هاوڵاتی حکومەتی هەرێمی کوردستان ئاگاداری سەرجەم کۆمپانیاکانی پەیوەندی و گەیاندن دەکاتەوە. کۆمپانیاکانی پەیوەندی و گەیاندن لەلایەن حکومەتی هەرێمی کوردستانەوە ئاگادارکراونەتەوە کە هەر کەسێک بەشداری هێڵی ئینتەرنێتی کردووە و بەڵگەنامە فەرمییەکانی وەک (ناسنامە یان کارتی نیشتیمانی و کارتی زانیاری یان کۆدی ئاسایش)ی پێشکەشی کۆمپانیای دابینکەری هێڵی ئینتەرنێتی نەکردبێ لە کاتی بەشداریکردندا، ئەوا لەماوەیەکی نزیکدا هێڵەکەی دەبڕدرێت. بۆیە پێویستە بە زووترین کات ئەو بەڵگەنامانە پێشکەش بە کۆمپانیای هێڵی ئینتەرنێت بکرێت. ئەگەر کەسەکە بیانی بوو ئەوا پێویستە پاسپۆرت و نشینگە پێشکەش بکات وەک بەڵگەنامەی فەرمی.
هاوڵاتی بەوتەی سەرچاوەیەک بەهۆی نەناردنی زانیاری هێزە ئەمنییەکان ڕەنگە ناردنی مووچەی فەرمانبەرانی هەرێمی کوردستان دوابکەوێت، هەرچەنده سەرۆکوەزیرانی عێراق ڕەزامەندی داوە. سەرچاوەیەک لە لقی هەولێری لەبانکى ناوەندى عێراق ئاشكرایكردوه، "پارەی پێویست بۆ موچەى مانگى حەوتى فەرمانبەرانى هەرێمى کوردستان بەردەستەو چاوەرێی فەرمانى تهیف سامى وەزارەتی دارایی عێراقین بۆ خەرجکردنى". لەلایەکی دیکەوە، بەوتەی سەرچاوەیەک لە وەزارەتی دارایی و ئابووری هەرێمی کوردستان، هۆکاری نەناردنی پارە ئەوەیە وەزارەتی دارایی عێراق داوای زانیاریی لەبارەی ناوی زیادکراوی وەزارەتی پێشمەرگە کردووە، بەڵام وەزارەتی دارایی هەرێم نەیناردووە، بەوهۆیەشەوە ڕەنگە ئەمڕۆ ناردنی پارە دوابکەوێ و هێشتا وەزیری دارایی عێراق واژۆی نەکردووە، هەرچەنده سەرۆکوەزیرانی عێراق واژۆی کردووە. ئهوهش لهكاتێكدایه، شهوى ڕابردوو میدیا عێراقیهكان بڵاویانكردهوه، ئهمڕۆ وهزارهتى دارایی عێراق نزیكهى ترلیۆنێك دینار بۆ موچهى مانگى حهوتى فهرمانبهرانى ههرێم ڕهوانه دهكاتو لهكۆبونهوهى ئهم ههفتهیهى لیژنهى دارایی پهرلهمانى عێراقیش لهگهڵ تهیف سامى وهزیرى دارایی، ناوبراو جهختیكردبوهوه تاوهكو ڕۆژى پێنجشهممه واته ئهمڕۆ موچهى مانگى حهوتى فهرمانبهران ڕهوانهى ههرێم دهكات.
