مستەفا قەرەسوو،: پێویستە ڕەوشی ژیان و ئازادیی کارکردنی فەراهەم بکرێت

كاوە ڕەش بەپێی ڕاگەیاندنی ئاژانسی تاوانی نیشتیمانی بەریتانیا، پێنج ئەندامی تۆڕێكی تاوانکاری ڕێکخراو كەپێك هاتوون لەچوار كوردو كەسێكی دیكەی ڕۆمانی، لەدادگا تاونباركراون بەهێنانی کۆچبەری نایاسایی بەپشتی بارهەڵگری ساردکەرەوە لەڕێگای  بەندەری شاری (پۆرتسمۆس)وە بۆ وڵاتی بەریتانیا بەقاچاخ. چالاکییەکانی ئەو باندە لەژێر لێکۆڵینەوەو چاودێری كردنی نهێنی بەردەوام دابووە، كەچوار ساڵە دەزگای تاوانی نیشتیمانی ئەنجامی داوەو دواجار بەئۆپەراسیۆنێکی هاوبەش دەستگیر دەكرێن و ئاشکرا دەبن. لەکاتژمێرەکانی سەرلەبەیانی سەرەتای 11ی ئازاری 2019، ئەفسەرانی دەزگای تاوانی نیشتیمانی چاودێری چالاكیەكانی ئەندامانی ئەو  گروپەیان كردووە،  دوای بەدواداچوون دەركەوتوە كەلەڕێگای لۆریەكی ساردكەرەوە دوای ئەوەی بەکەشتی گەیشتۆتە بەریتانیاو شوفێرێكی ڕۆمانی بەناوی مارینێل دانوت تەمەن 31 ساڵ، لێی خوڕیوە، لەباكوری فەڕەنساوە، لانی كەم سێ كۆچبەری نایاسایی تێدا بووە. پاش یەكتر بینیان لەگەڵ ئەندامانی دیكەی گروپەكە لەجادەی A27 لەو شوێنەی كۆچبەرەكان دەخەنە ناو دوو ئۆتۆمبیلی دیكەی جیاوازەوە. دوای چاودێری كردنی ئەفسەرانی ئاژانسی بەرنگاربونەوەی تاوانی  نیشتیمانی، ئۆتۆمیلی یەكەم كەجۆری ڤۆكسۆڵ ئاسترا بووە و شوفێرەكەی بەناوی (م٫ م)، تەمەن ٣٣ ساڵ ڕادەگیرێت، پاش پشكنین دەركەوتووە دوو كۆچبەری عێڕاقیی كە خوشك و برایەكی تەمەن ١٨ساڵ و ١٣ساڵ بوون لەناویدا دەستبەسەر دەكرێن. ئۆتۆمبێلی دووەمیش، كەجۆری ئاودیۆی A3بووە، پاش ڕاگرتنی ئەویش ئافرەتێكی تەمەن ٣٠ساڵی عێڕاقیی تێدا دەدۆزرێتەوە. هەرلەهەمانكاتدا كەئەفسەرانی NCA ویستوانە لۆریەكە دەست بەسەر بكەن، بەڵام هەوڵی هەڵهاتنی داوە بۆیە پاش دەستگیردنی و پشكنینی ٣٥هەزارو پێنج سەد پاوەندی كاش، لەناو زەرفێكی پلاستیكدا دەدۆزرێتەوە لەگەڵ بڕی ٧هەزار یۆرۆی دیكە، كەلەناو لۆریەكە حەشار دراوە. بەرەبەیانی دواتریش، لەناوچەی فریاگوزاری و وەستانی ئۆتۆمبێل سەیارەیەكی جۆری ڤی دبلیو تۆران، لەخزمەتگوزارییەکانی لیفۆک له ڕێگا ڕادەگیرێت، كەشوفێرەكەی كوردێكی دیكەیە دەبێت، بەناوی( گ٫ ج)، تەمەن ٣٧ساڵ، دانیشتوی شاری برادفۆرد ، بەووتەی ئەفسەرانی ئاژانسی تاوانی نیشتیمانی (گ) سەرکردەی تۆڕەکەیە و پەیوەندی لەگەڵ ئەندامانی دیكەی گروپوكەی هەبووە، بۆ ڕێکخستنی کۆبوونەوە ، ئەو ئێستا لەلایەن  پۆلیسەوە داواكراوە، چونكە پاش دەستگیردنی بەكەفالەت تاكاتی دادگایی كردنی  ئازاد كراوە، بەڵام ئێستا هەڵهاتووەو شوێنی نادیارە. هەرلەناو ئۆتۆمبیلەكەدا، ئەندامێكی دیكەی باندە قاچاغچیەكە بەناوی (ك٫ خ) تەمەن ٤٤ساڵ دەستگیركراوە. لێکۆڵەرانی ئاژانسەكە پلانەكانی دیكەی گروپەكەی ئاشكراكردوە دوای دەستبەسەرداگرتنی مۆبایلەکان، و پشكنینی پەیوەندیەكان ناسنامەی ئەندامانی دیکەی گروپەکەیان و لانیکەم دوو کەسی دیکەی گومانلێکراویان دۆزیوەتەوە، کەلەمانگەکانی یەک و ئازاری ٢٠١٩دا،كاری قاچاغچێتیان كردوە، لەهێنانی كۆچبەری نایاسایی لەباكوری فەڕەنساوە بۆ بەندەرەكانی شارۆچكەی پۆرتسمۆس لەبەریتانیا. بەپێی داتاو بەڵگەی تۆماری ناو تەلەفۆنەكانیان، دوو ئەندامی  دیكەشیان بەناوی (پ٫ غ )تەمەن ٣٧ ساڵ و خەڵکی میدلزبرۆیە، لەگەڵ (ج، ق)لەهەمان ئەو شەوانەی كە لۆریە بارهەڵگرەکە، بەکەشتییەک لەفەرەنساوە گەیشتۆتە شارۆچكەی پۆرتسمۆس و كۆچبەری تێدا بووە، ئەوانیش لەوێ ئامادە بوون. پاش پشكنی تاقیگەیی، دەركەوتووە كەئەو پارە نەختینەیەی کەلە بارهەڵگرەکەدا دەستی بەسەردا گیراوە، پەنجەمۆری هەریەكە لە(پ٫ غ) و (ج٫ ق) بەسەرەوە بووە. هاوكات دوو ئەندامی دیکەی گروپەکە لەڕێگەی بەڵگەی تەلەفۆنییەوە ئاشكرا بوون، كەدانیشتوی شاری مانچستەرن ئەوانیش هەریەكە لە (ج٫ س)، تەمەن ٣٨ ساڵ و (هـ، س) تەمەن ٣٧ ساڵ. دوای چوار هەفتە لەدادگایكردنیان لەدادگای باڵای بۆرنمۆس، ڕۆژی ١٤ی ئاداری ٢٠٢٣ ، دادگا هەریەكە لەشوفێرە ڕۆمانیەكەو  (پ٫ غ) و (ك٫ ق) تاوانباركرد، بەئاسانكاریی و قاچاغچیەتی كردن بەكۆچبەری نایاساییەوە. وە بڕیاڕە ڕۆژی ١٣ی مانگی داهاتوو دادگا سزاكەیان بۆ دیاری بكات، وە هەریەكە، لە(م٫ م و ج٫ س)، وەك تاوانبار ناسێندران بەئەنجامدانی هەمان تاوان ، وە ئەوانیش ڕۆژی ٢٠ی مانگی داهاتوو، دادگا سزاكەیان بۆ دیاری دەكات. بەهۆی ئامادە نەبوونی بەشێكیان لەڕۆژی دادگایی كردن فەرمانی دەستگیرکردنی هەریەكە لە (س٫ ج) و (ه٫ س) دەرچووە. یەكێك لەبەرپرسانی ئاژانسەكە بەناوی ڕیچارد هاریسۆن دەڵێ; ئەم گروپە بە قاچاخچێتی كردن بەخەڵکەوە، دەیانەوێ ڕەوشی شڵەژاو و لاوازی کۆچبەران بقۆزنەوە لەكاتێكدا لەنێو كۆچبەرەكاندا كەسانی لاوازو منداڵان هەن، ئەوان لەپشتی بارهەڵگرە ساردکەرەوەکان بۆ چەند کاتژمێرێک دەیانهێڵنەوە، بەبێ وەستان لەکاتی پەڕینەوە پڕ مەترسیدارەکانی کەناڵەکاندا". ئاماژەی بەوەشکردووە، “لەو بەڵگانەدا ڕوونە، کەبۆمان دەرکەوتووە کەتاکە هۆکاری ئەو بازرگانانە تەنها ئامانجی تیدا بۆ قازانج و دەستكەت و داهاتە، بەبێ ئەوەی هیچ ڕەچاوی سەلامەتی کۆچبەران بکرێت. بەرپرسەكە دەڵێ ، ڕووبەڕووبوونەوەی تاوانەکانی كۆچی نایاسایی و  ڕێکخراو و باندەكانی بازرگانی كردن بەكۆچبەرانەوە، ئەركی لەپێشینەی کارەکانی NCA، و بەکارکردن لەگەڵ هاوبەشەکانمان بڕیارمانداوە هەموو هەوڵێک بدەین بۆ تێک شكاندن و هەڵوەشاندنەوەی تۆڕەكانی تاوانکاریی بەمرۆڤەوە.

