داواکارییەکی خێرا لە هەژماری من بۆ سەرجەم مووچەخۆران

هاوڵاتی بەڕێوەبەرایەتیی ئاسایشی سلێمانی بڵاویکردەوە، چوار هاووڵاتییان بە تۆمەتی سووتاندنی پووش و پاوانی ناوچەکانی وێڵەیەر، بەکرەجۆ و دێکۆن دەستگیرکردووە کە دووانیان بە "ئەنقەسەت" ئاگریان لە زەوییەکان بەرداوە. بەڕێوەبەرایەتیی ئاسایشی سلێمانی ئەمڕۆ هەینی 30ـی حوزەیرانی 2023،  رایگەیاند، "چوار تۆمەتباری سووتاندنی پووش و پاوانی ناوچەکانی وێڵەیەر، بەکرەجۆ و دێکۆن دەستگیرکران". ئاسایشی سلێمانی ئاماژەی بەوەکردووە، دوای لێکۆڵینەوە و دەستکەوتنی زانیاری، دوێنێ پێنجشەممە بە فەرمانی دادوەر چوار تۆمەتبارەکەیان دەستگیرکردووە. بەگوێرەی راگەیێندراوەکەی ئاسایش، تۆمەتباران وەکو تۆمەتباری دروستکردنی سێ رووداوی ئاگرکەوتنەوە دەستگیرکراون، کە یەکێکیان لە ناوچەی وێڵەیەر روویداوە و دوو لە تۆمەتباران "دانیان بەوەدا ناوە دوای بەسەربردنی کات بە ئەنقەست ئاگریان لەو ناوچەیە بەرداوە و ئەوەش بووەتە هۆی سووتانی چەندین دۆنم پووش و پاوان". بەگوێرەی راگەیێندراوەکە، هەروەها لە ناوچەی عەزیزئاوا کەسێک کە باری دەروونی "جێگیر نییە" بووەتە هۆکاری کەوتنەوەی ئاگرێک؛ ئاگرێکی دیکەش هاووڵاتییەک هۆکار بووە کە ویستوویەتی باخەکەی لە گوندی دێکۆن لە ناحیەی بەکرەجۆ پاکبکاتەوە بۆ ئەوەش ئاگری کردووەتەوە و بووەتە هۆی سووتانی چەندنین دۆنم پووش و پاوان. ئاسایش ئاماژەی بەوەکردووە، دادوەر دۆسیەی لێکۆڵینەوەی بۆ هەر چوار تۆمەتبارەکە کردووەتەوە. ئەمساڵ لەکاتی پێگەیشتنی گەنمی جووتیاراندا، چەندین دۆنم زەوی بە گەنم چێندراو بە ئاگر سووتان و زیانێکی زۆری مادی بە خاوەن زەوییەکان گەیاند.  

هاوڵاتی دوای ئاڵۆزییەکانی نێوان کۆمەڵەی زەحمەتکێشانی کوردستان و کۆمەڵەی شۆڕشگێڕانی کوردستان، کۆمەڵەی زەحمەتکێشانی کوردستان  سکرتێری نوێی ھەڵبژارد. بەپێی راگەیەنراوی  کۆمەڵەی زەحمەتکێشانی کوردستان، پلێنۆمی ١٦  لە ھەلومەرجێکی تایبەت بەڕێوەچووە، کە تێیدا رەزا کەعبی بە سکرتێری گشتی کۆمەڵە و فەریبا محەمەدی وەک وتەبێژی کومیتەی ناوەندی کۆمەڵەی زەحەتکێشانی کوردستان دیاریکران. ئاماژە بەوەشکراوە، دوابەدوای ڕاگەیاندنی کۆمەڵەی زەحمەتکێشان بۆ درێژەپێدانی ژیان و تێکۆشانی سیاسی خۆی و شکستی پرۆسەی یەکگرتنەوە، پلێنۆم جارێکیتر جەختی کردەوە، راگەیاندنی کۆمەڵەی زەحمەتکێشان بۆ درێژەدان بە تێکۆشانی ڕێکخراوەیی و سیاسی و ھەڵوێستێکی پێویست و بە جێ بووە. ئەوە لە کاتێکدایە ٢١ی ئەم مانگە دوای حەوت مانگ، یەکگرتنەوەی کۆمەڵەی زەحمەتکێشانی کوردستان و کۆمەڵەی شۆڕشگێری زەحمەتکێشان ھەڵوەشایەوە، رۆژی ٢٢ی مانگیش شەڕ لەنێوان پێشمەرگەکانی ھەر دوو کۆمەڵە روویدا و دوو پێشمەرگەی زەحمەتکێشان گیانیانلەدەستدا.