هاوڵاتی كەنەكە پیرۆزبایی ڕۆژی ١٥ی ئابی كرد و ڕایگەیاند، لە ١٥ـی ئابدا لە بەرامبەر زوڵمی دەوڵەتی تورك ئاڵای ئازادیی هەڵكرا، دەوڵەتی تورك گەڕاوەتەوە سەردەمی هەشتاكان دەیەوێت خەباتی گەل سەركووت بكات، بەڵام هەوڵەكانیان بێ سوودن، كوردستانییان بە بەرخۆدانێكی بەهێز شكست بە پیلانەكانیان دەهێنن. كۆنسەی بەڕێوەبەریی كۆنگرەی نەتەوەیی كوردستان-كەنەكە، لە بارەی ١٠مین ساڵیادی تەقاندنی یەكەم فیشەكی پەكەكە دژی بە دەوڵەتی توركیا پەیامێكی بڵاوكردەوە.لە پەیامەكەی كەنەكەدا هاتووە، لە ساڵی ١٩٨٤، لە هەلومەرجی سەختدا گەلی كورد و سەركردەكانی تەڤگەری ئازادیی كوردستان ڕادەستی زوڵم و ستەمی دەوڵەتی تورك نەبوون و سەریان دانەنەواند، بەرخۆدانێكی بەهێزیان گەشەپێدا، لە زیندانەكانەوە تا هەموو كایەكانی ژیان، خەباتێكی خۆنەویستانە ڕێكخرا و باجی گەورە درا، بەڵام لە بەرامبەر زوڵمی دەوڵەت ئاڵای ئازادییش هەڵكرا. ئاماژە بەوەشكراوە، بەو هەنگاوە پریشكی شۆڕشی كوردستان بوو بە ئاگرێكی سووتێنەر لە وڵات و ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا، كۆمەڵێك ئازادییخوازان دەستیان پێكرد و ئەمڕۆش بوونەتە هێزێكی گەورەی گەریلا لە كوردستان و ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست، لە خەبات و بەرخۆدانی دۆزی كوردستاندا، ئەم هەنگاوە بۆ خۆی قەڵەمباز و سەركەوتنێكی گەورەیە. ئەمڕۆ دەوڵەتی تورك گەڕاوەتەوە بۆ سەردەمی هەشتاكانی سەدەی ڕابردوو، دەیەوێت بەرخۆدانی گەلی كورد، خەبات بۆ ڕزگاریی و ئازادیی كوردستان سەركوت بكات، سیستەمی دادپەروەریی و دادگا بووەتە زنجیرێكی كۆیلایەتی و دیلكردنی خەباتكارانی كوردستان. هەرچی كەلتووری كوردیی هەیە كەوتووەتە ژێر هەڕەشەوە، دەوڵەتی تورك هێرش دەكاتە سەر زەماوەند و سەما، گۆرانیبێژ، مۆسیقاژەنی كورد دەستبەسەر دەكات، كەلتوور و مۆسیقای كوردیی قەدەغە دەكات، ئەم جوڵە و كردارانە، هەموو ئەم هەوڵانە بێهودە و بێ سوودن. دەشڵێن: بنیاتنەری ڕۆژی ١٥ـی ئاب عەبدوڵا ئۆجالانە، كە ٢٦ ساڵە لە زیندانی ئیمیرالی لە ژێر فشار و گۆشەگیریی تونددایە، ماوەی ٤٠ مانگە هیچ زانیارییەك نە لە خۆی و نە لە هاوڕێكانییەوە نەگەیشتووەتە دەرەوە، ئەم دۆخە مەترسیدار و قبوڵ نەكراوە، پێویستە هەموو كورد و دۆستانی كورد لە كار و چالاكیی دژی ئەم دۆخە بەردەوام بن. لە كۆتای پەیماكەشدا ئەوە هاتووە، بەم بۆنەیەوە ئێمە وەك كۆنگرەی نەتەوەیی كوردستان جارێكی دیكە جێگەی خۆمان لە كامپەینی “ئازادیی بۆ عەبدوڵا ئۆجالان-چارەسەری كێشەی كورد” دەگرین و داوا لە هەموو كوردستانیان و دۆستانی كورد دەكەین، بەشداری ئەم هەڵمەتە بكەن و ئەم هەڵمەتە بەهێزتر بكەن.
