وەزارەتى دارایی بۆ لێخۆشبوونى قەرزەکان رێنماییەکى نوێ دەردەکات

هاوڵاتی داهاتی یەك هەفتەی سلێمانی لە رۆژی 29ی حوزەیرانی 2024، تا 5ی تەمووزی 2024ی، بڕی 17 ملیار و 80ملیۆن و 814 هەزار و 383 دینار بووە. سایتی شەفافییەت داهاتی هەفتەی رابردووی سلێمانی بڵاوكردەوە، بەپێی راگەیەندراوەكە كۆی گشتی داهاتی سلێمانی، هەڵەبجە، گەرمیان و راپەرین لە هەفتەی رابردوودا 17 ملیار و 80 ملیۆن و 814 هەزار و 383 دیناربووە. لە راپۆرتەكەدا ئاماژە بەوەشكراوە، داهاتی هەفتەی رابردوو لە چاو هەفتەی پێشووتر نزیكەی 11% واتا نزیكەی دوو ملیار دینار كەمی كردووە. دەشڵیت، بەجۆرێك كە 79%ی داهاتەکە بەشێوەی نەختینەیە و 21%ی داهاتەکە بەشێوەی چەک بووە.  

هاوڵاتی لە ماوە چەند رۆژ رابردوودا بەهای دۆلار بەرامبەر بە دیناری عێراقی بەشێوەیەكی بەرچاو بەرزبوویەوە. ئەمڕۆ هەینی 5ی تەمووزی 2024، موعین كازمی ئەندامی لیژنەی دارایی پەرلەمانی عێراق لە بارەی بەرزبوونەوەی بەهای دۆلار بەرامبەر بەدیناری عێراقی بۆ میدیا ناوخۆییەكان رایگەیاند، بەرزبوونەوەی نرخی دۆلار لە بازاڕ كاتییە، پێشبینی دەکەم لە دوو رۆژی داهاتوودا بەهای دۆلار كەم ببێتەوە. موعین كازمی دەشڵێت، بەراورد بە پێشوو نرخی دۆلار لە بازاڕەكاندا بەشێوەیەكی بەرچاو بەرزبووتەوە، ئەم بەرزبوونەوەیە پەیوەستە بە بڕی خواست لەسەر دراوەكە لە بازاڕەكاندا، دەشڵێت، ئەم بەرزبوونەوە كاتییە. ئاماژەی بەوەشكرد، بانكی ناوەندیی عێراق بە شێوەیەكی ئاسایی و رۆژانە دۆلار دەفرۆشێت و هیچ كێشەیەك لە پرسی دابینكردنی دۆلاردا نییە، بەرزبوونەوەی بەهای دۆلار رێ و شوێنی خۆی هەیە. موعین کازمی لە كۆتایشدا وتی: پێشبینی دەكەین لە ماوەی دوو رۆژی داهاتوودا بەهای دۆلار وردە وردە دابەزینی بەخۆیەوە ببینێت.  جێگای ئاماژەیە، لە دوای جەژنی قوربانەوە، نرخی دۆلار بۆ هەر 100 دۆلارێك وردە وردە لە 145 هەزار و 800 هەزار دینارەوە بەرزبووەتەوە بۆ نزیكەی 150 هەزار دینار، لە ئێستاشدا بەهای 100 دۆلار بەرامبەر بە 148 هەزار و 600 دینارە.  