ئیدارەی پارێزگای دهۆك ماوەی دوو مانگی وەكو موڵەت دابوو بە 11 پاڵاوگە بۆ جێبەجێكردنی چەند رێنماییەك، وادەكە كۆتایی هات و مەرجەكانیشیان جێبەجێنەكردووەو بەردەوامن لەكاركردن، حكومەتیش مۆڵەتەكەیان بۆ كاتێكی نادیار درێژدەكاتەوەو ئەمەش هاووڵاتیانی سنورەكەی نیگەران كردووە، دەڵێن: بۆن و دوكەڵی پاڵاوگەكان ژیانی لێهەراسان كردووین. هەوار جانگیر، دانیشتووی قەزای سێمێل بەهاوڵاتی  وت:»زیاتر لە 10ساڵە لایەنی پەیوەندیدار هەر دەڵێن چیتر رێگا بەپاڵاوگە نەیاساییەكان نادەین ئیش بكەن بەڵام بڕیارەكان بەتەواوی جێبەجێ ناكرێن، نەك هەر رۆژێك بەڵكو هەر خولەكێك ئەو پاڵاوگایانە ئیش بكەن بۆ ژینگەی قەزاكەو تەندروستی مروڤ خراپە، خەڵكی ناوچەكە بێزاربوون لەبەر بۆنی ناخۆش و دۆكەڵەكەیان، دەمانەوێت بەهەر شێوەیەك بێت بابەتی ئەم پاڵاوگایانە لەبنەڕەتەوە چارەسەربكرێت نەك هەر ماوە ماوە موڵەتیان بۆ درێژبكرێتەوە و بەردەوامبن لەئیشكردن». سەبارەت بەو پاڵاوگایانە، خەلیل مەحمود قایمقامی قەزای سێمێل بەهاوڵاتی رایگەیاند: «راستە لەكۆتایی ساڵی رابوردوو ئیدارەی پارێزگای دهۆك موڵەتی دوو مانگی دا بە 11 پاڵاوگەی كواشێ، كە لەو ماوەیە تەواوی مەرجەكانی حكومەت جێبەجێ بكەن، بەڵام ئیدارەی پارێزگای دهۆك منی ئاگاداركردوە كە موڵەتەكەیان درێژكراوەتەوەو كاتی موڵەتەكەش دیاری نەكراوە». خەلیل مەحمود وتیشی:»ئەو پاڵاوگایانە زیاتر لەدوو مانگە لەژێر تاقیكردنەوەدان، پێش تەواوبوونی موڵەتەكەیان لەگەڵ پارێزگاری دهۆك قسەمكرد بەمنی وت جارێ با ئیش بكەن تاكاتی كۆبوونەوە، پارێزگاری دهۆك جددییە لەچارەسەركردنی بابەتی پاڵاوگەكان، بەڵام بەهۆی سەرقاڵبوونی ئەو بەچەند پرۆژەو یادەكانی مانگی ئادار كەمێك دوادەكەوێت، خەڵكی قەزاكە دڵنیادەكەمەوە كە بڕیارێكی یەكلاكەرەوە دەدرێت». ئاماژەی بۆ ئەوەشكرد:» ئەو پاڵاوگایانە كەئێستا ئیشدەكەن، بەشی زۆریان  گازوایل بۆ موەلیدەكانی سنوری پارێزگای دهۆك دابین دەكەن». خەلیل مەحمود وتیشی: ئەو 11 پاڵاوگەیە چەند مەرجێكیان جێبەجێكردووە بەڵام هێشتا هەموو مەرجەكانیان جێبەجێ نەكردووە ، دەستەی ژینگەو هەموو لایەنە پەیوەندیدارەكان سوورن لەسەر ئەوەی كەدەبێت لەو ماوەیە هەموو مەرجەكان جێبەجێ بكەن بەپێچەوانەوە دادەخرێن». هاوكات دلۆڤان یەحیا، كەخەڵكی كۆمەڵگای مسریكە لەسنوری قەزای