ئەمڕۆ ساڵیادی لەسێدارەدانی شێخ سەعیدە و هەدەپە پەیامێکی بڵاوکردەوە  ئەمڕۆ ٩٨ ساڵ بەسەر لەسێدارەدانی شێخ سەعید و ٤٦ کەس لە سەرکردە و هاوڕێکانی تیدەپەڕێت و هەدەپەش دەڵێت، پلانی رەتکردنەوەی کورد لە سەردەمی شێخ سەعیدەوە و تاوەکو ئیستا بەردەوامە. شێخ سەعید و ٤٦ کەس لە هاوڕێکانی لە ٢٩ی حوزەیرانی ساڵی ١٩٢٥ لە ئامەد لە سێدارەدران و ئەمڕۆ ٩٨ ساڵ بەسەر لەسێدارەدانیان تێدەپەڕێت و تاوەکو ئێستا گۆڕەکانیان لەلایەن دەوڵەتی تورکیاوە ئاشکرا نەکراوە. ئەمڕۆ پارتی دیموکراتی گەلان (هەدەپە) راگەیەندراوێکی بڵاوکردەوە و یادی شێخ و سەعید و هاوڕێکانی کردەوە. هەدەپە وتی، " ئێمە بە ڕێز و خۆشەویستیەوە یادی شێخ سەعید و هاوڕێکانی دەکەینەوە کە لەلایەن دادگای ئیستقلالەوە لە ٢٩ی حوزەیرانی ساڵی ١٩٢٥ لە ناوەڕاستی ئامەد لەسێدارەدران. ٩٨ ساڵ لەمەبەر هێرش کرایەوە لە داواکاری ئازاد و مافی رەوای گەلی کورد. دەوڵەتی تورکیا بە پلانی شەرق ئیسلاحات ( گۆڕانی رۆژهەڵات) دەستی بە پاکتاوکردنی کورد کرد و لە ئێستاشدا حکومەتی ئاکەپە و مەهەپە بە پلانی تواندنەوە هەمان سیاسەتی لەدژی گەلی کورد بەڕێوە دەبەن."

هاوڵاتی بەشی پێشبینییەکانی کەشناسی سەر بە وەزارەتی گواستنەوە و گەیاند، پێشبینییەکانی کەشوهەوای 48 کاتژمێری داهاتووی راگەیاند. بەگوێرەی پێشبینییەکان ئەمڕۆ ئاسمان بە گشتی ساماڵ دەبێت و پلەى گەرما نزم دەبێتەوە بەراورد بە تۆمارکراوەکانی دوێنێ. سەبارەت بە کەشوهەوای سبەی کەشناسی رایگەیاندووە، ئاسمان ساماڵ دەبێت، لە ناوچە شاخاوییەکان پەڵە هەور دەبێت لەگەڵ بوونی تۆزێکی سووک، لە کاتەکانی ئێوارەدا کەمێک کاریگەری زیاد دەبێ بەتایبەتی لە ناوچەکانی باشووری هەرێمی کوردستان. پلەی گەرما کەمێک نزم دەبێتەوە بە (1-2) پلە  بە بەراورد بە تۆمارکراوەکانی پێشوو. بەرزترین پلەکانی گەرمای پێشبینیکراو بە پلەی سیلیزی: هەولێر: 40 پلەى سیلیزى سلێمانی: 38 پلەى سیلیزى دهۆک: 40 پلەى سیلیزى کەرکووک:  41 پلەى سیلیزى هەڵەبجە: 40 پلەى سیلیزى حاجی ئۆمەران: 27 پلەى سیلیزى زاخۆ:  41 پلەى سیلیزى سۆران :  37 پلەى سیلیزى گەرمیان:  43 پلەى سیلیزى

