بارزانی و شاندێكی ئیمارات جەخت لەپەیوەندییەکانی نێوانیان کردەوە

هاوڵاتی  وتەبێژی فەرمی سەرۆكایەتی هەرێم رایگەیاند دەمێكە گفتوگۆو هاتووچۆی وەفدی حكومەتی هەرێم بۆ بەغدا لە ئارادایە، بەڵام سەردانەكەی سەرۆكی هەرێم كاریگەری گەورەی لەسەر بڕیارەكەی حكومەتی ناوەندی هەبوو بۆ ناردنی پارە بۆ هەرێم.   دڵشاد شەهاب، وتەبێژی فەرمی سەرۆكایەتی هەرێمی كوردستان رایگەیاند "دەمێكە گفتوگۆو هاتووچۆی وەفدی حكومەتی هەرێم بۆ بەغدا لە ئارادایە، سەرۆكی هەرێمیش وەك بەرپرسیاری یەكەم لەڕێكخستنی پەیوەندییەكان و پارێزگاریكردن لە بەرژەوەندییەكانی هەرێم لەگەڵ دەسەڵاتی فیدراڵی چاودێری دۆخەكە دەكات، سەردانەكەی سەرۆكی هەرێم گرنگبوو، كاریگەری گەورەی لەسەر بڕیارەكەی حكومەتی ناوەندی هەبوو." وتەبێژی فەرمی سەرۆكایەتی هەرێمی ئەوەشی بە دەنگی ئەمریكا وتوە "هەرێم یەك سیستەم و یەك حوكمڕانییە، سەرۆكی هەرێمیش كەسی یەكەمی دەسەڵاتی جێبەجێكردنەو بابەت ئەوە نییە بەجیا سەیری هەنگاوەكان بكرێت، بەڵكو هەوڵەكان تەواوكەری یەكترین، بەڵام سەردانەكەی سەرۆكی هەرێم هەنگاوێكی یەكلاكەرەوە بوو." "ئەگەر لە مانگەكانی داهاتوودا ڕێككەوتن لەسەر هەمواری یاسای بودجە كرا و لەپەرلەمان تێپەڕێنرا دۆخەكە باشتریش دەبێت، گەر خوانەخواستە ئەم پرسە دوا بكەوێت، ئەم بڕە پارەیە قەرز و سلفە نییە، بەڵكو پشك و مافی هەرێمە لە بودجەی ناوەندی و بەردەوامیش دەبێت" دڵشاد شەهاب. وا دەڵێت. ئەوەشی خستوەتەڕوو "دۆخی هەرێم باشتر دەبێت گەر یاساكە هەموار بكرێتەوە، چونكە پشكی هەرێم زیاترە، هەرێم پشكی لەخەرجییەكانی سیادی و حاكیمەو پەرەپێدانی پارێزگاكانیش دەبێت، ئەولەویەت بۆ مووچەی مووچەخۆرانە كە دەبێت مووچەی فەرمانبەرانی هەرێم هاوشێوەی مووچەی ناوچەكانی تری عێراق بدرێت، هەموو لایەنەكان لەسەر ئەمە هاوڕابوون."  

هاوڵاتی ڕێکخراوی هەنگاو لە ڕاپۆرتێکدا لە سێدارەدانی شەش هاوڵاتی کوردی خەڵکی کرماشانی راگەیاند کە بەتۆمەتی بازرگانیکردن بە ماددە هۆشبەرەکانەوە دەستگیرکرابوون. بەپێی راپۆرتێکی رێکخراوی مافی مرۆڤی هەنگاو، شەش هاوڵاتی کورد بە ناوەکانی ئەحمەد لەتیفی، ئەکبەر خوڕەمتاش، ئەمیرحوسێن مەلەکی، عەلی ئەکبەر مورادیان، هادی نەزەری و عەلی میری کە خەڵکی شارەکانی کرماشان، هەرسین و سەحنە بون، لە زیندانی ناوەندیی شاری کەرەجی ئێران سزای لە سێدارەدانیان بەسەردا جێبەجێ کراوە وەک لە ڕاپۆرتەکەدا هاتووە ئەو شەش بەندکراوە پێشتر بە تۆمەتی پەیوەندیدار بە ماددە هۆشبەرەکانەوە دەستبەسەرکرابوون و دواتر لەلایەن دادگای شۆڕشی کەرەجەوە سزای سێدارەیان بەسەردا سەپێندراوە.  دەشڵێت هەتا ئێستا، هەواڵی لەسێدارەدانی ئەو شەش بەندکراوە لە میدیا حکومەتییەکان بەتایبەت میدیاکانی نزیک لە دادوەری ئێرانەوە بڵاو نەکراوەتەوە. بەپێی ئاماری رێکخراوەکە؛ ساڵی رابردو 823 کەس لە زیندانەکانی ئێران و رۆژهەڵاتی کوردستان لەسێدارە دراون کە 151 کەسیان کورد بون و لە سەرەتای ئەمساڵیشەوە تا ئێستا لانیکەم 19 بەندکراوی کورد لە زیندانەکانی کۆماری ئیسلامیی ئێران لە سێدارە دراون.