هاوڵاتی سەرچاوەیەک لە زانکۆی سلێمانی بە هاوڵاتی ڕاگەیاند ئەمڕۆ پێنجشەممە، دکتۆر پێشڕەو حەمەجان لە پۆستی جێگری سەرۆکی زانکۆی سلێمانی دوورخرایەوە، بەم شێوەیە زانیاریی بۆ هاوڵاتی خستەڕوو: سەرچاوەکە ڕایگەیاند، لە ناو کۆبوونەوەی ئەنجوومەنی زانکۆی سلێمانی دوو هەفتە لەمەوبەر بە ئامادەبوونی 26 ئەندامی ئەنجومەنی زانکۆ و (د. ئومێد صباح) سەرۆکی دیوانی ئەنجومەنی وەزیران و (م. عەتا) بەپرسی نوسینگەی قوباد تاڵەبانی و (د. ئارام) وەزیری خوێندنی باڵا و (د. هەڤاڵ ئەبوبکر) پارێزگاری سلێمانی دکتۆر پێشڕەو حەمەجان بە توندی ڕەخنەی گرت لە کەمتەرخەمی دارایی دەسەڵات بەرامبەر بە زانکۆی سلێمانی. سەرچاوەکە ئەوەشی ئاشکرا کرد، دکتۆر پێشڕەو حەمەجان ڕەخنەی گرت لە کەمتەرخەمی دارایی دەسەڵات لە پێنەدانی دەرماڵەی دوو ساڵی 23 هەزار خوێندکاری زانکۆی سلێمانی ووێرانی بەشەناوخۆییەکانیەکانی و نادادپەروەری لە داشکاندنی 40% کرێی خوێندنی پارالێل وئێواران، کە سەدان خوێندکاری زانکۆی سلێمانی لێی بێبەشبوون. ئەوەشی خستەڕوو، ڕەخنەگرتنی دکتۆر پێشڕەو حەمەجان لە دەسەڵات و چەندین هەوڵ و فشاری یەکێتی بۆ کشانەوەی لە کاندیدی بازنەی سلێمانی لیستی بەرەی گەل و دورکەوتنەوەی لە لاهور شێخ جەنگی، سەرۆکی بەرەی گەل، هۆکاری سەرەکی بوون بۆ دوورخستنەوەی لە پۆستی جێگری سەرۆکی زانکۆی سلێمانی. جێگەی ئاماژەیە، دکتۆر پێشڕەو حەمەجان کاندیدی لیستی بەرەی گەلە لە بازنەی سلێمانی بۆ هەڵبژاردنی پەرلەمانی هەرێمی کوردستان، کە بڕیارە 20ی تشرینی یەکەمی ئەمساڵ بەڕێوەبچێت.
هاوڵاتی ئەمریكا لە 13 ساڵدا 12 كونسوڵی لە هەرێمی كوردستان گۆڕیوە دوێنێ ستێڤ بیتنەر، وەك كونسوڵی گشتیی نوێی ئەمریكا لە هەرێمی كوردستان دەستبەكار بوو، ئەمە 12 هەمین كونسوڵە لە ماوەی 13 ساڵدا لە هەرێمی كوردستان دەستبەکاربێت. ئەمریكا لە ساڵی 2011ەوە لە هەرێمی كوردستان كونسوڵخانەی هەیە و لەو ماوەیەشدا تا ئێستا 12 كونسوڵی گۆڕیوە. ئەمڕۆ ستێڤ بیتنەر، كونسوڵی نوێی ئەمریكا لە هەرێمی كوردستان لە كاتی دەستبەكاربوونیدا ڕایگەیاند: لە هەرێمی كوردستان دەمێنینەوە و بەردەوام دەبین لە یارمەتیدانی هێزەكانی پێشمەرگە ویارمەتی خەڵكی ناوچەكە". بەپێی زانیارییەکان ساڵی 2011 ئەمریكا لە هەرێمی كوردستان کونسوڵخانەی خۆی كردەوە، ئێستاش سەرقاڵی دروستكردنی باڵەخانەی کونسوڵخانەیەکە كە لە ساڵی داهاتوودا تەواو دەبێت و یەكێكە لە گەورەترین کونسوڵخانەکانی ناوچەكە.