سێمێل بەهاوڵاتی وت:»بێهیوا بووین لەچارەسەركردنی بابەتی ئەم پاڵاوگایانە، ئەگەر ئیرادەیەكی بەهێز هەبێت كەمتر لەكاتژمێرێك هەموویان دادەخرێن و رێگانادەن بەهیچ شێوەیەك ئیش بكەنەوە، شەوانە بۆن و دوكەڵەكەی ئەوەندە بڵاودەبێتەوە ناتوانم وەسفی بكەم، دەرگاو پەنجەرەو هەموو شتێك دادەخەین تاكەمێك ئیسراحەت بكەین هەر كەدەرگاو پەنجەرە بكەینەوە بۆنەكە دێت، بەتەواوی بێزاربووین نازانین چی بكەین». دلوڤان یەحیا ئاماژەی بۆ ئەوەكرد:»حكومەت دەڵێت ئیشمان لەسەر پاڵاوگاكان كردووەو لە 45 پاڵاوگە كردوومانە بە11 پاڵاوگە، ئەوەی كەی چارەسەرە ئەگەر یەك پاڵاوگەش ئیش بكات زۆرە، دوو داواكاریمان هەیە یان بەتەواوی هەموویان دابخرێن یانیش تەواوی مەرج و رێنمایەكانی ژینگە و تەندروستی جێبەجێ بكەن بەتایبەت چارەسەری بۆن و دوكەڵەكەی تازیاتر خەڵك نەبێتە قوربانی». كۆی گشتی پاڵاوگە نەیاساییەكان 45 پاڵاوگە بوون 26یان داخران و 8 پاڵاوگەش خۆیان وازیانهێناو 11 پاڵاوگەش بەردەوامن لەكاركردن.

كەشناسی ئەمڕۆ هەینی، ئەگەری بارینی باران لە سنوری پارێزگای سلێمانی هەیەو ئەمڕۆ و سبەینێش پلەكانی گەرما بەشێوەیەكی بەرچاو بەرزدەبنەوە. بەشی پێشبینی له بەڕێوەبەرایەتی گشتی کەشناسی و بومەلەرزەزانی ھەرێمی کوردستان لە بڵاوکراوەیەکدا ڕایگەیاند ، ئەمڕۆ هەینی، ئاسمان نیمچە هەور دەبێت و لەسەر بەشێک لە ناوچە شاخاوییەکان و هەندێک ناوچەی سنوری پارێزگای سلێمانی ئەگەری بارینی نمە باران یان تاوە بارانی کورتخایەن هەیە. دەربارەی پلەکانی گەرما کەشناسی دەڵێت، ئەمڕۆ پلەكانی گەرما بە 3 تا 5 پلە لە چاو تۆماركراوەكانی دوێنێ، بەرزدەبنەوە. کەشناسی بەم شێوەیە پێشبینی کەشی سبەینێی کردوە، سبەی شەممە، ئاسمان نیمچەهەور دەبێت و پلەکانی گەرماش زیاتر بەرز دەبنەوە بەشێوەیەك كە لە چاو تۆماركراوەكانی ئەمڕۆ بە 2 تا 3 پلە بەرزتر دەبنەوە. لەکۆتایدا ، كەشناسی ، بەرزترین پلەکانی گەرمای پێشبینیکراو سبەینێی  بەم شێوەیە بڵاوکردۆتەوه.   ھەولێر: 20 سلێمانی: 20 دھۆک: 18  کەرکوک: 23 ھەڵەبجە: 22 سۆران: 19 گەرمیان: 25

نرخی دۆلار بەرامبەر دینار $100=157,750 نرخی تمەن بەرامبەر دۆلار $100=4,470,000 نرخی لیرەی تورکی بەرامبەر دۆلار 1890=100$ ‎نرخی یۆرۆ بەرامبەر دینار 167,000=€100 ‎نرخی پاوەن بەرامبەر دینار 186,000=£100