هاوڵاتی بەهۆی بۆردومانەکانی تورکیاوە لە ماوەی 24 کاتژمێری رابردوودا، حەوت وێستگەی کارەبا لە رۆژئاوای کوردستان لە کار کەوتوون و بە ڕێوبەرایەتی خۆسەریش بەیاننامەیەکی سەبارەت بە هێرشەکان  بڵاوکردەوە. ئاژانسی هاوار نیوز بڵاویكرده‌وه‌، لە ماوەی 48 کاتژمێری رابردودا سوپای تورکیا 56 ناوچەی بۆردومانکردوه‌، کە زۆربەیان ناوچەی خزمەتگوزارین و زۆرترین هێرشه‌كان بۆسه‌ر وێستگەی کارەباو ئاوو بوه‌ له‌و به‌شه‌ى كوردستان.، لە ئەنجامدا 5 سەربازی دیمەشق گیانیان لەدەستدا و 6 هاوڵاتی مه‌ده‌نیش برینداربون و زیانی ماددی زۆریش لێكه‌وته‌وه‌. هێرشەکانی دەوڵەتی تورکیا بۆ سەر ناوچەکانی باکور و رۆژهەڵاتی سوریا کە لە ساڵی 2017وە بەردەوامە، لە دو ڕۆژی ڕابردودا قورستر بووە، لە شەوی 12ی ئه‌م مانگه‌دا فڕۆکە جەنگییەکان و فڕۆکە بێفڕۆکەوانەکانی توركیا لە ناوچه‌كانی دێریکەوە تا قامیشلۆ و عامودا و دەرباسییە و کۆبانێ و شەهبا ژێرخان و ناوەندە خزمەتگوزارییەکان بۆردومان دەکەن. ئەو ناوچانەی هێرشیان کراوەتە سەر بەشێکی زۆریان وێستگەی کارەبا و خزمەتگوزارین بەم شێوەیەی خوارەوەن:  دووجار وێستگەی شاری کۆبانێ کراوەتە ئامانج و بەهۆیەوە کارەبای ئەو شارە و 400 گوندی سەر بە کۆبانێ پچڕاون. وێستگەی گواستنەوەی کارەبای عەین عیسا لە گوندەواری رەققە و بەهۆیەوە کارەبای ئەو وێستگەیە و 150 گوندی سەر بەوێ پچڕان. لە قامشلۆش بۆردومانەکەی تورکیا بۆ سەر وێستگەی کارەبا بووە هۆی ئەوەی کارەبای زیاتر لە سەدا 60ی شارەکە و گوندەوارەکانی رۆژهەڵات ببڕدرێت. لە عامودێ بۆردومانەکە بووە هۆی پچڕانی کارەبا لە شارەکە و 90 گوند . لە ترپەسپیش بووە هۆی پچڕانی کارەبا لە شارەکە و 190 گوندی دەورووبەری. درباسیەش لە باکووری حەسەکە بەهەمان شێوە بەر بۆردومانی تورکیا کەوتووەت و بەهۆیەوە زیان بە وێستگەی کارەبای شارەکە گەشت و کارەبای پچڕا. هاوکات لە کاتژمێرکانی درەنگانی ئەمشەودا، تورکیا وێستگەی غازی سوەیدییەی لە گوندەواری دێریک بۆردومان کرد، کە وزە بۆ دەیان وێستگەی گواستنەوەی کارەبای دابین دەکات. لەو بارەیەوە فەرماندەیی گشتیی هێزەکانی سوریای دیموکرات (هه‌سه‌ده‌) بەیاننامەیەکی سەبارەت بەهێرشەکانی تورکیا بۆسەر باکورو ڕۆژهەڵاتی سوریا بڵاوکردەوەو ڕایگه‌یاندوه‌، "وەزارەتی بەرگری تورکیا لەچوارچێوەی بانگەشەی درۆینە دوبارەبوەکانیدا، بانگەشەی ئەوەیکردوە کە بەشێک لەچەکدارەکانمان لەهێرشە بەردەوامەکانی بۆ سەر ناوچەکانمان لەباکورو ڕۆژهەڵاتی سوریا شەهید بون، به‌ڵام ئه‌وه‌ درۆیه‌". دەشڵێت، "ئێمە ڕایدەگەیەنین کە ئەو بانگەشانە درۆیەو ئامرازی هەمیشەیی داگیرکەرانن، لەڕێگەی ئەم ئامرازانەوە داگیرکەران هەوڵدەدەن تاوانەکانیان بشارنەوە کە بریتین لەبەئامانجگرتنی ژێرخانی، ناوەندە خزمەتگوزارییەکان، ناوچەی نیشتەجێبون‌و سەرچاوەی بژێوی ژیان، بەڵگە بینراوەکان دەیسەلمێنن کە ئەو تاوانانە گەورەترو ڕونترن لەهەموو ئەو تاوانانەی کە دوبارە دەکرێنەوەو بەڵگەنامەكانیش ده‌یسه‌لمێنن كه‌ تورکیا تاوانباره‌". له‌به‌شێكى دیكه‌ى ڕاگەیەندراوەکەدا هاتووە :"لەدوو ڕۆژی ڕابردودا تورکیا بەفڕۆکە جەنگییەکان‌و فڕۆکە بێ فڕۆكه‌وانه‌كانى، دامەزراوەکانی وزەو کۆگاکانی دانەوێڵە، تیمەکانی ئاگرکوژێنەوە، ماڵە مەدەنییەکان، باخەکانیان، سەرچاوەی بژێوی ژیانیان، ڕێگا سەرەکییەکان‌و ناوچەکانی دەوروبەریانى کردوه‌تە ئامانج، بەهۆی ئەم هێرشانەوە وێرانکارییەکی گەورە ڕویداوه‌، لەئەنجامیشدا دابینکردنی خزمەتگوزارییەکان بەوزەو کارەباو ئاوەوە بۆ سەدان هەزار کەس وەستاون".  