هاوڵاتی 10 ساڵ بەسەر کۆمەڵکۆژی گوندی کۆجۆی سەر بە قەزای شنگال تێپەڕی کە لەلایەن داعشەوە سەدان کوردی ئێزدی کوژران و سەدانی دیکەش ڕفێنران. دوای 12 ڕۆژ لە کارەساتی شنگال داعش هێرشی کردە سەر گوندی کۆجۆ تاوانێکی دیکەی گەورەی دژ بە کوردانی ئێزدی ئەنجامدا لە ڕۆژی 15-08-2014، چەکدارانی داعش هەزار و 250 کەسی خەڵکی گوندی کۆجۆیان دەستبەسەر کرد و خەڵکیان لەناو 18 گۆڕی بەکۆمەڵدا گولـلەباران کرد و نزیکەی 850 کەسیان ڕفاند. چۆن ڕوویدا؟ دوای دەستبەسەرداگرتنی شنگال لەلایەن داعشەوە، چەکدارانی ئەو ڕێکخراوە لە ڕۆژی 03-08-2014، چواردەوری گوندی کۆجۆیان گرت و گەمارۆیاندا و ڕێگەیان نەدا خەڵکەکەی بچنە دەرەوە، تاوەکو ڕۆژی 15ـی ئەو مانگە چوونە ناو گوندەکە و سەرجەم خەڵکی گوندەکەیان دەستبەسەر کرد. پێشتر نزیکەی هەزار و 750 کەس لەناو گوندی کۆجۆدا دەژیان، لەگەڵ هێرشی داعش بۆ سەر شنگال ژمارەیەک خێزان گوندەکەیان بەجێهێشتبوو، هەموو ئەوانەی مابوون هەزار و 250 کەس بوون و لە قوتابخانەی گوندەکەدا کۆکرابوونەوە و لهقاتی خوارهوهی قوتابخانەکە پیاوان و لە قاتی دووهمیش ژنان و منداڵان دانرابوون، چەکدارانی داعش مۆبایل و پاره و زێڕ له خهڵكەکە دهستێنن، تهنانهت بازنه و ملوانكهی ژنهكانیش، دەستکرا بە جیاکردنەوەی خێزانەکان لە یەکتر و ئیتر قوتابخانە دوا وێستگەی یەکتر بینینیان بوو، هەر بۆیەش ئێستاش قوتابخانەی گوندی کۆجۆ، لە ناوەندنێکی زانستییەوە بووە بە مۆزەخانەی قوربانییەکانی ئێزدییەکان. لە قوتابخانەوە بۆ کۆمەڵکوژی پیاو و بەتەمەنەکان لە ئۆتۆمبێلی کیا بەزۆر سەردەخەن، چهكدارهكان پێیان وتوون دهیانبهن بۆ چیای شنگال و ئازادیان دەکەن، بهڵام لە دەورووپشتی گوندهكه، ئۆتۆمبێلهكان ڕادهگرن و پۆل پۆل ڕیزیان دهكهن، ژمارەیەک چەکداری داعش وەستابوون و ههرجاره و ژمارەیەکیان گولـلهباران دهكردن، چهند چهكدارێكیش وێنه و ڤیدیۆی دیمهنهكهیان دهگرت. کۆجۆ چەند کەسی تێدابوو گوندی کۆجۆ بە دووری 20 کیلۆمەتر دەکەوێتە باشووری شنگال و لەکاتی هێرشەکەدا داعش لە کۆی هەزار و 250 کەس زیاتر لە 400 کەسی کۆمەڵکوژ کرد و لە 18 گۆڕی بەکۆمەڵ لە دەورووپشتی گوندەکەدا زیندەبەچاڵی کردن، 19 کەس بە برینداری لە کۆمەڵکوژییەکە ڕزگاربوون و 852 گەنج و کچ و ژن و منداڵ ڕفێنران و بۆ مووسڵ و سووریا بران. تاوەکو ئێستا نزیکەی 700 کەس لە ڕفێنراوانی گوندی کۆجۆ لە دەستی داعش ڕزگارکراون. لە گوندی کۆجۆ گۆڕستانێکی گەورە بۆ ناشتنی قوربانییان دروست کراوە کە 517 گۆڕی تێدا ئامادە کراوە، تا ئێستا تەنیا 358 ڕووفات دەرهێنراون.