هاوڵاتی دوای ئەوەی شەوی یەکشەممە 25-06-2023 بازاڕچەی ئەمین و بەشێک لە بازاڕچەی هیدایەت لە نێوشاری نەغەدە بە هۆی کێشەی کارەباوە ئاگریان گرت داواکاری گشتیی نەغەدە کۆکردنەوەی هاوکاری بۆ زیانلێکەوتووانی بازاڕی ئەمینی شارەکە سنووردار دەکات رووحوڵڵا سادقیان، داواکاری گشتیی نەغەدە لە راگەیێندراوێکدا  دەڵێت، تاکە ناوەندی رێگەپێدراو بۆ کۆکردنەوەی هاوکارییەکانی خەڵک بۆ زیانلێکەوتووانی ئاگرگرتنی بازاڕەکانی ئەمین و هیدایەتی ئەو شارە، ئەو ئەژمارە بانکییەیە کە لەلایەن ناوەندی خێرخوازیی نیکان و لەژێر چاودێریی پێشنوێژ و گوتارخوێنی هەینی شارەکە و بە بەشداری پیاوماقووڵانی شارەکە راگەیێندراوە. داواکاری گشتیی نەغەدە دەڵێت، بەدواداچوونی یاسایی بۆ هەر چەشنە خراپ بەکارهێنانێکی بابەتی ئاگرگرتنی بازاڕەکانی شارەکە دەکەن و رێگە نادەن هەرکەسێک ویستی، دەست بە کۆکردنەوەی هاوکاری بکات. تاوەکو ئێستا نزیکەی دوو ملیار و 500 ملیۆن تمەن کۆکراوەتەوە.

هاوڵاتی داعش لە رێگەی ناسێنەرەکانی نزیک لە خۆیەوە بەرپرسیارێتی خۆی لە ئۆپراسیۆنێکی لە دژی هێزەکانی سوریای دیموکرات (هەسەدە) راگەیاند. دوێنێ دو چەکداری نەناسراو کە بە سواری ماتۆڕسکیلێکەوە بون، بە چەکی ئۆتۆماتیکی، خاڵێکی پشکنینی "هەسەدە"یان کردە ئامانج، بەئامانجگرتنەکە لەسەر رێگای گشتی لە دەروازەی شارۆچکەی ئەبریحە بوە، کە سەر بە ناحیەی ئەلبەسیرەیە لە گوندەواری رۆژهەڵاتی دێرەزور. لەم بارەیەوە دەزگای ئەلیکترۆنی "ئەعماق" کە نزیکە لەو رێکخراوە، بڵاویکردەوە، چەکدارانی رێکخراوەکە، بە چەکی ئۆتۆماتیکی، خاڵێکی پشکنینی "هەسەدە"یان کردوەتە ئامانج، لە نزیک ناحیەی ئەلبەسیرە لە گوندەواری رۆژهەڵاتی دێرەزور. هاوکات لایخۆیەوە سەرچاوەیەکی سەربازی لە "هەسەدە" بۆ نۆرس پرێس، هێرشەکەی پشتڕاستکردەوە، هەروەک گیانلەدەستدان و برینداربونی ئەندامێکی دیکەیانی پشتڕاستکردەوە، وتی، "باری تەندروستی بریندارەکە زۆر ناجێگیرە، کە بە گوللە بریندارکراوە و دواتر گواستراوەتەوە بۆ نەخۆشخانەیەکی مەیدانی شارەکە". سەرەڕای هەڵمەتە ئەمنییەکانی بەردەوام بۆ بەدواداچونی شانەکانی رێکخراوەکە لە سوریا و عێراق، لەم دواییانەدا رێکخراوی "داعش" ئۆپەراسیۆنەکانی لە سوریا و عێراق چڕتر کردوەتەوە.  