هاوڵاتی خانەوادەی مامۆستا جیهان تەها رایده‌گه‌یه‌نن، كچه‌كه‌یان "تیرۆركراوه‌" ره‌تیده‌كه‌نه‌وه‌ روداوى گیان له‌ده‌ستدانه‌كه‌ى "خۆكوژى" بێت. شەوی 26ى 10ى 2023 ڕوداوێکی هاتوچۆ لەجۆری وەرگەڕان لەناوچەی هەڤنکای ناوچەی بارزان ڕویداو لەئەنجامدا ئۆتۆمبێلەکە گڕیگرت‌و نەتواندرا شۆفێرەکە ڕزگاربکرێت بەوهۆیەوە گیانی لەدەستدا، بەهۆی پۆستێکی شۆفێرەکەشەوە گومان لەسەر گیانلەدەستدانەکەی دروستبوو. جیهان تەها مامۆستای وانەبێژ تەمەنی 35 ساڵ بوو یەکێکبوە لەو مامۆستا ناڕازییانەی کە لەڕابردودا لەگەڵ مامۆستایانی ناڕازیی بەشداریی گردبونەوەو خۆپیشاندانەکانی کردوەو لەتۆڕە کۆمەڵایەتییەکانیش هەمیشە ناڕەزایی ده‌ربڕیوە دژی دانەمەزراندنیان. لەم بارەیەوە بەیانی ئەمڕۆ دووشەممە خانەوادەی ئەو مامۆستایە لە بەیاننامەیەکدا ڕایانگەیاند:  "هەروەک هەمو لایەک ئاگادارن لەبەرواری 26ی 10ی 2023 هەواڵی گیانلەدەستدانی مامۆستا جیهان تەهای دانیشتوی هەولێر لە کوردستانی عێراق بڵاوکرایەوە بە ڕوداوێکی هاتوچۆی گوماناوی، هاوکات لە فەیسبوکەکەی چەندین پۆستی نامۆ کرابو کە ئاماژەی بەوەدەکرد کە خۆی کۆتایی بە ژیانی خۆی هێنابێت، هەرلەسەرەتاوە ئەم ڕووداوە لەلایە خەڵکی کوردستان،  دەزگاکانی ڕاگەیاندن، ڕۆژنامەنوسان، ئازادیخوازان، چالاکوانان بەکاری تیرۆر لەلایەن دەسەڵاتەوە لێکدرایەوە، ئەمەش لەبەرئەوەی  لە ساڵانی ڕابردو ڕوداوەکانی تیرۆرکردن، گرتن، لێدان و زیندانیکردنی ڕۆژنامەنوسان وئازادیخوازان  لە سنوری هەولێر و بادینان بەتایبەت بەردەوام هەبوە". له‌ راگه‌یه‌ندراوه‌كه‌دا هاتوه‌، "خۆپیشاندانی وانەبێژان و مامۆستایان لە سنوری سلێمانی و دەوروبەری کە لە ژێر دەسەڵاتی لایەنێکی ترە نزیکەی چوار مانگە بەردەوامی هەیە و هیچ ڕێگریەک لە خەڵک نەکراوە، شایەنی ئاماژەپێکردنە کە  مامۆستا جیهان تەها کە لە هەولێر دەژی لەماوەی ڕابردو لە سێ چاوپێکەوتن دەرکەوتوە کە ڕەخنەی توندی لە دەسەڵات و وەزارەتی پەروەردە گرتوە لە لەکەمتەرخەمی و بەداوانەچونی داواکاریەکانی وانەبێژان". ئه‌وه‌شخراوه‌ته‌ڕو، "لە تاوانی تیرۆرکردنی مامۆستا جیهان تەها دەسەڵاتی کوردی لە سنوری هەولێر و بادینان بەپلەی یەکەم تۆمەتبارە لەلایەن خانەوادەی مامۆستا جیهان و خەڵکی کوردستان و تەواوی ئازادیخوازانی کورد لەسەرانسەری جیهان". ده‌قى به‌یاننامه‌كه‌ بەیاننامەیەک لەلایەن خانەوادەی مامۆستا جیهان تەها بۆ تەواوی خەڵکی کوردستان ڕێکخراوەکانی مافی مرۆڤ لەکوردستان تەواوی دەزگاکانی ڕاگەیاندن لەکوردستان هەروەک هەمولایەک ئاگادارن ڕۆژى 26ى 10ى 2023 هەواڵی گیان لەدەستدانی مامۆستا جیهان تەهای دانیشتوی هەولێر لەکوردستانی عێراق بڵاوکرایەوە بەڕوداوێکی هاتوچۆی گوماناوی، هاوکات لەفەیسبوکەکەی چەندین پۆستی نامۆ کرابوو کە ئاماژەی بەوەدەکرد، خۆی کۆتایی بەژیانی خۆی هێنابێت. هەرلەسەرەتاوە ئەم ڕوداوە لەلایەن خەڵکی کوردستان، دەزگاکانی ڕاگەیاندن، ڕۆژنامەنووسان، ئازادیخوازان، چالاکوانان بەکاری تیرۆر لەلایەن دەسەڵاتەوە لێکدرایەوە، ئەمەش لەبەرئەوەی لەساڵانی ڕابردوو  ڕوداوەکانی تیرۆرکردن، گرتن، لێدان‌و زیندانیکردنی ڕۆژنامەنوسان‌و ئازادیخوازان لەسنوری هەولێرو بادینان بەتایبەت بەردەوام هەبوە. بەجۆرێک کەئازادی ڕادەربڕین، ڕەخنەگرتن لەدەسەڵات‌و حکومەت‌و بەرپرسان هەروەها چالاکی‌و خۆپیشاندان بۆ داواکردنی ماف بەهەموو شێوەیەک سنوردارو قەدەغەکراو بوە، بۆ نمونە ڕفاندن‌و تیرۆرکردنی ڕۆژنامەنوس سەردەشت عوسمان، تیرۆرکردنی وەدات حسێن، تیرۆرکردنی مامۆستا مەلا هۆشیار ئیسماعیل، زیندانیکردنی شێروان شێروانی، گوهدار زێباری‌و قارەمان شوکری‌و تەواوی زیندانیانی تری بادینان. لەمدواییانەش ڕێگریکردن لەچالاکی‌و خۆپیشاندانی مامۆستایان‌و وانەبێژان لەسنوری هەولێر دەستگیرکردنی عەلی ڕەئوف نوێنەرێکی تری وانەبێژان بەچەند هەفتەیەک دوای ڕوداوی تیرۆرکردنەکەی مامۆستا جیهان  بەبیانوی ئەوەی بانگەوازی خۆپێشاندانی کردبوو. ئەمە لەکاتێکدایە کە خۆپێشاندانی وانەبێژان‌و مامۆستایان لەسنوری سلێمانی‌و دەوروبەری کە لەژێر دەسەڵاتی لایەنێکی ترە نزیکەی چوار مانگە بەردەوامی هەیەو هیچ ڕێگریەک لەخەڵک نەکراوە. شایەنی ئاماژەپێکردنە کە مامۆستا جیهان تەها کە لەهەولێر دەژی لەماوەی ڕابردوو لەسێ چاوپێکەوتن دەرکەوتوە کە ڕەخنەی توندی لەدەسەڵات‌و وەزارەتی پەروەردە گرتوە لەکەمتەرخەمی‌و بەداوانەچونی داواکاریەکانی وانەبێژان. لەبەرئەم هۆکارانەیە کە لەتاوانی تیرۆرکردنی مامۆستا جیهان تەها دەسەڵاتی کوردی لەسنوری هەولێرو بادینان بەپلەی یەکەم تۆمەتبارە لەلایەن خانەوادەی مامۆستا جیهان‌و خەڵکی کوردستان‌و تەواوی ئازادیخوازانی کورد لەسەرتاسه‌رى جیهان. هەندێ لەو بەڵگانەی کەدەیسەلمێنن کە مامۆستا جیهان تیرۆرکراوە: 1. جیهان شۆفێرێکی باش  نیە لە لێخوڕینی ئۆتۆمبێل و بەتایبەتیش چوون بۆ دەرەوەی شار، بەجۆرێک  لەماوەی ژیانی بەهیچ شێوەیەک بۆ جارێکیش نەچۆتە دەرەوەی شار ، کۆتاجار لەگەڵ دایکی چوون بۆ کەرکوک بەتەکسی چونکە نەیتوانیوە شۆفێری بکات بۆ دەرەوەی شار، وە ئەو ڕێگایەی کە  جیهان پێیگەیەنراوە، ڕێگایەکی سەخت و دژوارو یەک سایدە، پێچانەوەو شاخ‌و داخێکی زۆری تێدایە. تەنانەت بەڵگە هەیە بۆ ئەوەی کەپێشتر شوێنی ڕوداوەکە ئامادەکرابێت بۆ ئەنجامدانی ئەو تاوانە. بۆ بڕیاری خۆ کوشتن بۆچی پێویستە مرۆڤ ئەو ڕێگا سەخت‌و دژوارە بگرێتەبەر کە پێشوتر هەرگیز شۆفێری تێدا نەکردبێت‌و بۆی نەڕۆیشتبێ لەکاتێکدا دەیتوانی هەر لەماڵەکەی خۆی لەهەولێر ئەوکارە ئەنجامبدات یان چەندەها ڕێگەی تری ئاسانتر بەکاربێنێت. 