت پێی بڵێ: ناتانیاهۆ تاوان دژی مرۆڤایەتی ئەنجام دەدات، بڵێ: پێویستە وەزیری دەرەوەتان ئاگاداری هەنگاوەکەی بێت؛ ئەو کێیە؟' ئەوسا من لە ئسنبۆغا پیرۆزباییتان لێدەکەم لەكاتی گەڕانەوەتان لە ئەمریکا، بەڵام دەزانم لەبری ئەوەی سەربەرزانە بوەستیت لەوێ سەرت دادەنەوێنیت. ئۆزێل لەمیانی وتارێكدا لە گردبونەوەی پشتیوانی لە فەلەسیتن كە لەناوچەی ئەیوب سوڵتان لە ئەستەنبوڵ بەڕێوەچوو، رەخنەی توندی لە حکومەتەكەی ئەردۆغان گرت و پەیامێکی هاودەنگی لەگەڵ گەلی فەلەستین پێشکەش کرد. ئۆزێل، رەخنەی توندیشی لە لێدوانەکەی ماركۆ ربیۆ، وەزیری دەرەوەی ئەمریکا گرت کە لە چاوپێكەوتنێكدا لەگەڵ كەناڵی "فۆكس نیوز" لەوەڵامی هێرشەكەی ئەدرۆغاندا بۆ سەر ناتانیاهۆ لە وتارەكەی لە نەتەوەیەكگرتووەكان وتی: چی دەڵێن بابیڵێن لە كۆتایدا ئەوان دێن و دەپارێنەوە بۆ ئەوەی چەند خولەكێك چاویان بەسەرۆك ترەمپ بكەوێت و تەوقەیەكی لەگەڵ بكەن. ئۆزیل وتیشی: تەحەدای هەرکەسێک دەکەم کە قسەی وا بە سەرۆک کۆماری تورکیا بڵێت، بەڵام بەداخەوە گوێیان لەهیچ نەبووە، هاوتاکانی بێدەنگنیان هەڵبژاردووە، عومەر جەلیک دێت و ئۆپۆزسیۆن تاوانبار دەکات، شەرم لە خۆت بکە. سەرۆكی پارتی گەلی كۆماری راشیگەیاند: ئێمە داوای هەڵوەشاندنەوەی تەواوی بازرگانی لەگەڵ ئیسرائیل و سەپاندنی گەمارۆی توندمان کرد، بەڵام حکومەت خۆی دزییەوە، لە پەرلەمان کۆبونەوەیەکمان ئەنجامداو وتمان با هەموو سەرکردەی حزبەكان بچینە فەلەستین، هەمووان رازی بوون، بەڵام ئەردۆغان بێدەنگی لێكرد. تەنانەت فەڕەنسا و سعودیەش کۆنفرانسی تایبەت بە فەلەستین بەڕێوەدەبەن، بەڵام تورکیا هێشتا گۆشەگیرە، پێدرۆ سانشێز(سەرۆك وەزیرانی ئیسپانیا) رایگەیاند، ئەگەر ئیسرائیل لە مۆندیالی 2026 بێت، ئیسپانیا بەشداری ناکات، ئەوە ئازایەتییە، پێویستە توركیا چاوی لێبكات.