هاوڵاتی پارێزگاری هەولێر رایگەیاند، لە 19ی ئەم مانگەوە تاوەکو ئەمڕۆ زیاتر لە 100 هەزار گەشتیار سەردانی هەولێریان کردووە. پارێزگاری هەولێر لە کۆنگرەیەکی رۆژنامەوانیدا لە کاتی سەردانکردنی بازگەی شێراوا لەنێوان هەولێر و کەرکووک ڕایگەیاند سەردانی بازگەکەیان کردووە و لە چۆنێتی پێشوازیی گەشتیارانیان کۆڵیوەتەوە. وتیشی ، بەراورد بە رابردوو پێشوازی لە گەشتیاران گۆڕانکاریی بەسەردا هاتووە و لە بازگەکان مامەڵەیەکی باشیان لەگەڵدا دەکرێت و تیمەکانی گەشتوگوزاریش بە شیرینی پێشوازی لە گەشتیاران دەکەن. ئاماژەی بەوەشدا  لە 19ی حوزەیرانەوە تاوەکو ئەمڕۆ زیاتر لە 100 هەزار گەشتیار سەردانی هەولێریان کردووە. گوتیشی، "پێشبینیمان وایە سبەی و دوو سبەی کە رۆژانی جەژنە، ژمارەی گەشتیاران زیاتر ببن." سبەی لە هەرێمی کوردستان و بەشێکی عێراق یەکەم رۆژی جەژنی قوربانە؛ ساڵانە لە جەژن و بۆنەکاندا گەشتیارێکی زۆری پارێزگاکانی دیکەی عێراق سەرانی هەرێمی کوردستان دەکەن.

هاوڵاتی دەروازەى نێودەوڵەتى پەروێزخان رایدەگەیەنێت؛ بۆ ماوەى 24 کاتژمێر، جوجۆڵى بازرگانى لە دەروازەکە رادەگیرێت. بەپێى راگەیەنراوى دەروازەکە،  بەهۆی هاتنی جەژنی قوربانەوە، ڕۆژی چوارشەممە ڕێکەوتی(28/6/2023) بۆ ماوەی(24) کاتژمێر جموجوڵێکی بازرگانی لە دەروازەی نێودەوەڵەتی پەروێزخان ڕادەگیرێت. دەشڵێت: ڕۆژی پێنج شەممە ڕێکەوتی(29/6/2023) کە دەکاتە دووەم ڕۆژی جەژنی قوربان جموجوڵی بارزگانی دەستپێدەکاتەوە و دەروازەکە بەڕوی شۆفێران و بازرگاناندا دەکرێتەوە.

هاوڵاتی کۆڵبەرێکی خەڵکی شاری بانە بە ناوی شێرکۆ بە تەقەی ڕاستەوخۆی هێزە چەکدارەکانی کۆماری ئیسلامیی ئێران لە سنوری "هەنگەژاڵ"ی شارە بەسەختی برینداربو. ڕێکخراوی مافی مرۆڤی هەنگاو بڵاویکردەوە، "نیوەڕۆی ئەمڕۆ سێشەممە کۆڵبەرێک بە ناوی شیرکۆ و خەڵکی گوندی حەوتاش-ی شاری بانە، بە تەقەی ڕاستەوخۆی هێزە چەکدارەکانی کۆماری ئیسلامیی ئێران بەسەختی بریندار بو". هاوکات ڕان و سمتی ئەو کۆڵبەرە بەسەختی برینداربوە و بەمەبەستی چارەسەریی پزیشکی و تیمارکردن بۆ ناوەندە دەرمانییەکانی شاری بانە گواستراوەتەوە. بە گوێرەی ئامارەکانی ڕێکخراوی مافی مرۆڤی هەنگاو، لە ماوەی سێ مانگی ئەمساڵدا لانیکەم 44 کۆڵبەر لە سنورەکانی کوردستان کوژراون یان برینداربون، کە 34 کەسیان 77% بە تەقەی هێزە چەکدارەکانی کۆماری ئیسلامیی ئێران بونەتە قوربانی.