هاوڵاتی رێکخراوی مافی مرۆڤی ئێران، بە بڵاوکردنەوەی راگەیاندنێکی نوێ دەربارەی دۆخی مافی مرۆڤ لە ئێران رایگەیاند، لە 6 مانگی یەکەمی 2024 دا، 249 کەس لە ئێران لە سێدارە دراون و لە هەمانکاتدا نیگەرانی خۆی دەربڕی کە دوای هەڵبژاردنەکانی سەرۆککۆماری، شەپۆلی لە سێدارەدان پەرە ئەستێنێت. مەحموود ئەمیری موقەدەم، بەڕێوەبەری رێکخراوی مافی مرۆڤی ئێران، بە ئاماژە بە ئەزموونەکانی خولەکانی پێشتری هەڵبژاردن لە سەر ئەو باوەڕەیە کۆماری ئیسلامی لەگەڵ نزیکبوونەوە لە هەڵبژاردن، بۆ هاندانی خەڵک بۆ بەشداری لە هەڵبژاردن، ژمارەی لە سێدارەدانەکان کەم ئەکاتەوە، دوای هەڵبژاردنەکان، ژمارەی لە سێدارەدانەکان بە خێرایی ئەچێتە سەرەوەو دەست ئەکاتەوە بە جێبەجێکردنی سزای لە سێدارەدان لە زیندانەکان. ئەمیری موقەدەم کۆمەڵگای جیهانی ئاگادار ئەکاتەوە بەوەی کە ئەگەری هەیە دوای هەڵبژاردنەکانی سەرۆککۆماری،لە سێدارەدانەکان لە ئێران پەرە بستێنێت و پێویستە کۆمەڵگای جیهانی خۆی ئامادە بکات بەوەی دژی سێدارە لە ئێران هەڵوێستی ببێت. بە پێی دوایین ئاماری رێکخراوی مافی مرۆڤی ئێران لە 6 مانگی یەکەمی 2024 دا، لانیکەم 249 کەس لە ئێران لە سێدارە دراون کە لەو ژمارەیە 10 کەسیان ژن بوون. بە پێی ئەم راپۆرتەی رێکخراوی مافی مرۆڤی ئێران لە ماوەی ئەم 6 مانگەدا، 14 کەس بە هۆکاری سیاسی و جیاوازی بیروباوەڕ لە سێدارە دراون ، 5 کەسیان تۆمەتی سیخوڕی بۆ ئیسرائیل دراوەتە پاڵیان. هەروەها بە پێی ئامارەکان لەو ژمارەیە 35 کەسیان بەلووچ بوون. رێکخراوی لێبوردنی نێودەوڵەتی لە دوایین ئاماریدا دەربارەی ژمارەی لە سێدارەدانەکان لە دونیا ئاماژەی بەوە داوە کە لە سێدارەدان لە ئێران بە شێوەی بەرچاو پەرەی سەندووەو 75 لە سەدی ژمارەی ئەو کەسانەی لە ئێران لە سێدارە دراون، لە ئێرانلە سێدارەدرەدراون.  رێکخراوی لێبوردنی نێودەوڵەتی ئەڵێت، دوای بزووتنەوەی ژن، ژیان، ئازادی، کۆماری ئیسلامی زیاتر لە هەموو کات پەنا بۆ لە سێدارەدان ئەبات بۆ ترساندنی خەڵک و کۆنتڕۆلکردنی کۆمەڵگا.  

هاوڵاتی بەپێی پێشبینییەكانی كەشناسیی هەرێم ئەمڕۆ بەراورد بە دوێنێ پلەی گەرمی تا 5 پلە بەرزدەبێتەوە. ئەمڕۆ هەینی، 5ی تەمووزی 2024، بەڕێوەبەرایەتیی گشتیی كەشناسی هەرێم رایگەیاند، ئەمڕۆ هەینی ئاسمان ساماڵ دەبێت، پلەکانی گەرماش بەرزتر دەبێت بە 2 تـا 5 پلە بەراورد بە تۆمارکراوەکانى دوێنێ. دەشڵێت، سبه‌ی شه‌ممه‌ به‌هه‌مان شێوه‌ ئاسمان ساماڵ ده‌بێت و پله‌كانی گه‌رماش له‌به‌رزیدا ده‌مێننه‌وه‌، لە هەردوو رۆژەكەدا خێرایى با مامناوەند دەبێت و ئاراستەكەشی باشووری خۆرئاوا دەبێت. به‌رزترین پله‌كانی گه‌رمای پێشبینیكراو: هەولێر: 44 سلێمانی: 41 دهۆک : 43 کەرکووک: 46 هەڵەبجە: 44 زاخۆ: 43 سۆران: 41 حاجی ئۆمەران: 32 گەرمیان: 48  