فوئاد حوسێن: بە ئەگەری زۆرەوە هەناردەکردنەوەتی نەوت لەم هەفتەیەدا دەستپێدەکاتەوە فوئاد حوسێن، وەزیری دەرەوە و جێگری سەرۆکوەزیرانی عێراق رۆژی پێنجشەممە بە بلومبێرگی گوت، عێراق بەهۆی راگرتنی هەناردەی نەوت لە هەرێمی کوردستان، لەنێوان 22 بۆ 25 ملیار دۆلار زیانی بەرکەوتووە. فوئاد حوسێن پێشبینی کرد کە هەناردەکردن "بە ئەگەری زۆرەوە لەم هەفتەیەدا" دەستپێبکاتەوە. بەپێی خەمڵاندنەکانی پێشوو، زیانەکان کە تاوەکو مانگی شوباتی ئەم ساڵ 19 ملیار دۆلار بوو. ئەمە لە کاتێکدایە کە هەرێمی کوردستان و زۆربەی کۆمپانیاکانی نەوت رێککەوتنێکیان بۆ دەستپێکردنەوەی هەناردەکردن واژۆ کردووە، بەڵام هێشتا پێویستی بە رەزامەندی فەرمیی بەغدا هەیە، ئەمە بەپێی راگەیێندراوێکی وەزارەتی سامانە سرووشتییەکانی هەرێمی کوردستان کە دوێنێ بڵاویکردەوە. وەزارەتەکە ئاماژەی بەوەدا کە هێشتا چاوەڕێی وەڵامی وەزارەتی نەوتی فیدراڵین، لە کاتێکدا کۆمپانیای بەبازاڕکردنی نەوتی عێراق "سۆمۆ" رایگەیاندووە، رێککەوتنەکە لە "قۆناخی کۆتاییدا"یە. پێش وەستانی هەناردەکردن لە مانگی ئاداری 2023، هەرێمی کوردستان رۆژانە زیاتر لە 400 هەزار بەرمیل نەوتی هەناردە دەکرد. لە مانگی تەممووزدا، هەرێمی کوردستان رەزامەندی دەربڕی لەسەر رادەستکردنی نەوت بە "سۆمۆ" بۆ ئەوەی لە بازاڕی نێودەوڵەتی دا بیفرۆشێت. بەغدا هەروەها داوای لە هەولێر و نوێنەرانی کۆمپانیا نێودەوڵەتییەکانی نەوت کردووە بۆ کۆبوونەوەیەکی نوێ بۆ تاوتوێکردنی وردەکارییەکانی دەستپێکردنەوەی هەناردەکردن و دڵنیابوون لە پێدانی شایستە داراییەکانی کۆمپانیاکان. کۆمپانیاکانی "دی ئێن ئۆ" (DNO)ی نەرویجی و "گەنەل ئینەرجی" (Genel Energy) دووپاتیانکردەوە کە دەیانەوێت گەرەنتی روون بۆ پێدانی شایستە داراییەکانیان هەبێت. رۆژی چوارشەممە، 24-09-2025، گوتەبێژێکی کۆمپانیای دی ئێن ئۆ بە تۆڕی میدیایی رووداوی گوت: "زۆر حەزمان بە وەرگرتنی نەوتە لە بری پارەی کاش، چونکە وەک یەکێک لە کۆنترین و گەورەترین کۆمپانیا سەربەخۆکانی جیهان بۆ گەڕان و بەرهەمهێنانی نەوت و گاز، سیستمێکی بازرگانیمان هەیە و دەتوانین بە بازاڕکردنی پشکی خۆمان لە نەوتی تاوکێ، بەهای زیاتر بەدەست بهێنین." لەبارەی فرۆشتنی ناوخۆیی یان هەناردەکردن، گوتەبێژەکە گوتی: "ئامانجی DNO ئەوەیە کە نەوتەکەی بە بەرزترین نرخ بفرۆشێت، کە کڕیارێک بتوانێت وەریبگرێت و ئامادە بێت بەپێی رێککەوتنەکە پارە لە کاتی وەرگرتن بدات."