2. جیهان ئەو ڕۆژە کە تیایدا تیرۆرکراوە زۆر بەئاسایی‌و بەڕێکوپێکی بەرنامەی ڕۆژەکەی خۆی کردوە، بۆ نمونە دەوامی خوێندنگه‌، وەرگرتنی موچە، بازاڕیکردن، پەیوه‌ندیی لەگەڵ کەسوکارو دۆست‌و هاوڕێ، پێدانی چەندین بەڵێنی یەکتربینین‌و ئەنجامدانی هەندێ کاری گرنگ‌و پێویست لەڕۆژەکانی دواتردا. هەر لەهەمان ڕۆژ کاتژمێر 2:06ی دوانیوەڕۆ پەیوەندیی لەگەڵ برایەکەی هەبوەو بەڵێنی جێبەجێکردنی کارێکی پێداوە، دەنگی زۆر ئاسایی دەرکەوتوە، بەڵام لەکاتژمێر 4:10ی عەسر لەگەڵ ئەندامێکی تری خێزانەکەمان دەنگی نوساوەو لەرزینێکی زۆری پێوە دیارە بەجۆرێک کە وادەردەکەوێت لەژێر هەڕەشەو فشار قسەدەکات. 3. بۆ ئۆتۆمبێلێکی هێندە بچووکی مامۆستا جیهان مەحاڵە ئاگرێکی لەو چەشنە کەبەئەندازەی چوار مەتر بەرزدەبێتەوە  هەروەک لەوێنە و ڤیدیۆیەکان دا دەردەکەوێت. هەروەها وەرگەڕانێکی زۆر ئاسایی کە تەنها یەک جار وەرگەڕاوە و تەنانەت وا گومان دەکرێت کە ئۆتۆمبێلەکە هەر بەدەست وەرگەڕابێت وپاشان سوتێنرابێت. 4. لەهەمووی سەیرتر شوێنی ڕووداوەکەیە کە دەکەوێتە بلەو بارزان ،ئێمە و هەموو خەڵکی کوردستان و تەنانەت خەڵکی بیانیش  دەزانین کە ئەو ناوچەیە لەلایەن لایەنێکی دەسەڵات کە لەلوتکەکانی حوکمڕانی دان  تەواو کۆنتڕۆڵکراوە و کەس و کاریان لەو دەڤەرە ژیان دەکەن، نەخۆشخانەو دادگاو بنکەی پۆلیس‌و تەواوی کەلوپەلەکانی مامۆستا جیهان کەپەیوەندی بە ڕوداوەکەوە هەیە هەمووی لەژێر دەسەڵاتی بەرپرسانی ئەو ناوچەیە. 5. ئێمە ئاگادارین و بەڵگەشمان هەیە کە لایەنی دەسەڵات بە بیانووی لێکۆڵینەوە چەندین جار هاتونەتە نێو ئەکاونتی فەیسبووکی جیهان و تەواوی بەرنامەکانی تری تۆڕە کۆمەڵایەتیەکانی مامۆستا جیهان لە ژێردەسەڵاتی ئەوانە و بەکاریان هێناوە. وە دەڵێن کە مۆبایلەکەی سووتاوە بەبێ نیشاندانی مۆبایلەکە بە ئێمە ، بەو پێیە ئێمە تەنانەت گومانمان هەیە لەوەی کە کۆتا پۆستەکانی فەیسبووک لە ئەکاونتی مامۆستا جیهان لەلایەن خۆیەوە بڵاوکرابێتەوە. 6. تەنانەت بەخاکسپاردنی تەرمی مامۆستا جیهان بەبێ ئامادەبوونی خانەوادەکەی بەبەرنامە وپلان کراوە و پەلەکردنێکی زۆری تێدا کراوە ، دەشوترێت کە مامۆستا جیهان دەستێکی شکاوە، هەروەها هیچ ڕاپۆرتێکی پزیشکیش لەو بارەیەوە نیشانی خانەوادەکەی نەدراوە. 7. بەرگری شارستانی سۆران(حریق) سەرەتا ڕایانگەیاند کەئەم ڕوداوە لە دوو ژن و پیاوێک پێکهاتوون، بەڵام دواتر هەواڵەکەیان گۆڕی بۆ یەک کەس  کە ئەویش مامۆستا جیهانە، هاوکات دەیان پەیجی تریش هەمان هەواڵیان بڵاوکردەوەکە قوربانیانی ئەو ڕوداوە لەیەک کەس زیاترە. 8.  بەو پێیەی مامۆستا جیهان خاوەن کەسایەتیەکی زۆر بەهێزەو هیوابەخشە، خاوەن کۆمەڵێ هیوا و ئاواتی خۆی بووە. هەروەها هەمیشە هانی کچان و ژنان و قوتابیەکانی داوە کە بێهیوانەبن و کۆڵ نەدەن لەژیان.  لەهەمان کات خاوەنی دوو منداڵی جوانە بەناوەکانی باران و بیرهات و کە گرنگیەکی زۆری پێدەدان و زۆر پەیوەست بوو پێیانەوە. لەبەرئەوە ئەگەری خۆکوشتن زۆر دوورە لەکەسایەتی مامۆستا جیهان. 9. مامۆستا جیهان زانیویەتی کە هەموو  خانەوادەکەی تکتی تەیارەیان بڕیوە و دەگەڕێنەوە بۆ کوردستان و برایەکیشی ژن دێنێت ، وە خۆشی بە پێ ی خۆی چووە بۆ خوازبێنی ئەو برایەیو دڵی خۆش بووە بەم هەواڵە و ئامادەکاری کردووە بۆئەو ڕۆژانە و بە خوشکەکانی ووتوە کە هەموومان پێکەوە جلکی کوردی لە ڕۆژی ئاهەنگەکە دەپۆشین. 10. کەمتەرخەمی و خەمساردی لایەنی دەسەڵات،گرنگی نەدان و بەدەمەوچوونی  پێویست بە کەیسەکە و پێنەدانی هیچ ڕوونکردنەوەیەک بە خەڵکی کوردستان لەبارەی ئەو تۆمەتانەی کە ئاڕاستەیان دەکرا،  هەروەها کۆنتڕۆڵکردن و بچووکردنەوە و بە ئاسایی کردنی ڕوداوەکە لەگەڵ خانەوادەی مامۆستا جیهان دەرخەری ئەو ڕاستیەیە کە ئەشێ ئەم تاوانە لەلایەن خۆیانەوە ئەنجام درابێت. ئێمە وەک  خانەوادەی مامۆستا جیهان کە لە یانزە ئەندام پێکهاتووین لە ئەمریکا دەژین و خاوەنی ڕەگەزنامەی ئەمریکین مافی ئەوەمان هەیە کە بەدوا داچوون بکەین بۆ کەیسی تاکە کچەکەمان مامۆستا جیهان کە لە شاری هەولێر لە  کوردستانی عێراق دەژیا، وە ئەم کەیسە پەیوەندیەکی بەهێزی بە سیاسەتەوە هەیە.