مەهران رەمەزان هاوڵاتی، سلێمانی لە مانگی حوزەیراندا لە سنووری ناوچەکانی عەفرین، گرێسپی و سەرێکانی دەوڵەتی تورکیا 18 هاوڵاتی کوشتووە. ئەمڕۆ هەینی 5ی تەمووزی 2024، ئاژانسی هەواڵی (ANHA) ئاماری تاوانەکانی دەوڵەتی تورکیای لە مانگی حوزەیران لە رۆژئاوای کوردستان بڵاوکردەوە و تێدا هاتووە تەنها لەو مانگەدا 18 هاوڵاتی کوشتووە و دەیان کەسیشی رفاندووە و دەستدرێژیشیان کردۆتە سەر منداڵان. بەپێی ئاماری ئاژانسی هەواڵی (ANHA)، لە ماوەی مانگی حوزیراندا لە سنووری ناوچەکانی عەفرین، گرێسپی و سەرێکانی، دەوڵەتی تورکیا و 18 هاوڵاتی مەدەنیی کوشتووە. ئاژانسەکە ئەوەشی خستۆتەڕوو، هەر لەو مانگەدا سوپای تورکیا لە رۆژئاوای کوردستان بە دەیان خەڵکی مەدەنییان رفاندووە و هەندێكیشیان بۆ جاری دووهەمە لەلایەن سوپاکە دەرفێندرێن، پاش ئەوەی کە یەکەمجار لە بەرامبەر پارەدا رفێندرابوون. هاوکات ئاژانسەکە ئاماژەی بەوەشکردووە، جگە لە تاوانی کوشتن و رفاندن لەلایەن سوپای تورکیا بۆ سەر ناوچەکانی سنووری عەفرین، گرێسپی و سەرێکانی، هەر بەوەش نەوەستاون و بەڵکو ئەشکەنجەی منداڵانیشیان داوە و دەستدرێژیشیان کردۆتە سەر بەشێکیان.

هاوڵاتی ئەمڕۆ هەینی کاتژمێر 8 ی بەیانی بە کاتی تاران گەڕی دووهەمی هەڵبژاردنی سەرۆککۆماری ئێران بۆ دیاریکردنی جێگرەوەی ئیبراهیم رەئیسی کە 19ی ئایار لە رووداوی کەوتنە خوارەوەی کۆپتەر گیانی لە دەستدا دەستپی پێکرد. لە گەڕی یەکەمی ئەم هەڵبژاردنەدا کە رۆژی 28ی حوزەیران بەڕێوەچوو، مەسعوود پزشکیان بە 10 میلیۆن و 415 هەزار و 991 دەنگ و سەعید جەلیلی بە 9 میلیۆنو 473 هەزار و 298 دەنگ، زۆرترین دەنگەکانیان بەدەست هێنا، بەڵام نەیانتوانی 50% دەنگی بەشداربوان بە دەست بهێنن و گەیشتنە قۆناغی دووهەم. گرینگترین رووداوی گەڕی یەکەمی هەڵبژاردنی سەرۆککۆماری ئێران، بەشداری کەمتر لە 40%خەڵک بوو. بە شێوەیەک کە تەنانەت رێبەری باڵای کۆماری ئیسلامیش باسی لە بەشداری کەمی خەڵک کرد و داوای لە خەڵک کرد لە هەڵبژاردنەکانی ئەمڕۆ هەینی ٥ی تەمووز دا بەشداری بکەن. کاتژمێر 8ی بەیانی، عەلی خامنەیی ڕێبەری باڵای کۆماری ئیسلامی لە حوسەینییەی ئیمام خومەینی لە تاران دەنگی خۆی خستە سندووقی دەنگدانەوە.