بڕیارە سبەینێ هەینی کاتژمێر ٤:٠٠ بە کاتی ئیسرائیل، ناتانیاهۆ لە کۆبونەوەى گشتى نەتەوەیەکگرتوەکان وتارەکەى پێشکەش بکات، ئەمەش لەکاتێکدایە کۆنگرەکە بەرەو کۆتایی دەڕوات و زۆرینەى سەرۆک و شاندى وڵاتان وڵاتەکەیان بەجێهێشتوەو نزیکە لە چۆڵبوون. بەپێى ڕاپۆرتێکى کەناڵى ١٢ى ئیسرائیل، لە پشت پەردەوە هەوڵێک هەیە بۆ کۆبوونەوەی سێ قۆڵی لە نێوان ناتانیاهۆ و ترەمپ و ئەحمەد شەرع لەواشنتۆن. بەر لە ڕۆیشتنی بۆ کۆمەڵەی گشتی نەتەوە یەکگرتووەکان لە ئەمریکا، سەرۆکوەزیرانی ئیسرائیل بەڕۆژنامەنوسانى وت: لە کۆبوونەوەی گشتیی نەتەوە یەکگرتووەکاندا، ڕاستیەکانى خۆمان دەڵێم، هاووڵاتیانی ئیسرائیل، ڕاستی سەربازان لە وڵاتەکەمان. ئەو سەرکردانەش ئیدانە دەکەم کە لەبری ئەوەی بکوژان و دەستدرێژکاران و منداڵ سووتێنەران ئیدانە بکەن، دەیانەوێت دەوڵەتێکیان پێبدەن لە دڵی خاکی ئیسرائیلدا. ئەمە نابێت". هەروەها ئەوەشى خستەڕوو لە واشنتۆن بۆ جاری چوارەم لەگەڵ ترامپ کۆدەبێتەوە، وتى: لەگەڵیدا باسی ئەو دەرفەتە گەورانە دەکەم کە سەرکەوتنەکانمان هێناویەتییە ئاراوە، هەروەها پێویستیمان بۆ تەواوکردنی ئامانجەکانی شەڕەکە: گەڕاندنەوەی هەموو بارمتەکانمان، بۆ شکستپێهێنانی حەماس، و فراوانکردنی ئەو بازنەی ئاشتییەی کە کراوەیە بۆمان دوای سەرکەوتنە مێژووییەکەی لە 'ئەم کالاڤی' و سەرکەوتنەکانی دیکە کە بەدەستمان هێناوە. بەپێى میدیاکانى ئیسرائیل، بنیامین ناتانیاهۆ، سەرۆک وەزیرانی ئیسرائیل لەوتارەکەیدا باسی شەپۆلی دانپێدانانی دەوڵەتێکی فەلەستینی دەکات، هەروەها ڕەخنە لە وڵاتانی ڕۆژئاوایی دەگرێت کە جارێکی دیکە لایەنی هەڵەی مێژوویان هەڵبژاردووە و پاداشتی حەماسیان داوەتەوە. بڕیارە دوای کۆتایی هاتنى کۆنگرەى نەتەوەیەکگرتوەکان، ناتانیاهۆ ڕۆژی دووشەممە بە فڕۆکە بچێتە واشنتۆن بۆ کۆبوونەوەە لەگەڵ دۆناڵد ترەمپ سەرۆکى ئەمریکا، ئەمەش چوارەم کۆبوونەوەیەتى لە دوای مانگی یەکەوە لەگەڵ ترەمپ. سەرۆک وەزیرانى ئیسرائیل لەم دواییانەدا وەزیرانی ئاگادار کردۆتەوە کە چاوەڕوان دەکرێت لەگەڵ ترەمپ هەنگاوەکانی وەڵامدانەوەی ئەم شەپۆلە دانپێدانانە بە دەوڵەتێکی فەلەستینی تاوتوێ بکات. لە پشت پەردەوە هەوڵێک هەیە بۆ دروستکردنی کۆبوونەوەی سێ قۆڵی لە نێوان ناتانیاهۆ و ترەمپ و ئەحمەد شەرع، سەرۆکی سوریا. لە چەند ڕۆژی ڕابردوودا گفتوگۆ لەسەر ئەم پرسە لە ئیسرائیل بەڕێوەچووە. وادیارە ڕێککەوتن لەگەڵ سوریا هێشتا دوورە، بەڵام کەسانێک هەن هەوڵدەدەن وێنەی سەرکردە سێ قۆڵییەکان بکێشن. گرنگی ئەم دیدارە لە ڕاستیدا بوونی خۆیەتی.