هێمن مەحموود   حكومەتی عێراق رووبەڕووی مەترسییەكانی سەرهەڵدانی داعش دەبێتەوەو بەرپرسێكی سەربازیش رایدەگەیەنێت هێشتا نزیكەی 400 بۆ 500 چەكداری داعش لەعێراقدا ماون، فەرماندەیی ناوەندیی سوپای ئەمریكاش ئاشكرای دەكات دەستگیركراوەكانی داعش لەكەمپەكانی سوریاو عێراقدا سوپایەكی زیندانیكراوی داعشن، وەزیری كۆچ و كۆچبەرانی عێراقش دەڵێت هەموو ئەو عێراقیانەی كە لەكەمپی هۆڵ-ی سوریا دەستگیركراون مەرج نییە هەموویان داعش بن، ئیدارەی خۆسەریش لەباكووری رۆژهەڵاتی سوریا هۆشداری ئەوە دەدات توانای پێویستی لەبەردەست نییە بۆ بەردەوامیدان بەدەستبەسەركردنی ئەو خێزانانەی داعش كە لەكەمپی هۆڵن. دوای شكاندنی چەكدارانی رێكخراوی تیرۆرستی داعش لەعێراق لەساڵی 2017 و لەناوبردنی زۆرینەی چەكدارەكان و دەستگیركردنیان، هێشتا بەنیسبەت حكومەتی عێراقەوە مەترسییەكانی ئەو رێكخراوە كۆتایی نەهاتووەو رۆژانە هێزە ئەمنییەكانی عێراق چالاكی لەدژی پاشماوەكانی ئەو رێكخراوە لەناوچە جیاجیاكانی عێراقدا بەڕێوەدەبەن. فەریق رووكن قەیس محەمەداوی جێگری فەرماندەی پرۆسە هاوبەشەكانی عێراق كەهەماهەنگی لەگەڵ هاوپەیمانێتی نێودەوڵەتیدا دەكات رایگەیاند: بەپێی زانیارییە هەواڵگرییە باوەڕپێكراوەكان كۆی پاشماوەی چەكدارانی داعش لەعێراقدا لە 400 تا 500 چەكدار تێناپەڕێت و لەسێ یان چوار پارێزگادا كردەوەیان هەیە، ئاماژەی بەدوایین چالاكیش كرد كە لەبیابانی ئەنبار لەدژی چەكدارانی داعش ئەنجامدراوەو تیایدا 22 چەكداری ئەو رێكخراوە كوژراون. هاوكات فەریق عەبدولوەهاب ساعیدی فەرماندەی دەزگای دژەتیرۆری عێراق رایگەیاندووە پرۆسەكە لەناوبردنی سەربازگەیەك بووە كەچەندین سەركردەی داعشی تیادا بووەو چالاكی ئەو رێكخراوەیان لەپارێزگاكاندا ئاراستەكردووە نەوەك لەناوبردنی مەفرەزەیەكی گەڕۆكی ئەو رێكخراوە بێت. بەپێی راپۆرتێكی ئەنجومەنی ئاسایشی نێودەوڵەتیش كە لەمانگی شوباتدا بڵاوكراوەتەوە رێكخراوی داعش 5000 پێنج هەزار تاوەكو 7000 حەوت هەزار ئەندام و لایەنگرو چەكداری لەسوریاو عێراقدا هەیە، هاوكات لەساڵی 2022 دەزگای دژەتیرۆری عێراقی نزیكەی 150 چەكداری ئەو رێكخراوەی كوشتووە. شوێنی چەكدارانی ئەو رێكخراوەش لەناوچە بیابانی و شاخاوییەكانی پارێزگاكانی ئەنبارو تكریت و موسڵ و دیالەو سنوری عێراق و سوریا كردەوەی تیرۆریستیان