هەوراز حوسێن هاوڵاتی، سلێمانی بە گوێرەی لێکۆڵینەوەیەک، پیسبوونی هەوا لە 10 شاری گەورەی هیندستان هۆکاری 7٪ی تەواوی ژمارەی مردنە. رێکخراو و چالاکڤانانی ژینگە داوادەکەن بە زووترین کات کار بۆ پاراستنی ژیانی خەڵک بکرێت. لێکۆڵینەوەکە لەلایەن تیمێک زانای بواری کەشوهەوای هیندی کراوە و لە گۆڤاری بەناوبانگیی زانستیی لانسێت بڵاوکراوەتەوە. زاناکان بۆیان دەرکەوتووە لە هەریەک لە شارەکانی ئەحمەداباد، بەنگالورو، چینای، دەلهی، حەیدەراباد، کۆلکاتا، مۆمبای، پون، شیملا و ڤاراناسی، رێژەی دەنکۆڵەی زیانبەخش کە قەبارەکەی 2.5 مایکرۆ مەترە بەشێوەیەک زیادیکردووە کە خەڵک تووشی شێرپەنجەی سییەکان دەکات. بە گوێرەی رێکخراوی تەندروستی جیهانی، لە 2008 بۆ 2019، لە هیندستان 33 هەزار کەس بەهۆی پیسبوونی هەواوە گیانیان لەدەستداوە. هۆکاری سەرەکیشی زیادبوونی دەنکۆڵەی قەبارە گەورەیە کە مەزەندە دەکرێت لە هەر مەتر سێجایەک هەوادا 60 دەنکۆڵەی 2.5 مایکرۆ مەتریی تێدابێت. ئەمە لەکاتێکدایە رێکخراوی تەندروستی جیهانی دەڵێت دەبێت زۆرترین دەنکۆڵەی لەو قەبارەیە 15 دانە لە مەترێک سێجا تێپەڕ نەکات. ئەو ژمارەیە 7.2٪ی تەواوی مردنەکانە لەو 10 شارە گەورەیەی هیندستاندا. دەلهیی پایتەختی هیندستانیش خراپترین کواڵتی هەوای هەیە و بەهۆیەوە ساڵانە 12 هەزار کەس دەمرن، ئەوەش 11.5٪ی تەواوی مردنەکانی ئەو شارە پێکدەهێنێت. لەو شارانەشدا کە کواڵتی هەوا باشترە وەک مومبای، کۆلکاتا و چینای، رێژەی مردن بەهۆی خراپی هەواوە بەرزە. رێکخراوی دەبلیو ئێچ ئۆ ئاماژە بەوەش دەکات، نزیکەی هەموو دانیشتووانی زەوی ئێستا هەوای پیس هەڵدەمژن.  

هاوڵاتی لە 14ی ئەم مانگەوە پێدانی دۆلار بە گەشتیاران لە عێراق تەنیا لەرێگەی كۆمپانیا و بانكەكانەوە دەبێت لە فڕۆكەخانە نێودەوڵەتییەكان. ئەمڕۆ پێنجشەممە 4ی تەمووزی 2024، بانكی ناوەندیی عێراق لەبارەی میكانیزمی نوێی پێدانی دۆلار بە گەشتیاران رایگەیاند، پێدانی دۆلار بە گەشتیاران لە عێراق تەنیا لەرێگەی كۆمپانیا و بانكەكانەوە دەبێت لە فڕۆكەخانە نێودەوڵەتییەكان دەبێت و ئامانج لەم میکانیزمە ئەوەیە دۆلار بە گەشتیاری راستەقینە بگات و ئاسانكارییان بۆ بكات دۆلاریان دەستبكەوێت. بانکی ناوەندی عێراق ئەوەشی خستەڕوو، ئامانج لەم میكانیزمە نوێیە كە لە رۆژی 14ی ئەم مانگەوە دەچێتە بواری جێبەجێكردن، ئەوەیە دۆلار بە گەشتیاری راستەقینە بگات و ئاسانكارییان بۆ بكات دۆلاریان دەستبكەوێت. باسی لەوەشکردووە، هاوڵاتی گەشتیار روو لە كۆمپانیای مۆڵەتپێدراوی ئاڵوگۆڕی دراو بكات، بۆ رادەستكردنی بڕی پارەكەی بە دینار بۆ وەرگرتنی پشكی خۆی لە دۆلار بەگوێرەی نرخی فەرمی ئاڵوگۆڕ دینار بەرامبەر بە دۆلار. دەشڵێت، دەبێت كۆمپانیای ئاڵوگۆڕی دراو تۆماری هاوڵاتی گەشتیار داخڵ بكات و ناوەكەی بەرزبكاتەوە بۆ پلاتفۆرمی ئەلیكترۆنی تایبەت بە بانكی ناوەندیی هەروەها ئەو پسوڵانەی رادەست بكات كە پرۆسەی دانانی دینار دەسەلمێنێت، بۆ وەرگرتنی دۆلار بەشێوەی كاش بەتەنیا لەناو فڕۆكەخانەدا. بانکی ناوەندی ئاماژەی بەوەشداوە، لەكاتی تەواوبوونی رێوشوێنەكانی دەرچووندا، لەرێگەی پەنجەرەی بەردەست لە فڕۆكەخانەوە دۆلارەكە رادەستی گەشتیار دەكرێت، ئەم پرۆسەیە لەماوەی 24 كاتژمێر لە رۆژو 7 رۆژ لە هەفتەدا بەردەستە. لە کۆتایشدا وتوویەتی، بڕیارمانداوە رێگە بە كۆمپانیاكانی ئاڵوگۆڕی دراو بدەین هەفتانە زیاتر لە یەك پشك وەربگرن، بۆ ئەوەی بتوانن بەتەواوەتی وەڵامی خواستی گەشتیاران بدەنەوە.  