ئاژانسی ڕۆیتەرز بڵاویکردەوە، نووسینگەی بنیامین ناتانیاهۆ، سەرۆکوەزیرانی ئیسرائیل، ڕۆژی چوارشەممە ڕایگەیاند، دانوستانەکان لەگەڵ سوریا بەردەوامن، هەروەها دەرئەنجامەکانیان پەیوەستە بە دەستەبەرکردنی بەرژەوەندییەکانی ئیسرائیل، لەوانەش داماڵینی سەربازی باشووری ڕۆژئاوای سوریا و سەلامەتی و ئاسایشی دروزەکان. بەیاننامەکەی نەتانیاهۆ کە بۆ دووەمجار لەم هەفتەیەدا پشتڕاستی کردەوە کە ئیسرائیل دانوستان لەگەڵ سوریا دەکات، لە کاتێکدایە کە سەرۆک وەزیران خۆی ئامادە دەکات بۆ ئەوەی بەرەو کۆبوونەوەی گشتی نەتەوە یەکگرتووەکان لە نیویۆرک بڕوات. نەتانیاهۆ یەکشەممەی ڕابردوو ڕایگەیاند، پێشکەوتن لە ڕێککەوتنی ئەمنی لەگەڵ سوریا بەدیهاتووە، بەڵام ڕێککەوتنێک لە ئارادا نییە. لەلایەکى دیکەوە ئەحمەد شەرع، سەرۆكی راگوزەری سوریا، لە کۆبونەوەکانی خولی ٨٠ی کۆمەڵەی گشتی نەتەوە یەکگرتووەکان، وتى : "سیاسەتەکانی ئیسرائیل بەشێوەیەک کاردەکەن کە پێچەوانەی هەڵوێستی نێودەوڵەتییە کە پشتیوانی لە سوریا و گەلەکەی دەکات، لە هەوڵێکدا بۆ ئیستغلالکردنی قۆناغی ئینتقالی، ناوچەکە بەرەوڕووی خولگەیەکی ململانێی نوێ دەبێتەوە کە خاڵە کۆتاییەکانیان نادیارە". جەختیشی لەوە کردەوە کە سوریا پابەندە بە ڕێککەوتنی جیابوونەوە لە نێوان هێزەکانی ئیسرائیل و سوریا لە ساڵی ١٩٧٤ لە بەرزاییەکانی جۆلان و پەنا دەباتە بەر ڕێگەی دیپلۆماسی بۆ چارەسەرکردنی ناکۆکییەکان لەگەڵ ئیسرائیل. سەرۆک کۆماری سووریا وتی: هەڕەشەکانی ڕژێمی زایۆنی لە دژی سووریا لە دوای 8ی کانوونی دووەمی 2024 کە ڕژێمی پێشوو ڕووخاند، کەم نەبووەتەوە. ئاماژەی بەوەشکرد، ئیسرائیل قۆناغی ئینتقالی لە دیمەشق قۆستەوە و ناوچەکەی خستووەتە بەردەم مەترسیی ململانێی نوێ، بەڵام سوریا شەڕی ناوێت و دیالۆگ و دیپلۆماسی بەکاردەهێنێت بۆ چارەسەرکردنی قەیرانی ئێستا.