هاوڵاتی  توركیا چەند ناوچەیەكی رۆژئاوای كوردستانی بۆردومان كردو بەهۆی هێرشەكانیشەوە 300 گوند كارەبایان پچڕاوە. پەیامنێرمان لە رۆژئاوای كوردستان رایگەیاند "ئەمڕۆ 14ی كانونی دووەمی 2024، فڕۆكەكانی توركیا هێرشیانكردوەتە سەر ناوچەكانی درباسیە لە حەسەكەو كۆبانێ و منبج. وتیشی "ئەو شوێنانەی بەئامانجگیراون، كۆمپانیای چیمەنتۆی لاڤارج و نەخۆشخانەی مشتەنورو دارستانەكانی كۆبانی بوون و بەهۆی هێرشەكانیشەوە 300 گوند كارەبایان پچڕاوە". ئەوەشی خستەڕوو "لەناوچەكانی منبج و درباسیە هێرشكراوەتە سەر ماڵی هاووڵاتیان و ژنێك و منداڵێك بریندار بوون، هەروەها دوێنێ كێڵگە نەوتیەكانی تربە سپی و دێرك و وێستگەكانی كارەبا بەئامانج گیراون".  

هاوڵاتی  وتەبێژی حكومەتی هەرێم رایگەیاند ئەو پارەیەی بەغدا بڕیاری لێداوە بۆ هەرێم بۆ دابینكردنی مووچەی مووچەخۆرانی هەرێم كەمەو بەشی تەواوی مووچە ناكات و پارەكەش ناوی لێ نەنراوە بۆ مووچەو ناویان لێناوە تەمویل و بۆ خەرجكردن دەیدەن بەحكومەتی هەرێم. پێشەوا هەورامانی وتەبێژی حكومەتی هەرێمی كوردستان بە میدیای فەرمی پارتی راگەیاند "ئەو 618 ملیار دینارەی حكومەتی عێراق بڕیاری لێداوە، بۆ دابینكردنی مووچەی مووچەخۆرانی هەرێمی كوردستان كەمە و بەشی تەواوی مووچەی مووچەخۆرانی هەرێمی كوردستان ناكات، لەكاتێكدا داوای 800 ملیارمان كردبوو تا ئەوكاتەی بودجەی عێراق هەموار دەكرێتەوە". وتیشی "ئەوەی حكومەتی عێراق بڕیاری لێداوە نە قەرزە، نە ناوی لێنراوە بۆ مووچەی مووچەخۆرانی هەرێمی كوردستان و ناویان لێناوە (تەمویل) و پارەیەكە بۆ خەرجكردن دەیدەن بەحكومەتی هەرێمی كوردستان".  وتەبێژی حكومەتی هەرێم ئەوەشی وتوە"چاوەڕوان دەكەین ئەو 618 ملیارە بگات و دواتریش دەبێت وەزارەتی دارایی لەگەڵ گەیشتنی پارەكە روونكردنەوە بدات كە چۆن دەتوانن لەگەڵ داهاتی ناوخۆدا مووچەی فەرمانبەران پێ دابین بكەن".  " لەو 320 ملیارەی داهاتی ناوخۆی هەرێم، خەرجی مانگانەی حكومەتی هەرێم زیاترە لە 100 ملیار دینار، ئەوە جگە لەوەی بڕێكی زۆر لەو 320 ملیارەی داهاتی ناوخۆ بەشێوەی كاش نیە، بەڵكو تەنها ژمارەیە" پێشەوا هەورامانی وا دەڵێت. ئەوەشی خستوەتەڕوو"بۆ پڕكردنەوەی ئەم كورتهێنانە گەورەیەی لە 618 ملیارەكە هەیە رەنگە بۆ وەزارەتی دارایی و حكومەتی هەرێم فشارێكی گەورە دروستبێت".  

كەسێك بەناوی پەیجی حەمە بارزانییەوە هەڕەشەی بڵاوكردنەوەی وێنەو گرتەی ڤیدیۆیەی لەچەند ئافرەت كردوە لەسنوری خەلیفان و دوای تۆماركردنی ژمارەیەك سكاڵا لەسەری لەهەولێر دەستگیركرا. بەڕێوەبەرایەتی ئاسایشی سۆران لەبارەی دەستگیركردنی كەسێك لەلایەن راگەیەنراوێكی بڵاوكردەوەو ئاماژە بەوەداوە "رۆژی 25ی 12ی 2023، دوای تۆماركردنی چەندین سكاڵا لەلایەن هاووڵاتیانەوە لەسەر كەسێك كە پەیجێكی لە تۆڕە كۆمەڵایەتیەكان بەناوی (Hama Barzani ) دروستكردبوو، كە هەڕەشەی لە چەندین ئافرەت كردبوو هەڕەشەی بڵاوكردنەوەی وێنەو ڤیدیۆكانیانی لێكردبوون بەرامبەر بە پێدانی پارە". "دوای هەوڵ و بەدواداچوونێكی زۆر، رۆژی 13ی 1ی 2024، لەسەر فەرمانی دادوەر بەپێی ماددەی 2ی یاسای خراپ بەكارهێنانی ئامێرەكانی پەیوەندی، توانرا هاووڵاتی (م.ڕ.ح) دانیشتوی هەولێر دەستگیربكرێت، تۆمەتباری داواكراو دانی بەتەواوی ئەو هەڕەشانەدا نا كە لە هاووڵاتیانی كردبوو، كە خاوەنی چەندین ئەكاونتی جیاجیا بووە لە تۆڕە كۆمەڵایەتیەكان كە بۆ ئەم بابەتە بەكاری هێناون" ئاسایشی سۆران. وا دەڵێت.    

هاوڵاتی سەرۆكی دادگای باڵای فیدڕاڵی عێراق رایگەیاند پێویستە مووچەی فەرمانبەرانی هەرێم لەهەمانكاتی مووچەی فەرمانبەرانی عێراق بدرێت و نابێت هیچ كێشەیەك لەنێوان حكومەتی فیدراڵی و حكومەتی هەرێمدا ببێتە هۆی دواكەوتنی‌ مووچەی‌ فەرمانبەرانی‌ هەرێم. دادوەر جاسم محەمەد عەبود ئەلعەمیری سەرۆكی دادگای باڵای فیدڕاڵی عێراق لە لێدوانێكیدا رایگەیاند "لە ئێستادا دادگا سەرقاڵی لێكۆڵینەوەیە لە كۆمەڵێك دۆسیە، لەوانە پرسی مووچەی فەرمانبەران و خانەنشینانی هەرێمی كوردستان كە پرسێكی زۆر گرنگە". وتیشی‌ "دەستووری عێراق لە مادەی 14دا دووپات كردووەتەوە كە دەبێت عێراقییەكان لە مافدا یەكسان بن، ئەم یەكسانییەش ئەوە دەخوازێت كە مووچەی فەرمانبەرو خانەنشینانی هەرێمی كوردستان، لەڕووی بڕە پارەو كاتەوە بەهەمان شێوەی ئەو مووچەیە بێت كە هاوتاكانیان لە ناوچەكانی‌ تری‌ عێراق وەریدەگرن". "پێویستە فەرمانبەرێك لە زاخۆ هەمان مامەڵەی فەرمانبەرانی بەغداو تا بەسرەی لەگەڵ‌ بكرێت، چونكە مووچە ئەو بڕەیە كە بژێوی خەڵك مسۆگەر دەكات و كەرامەتیان دەپارێزێت، ناكرێت رێگە بدرێت مووچە دوابخرێت" سەرۆكی دادگای باڵای فیدڕاڵی عێراق وا دەڵێت. ئەوەشی خستەڕوو "پێویستە پابەندنەبونی‌ حكومەتی‌ هەرێم بەو مادەو بڕگانەی‌ لە یاسای‌ بودجەدا هاتووە، نەبێتە هۆكارێك بۆ ئەوەی‌ فەرمانبەران و خانەنشینانی هەرێم موچەكانیان دوابخرێت، چونكە ئەوان بەشێكن لە گەلی‌ عێراق". وتیشی‌ "دەبێت حكومەتی فیدراڵی كار بكات بۆ چارەسەركردنی ئەم كێشەیە و ئێمە ئەمە بەئەركێكی نیشتمانی و كۆمەڵایەتی و مرۆیی دەزانین". سەرۆكی‌ دادگای‌ فیدڕاڵی‌ راشیگەیاند كە "نابێت هیچ كێشەیەك لەنێوان حكومەتی فیدراڵی و حكومەتی هەرێمدا ببێتە هۆی دواكەوتنی‌ مووچەی‌ فەرمانبەرانی‌ هەرێم و پێویستە ئەو دوو لایەنە بگەنە چارەسەرێكی ریشەیی".  