هاوڵاتی بەڕێوەبەری گشتی بانکی ناوەندی لە سلێمانی سەرجەم لبانکەکان پابەند دەکات، ئاسانکاری بۆ موچەخۆران بکەن بەمەبەستی ژماردنی موچەکانیان و راشیدەگەیەنێت، هەربانکێک کەمتەرخەم بێت خۆی بەرپرس دەبێت. بەڕێوەبەری گشتی بانکی ناوەندی لە سلێمانی لەنوسراوێکدا کە ئاڕاستەی سەرجەم لقی بانکە بازرگانیەکانی سنوری سلێمانی و هەڵەبجە و هەردو ئیدارەی گەرمیان و راپەڕینی کردوە تێیدا هاتوە، بەپێی یاسا و رێنماییە بانکیەکان دەبێت هاوڵاتیان و فەرمانگەکان دڵنیابن لەتەواوی پارەکەیان پێش چونە دەرەوەیان لە بانک، ئەم ئاگاداریەش بەسندوقی بانکەکانەوە هەڵواسراوە و بەپێچەوانەوە هەر بانکێک کەمتەرخەم بێت لەئاسانکاری بۆ دڵنیابونی سەوداکاران، خۆی بەرپرس دەبێت. ئەم بڕیارەس دوای ئەوەهات ژمارەیەک بانک ئاگادارییان بڵاوکردەوە کە هاوڵاتیان و فەرمانگەکان ئەو پارەیەی وەریدەگرن لە ناو بانکەکان بۆیان نییە بیژمێرن.

هاوڵاتی بەهجەت ئەحمەد، ڕاوێژكاری مەكتەبی ڕاگەیاندنی یەكێتی بۆ كاروباری وزە رایدەگەیەنێت، دوای ئەوەی یاسای بودجەی 2023 و 2024 و 2025 دەچێتە بواری جێبەجێكردنەوە، بەرهەمهێنانی نەوت لە هەرێمی كوردستان دەستپێدەكاتەوە. بەهجەت ئەحمەد لە هەژماری تایبەتی خۆی لەتۆڕی كۆمەڵایەتی فەیسبوك نوسیویەتی، "دوای بڵاوكردنەوەی یاسای بودجەی عێراق لە رۆژنامەی وەقایع، یاساكە چوە بواری جێبەبجێكردن، بەپێی یاساكە رێژەی 12.67٪‏ بۆ هەرێمی كوردستان تەرخان كراوە، هەرێمی كوردستان پابەندكراوە كە رۆژانە لایەنی كەم 400 هەزار بەرمیل نەوت بەرهەمبهێنیت". دەشڵێت، "لەسەرەتای مانگی داهاتو یاساكە دەچێتە بواری كارپێكردنی فەرمیەوە، حكومەتی هەرێمیش پێویستە بەرهەمێنانی نەوت دەستپێبكاتەوە، كە پێشتریش ژمارەیەكی زۆری كێڵگە نەوتیەكان خرابونەوە كار، تەنها چەند كێڵگەیەكی نەوتی هەیە بەرهەمێنان تێیاندا وەستاوە". بەهجەت ئەحمەد باسی لەوەشكردوە، "بەپێی ئەو ئاماژانەی لە حكومەتی عێراق هەیە، بەهۆی نەگەیشتن  بەڕێكەوتن لەگەڵ توركیا بۆ هەناردەكردنەوەی نەوتی هەرێم و كەركوك لە ڕێگەی بەندەری جەیهان، نەوتی هەرێم بۆ پێداویستی ناوخۆیی بەكاردێت، وەك هەنگاوی یەكەم و دوای چونە بواری جێبەبجێكردنی یاسای بودجە، نەوتی خۆرمەڵە و بەشێك لە كێڵگەكانی تر لە رێگەی پاڵاوگەی كار دەپاڵێورێت و  دابەشدەكرێت بەسەر پارێزگاكانی باكور وەك موسڵ و چەند ناوچەیەكی تر". هاوکات سەبارەت بە دەستپێکردنەوەی هەناردەی نەوتی هەرێم، ئەلینا رۆمانۆسکی باڵیۆزی ئەمریکا لە بەغداد دوای کۆبوونەوەی لەگەڵ حەیان عەبدولغەنی وەزیری نەوتی عێراق لە تویتەر نوسیویەتی، لەدیدارەکەدا باسیان لە زیاتر گرنگیدان بە کۆمپانیاکانی ئەمریکا کردووە بۆ ئەوەی وەبەرھێنان لە عێراقدا ئەنجام بدەن. ئەوەشی خستووەتەڕو، ھەروەھا لە کۆبوونەوەکەدا گفتوگۆیانکردووە لەسەر پێویستی دووبارە ھەناردەکردنی نەوتی ھەرێم لە رێگەی ھێڵی عێراق و تورکیا بۆ ئەوەی نەوت بچێتەوە بۆ بازارە نێودەوڵەتییەکان و ئابوری عێراقیش بەھێزبێت بۆ بەرژەوەندی سەرجەم عێراقییەکان. ئەو کۆبوونەوەیە لەکاتێکدایە کە زیاتر لە سێ مانگ  بەسەر راگرتنی ھەناردەی نەوت ھەرێم تێدەپەڕێت و زیانەکانی راگرتنی نەوتیش لەو ماوەیەدا بە زیاتر لە دوو ملیار و ٥٠٠ ملیۆن دۆلار مەزەندە دەکرێت.