لە چاوپێکەوتنێکدا لەگەڵ کەناڵى ئەلعەرەبیە ئیمانوێل ماکرۆن، سەرۆکی فەرەنسا دووپاتیکردەوە کە کار لەسەر دەستپێکردنی پلانێک دەکات بە ناوی "ئاسایش و ئاشتی بۆ هەمووان" بە ئامانجی کۆتاییهێنان بە شەڕی کەرتی غەززە. ماکرۆن وتی پلانەکە "ئاگربەست و ئازادکردنی زیندانییەکان و پێکهێنانی ئیدارەیەکی ئینتقالی لە غەززە و ڕێکخستنەوەو نوێکردنەوەى هێزەکانی پۆلیس لەخۆدەگرێت". هەروەها داوای بوونی "هێزێکی نێودەوڵەتی" دەکات بۆ پاراستنی سەقامگیری لە غەززەدا. سەرۆکی فەرەنسا ڕوونی کردەوە کە "ئەو هێزە نێودەوڵەتییەی کە بۆ غەززە پلانی بۆ دانراوە، ئەرکی نەتەوە یەکگرتووەکان وەردەگرێت"، ئاماژەی بەوەشکرد، "وڵاتانی ناوەوە و دەرەوەی هەرێم بەشداری لە پلانی ئاسایش و ئاشتی بۆ غەززە دەکەن". لە چوارچێوەیەکی پەیوەندیداردا، ماکرۆن ئاماژەی بەوەدا کە "دانوستاندنەکان لەسەر خاکەکان یەکێکە لە قۆناغەکانی دامەزراندنی دەوڵەتی فەلەستینی"، ئاماژەی بەوەشکرد، "دەمانەوێت دەوڵەتێکی فەلەستینی داماڵراو دابمەزرێنین کە دان بە ئیسرائیلدا بنێت". جەختیشی لەوە کردەوە کە "دەبێت حکومەتی (بنیامین ناتانیاهۆ سەرۆکوەزیرانی ئیسرائیل) ئەم جەنگە خوێناوییە ڕابگرێت"، بە لەبەرچاوگرتنی ئەوەی کە "ئاشتی باشترین ڕێگەیە بۆ پاراستنی ئیسرائیل و گەڕاندنەوەی متمانەی ئیسرائیل". سەرۆکی فەرەنسا هەروەها ڕایگەیاندووە کە "نابێت هیچ کەسێک ڕازی بێت بە لکاندنی کەرتی ڕۆژئاوا لەلایەن ئیسرائیلەوە"، ڕوونیشیکردەوە کە "لکاندنی ئیسرائیل بۆ کەناری ڕۆژئاوا هیچ پەیوەندییەکی بە حەماس و هێرشەکەی ٧ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٣ەوە نییە". سەرۆکی فەڕەنسا، لە میانەی وتارێکی نەتەوە یەکگرتووەکان ڕۆژی دووشەممە، دانی بە دەوڵەتێکی فەلەستینیدا نا و ڕایگەیاند کە بەردەوام دەبێت لە شەڕی دژە جوولەکە، ئەمەش دوای ڕەخنەی ئیسرائیل و ئەمریکا.