هاوڵاتی سەرۆكی هەرێم رایگەیاند بۆ دابینكردنی مووچە مانگانەی فەرمانبەران حكومەتی هەرێم پێویستی بە 875 ملیار دینارە، هیوادارشین ئەمساڵ بابەتی مووچە نەبێتە هەواڵی میدیاكان، دەشڵێت بۆ وەستانی هێرشە درۆنیەكانی سەر هەرێم لەبەغدا هیچ گەرەنتییەكم وەرنەگرت.  نێچیرڤان بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان لەكۆنگرەیەكی رۆژنامەوانیدا لەبەغدا رایگەیاند "نابێت بابەتی مووچە بكرێتە كارتێكی فشار بەرامبەر هەرێم و دەبێت فەرمانبەرانی هەرێمیش وەك شوێنەكانی تری عێراق مووچە وەربگرن، بڕیارەكەی ئەمڕۆی حكومەتی عێراقیش بۆ ناردنی پارە بۆ هەرێم سەرەتایەكی باشە بۆ چارەسەری كێشەكانی نێوان هەرێم و بەغدا، سوپاسی محەمەد شیاع سودانی سەرۆك وەزیرانی عێراق دەكەین" سەرۆكی هەرێم دەشڵێت "هیوادارین ئەمساڵ بابەتی مووچە بەیەكجاری چارەسەر بكرێت و ئیتر كۆتایی بێت بەوەی مووچە هات یان مووچە گەیشت، وای لێ بكەین نەبێتـە بابەتی راگەیاندنەكان" وتیشی"تەنها بۆ دابینكردنی مووچەی مانگانەی فەرمانبەران حكومەتی هەرێم پێویستی بە 875 ملیار دینارە". لەبارەی هێرشە درۆنیەكانی سەر هەرێمیش، وتی"بابەتی ناردنی درۆنەكان بۆ هەرێمی كوردستان، بابەتێكە ئاسایشی هەرێم و عێراقیش تێكدەدات، چونكە ئاسایشی هەردوولا پێكەوە بەستراوەو گفتوگۆی زیاتر دەوێت، هیوادارین ئەم بابەتەش چارەسەر بكرێت" سەرۆكی هەرێم ئەوەشی وت " بۆ وەستانی هێرشە درۆنیەكانی سەر هەرێم لەبەغدا هیچ گەرەنتییەكم وەرنەگرت، لەكاتێكدا هەولێر شارێكی عێراقیەو پێشێلكردنی سەروەری هەولێر پێشێلكردنی سەروەری عێراقیشە". "بەداخەوە هەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستان زۆر دواكەوت، دواكەوتنیشی زیاتر شەرعیەتی دامودەزگاكانی هەرێم دەخاتە ژێر پرسیارەوە، سبەینێ یان دوو سبەی وەفدی كۆمسیۆنی باڵای هەڵبژاردنەكانی عێراق دێنە هەرێم بۆ دیاریكردنی كاتێكی تر بۆ هەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستان" نێچیرڤان بارزانی وای وت. ئەوەشی خستەڕوو"لەگەڵ سەرۆك وەزیران و وەزیری نەوت بابەتی هەناردەكردنەوەی نەوتمان باسكردو چاوەڕوانين بەمنزیكانە كێشەی هەناردەكردنی نەوت چارەسەر ببێت".

هاوڵاتی تۆڕی هەواڵی عێراقیی (INN) بە پشتبەستن بە سەرچاوەیەکی پەرلەمانی بڵاویکردۆتەوە کە چەندین دۆسییەی گەندەڵی بۆ هۆشیار زێباری کراوەتەوە و باس لەوەدەکات کە پۆستە حکومییەکانی بۆ بەرژەوەندی خۆی بەکارهێناوە  بەگوێرەی زانیارییەکانی ئەو تۆڕە هەواڵییە   هۆشیار زێباریی ئەندامی دەستەی کارگێڕیی مەکتەبی سیاسیی پارتی دیموکراتی کوردستان دۆسییەکانی  پەیوەستن بەسودوەرگرتن لەماڵی گشتیی‌و بەکارهێنانی پۆستە حکومییەکانی لەبەغدا بۆ بەرژه‌وەندیی تایبه‌تى. باسی لەوەشکردووە دەزگا چاودێرییەکانی پەیوەندیدار بەبابەتی دەستپاکیی، چەندین دۆسیەیان کردۆتەوە کە تێیدا سەلمێنراوە هۆشیار زێباری پۆستەکانی وەزارەتی دەرەوەو دارایی حکومەتەکانی پێشوی بۆ بەرژه‌وەندیی تایبەتیی خۆی بەکارهێناوە. هاوکات سه‌رچاوه‌كه‌ بەو ئاژانسەی گوتووە:"ئەو دۆسیانەی کراونەتەوە دەریخستوە کە زێباریی کاتێک وەزیری دارایی بوە لەگەندەڵییەوە تێوەگلاوەو هەر لەسەر دۆسیەکانی گەندەڵیش لەپۆستەکەی دورخراوەتەوە". ئاماژەی بەوەشکردوە، زێباری لەترسی دەرچونی بڕیاری دادگا لەدژی، لەئێستادا پەلاماری دادگای عێراقیی‌و حکومەتی ناوەندیی دەدات.