هاوڵاتی دەوڵەتی تورکیا گوندی ئەل جاتی باکووری کانتۆنی منبجیان، بە 15 تۆپ و هاوەن تۆپباران کرد. ئەمڕۆ پێنجشەممە 4ی تەمووزی 2024، دەوڵەتی تورکیا، بە چەکی قورس گوندێکی باکووری منبجیان تۆپباران کرد لە رۆژئاوای کوردستان،تا ئێستا لەبارەی زەرەر و زیانەکانی ئەو تۆپبارانەوە هیچ زانیارییەک بەردەست نییە. ئەمش لە کاتێکدایە هەر ئەمڕۆ دەوڵەتی تورکیا سێ جار گوندی سەرگەلی لە سنووری ئامێدی بۆردوومان کردوە.

هەوراز حوسێن هاوڵاتی، سلێمانی بە گوێرەی سەرچاوەیەکی ئیسرائیل کە بە میدیای ئەمریکای راگەیاندووە، حەماس و سوپای ئیسرائیل لەسەر لێواری دروستکردنی چوارچێوەیەکی گفتووگۆن تاوەکو بگەنە ئاگربەست. قسەکانی سەرچاوە ئیسرائیلییەکە لەکاتێکدایە، حەماس رایگەیاندووە، وەڵامێکی "ئەرێنی"ی پێشنیازێکی ئیسرائیلییان داوەتەوە. لە شوێنێکی دیکەشدا ئاماژە بەوەدراوە، "هەندێک داواکاریمان بۆ ئاگربەست و چوونەدەرەوەی تەواوی هێزەکانی ئیسرائیل لە غەززە پێشکێشکردووە". رێککەوتنەکە کە هێشتا کۆتایی نەهاتووە بەم جۆرەیە، بنیامین ناتانیاهو، سەرۆکوەزیرانی ئیسرائیل دەبێت سەرەتا گڵۆپی سەوز بۆ چوونە ناو قۆناخێکی نوێی گفتووگۆ لەگەڵ حەماس هەڵبکات. پاشان گفتووگۆ لەبارەی رێککەوتن لەسەر ئاشکراکردن پاشان ئازادکردنی دەستگیرکراوانی فەڵەستینی لەلایەن ئیسرائیلەوە لە بەرامبەر ئازادکردنی بارمتەکانی ئیسرائیل لەلای حەماس دەکرێت. بەرپرسانی ئیسرائیل پێویستە پێش چوونە ناو گفتووگۆکانەوە لەگەڵ سەرۆکوەزیرانی وڵاتەکە و وەزیرەکانیان بە وردی تاووتوێی چوونە نێو گفتووگۆکان بکەن. پێشبینی دەکرێت گفتووگۆی نێوان حەماس و ئیسرائیل کە بە نێوەندگیری میسر، قەتەر و ئەمریکا دەکرێت حەوت بۆ هەشت هەفتە بخایێنێت. بە گوێرەی حەماس، لەلای ئەوانیشەوە ئیسماعیل هەنیە، رابەری بزوتنەوەی حەماس بۆ زیاتر لە دوو کاتژمێر لەگەڵ گفتووگۆکاران لە پەیوەندیدا بووە تاوەکو بەرەو "گەیشتن بە رێککەوتنێک" ئاڕاستەیان بکات. ئەم بەرەوپێشچوونانە لە هەوڵدان بۆ گفتووگۆی زیاتر لە کاتێکدایە، شەقامی ئیسرائیلی لە حکومەتەکەیان بۆ هەوڵنەدان بۆ ئازادکردنی بارمتەکان توڕەن. هۆشدارییان داوەتە حکومەت ئەگەر تەواوی هەوڵی خۆی بۆ گەیشتنە رێککەوتن نەدات، خۆپێشاندانی چەند ملیۆنی دەکەن.