رەجەب تەیب ئەردۆغان، سەرۆک کۆماری تورکیا، لە ماڵی تورکیا لە نیویۆرک، پێشوازی لە ئەحمەد شەرع، هاوتا سورییەکەی كردووە. بەگوێرەی میدیاكانی توركیا، لە دیدارەکەدا پەیوەندییە دووقۆڵییەکانی نێوان تورکیا و سوریا و پرسەکانی ناوچەکەیان تاوتوێ کردووە. ئەردۆغان جەختی لە خواستی خۆی کردووەتەوە بۆ هەڵگرتنی تەواوى گەمارۆ سەپێنراوەکان بەسەر سوریا بە زووترین کات و تورکیا هەڵوێستێکی ئەرێنی بەرامبەر هەموو ئەو دەستپێشخەرییانە دەگرێتەبەر کە پاراستنی یەکپارچەیی و سەروەریی خاکی سوریا لە پێشینەیی دادەنێن. ئەردۆغان پێداگری لە سەر پێویستی پابەندبوونی هێزەكانی سوریا دیموكرات بە رێککەوتننامەی 10ی ئازار کردووەتەوەو وتویەتی: تورکیا بە وردی چاودێری هەموو پێشهاتەکانی ناوچەکە دەکات و پشتیوانییەکانی بۆ سوریا بەردەوام دەبێت و زیاتر . لەلایەکى دیکەوە، ئەحمەد شەرع، سەرۆكی راگوزەری سوریا، لە کۆبونەوەکانی خولی ٨٠ی کۆمەڵەی گشتی نەتەوە یەکگرتووەکان وتارێکى پێشکەشکردو وتى: سوریا وەرزێكی نوێ دەست پێدەکات ناونیشانەكەی ئاشتیە، بەڵێن دەدەم هەموو ئەوانەی خوێنی بێتاوان رشتووە، رادەستی دادگایی بکرێن. لەبەشێکى دیکەى وتارەکەیدا ئەوەشى خستەڕوو کە گروپە چەکدارەکانمان هەڵوەشاندووەتەوەو پرەنسیپی کۆنترۆڵکردنی چەکمان جێبەجێ کردووە. ئەحمەد شەرع وتیشى: کارمان کردووە بۆ پڕکردنەوەی بۆشایی دەسەڵات، داوای گفتوگۆی نیشتمانیمان کردووەو بەردەوامین لە هەڵبژاردنی پەرلەمان، کاردەکەین بۆ دامەزراندنی دەوڵەتی یاسا لە سوریا.
ئاژانسی ئەی پی ئەمڕۆ (چوارشەممە) بە پشتبەستن بە وێنەکانی مانگی دەستکرد بڵاویکردەوە، ئێران دەستیکردووە بە گەڕاندنەوەی دامەزراوەکانی بەرهەمهێنان و پەرەپێدانی مووشەکی بالیستیکی کە لەشەڕى ١٢ ڕۆژەدا ئیسرائیل بەتوندى لێیداوە. شارەزایان دەڵێن پێکهاتەیەکی سەرەکی، ئەو میکسەرە گەورانەی کە پێویستن بۆ بەرهەمهێنانی سووتەمەنی ڕەق بۆ موشەکەکان هێشتا نەماوە؛ ئێران پێی وایە دەستپێکردنەوەی بەرهەمهێنانی مووشەک کلیلی ڕێگریکردن لە ئیسرائیلە. ئەمەش لەکاتێکدایە پێشبینی دەکرێت لە چەند ڕۆژی داهاتوودا دوای نوێکردنەوەی سزاکانی نەتەوە یەکگرتووەکان بە چالاککردنی میکانیزمی سناپباک دەستکەوتنی بەشێک لەو پێداویستیانەى بۆ نۆژەنکردنەوەى ئەو پرۆژە موشەکیانە زۆر قورستر بێت. پێکهێنانەوەی بەرنامەی مووشەکی بۆ کۆماری ئیسلامی زۆر گرنگە، کە پێی وایە ڕەنگە خولێکی دیکەی شەڕ لەگەڵ ئیسرائیل ڕووبدات. ئەم مووشەکانە یەکێکە لە کەمترین ڕێگری سەربازی ئێران دوای ئەوەی شەڕەکە سیستەمی بەرگری ئاسمانی