هاوڵاتی ئەمڕۆ سێشەممە ، وەزارەتی کارەبای  لە راگەیەندراوێکدا ئاماژەی بەوە داوە، "وەزارەتی کارەبا بە بەرهەمهێنانی 3800 مێگاوات کارەبا و بە رەچاوکردنی بەرزبوونەوەی پلەکانی کارەبا لە هەر چوار رۆژی جەژنی قورباندا 16 بۆ 17 کاتژمێر کارەبا بە هاوبەشانی دەدات." باس لەوەشکراوە، سەرجەم بەڕێوەبەرایەتییەکانی بەرھەمھێنان و وێستگەکان و کۆنترۆڵی کارەبای ھەرێم و پارێزگاکان و فەرمانگەکانی چاککردنەوە ٢٤ کاتژمێر لە خزمەتی ھاوڵاتیاندا دەبن. رۆژی یەکشەممە 25ـی مانگ، وەزارەتی کارەبا لە راگەیەندراوێکدا رایگەیاندبوو، "دۆخی کارەبا ئاسایی بووەوە و ئەو گرفتەی لە کێڵگەی کۆرمۆڕ ببووە هۆی وەستانی پڕۆسەی گواستنەوەی گازی شل بۆ وێستگەکانی کارەبا چارەسەر کرا." سبەی چوارشەممە 28ـی حوزەیرانی 2023، یەکەم رۆژی جەژنی قوربان (حاجییان)ـە و،  بەوبۆنەیەوە حکومەتی هەرێمی کوردستان لە ئەمڕۆوە تا 1ـی تەمووزی داهاتوو لە سەرجەم دامودەزگاکانی کردووەتە پشووی فەرمی

هاوڵاتی بەڕێوەبەرایەتی گشتی كەشناسی و بومەلەرزەزانی هەرێم رایگەیاند، ئەمڕۆ سێشەممە ئەگەری بەرزبونەوەی تۆزێكی سوك هەیە و پلەكانی گەرماش بەڕێژەی 1-2 پلە نزمدەبنەوە و سبەینێش كە دەكاتە یەكەم رۆژی جەژنی قوربان كەشوهەوا ساماڵ دەبێت. بەڕێوەبەرایەتی گشتی كەشناسی و بومەلەرزەزانی لەڕاگەیەندراوێكدا بڵاویكردەوە، ئەمڕۆ سێشەممە ئاسمان ساماڵ دەبێت لەگەڵ ئەگەری بونی تۆزێكی سوك لە كاتەكانی ئێوارەدا بەتایبەت لە ناوچەكانی باشوری هەرێم، پلەكانی گەرماش بەڕێژەی 1-2 پلە نزم دەبنەوە. ئاماژەی بەوەشكردوە، سبەی چوارشەممە كەش ئاسمان ساماڵ دەبێت، لە سەرجەم ناوچەكانی هەرێم پلەكانی گەرما یەك پلە بەراورد بەئەمڕۆ بەرزتر دەبنەوە. بەرزترین پلەکانی گەرمای پێشبینیکراو بە پلەی سیلیزی هەولێر : 41 سلێمانی : 40 دهۆک : 40 کەرکوک : 44 هەڵەبجە : 43 زاخۆ : 41 سۆران :40 گەرمیان : 45