هاوڵاتی تەندروستی هەولێر داوا دەکات لەماوەى هەفتەیەکدا لیستى ناوى فەرمانبەران ئامادەبکرێت و بۆیان بەرزبکرێتەوە بە مەستی پێدانی زەوی پێیان. ئەمڕۆ پێنجشەممە 4ی تەمووزی 2024، بەڕێوەبەرایەتى گشتیى تەندروستى هەولێر، لە ڕێگەی نووسراوێکەوە پاڵپشت بە بڕیارى ئەنجوومەنى وەزیران و وەزارەتى شارەوانى و گەشتوگوزار داواى لیستى ناوى فەرمانبەران لە فەرمانگە و بەڕێوەبەرایەتییەکانى دەکات بەمەبەستى پێدانى زەوى. لە نووسراوەکەی تەندروستی هەولێردا هاتووە، داواى بەڵێننامە و فۆرمى دابەشکردنى زەوى لەسەرجەم بەڕێوەبەرایەتى و نەخۆشخانەکانى سنوورى خۆى کردووە و داواشیکردووە بەگوێرەى مەرج و رێنماییەکان لیستى ناوى فەرمانبەرانی بۆ بەرزبکەنەوە و ئەوانیش ئاراستەى وەزارەتى شارەوانى و گەشتوگوزارى بکەن. جێگای ئاماژەیە، ئەنجوومەنى وەزیران، لە مانگى ئازار بڕیاریدا زەوى بدرێتە فەرمانبەران و خانەنشینانى سودمەند نەبوو لەوەرگرتنى زەوى و پێشینەکان، بەگوێرەى رێنماییەکانى وەزارەتى شارەوانى و گەشتوگوزار ئەو فەرمانبەرانەى کە خزمەتیان لە هەشت ساڵ زیاترە  و پێشتر سوودمەند نەبوون زەوییان پێدەدرێت.

مەهران رەمەزان هاوڵاتی، سلێمانی ئامادەكاری دەکرێت بۆ ئەنجامدانی چواردەمین پرۆسەی هەڵبژاردنی سەرۆكایەتی لە ئێران, كە بڕیارە سبەینێ هەینی 5ی تەمووز بەڕێوەبچێت. ئەمۆ پێنجشەممە، 4ی تەمووزی 2024، لیژنەی نیشتمانی هەڵبژاردنەكانی ئێران رایگەیاند، لە كاتژمێر 8ی بەیانی ئەمڕۆوە, وادەی هەڵمەتی بانگەشەی هەڵبژاردنەكان بۆ هەردوو كاندیدی سەرۆكایەتی، كۆتایهاتووە، ئەوەش وەك ئامادەكاری بۆ ئەنجامدانی چواردەمین پرۆسەی هەڵبژاردنی سەرۆكایەتی لە ئێران، كە بڕیارە سبەینێ هەینی 5ی تەمووزی 2024، بەڕێوەبچێت. ئەمەش لە کاتێکدایە، لەگەڕی یەكەمی هەڵبژاردنی سەرۆكایەتی ئێراندا، 4 كاندید كێبڕكیان كرد، كە ئەوانیش، مستەفا پور محەمەدی، سەعید جەلیلی، محەمەد باقر قالیباف، مەسعود پزشكیان. لە گەڕی یەکەمی پرۆسەلەدا، هیچ كام لەكاندیدەكان دەنگی پێویستیان نەهێنا و بەو هۆیەوە هەڵبژاردن چووە گەڕی دووەم، كە تیایدا (مەسعود پزشكیان و سەعید جەلیلی) خاوەنی دوو زۆرترین دەنگەكانی گەڕی یەكەم بوون و بەیانیش كێبڕكێ دەكەن لەسەر بەدەستهێنانی پۆستی سەرۆكی ئێران. جێگای ئاماژەیە، هەڵمەتی بانگەشەی هەڵبژاردن بۆ سەرۆکایەتی کۆماری ئێران لە 30ی ئایاری 2024، دەستیپێكرد، دوای ئەوەی ئەنجومەنی پاراستنی دەستور، دروستی و پاكی هەڵبژاردنی سەرۆكایەتی گەڕی یەكەمی دووپاتكردەوە، كە رۆژی 28 حوزەیرانی رابردوو بەڕێوەچوو. لە کاتژمێر 8ی سبەینێ بەیانیی رۆژی هەینی 5ی تەمموز، 14هەمین خولی هەڵبژاردنی سەرۆک کۆماری ئێران دەستپێدەکات و 10 کاتژمێر بەردەوام دەبێت، بەڵام وەزیری ناوخۆی ئێران دەتوانێت بڕیار لەسەر درێژکردنەوەی کاتی بەڕێوەچوونی هەڵبژاردن بدات.