هاوڵاتی تێدرۆس ئەدهانۆم، سەرۆكی ڕێكخراوی تەندروستیی جیهانی لە کۆنفرانسێکی ڕۆژنامەنووسیدا باری لەناكاو لە جیهاندا ڕاگەیاند بەهۆی بڵاوبوونەوەی پەتای ئاوڵەی مەیمون. تێدرۆس ئەدهانۆم ڕایگەیاند، لیژنەی فریاگوزاریی ڕێكخراوی تەندروستیی جیهانی كۆبوونەتەوە و بۆچوونی خۆیان لەبارەی ئاوڵەی مەیموونەوە پێیان ڕاگەیاندم، كە بارودۆخی لەناكاوی تەندروستیی جیهانی بەهۆی پەتای ئاوڵەی مەیمون ڕابگەیەنم، بۆیە منیش ئەو ئامۆژگارییەم قبوڵكرد. دەشڵێت، مەترسی پەتای مەیمون بەشێكی زۆر وڵاتانی ئەفریقای هەراسان كردووە. سەرۆکی ڕێکخراوی تەندروستیی جیهانی ئاماژەی بەوەشکرد، ئەم نەخۆشییە زۆر زوو دەگوازرێتەوە و لە كاتی بڵاوبوونەوەی سەرەتاییدا لە كۆماری دیموكراتی كۆنگۆ لانیكەم 450 كەسی كوشت. وتیشی: لە ئێستادا لە بەشێك لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و ڕۆژهەڵاتی ئەفریقا بڵاوبووەتەوە و زانایان نیگەرانن لە خێرایی بڵاوبوونەوەی جۆرێكی نوێ پەتاكە.
هاوڵاتی لە لایەن دەوڵەتی ئێرانەوە لە بەندیخانەی قزڵحیسار سزای لە سێدارەدان بەسەر چوار هاوڵاتیدا جێبەجێکرا کە یەکێکیان کوردەوە و تەمەنی 37 ساڵە. ئەمڕۆ پێنجشەممە، 15ی ئابی 2014، میدیاكانى ڕۆژهەڵاتی كوردستان بڵاویانکردەوە، سزای لە سێدارەدانی سەعید نیازی، خەڵكی برووجێردی سەر بە پارێزگای لوڕستان، بێهرووز وەفایی، دانیشتووی تاران و یەکێک لەوانەش هاووڵاتییەكی ئەفغانیە، کە ناوى نەزانراوە و لە بەندیخانەی قزڵحیسار جێبەجێ كرا. دەشڵێن، سزای لە سێدارەدانی ناسر شەفیعی، تەمەن 37 ساڵ، کە هاووڵاتییەکى كوردی خەڵكی گوندی “نەبی كەند”ی سەر بە شاری تیكاب و دانیشتووی تارانە جێبەجێ كرا. جێگای ئاماژەیە، لە سەرەتایی ئەمساڵەوە دەیان كەس لە زیندانەكانی ئێراندا لە سێدارە دراون، بە سەدانی دیكەش سزای لە سێدارەدانیان بەسەردا سەپێندراوە.
هاوڵاتی فواد حسێن, وەزیری دەرەوەی عێراق، بەسەرۆكایەتیکردنی وەفدێكی باڵا گەیشتە تورکیا و ڕێبەر ئەحمەد, وەزیری ناوخۆی هەرێم و فالح فەیاز, سەرۆكی دەستەی حەشدی شەعبی لەگەڵە. فواد حسێن، لە تۆڕی کۆمەڵایەتی ئێکس نووسیویەتی، گەیشتینە ئەنقەرەی پایتەختی توركیا بۆ ئەنجامدانی چەند دیدارێكی گرنگ. دەشڵێت، دیدارمان لەگەڵ هاوڕێم هاكان فیدان, وەزیری دەرەوەی توركیا دەبێت. ئاماژەی بەوەشکردووە، لە دیدارەكانماندا تاوتوێی ژمارەیەك پرسی جێی بایەخی هاوبەش دەكەین, لەسەرویانەوە لایەنی ئەمنیی و ڕووبەڕووبونەوەی تیرۆر و وێڕای پتەوكردنی هاوكاری و هەماهەنگی لە بەرژەوەندی هەردوولا.