وڵاتەکەی لەناوبرد - شتێک کە تاران لە مێژە پێداگری لەسەر ئەوە دەکات کە هەرگیز ناخرێتە ناو دانوستانەکان لەگەڵ ڕۆژئاوا. هاوکات شەوى ڕابردوو ڕێبەری باڵای کۆماری ئیسلامیی ئێران لە پەیامێکی ڤیدیۆییدا کە لە تەلەفزیۆنی فەرمی ئێران بڵاوکرایەوە، دوا هەڵوێستی وڵاتەکەی ڕایگەیاند و بە هەموو جۆرێک دانوستانی ڕاستەوخۆی لەگەڵ ئەمەریکا ڕەتکردەوە، گوتی: ئەمە دوا چانسی ڕێگرییە لە دووبارە سەپاندنەوەی سزاکان بەسەر ئێران. خامنەیی گوتیشی "ئێران بە هیچ جۆرێک لە بابەتی پیتاندنی یۆرانیۆم، ملکەچی گوشارەکانی ئەمەریکا نابێت، دەشڵێت: تاران بەهیچ شێوازێک نیازی دروستکردنی بۆمبی ئەتۆم نییە." ڕاشیگەیاند، لەم بارودۆخەی ئێستادا هەر جۆرە دانوستانێک لەگەڵ ئەمەریکا، تەنیا لەبەرژەوەندی سەرۆکی ئەو وڵاتەیە و جگە لە زیان هیچ سوودێکی بۆ ئێران نابێت، چونکە دەیکاتە دەستکەوتێک خۆی پێ دەنوێنێت، وەک ئەوەی بە زەبری هێز و هەڕەشە، ئێرانی بۆ گەڕانەوەی سەر مێزی دانوستان ناچار کردبێت. ئەم قسانەی ڕێبەری باڵای ئێران لە کاتێکدایە، سەرۆک کۆماری ئیسلامی ئێران، مەسعود پزیشکیان بۆ بەشداری لە کۆبوونەوەکانی کۆمەڵەی گشتیی نەتەوە یەکگرتووەکان چووەتە نیویۆرک، بەڵام ئەم هەڵوێستەی خامنەیی ڕێگری دەکات لە ئەگەری دروستکردنی هەر پەیوەندییەک لەگەڵ بەرپرسانی ئەمەریکا. ئەم پەیامە ڤیدیۆییەی ڕێبەری باڵای ئێران چەند کاتژمێرێک دوای لێدوانەکانی ترەمپ دێت، کە وەکوو ئاماژەیەک بۆ ئێران و چەکی ئەتۆمی، گوتی "بە هیچ جۆرێک ڕێگە بە گەورەترین پاڵپشتیکاری تیرۆر نادەین، مەترسیترین چەکی جیهانی بەدەستەوە بێت".
سەرۆککۆماری عێراق رایگەیاند، عێراق دۆخی ئاسایی خۆی لەنێو کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی و پەیوەندییەکانی لەگەڵ وڵاتانی دراوسێدا گەڕاندووەتەوە، سیاسەتی هاوسەنگی و کرانەوە و هاندانی دیالۆگ بۆ چارەسەرکردنی ناکۆکییەکان پەیڕەو دەکات. هەروەها جەختی کردەوە، وڵاتەکەی پشتگیری لە پرۆسەی ئاشتی لە تورکیا و دەستپێشخەریی وازهێنانی پەکەکە لە چەک دەکات. لەتیف جەمال رەشید، سەرۆککۆماری عێراق ئەمڕۆ چوارشەممە 24ی ئەیلوولی 2025، لە گوتارەکەیدا لەبەردەم کۆبوونەوەی گشتیی نەتەوە یەکگرتووەکان لە 80یەمین خولیدا، سوپاس و پێزانینی عێراق و خەڵکەکەی بۆ رۆڵی نەتەوە یەکگرتووەکان لە پشتگیریکردن و بەرگریکردن لە سیستمی دیموکراسی دەربڕی. سەرۆککۆماری عێراق ئاماژەی بەوە دا، "رێکخراوە نێودەوڵەتییەکە باشترین یارمەتیدەر بووە بۆ عێراقییەکان لە مافە دیموکراسییەکاندا و لە سەروویانەوە هەڵبژاردنەکان، کە