گەنجێک بە فیشەک کوژرا و تائێستا بکوژەکەی دەستگیرنەکراوە. شەوی رابردوو 3ی تەمووزی 2024، لە قەزای سێمێلی سەر بە پارێزگای دھۆک گەنجێک بەھۆی ناوبژیوانیکردنەوە بە فیشەک کوژرا و تائێستاش بکوژەکە دەستگیرنەکراوە. لە یەکێک لە کافتریاکانی قەزای سێمێل دوێنێ شەو شەڕ لەنێوان دوو گەنجدا دروستبووە کە ئامۆزای یەکترن، ئامۆزایەکی دیکەی ئەو دوو گەنجەش ھەوڵی ناوبژیوانیکردنی داوە لە نێوانیاندا، بەڵام فیشەکی بەرکەوتووە و بەھۆی سەختی برینەکەیەوە گیانیلەدەستداوە. جێگای ئامەژەیە، تائێستا بکوژەکە دەستگیرنەکراوە و ھێزە ئەمنییەکان لە ھەوڵی دەستگیرکردنی بکوژەکەدان.  

هاوڵاتی راوێژکارەکانی مەسعود بارزانی، ئاڵۆزییەكانی ئێستای ئەنجومەنی پارێزگای نەینەواو تاكڕەوی كوتلەیەكی سیاسی بە بڕیارەكان، كە ئەنجامەكەی دەبێتە خولقاندنی كێشەی زیاتر بەبێ‌ سازانی هەمووان لەبارەی ئیدارەدانی قەزاو ناحیەكان، هاوكات بودجەو هەڵبژاردن و دۆخی ئەمنیش بەشێكی گرنگ دەبن لە گفتوگۆكان. ئەمڕۆ پێنجشەممە، 4ی تەمووزی 2024، عائید هیلالی، كەسایەتی نزیك لە چوارچێوەی هەماهەنگی و كیفاح مەحمود، راوێژكاری راگەیاندنی مەسعود بارزانی بە رۆژنامەی (الشرق الاوسط)یان راگەیاند، حكومەتی عێراق و هێزەكانی چوارچێوەی هەماهەنگی، پێشوازییەكی تایبەتیان لە مەسعود بارزانی، سەرۆكی پارتی دیموكراتی كوردستان كرد، بەجۆرێك زۆرێك لە سەركردەكانی دیارەكانی شیعە لە پێشوازیدا بوون. دەشڵێن، مەسعود بارزانی بە چوونی بۆ بەغدا، كۆتایی بە دابڕانێك هێنا كە ماوەی 6 ساڵ بەردەوامبوو، بەهۆی ناكۆكییە قوڵەكانی نێوان هەولێر و بەغدا لەبارەی زۆرێك لە كێشە جەوهەرییەكانی نێوان هەردوولا. لەم بارەیەوە كیفاح مەحمود, راوێژكاری راگەیاندنی مەسعود بارزانی بە رۆژنامەکەی راگەیاندووە، سەردانەكەی مەسعود بارزانی تەنها لە پرسەكانی نێوان هەرێم و ناوەنددا كورتنابێتەوە،  بەڵكو ئاڵنگاری گەورە و گرنگ رووبەڕوی عێراق دەبێتەوە، لە پێشیشیانەوە،  كاریگەرییە مەترسیدارەكانی جەنگی غەززە و باشوری لوبنان و ترسی تێوەگلانی عێراق تیایدا. لای خۆشیەوە عائید هیلالی, كەسایەتی نزیك لە چوارچێوەی هەماهەنگی بە رۆژنامەی (الشرق