هاوڵاتی تا هەموارى یاساى بودجە، حکومەتى عێراق بڕیاریدا بە ناردنى بڕى زیاتر لە 600 ملیار دینار بۆ دابەشکردنى موچەى فەرمانبەرانى هەرێم. بە گوێرەی زانیارییەکان لە کۆبونەوەى ئەنجومەنى وەزیرانى عێراق بڕیاردراوە بە ناردنى بڕى 618 ملیار دینار بۆ دابەشکردنى موچەى فەرمانبەرانى هەرێم هاوکات  ئەم بڕە پارەیە قەرز نییە و تا هەموارکردنەوەى یاساى بودجە پارەکە لە بەشە بودجەى هەرێم دەبڕدرێت و بەشێوەى مانگانە دەنێردرێت. جێگەیباسە تا ئێستا دیار نییە ئەو بڕە پارەیەی بڕیارە بنێردرێت مووچەی مانگی ١٠ـی ساڵی رابردووی پێ دابەش دەکرێت یاخود بۆ دابەشکردنی مووچەی مانگی یەکی ئەمساڵ تەرخان دەکرێت. هەروەها چاوەڕوان دەکرێت هەر لە کۆبوونەوەی ئەمڕۆی ئەنجوومەنی وەزیراندا هەمواری یاسای بودجە بکرێت و دواتر ئاڕاستەی پەرلەمان بکرێت. ئەمە لەکاتێکدایە، نێچیرڤان بارزانی، سەرۆکی هەرێمی کوردستان لە دوێنێوە لە بەغدایە و لەگەڵ بەرپرسانی حکومی و حیزبی چەندین کۆبوونەوەی ئەنجامداوە و پرسی بودجە و مووچەی فەرمانبەرانی هەرێمی کوردستان تەوەری سەرەکی کۆبوونەوەکانی بوو. 

هاوڵاتی وتەبێژی کۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەکانی عێراق رایدەگەیێنێت، لەم هەفتەیەدا شاندێکی ئەنجوومەنی کۆمیسیارانی عێراق سەردانی هەرێمی کوردستان دەکات، لەگەڵ سەرۆکی هەرێمی کوردستان کۆدەبێتەوە و رۆژێکی نوێ بۆ هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان دیاری دەکەن.  جومانە غەلای وتەبێژی کۆمسیۆنی باڵاى هەڵبژاردنەکانی عێراق بەمیدیاى نزیك له‌پارتى وتوه‌، "سبه‌ینێ دوشه‌ممه‌ سه‌ردانى هه‌رێمى كوردستان ده‌كه‌ین‌و سەرۆکی کۆمسیۆن‌و سەرۆکی فەرمانگەی بەڕێوەبردنی هەڵبژاردن‌و تەواوی ئەندامانی ئەنجومەنی کۆمسیارانیش لەوه‌فده‌كه‌دا بەشدارن". وتیشى:"کۆبونەوەی وه‌فده‌كه‌ لەگەڵ سەرۆکی هەرێمی کوردستان ڕۆژی سێشەممە به‌ڕێوه‌ده‌چێت‌و تێیدا ڕۆژێکی نوێ بۆ هەڵبژاردنی خولی شەشەمی پەرلەمانی کوردستان دیاریدەکرێت‌و دواتر له‌كۆنگره‌یه‌كى ڕۆژنامه‌وانیدا ئه‌و واده‌یه‌ ڕاده‌گه‌یه‌نرێت". تاوەکو ئێستا دوو جار رۆژی هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان دیاریکراوە، بەڵام هەڵبژاردن بەڕێوەنەچووە. دوایینیان 25ـی شوبات بوو. رۆژی 3ـی کانوونى دووەمى 2024، کۆمیسیۆن نووسراوى فەرمى بۆ هەرێمى کوردستان کرد و ئاماژەى بەوە دا، ناتوانێت لە 25ـی شوباتی 2024 هەڵبژاردن بەڕێوەببات.  

هاوڵاتی تەرمی گەنجێک لە شوقەیەکدا لە شاری دهۆک دۆزرایەوە، کە شوێنەواری گولـلە بە جەستەیەوە دیارە. پەیامنێری هاوڵاتی دەڵێت، گەنجەکە خەڵکی باکووری کوردستانە . بەیانیی ئەمڕۆ یەکشەممە 14-01-2024، لە نهۆمی یەکەمی شووقەیەکدا لە گەڕەکی ماڵتای دهۆک، تەرمی گەنجێک دۆزرایەوە کە شوێنەواری گوللـە بە جەستەیەوە دیارە.پەیامنێری هاوڵاتیش دەڵێت ئەو گەنجە خەڵکی باکوری کوردستانە و پیشەی کرێکار بووە لە دهۆک. بەپێی زانیارییەکان، کوژراوەکە تەمەنی لەنێوان 30 بۆ 35 ساڵانە، پەیامنێری هاوڵاتیش لە دهۆک دەڵێت، "بەبێ ئەوەی هیچ چەکێک لە شوقەکەدا دۆزرابێتەوە، شوێنەواری گولـلە بە تەرمی گەنجەکەوە هەیە؛ بۆیە پێدەچێت  کوژرابێت." هاوکات لەم بارەیەوە هێمن سلێمان ، ووتەبێژی پولیسی دهۆک تایبەت بە هاوڵاتی ی وت:لایەنە پەیوەندیدارەکان دەستیان بە لێکۆڵینەوە لە رووداوەکە کردووە و تاوەکو ئێستا هیچ کەسێک لەلایەن هێزە ئەمنییەکانەوە پەیوەست بە دۆسیەکەوە دەستگیر نەکراون و دوای لێکۆڵینەوە زانیاری زیاتر ئاشکرا دەکەن.

هاوڵاتی حه‌یده‌ر عه‌بادی، سه‌رۆكى هاوپه‌یمانى نه‌سر رایگه‌یاند، سامانى عێراق بۆ هه‌موو عێراقییه‌كانه‌ و نابێت یه‌كێك مووچه‌ وه‌ربگرێت و یه‌كێكى تر وه‌رینه‌گرێت. ئه‌مڕۆ یه‌كشه‌ممه‌ 14ى كانونى دووه‌م، نێچیرڤان بارزانى، سه‌رۆكى هه‌رێمى كوردستان له‌ چوارچێوه‌ى سه‌ردانه‌كه‌یدا بۆ به‌غدا له‌گه‌ڵ حه‌یده‌ر عه‌بادى، سه‌رۆكى هاوپه‌یمانى نه‌سر و سه‌رۆكوه‌زیرانى پێشووترى عێراق كۆبوویه‌وه‌. سەرۆکایەتیی هەرێمی کوردستان  لەبارەی ناوەڕۆکی کۆبوونەوەکە ڕایگەیاند، " هه‌ردوولا داكۆكييان له‌ پێوستيى پاراستنى عێراق له‌ لێكه‌وته‌كانى دۆخى ئاڵۆزى ناوچه‌كه‌ و گرنگيى هاريكاريى لايه‌نه‌ سياسييه‌كان و پێكهاته‌كانى عێراق كرد بۆ تێپه‌ڕاندنى ناكۆكييه‌كان و چاره‌سه‌ركردنى كێشه‌كان به‌ گفتوگۆ و لێکتێگه‌يشتن." هەروەها لە راگەیێندراوەکەدا هاتووە هەریەک لە نێچیرڤان بارزانی و حەیدەر عەبادی "هاوڕابوون كه‌ نابێت هاووڵاتييان له‌ ژيان و گوزەر‌انى خۆيان، باجى كێشه‌ سياسييه‌كان بده‌ن." و تاوتوێكردنى مه‌ترسييه‌كانى تيرۆر و هه‌ڕه‌شه‌ى داعش له‌سه‌ر ئارامى و سه‌قامگيريى وڵات، ته‌وه‌رێكى دیكەی ديداره‌كه‌ بوو. له‌دواى كۆبوونه‌وه‌كه‌، حه‌یده‌ر عه‌بادى، بۆ میدیاكان وتی: "ته‌رخانكردنى سامان پێویسته‌ بۆ سه‌رجه‌م هاووڵاتییانى عێراق بێت به‌بێ جیاوازى، شتێك نییه‌ به‌ناوى هاووڵاتى عێراقى ده‌ره‌جه‌یه‌ك و هاووڵاتى عێراقى ده‌ره‌جه‌ دوو، ناكرێت یه‌كێك مووچه‌ وه‌ربگرێت و یه‌كێكى تر وه‌رینه‌گرێت". باسی له‌وه‌شكرد: "پێنه‌دانى مووچه‌ به‌شێوه‌یه‌ك له‌ شێوه‌كان سزادانه‌، له‌به‌ر ئه‌وه‌ پێویسته‌، چۆن داهاتى هه‌موو عێراق و سامانه‌كه‌ى به‌ یه‌كسانى كۆ بكرێته‌وه‌، پێویسته‌ ئاواش به‌ یه‌كسانى دابه‌شبكرێت". له‌باره‌ى هێرشه‌كانى سه‌ر هه‌ولێر، سه‌رۆكى هاوپه‌یمانى نه‌سر ئه‌وه‌شى خسته‌ڕوو، "پێویسته‌ ئه‌م هێرشانه‌ بوه‌ستێنرێن چونكه‌ ئاسایش و ئارامى هاووڵاتییان و وڵات ده‌خه‌نه‌ مه‌ترسییه‌وه‌".  