هاوڵاتی ئەنجومەنی کانتۆنی گرێ سپی رایگەیاند، 256 خانەوادە لە هەرێمی گرێ سپی هەڵهاتوون و خۆیان گەیاندووەتە ناوچەکانی دیکەی رۆژئاوای کوردستان. هەڵهاتنی خانەوادەکان لە ناوچە داگیرکراوەکانی رۆژئاوای کوردستان بەردەوامە کە ژیان و ئاسایشیان لە مەترسیدایە. ئەنجومەنی کانتۆنی گرێ سپی سەر بە خۆبەڕێوەبەری باکور و رۆژهەڵاتی سوریا رایگەیاند، لە سێ مانگی ڕابردودا 256 خانەوادە لە کانتۆنی گرێ سپیەوە هەڵهاتوون کە لەلایەن دەوڵەتی تورکیا و چەکدارە توندڕەوەکانەوە داگیرکراوە و خۆیان گەیاندووەتە ناوچەکانی ژێر کۆنتڕۆڵی خۆبەڕێوەبەرێتیەکە. ئەنجومەنەکە رایگەیاند کە ئاوارەکان لە ناوەند و دەروبەری گرێ سپی، شاروچکەی سلوک، گوندی زەیدی هەڵهاتوون و لە ئێستادا لەژێر چاودێری ئەواندان. دەوڵەتی تورکیا و چەکدارە توندڕەوەکان لە مانگی تشرینی یەکەمی 2019دا گرێ سپی و سەرێکانیان داگیر کرد.

هاوڵاتی وەزیری تەندروستیی ڕایگەیاند: تائێستا لە هەرێمی کوردستان 23 گومانلێکراوی تای خوێنبەربوون هەبوون کە 11یان پشتڕاستکراونەتەوە و پێنج کەسیان گیانیان لەدەستداوە. ئەمڕۆ دوو شەممە دکتۆر سامان بەرزنجی، وەزیری تەندروستیی هەرێمی کوردستان لە کۆنگرەیەکی رۆژنامەوانیدا  ئامارەکانی تای خوێنبەربوونی بڵاوکردەوە و وتی، "تاوەکو دوێنێ لە پارێزگاکانی عێراق 865 گومانلێکراو هەبوون و 265ـیان پشتڕاستکراونەتەوە و 69 کەسیش بە نەخۆشییەکە مردوون." سەبارەت بە ئامارەکانی هەرێمیش ڕایگەیاند، "لە هەرێمی کوردستانیش 23 گومانلێکراو هەبوون کە 11یان پشتڕاستکراونەتەوە و پێنج کەسیش گیانیان لەدەستداوە؛ یەکەم کەس لە سۆران بوو؛ دووەم لە خەلیفان؛ سێیەم لە مێرگەسۆر؛ چوارەم لە سەنتەری شاری هەولێر و دوایین کەس لە کۆیە گیانی لەدەستدا کە خەڵکی گوندی سماقووڵی بوو." باسی لەوەشکرد، لەو پێنج کەسەی گیانیان لەدەستداوە یەکێکیان ژن بووە کە خەڵکی سۆران بوو و مامەڵەی لەگەڵ ئاژەڵی ماڵی هەبوو و دەشڵێت، "ئەوانی دیکەش مامەڵەیان لەگەڵ ئاژەڵ هەبوو؛ کەسێکیان گۆشتفرۆش بوو و مامەڵەی لەگەڵ سەربڕینی ئاژەڵ بووە." بەوتەی وەزیری تەندروستی، هەر کەسێک لە ماوەی سێ بۆ شەش رۆژ نیشانەکانی تێدا دەرکەوتن پێویستە سەردانی نەخۆشخانە بکات و دەڵێت، "ڤایرۆسەکە دەبێتە هۆکاری خوێنبەربوون لە هەموو بەشەکانی لەشی مرۆڤ لەگەڵ تایەکی تووند و پێویستە لەو کاتانەدا راستەوخۆ نەخۆش رەوانەی نەخۆشخانە بکرێت، چونکە رێژەی مردن و پەککەوتن لە نەخۆشییەکە زۆرە؛ رێژەی مردن گەیشتووەتە 50٪ بۆ 60٪، بەڵام ئەوەش دەکەوێتە سەر ئەوەی تا چەند زووتر سەردانی نەخۆشخانە دەکەیت؛ پەککەوتنیش بە مانای ئەوەیە رەنگە بەشێک لە ئەندامانی لەشی مرۆڤ لە کاتی خوێنبەربوون تووشی لەکارکەوتن بن".