هاوڵاتی میدیا عێراقییەكان لە زاری سەرچاوەیەكی ئاگادارەوە بڵاویانكردەوە، ئەمڕۆ پارەی مووچە ڕەوانەی هەرێمی كوردستان دەكرێت. میدیا عێراقییەکان، لە زاری سەرچاوەیەكی ئاگادارەوە بڵاویانكردووەتەوە، ئەمڕۆ پێنجشەممە 15ی ئابی 2024، وەزارەتی دارایی عێراق پارەی مووچەی مانگی تەموزی مووچەخۆرانی هەرێم دەنێرێت. "وەزارەتی دارایی عێراق بڕی یەک تریلۆن دینار ڕەوانەی هەرێمی کوردستان دەکات بۆ دابەشکردنی مووچەی مانگی تەمموزی فەرمانبەران و خانەنشینان و چاودێری كۆمەڵایەتی و هێزە ئەمنیی و سەربازییەكان”. سەرچاوەكە وای بە میدیا عێراقییەكان وتووە. بەپێی زانیارییەكانی هاوڵاتی، لەگەڵ گەیشتنی پارەکە بۆ سەر هەژماری وەزارەتی دارایی هەرێم، لیستی مووچەی مانگی تەمموزی مووچەخۆرانی هەرێم بڵاو دەکرێتەوە. ڕۆژی سێشەممە 13ی ئابی 2024, لیژنەی دارایی پەرلەمانی عێراق بە ئامادەبوونی تەیف سامی، وەزیری دارایی كۆبووەوە و بە وتەی پەرلەمانتارانی كوردی بەشدار لە كۆبوونەوەكە، لە كۆتایی ئەم هەفتەیەدا پارە بۆ مووچەی مانگی حەوت ڕەوانەی هەرێم دەكرێت.
هاوڵاتی وتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی ئەمریكا، سەبارەت بە مانەوە یان كشانەوەی هێزەكانی وڵاتەكەی لە عێراق، ڕوونكردنەوە دەدات و دەڵێت باسیان لە كشانەوەی هێزەكانیان نەكردووە. چەند ساڵێكە كە بەشێك لە بەرپرسانی حیزبی و حكومیی عێراق داوای كشانەوەی هێزەكانی ئەمریكا دەكەن، ئەمریكا تاوەكو ئێستا كشانەوەی هێزەكانی ڕانەگەیاندووە. ڤێدان پاتێل، گوتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی ئەمریكا ڕایگەیاند: بابەتی مانەوەی هێزەكانی ئەمریكا لە عێراق، لە مانگی چواری ئەمساڵ لە كۆبوونەوەی نێوان سوودانی و بایدن لە كۆشكی سپی باس كراوە. وتیشی: گفتوگۆكە لەسەر دۆزینەوەی ڕێگاچارەیەكی هاوبەشی ئەمنیی دوولایەنەی نێوان ئەمریكا و عێراق بوو، نەك كشانەوەی هێزەكانی ئەمریكا. بەوتەی پاتێل، گفتوگۆكانیشمان لەو چوارچێوەیەدا بەردەوامن، ئەمە پرۆسەیەكە بۆ پابەندبوونی هەردوولامان سەبارەت بە دابینكردنی ئاسایش و سەقامگیریی بۆ ناوچەكە.