عێراق خۆی بۆ بەڕێوەچوونی لە داهاتوویەکی نزیکدا ئامادە دەکات، بۆ دڵنیابوون لە گواستنەوەی ئاشتییانەی دەسەڵات، لەگەڵ دەسەڵاتی دادوەری کار دەکەین بۆئەوەی هەڵبژاردنەکان ئازاد و بێگەرد و شەفاف بن." لەتیف رەشید تیشکی خستە سەر ئەوەی، "عێراق بە پشتیوانیی دۆستان توانیویەتی بەسەر مەترسیدارترین هەڕەشەی تیرۆریستیدا سەربکەوێت، کە جیهان بەخۆیەوە بینیبێت." داواشی کرد، "رووبەڕووبوونەوەی تیرۆر وەکو یەک دۆخ بێت، کە نابێت جیاوازی لەنێوانیاندا بکرێت و پێویستە لەگەڵ پارەدارکەران و پاڵپشتیکارانی تیرۆر بە پارە و چەک لێپرسینەوە بکرێت." هەروەها جەختی لە بەردەوامبوونی هەوڵەکان بۆ گەڕاندنەوەی ئاوارەکان، هەڵوەشاندنەوەی کەمپەکان و گەڕاندنەوەی خێزانەکان بۆ ناوچەکانی خۆیان کردەوە، ئاماژەی بە پابەندبوونی عێراق بۆ دابینکردنی دادپەروەری و پاراستنی فرەیی کۆمەڵایەتی کرد. سەرۆککۆمار باسی لە هەوڵەکانی عێراق کرد بۆ گەیشتن بە گەشەپێدانی ئابووری و کۆمەڵایەتیی بەردەوام و کەمکردنەوەی پشتبەستن بە نەوت، لەگەڵ دابینکردنی هەلی وەبەرهێنانی گرنگ لە بوارەکانی ئاو، کارەبا و ژێرخانی ئابووریدا. هەروەها گوتیشی، عێراق یەکێکە لەو وڵاتانەی زۆرترین زیانی بەهۆی گۆڕانکارییەکانی کەشوهەواوە بەرکەوتووە، بۆیە داوای لە کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی کرد لەم دۆسیەیەدا پشتگیریی بکەن، چونکە کەمبوونەوەی سەرچاوەکانی ئاو ئاستەنگێکی گەورەیە و عێراق هەوڵی گەیشتن بە لێکتێگەیشتنی لەگەڵ ئێران و تورکیا داوە لەبارەی دابەشکردنی ئاوی دیجلە و فوراتەوە. لەبارەی دۆخی فەلەستینەوە، سەرۆککۆماری عێراق پێیوابوو، دامەزراندنی دەوڵەتی سەربەخۆی فەلەستین تاکە رێگەیە بۆ دابینکردنی ئاسایش و سەقامگیری لە ناوچەکە و جیهاندا. هەروەها پێشوازیی لە دانپێدانانی نێودەوڵەتیی بەربڵاو بە دەوڵەتی فەلەستین کرد و سەرکۆنەی دەستدرێژییەکانی ئیسرائیلی بۆسەر وڵاتانی ناوچەکە کرد، کە دوایینیان بەئامانجگرتنی قەتەر بوو. لەتیف رەشید جەختی لە رەتکردنەوەی بەکارهێنانی ئاسمانی عێراق کردەوە بۆ پێشێلکردنی سەروەرییەکەی یان هەڕەشەکردن لە ئاسایشی هاووڵاتییانی. هەروەها دووپاتی کردەوە، عێراق سیاسەتی هاوسەنگی، کرانەوە و هاندانی دیالۆگ بۆ چارەسەرکردنی ناکۆکییەکان و چەسپاندنی ئاشتی لە ناوچەکەدا پەیڕەو دەکات. ئاماژەی بە پشتگیریی پرۆسەی ئاشتی لە تورکیا و دەستپێشخەریی وازهێنانی پەکەکە لە چەک کرد و هەڵوێستی بنەڕەتیی عێراقی دووپات کردەوە، کە لەسەر رێزگرتن لە دراوسێیەتیی باش لەگەڵ دەوڵەتی کوێتدا بنیاد نراوە.