هاوڵاتی نێچیرڤان بارزانى، سه‌رۆكی هه‌رێمی كوردستان و  فالح فه‌ییاز، سه‌رۆكى ده‌سته‌ى حه‌شدى ‌شه‌عبى كۆبونه‌وه‌ و رایانگه‌یاند، ده‌بێت عێراق نه‌كه‌وێته‌ ناو ئاڵۆزییه‌كانى ناوچه‌كه‌وه‌ و پاراستنى ئارامى و سه‌قامگیرى و به‌رژه‌وه‌ندیى باڵاى وڵات، ئه‌وله‌ویه‌تى هه‌موان بێت. سەرۆکایەتیی هەرێمی کوردستان  ئەمڕۆ  یەکشەممە، سەبارەت بە کۆبونەوەکە ڕایگەیاند، "له‌ كۆبوونه‌وه‌كه‌دا دۆخى ئه‌منيى عێراق و هه‌ڕه‌شه‌ و مه‌ترسييه‌كانى تيرۆر و هێرش و په‌لاماره‌كانى داعش بۆ سه‌ر هێزه‌ چه‌كداره‌كان و هێزه‌ ئه‌منييه‌كانى عێراق و هاووڵاتييان، دوايين پێشهاته‌كانى شه‌ڕ و ئاڵۆزيیه‌كان و كاريگه‌رى و لێكه‌وته‌كانى به‌سه‌ر ناوچه‌كه‌وه‌، تاوتوێ كران." ئاماژه‌ به‌وه‌شكراوه‌، هه‌ردولا جه‌ختیان له‌وه‌كرده‌وه‌، كه‌ "ده‌بێت عێراق نه‌كه‌وێته‌ ناو ئاڵۆزییه‌كانى ناوچه‌كه‌وه‌ و پاراستنى ئارامى و سه‌قامگیرى و به‌رژه‌وه‌ندیى باڵاى وڵات، ئه‌وله‌ویه‌تى هه‌موان بێت". هه‌روه‌ها سەرۆکایەتیی هەرێمی کوردستان ئاماژەی بەوەشکردووە، کە سەرۆکی هەرێمی کوردستان و سەرۆکی دەستەی حەشدی شەعبی  هاوڕا بوون كه‌ "به‌ئامانجگرتنى پێشمه‌رگه‌ و هێرشه‌ درۆنييه‌كان له‌سه‌ر هه‌رێمى كوردستان، زيان به‌ ئارامى و سه‌قامگيريى عێراق و هه‌رێمى كوردستان ده‌گه‌يه‌نێت." ئه‌وه‌شخراوه‌ته‌ڕو، په‌یوه‌ندییه‌كانى هه‌ولێر و به‌غدا و په‌یوه‌ندییه‌كانى عێراق له‌گه‌ڵ وڵاتانى دراوسێ و ناوچه‌كه‌، ته‌وه‌رێكى دیكه‌ى كۆبونه‌وه‌كه‌ بوه‌ نێوان نێچیرڤان بارزانی و فالح فه‌یاز بو. دەقی ڕاگەیەندراوەکە: سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى له‌گه‌ڵ سه‌رۆكى ده‌سته‌ى حه‌شدى شه‌عبى كۆبووه‌وه به‌يانيى ئه‌مڕۆ يه‌كشه‌ممه‌، 2024/1/14 له‌ دووه‌م ڕۆژى سه‌ردانيدا بۆ به‌غدا، به‌ڕێز نێچيرڤان بارزانى، سه‌رۆكى هه‌رێمى كوردستان، له‌گه‌ڵ به‌ڕێز فالح فه‌يياز سه‌رۆكى ده‌سته‌ى حه‌شدى ‌شه‌عبى، كۆبووه‌وه‌. له‌ كۆبوونه‌وه‌كه‌دا دۆخى ئه‌منيى عێراق و هه‌ڕه‌شه‌ و مه‌ترسييه‌كانى تيرۆر و هێرش و په‌لاماره‌كانى داعش بۆ سه‌ر هێزه‌ چه‌كداره‌كان و هێزه‌ ئه‌منييه‌كانى عێراق و هاووڵاتييان، دوايين پێشهاته‌كانى شه‌ڕ و ئاڵۆزيه‌كان و كاريگه‌رى و لێكه‌وته‌كانى به‌سه‌ر ناوچه‌كه‌وه‌، تاوتوێ كران. هه‌ردوولا جه‌ختيان له‌وه‌ كرده‌وه‌ كه‌ ده‌بێ عێراق نه‌كه‌وێته‌ ناو ئاڵۆزييه‌كانى ناوچه‌كه‌وه‌ و پاراستنى ئارامى و سه‌قامگيرى و به‌رژه‌وه‌نديى باڵاى وڵات، ئه‌وله‌ويه‌تى هه‌مووان بێت. هه‌روه‌ها هاوڕا بوون كه‌ به‌ئامانجگرتنى پێشمه‌رگه‌ و هێرشه‌ درۆنييه‌كان له‌سه‌ر هه‌رێمى كوردستان، زيان به‌ ئارامى و سه‌قامگيريى عێراق و هه‌رێمى كوردستان ده‌گه‌يه‌نێت. په‌يوه‌ندييه‌كانى هه‌ولێر ـ به‌غدا و په‌يوه‌ندييه‌كانى عێراق له‌گه‌ڵ وڵاتانى دراوسێ و ناوچه‌كه‌، ته‌وه‌رێكى ديكه‌ى كۆبوونه‌وه‌كه‌ بوو.