هاوڵاتی ڕۆژی 10-08-2024، لە هۆتێل ڕەشیدی بەغدا بەبێ ئامادەبوونی پارتی، پێكهاتەی توركمان و بەشێكی هاوپەیمانیی عەرەبی، پارێزگار و سەرۆكی ئەنجوومەنی پارێزگای كەركووك هەڵبژێردران. دوای كۆبوونەوەكە، پارتی كە خاوەنی دوو كورسییە لە ئەنجوومەنەكە ڕایگەیاند: بەم شێوازەی ئێستا بەشداریی حكومەتی خۆجێیی كەركووك ناكات، سێ ئەندامەكەی دیكەی پێكهاتەی عەرەبیش كۆبوونەوەكەیان بە نایاسایی وەسف كرد و بەرەی توركمانیش لە دادگای فیدڕاڵی سكاڵای تۆمار كرد. بەوتەی پەروین فاتیح، ئەندامی فراكسیۆنی یەكێتی لە ئەنجوومەنی پارێزگای كەركووك بە بەدڵنیاییەوە ئەگەر یەكشەممەی داهاتوو نەبێت، دووشەممە %100 كۆبوونەوەی ئەنجوومەنی پارێزگای كەركووك بەڕێوەدەچێت. ئەندامانی ئەنجوومەنی پارێزگای كەركووك، چاوەڕوانی سەرۆكی ئەنجوومەنەكەن كە لەڕێگەی ئەو گرووپەی كە سەرجەم ئەندامانی ئەنجوومەنەكەی تێدایە سەبارەت بە بەڕێوەچوونی كۆبوونەوەكە ئاگاداریان بكاتەوە.
هاوڵاتی سەرۆکی دەستەی وەبەرهێنانی کەرکوک ڕایدەگەیەنێت، قەپانەکانی کێشی بارهەڵگر لە سنووری کەرکوک هەڵدەگیرێن. ئەمڕۆ چوارشەممە 14ی ئابی 2024، دلێر زێدان، سەرۆکی دەستەی وەبەرهێنانی کەرکوک ڕایگەیاند، "لەسەر بنەمای بڕیاری دادگە و دەستەی گشتیی وەبەرهێنانی عێراق، ئەو مۆڵەتی کارکردنەی دراوەتە قەپانەکانی کێش، هەڵدەوەشێنەوە و سەرجەم قەپانەکان هەڵدەگیرێن"، ئاماژەی بەوەشکرد، "ئیدارەی پێشووی کەرکوک رێگربوون لە جێبەجێکردنی ئەو بڕیارە، بەڵام لەگەڵ دەستبەکاربوونی پارێزگاری هەڵبژێردراو، توانیمان بڕیارەکە جێبەجێ بکەین".
هاوڵاتی ئێران هۆشداری دەداتە هاووڵاتیانی لە عێراق، بەهیچ شێوەیەک لە کاتی بەشدارییکردن لە مەڕاسیمی چلەی شەهیدکردنی ئیمام حسێن لە عێراق نە مامەڵە بە ماددە هۆشبەرەکان بکەن و نەک بەکاریشی بهێنن. سەرۆکی پۆلیسی ماددە هۆشبەرەکانی ئێران هۆشداریی دەداتە هاووڵاتیان لەبارەی بەکارهێنان یان بازرگانیکردن بە ماددە هۆشبەرەکان لە عێراق، ئەویش لە مەراسیمی چلەی شەهیدکردنی ئیمام حسێن کە بڕیارە ڕۆژی 20-08-2024 بەڕێوەبچێت. ژەنەراڵ ئیرەج کاکەوەند، سەرۆکی پۆلیسی بەرەنگاربوونەوەی ماددە هۆشبەرەکانی ئێران هۆشداری دەداتە هاووڵاتیانی ئێران کە ماددەی هۆشبەر ئاودیوی عێراق نەکەن، بەوتەی ئەو هەر کەسێک کڕین، فرۆشتن، گواستنەوە بەو ماددانە لە عێراق بکات یان بەکاربهێنێت، ئەوا حکومەتی عێراق بە بڕی پێنج ملیۆن دینار و یەک ساڵ زیندانی سزای دەدات. بەگوێرەی لیژنەی زیارەتکارانی چلەی ئیمام حسێن، تاوەکو 14-08-2024 نزیکەی 980 هەزار زیارەتکار لە سەرجەم دەروازە وشکانی و ئاسمانییەکان ڕوویان لە عێراق کردووە.