الاوسط) راگەیاندووە، سەرۆكی پارتی دیموكراتی كوردستان بەهاتنی بۆ بەغدا، زۆرێك لە چارەسەرەكانی لەگەڵ خۆی هەڵگرتووە. دەشڵێت، سەردانەكەی لەم كاتەدا بۆ بەغدا زۆر گرنگە بۆ چارەسەركردنی كێشە هەڵپەسێردراوەكانی نێوان بەغدا و هەولێر، ئەم سەردانە بایەخی زۆری هەیە لە نزیكردنەوەی دید و بۆچونەكان لە زۆرێك لە پرسە جیاوازەكان. ئاماژەی بەوەشکردووە، بارزانی قورساییەكی سیاسی گەورەی هەیە لە بەغدا، ئەم سەردانەش ئەنجامی ئەرێنی دەبێت لەسەر پەیوەندییەكانی نێوان حكومەتی هەرێم و حكومەتی فیدراڵی. ئەوەشی بۆ رۆژنامە خستۆتەڕوو، لەمانگی ئایاری رابردووەوە،  پەیوەندییەكانی نێوان هەولێرو بەغدا باشبونێكی رێژەیی بەخۆوە بینیوە، كاتێك دادگای فیدراڵی بڕیاری هەڵوەشاندنەوەی كۆتایی كەمینەكانی لە پەرلەمانی كوردستان گۆڕی و رێگەی خۆشكرد بۆ گەڕانەوەی پارتی دیموكراتی كوردستان بۆ ئەنجامدانی هەڵبژاردن، دوای ئەوەی بەشداریكردنی تیایدا هەڵپەسارد، وەك ناڕەزایی بەرامبەر بڕیاری هەڵوەشاندنەوەی كورسی كۆتاكان.  

هاوڵاتی ئەمڕۆ پێنجشەممە 4ی تەمووزی 2024، عاسم جیهاد وتەبێژی وەزارەتی نەوتی عيراق، بە رۆژنامەی الصباح راگەیاندووە، رێژەی وەبەرهێنانی گاز لە عێراق گەیشتووەتە 62%، بوونی وادەیەكی دیاریكراویش بۆ پڕكردنەوەی پێداویستیەكانی ناوخۆ رەتدەكاتەوە. عاسم جیهاد، ئەوەشی خستۆتەڕوو، پرۆژەی وەبەرهێنانی گاز لە كێڵگەی حلفایە لە میسان كراوەتەوە، كە 300 ملیۆن مەتر سێجا بەرهەمدەهێنێت و گازی وشكیش بۆ وێستگەكانی كارەبا دابین دەكات. باسی لەوەشکردووە، وەزارەت كاردەكات بۆ بەرهەمهێنانی گازی هاوەڵ لە هەردوو كێڵگەی غەراف و ناسریە لە زیقار و رێژەی كارەكان تەواوكراوەكان گەیشتووەتە 70% كە 200 ملیۆن مەتر سێجای رۆژانە گاز دابین دەكات. وتەبێژی وەزارەتی نەوتی عێراق، ئەوەشی بەرۆژنامەکە وتووە، گرێبەست لەگەڵ كۆمپانیای تۆتاڵ كراوە و بەدوو قۆناغ بڕی 600 ملیۆن مەتر سێجا گاز دەستبە ردەكات. دەشڵێت، گرێبەستێكی تریش هەیە بۆ وەبەرهێنانی كێڵگەی دەریاچەی بن عومەر لە قۆناغی یەكەمدا بە توانای 150 ملیۆن مەترسێجای رۆژانە و قۆناغی دووەمیش توانای 150 ملیۆن مەترسێجای رۆژانە.