هاوڵاتی تیمی سی پی تی ئەمریکی لە کۆتایی ساڵی 2022 هاوشان لەگەڵ خانەوادەی ئەو هاوڵاتییە مەدەنییانەی کە قوربانیان هەیە لە ئۆپەراسیۆنەکانی تورکیا و ئێراندا لەگەڵ موحسین مەندەڵاوی، جێگری یەکەمی سەرۆکی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق. ڕێکخراوی سی پی تی ئەمریکی لە کۆنگرەیەکی ڕۆژنامەوانیدا ڕایگەیاند، "بەپێی یاساکانی ژمارە 20ی ساڵی 2009 و یاسای ژمارە 57ی 2015 پەرلەمانی عێراق حکومەتی عێراقی بەرپرسکردووە لە قەرەبووکردنەوەی ئەو هاوڵاتییە مەدەنییانەی کە لە ئۆپەراسیۆنەکانی تورکیا و ئێران لە عێراق و هەرێمی کوردستان شەهید یان برینداربوون، بەڵام کێشەیەک هەبوو بۆ قەرەبووکردنەوەی ئەو هاوڵاتییە مەدەنییانە ئەویش ئەوەبوو کە هیچ ئامارێکی حکومەتی هەرێمی کوردستان بەردەست نەبوو بۆ قەرەبووکردنەوەی ئەو هاوڵاتییانە". ئاماژەی بەوەشکرد، "تیمی CPT بە هاوکاری کۆمەڵێک خۆبەخش و خانەوادەی قوربانیان لەو شوێنانەی لەلایەن تورکیا و ئێرانەوە بۆردوومانکراون داتای کۆکردووەتەوە لە ساڵی 1999 تاوەکو 2024، بەداخەوە ئامارەکان جێگەی نیگەرانین". بەپێی ئامارەکە بێت، لە سەرەتای ساڵی 1991وە تاوەکو مانگی حوزەیرانی 2024، 845 هاوڵاتی مەدەنی بەهۆی ئۆپەراسیۆنەکانی تورکیا و ئێران لە خاکی هەرێمی کوردستان بوونەتە قوربانی، لەو 845 قوربانییە 194یان منداڵ بوون، هەروەها لەو ژمارەیە 702 هاوڵاتی لە ئۆپەراسیۆنی تورکیا شەهید یان برینداربوون، 143 هاوڵاتییەکەی دیکەش ئێران لێی بەرپرسە. لەو 702 هاوڵاتییەی بەهۆی هێرشەکانی تورکیاوە بوونەتە قوربانی، 344 هاوڵاتی شەهیدبووە، 358 هاوڵاتیش برینداربوون، هەروەها لە 143 قوربانییەکەی ئێرانیش 81یان شەهیدبوون و 62 هاوڵاتییش برینداربوون. وەک لە ئامارەکە هاتووە لە %83ی قوربانییانی هەرێمی کوردستان بەهۆی هێرشەکانی تورکیاوە بووە بۆ هەرێمی کوردستان، هەروەها 170 گوند لە هەرێم بەهۆی ئۆپەراسیۆنەکانی تورکیا و ئێرانەوە چۆڵکراون و 602 گوند لەژێر مەترسی چۆڵبووندان. وەک ڕێکخراوەکە ئاماژەی پێکرد، لە %93ی بریندارەکانی هێرشەکانی تورکیا و ئێران قەرەبوو نەکراونەتەوە، هەروەها لە %48 ئەو خانەوادەی ئەو هاوڵاتییە مەدەنییانەی کە شەهیدبوون قەرەبوو نەکراونەتەوە. ڕێکخراوی CPT باسی لەوەشکرد، هاوڵاتییانی مەدەنی ئەو ناوچانە چیرۆکی خەمگینیان هەیە و دابونەریت و نیشتمانیان لەدەستداوە و تووشی ترس و دڵەڕاوکێ بوون.