هەیەو هاتوچۆ دەكەن، بەجۆرێك لەڕووی لۆجستییەوە سود لەناوچەكانی ئەنبارو نەینەوا دەبینن و لەڕووی چالاكیشەوە ناوچەكانی باكوری كەركوك و باكوری رۆژهەڵاتی دیالەو باكووری سەڵاحەدین و باكوری پارێزگای بەغدا چالاكن. فەرماندەی فەرماندەیی ناوەندی سوپای ئەمریكاش هۆشداریدا لەهەبوونی سوپایەكی دەستگیركراوی داعش لەزیندانەكانی سوریاو عێراق بەوەی ئەگەر بێت و ئازادبكرێت ئاسایشی ناوچەكە دەخەنە مەترسییەوە. مایكل كۆریلا فەرماندەی ناوەندی سوپای ئەمریكا دوای سەردانیكردنی باكووری رۆژهەڵاتی سوریاو كۆبوونەوە لەگەڵ هێزەكانی سوریای دیموكرات (هەسەدە) و سەردانیكردنی كەمپی هۆڵ و زیندانی غوێران كەهەزاران چەكدارو خێزانی داعشەكانی تیادا دەستبەسەرو زیندانیكراون رایگەیاند چەكدارە دەستگیركراوەكانی داعش لەسوریاو عێراق سوپایەكی راستەقینەی زیندانیكراوی ئەو رێكخراوەن، ئاماژەی بەوەشكرد ئەگەر بێت و ئازادبكرێن  مایەی مەترسییەكی راستەقینەن بۆ سەر ئاسایشی ناوچەكە، وتیشی: هیچ چارەسەرێكی سەربازی بۆ دەستگیركراوانی داعش نییە. فەرماندەكەی سوپای ئەمریكا باسی لەوەشكرد شەڕكردن لەدژی ئەو رێكخراوە شەڕكردنە لەپێناو ئارامی و ئاسایشی نەك هەر سوریاو عێراق بەڵكو هەموو ناوچەكە و هەرگیز رێگەنادەین جارێكی دیكە ئەو رێكخراوە سەرهەڵبداتەوە. دوای لەناوبردنی رێكخراوی داعش لەساڵی 2019 لەسوریا، چەكدارانی ئەو رێكخراوە لەناوچەكانی نێوان پارێزگای حمس لەناوەڕاست و دێرزور لەنزیك سنوری عێراق چالاكن و جاروبار كردەوەی تیرۆریستی ئەنجامدەدەن. هاوكات وەزیری كۆچ و كۆچبەرانی عێراق ژمارەی هاووڵاتییە عێراقییەكانی كەمپی هۆڵی لەسوریا ئاشكراكردووەو رایگەیاند هەموو ئەو عێراقییانەی لەو كەمپە دەستبەسەرن سەر بەرێكخراوی داعش نین. ئیڤان فایەق وەزیری كۆچ و كۆچبەرانی عێراق رایگەیاندووە هاووڵاتییە عێراقییەكانی ناو كەمپی هۆڵ ژمارەیان 31 هەزار كەسەو هەموویان سەر بەداعش نین، هەرچی كەسێكیان سەلمێنرا سەر بەداعشە راستەوخۆ رەوانەی دادگاكان دەكرێت، ئاماژە بەوەشدەكات جگە لەسوری و عێراقییەكان كەزۆرینەی دەستبەسەركراوانی كەمپی هۆڵ پێكدەهێنن، ژمارەی هاووڵاتیانی هەر وڵاتێكی دیكە 50 بۆ 60 كەسێكە. ئەو وەزیرە جەختیشی لەوەكردووەتەوە سەردانەكەی ئەمجارەی ئەمینداری گشتی نەتەوەیەكگرتووەكان بۆ عێراق سەردانێكی هاندانی بووە بۆ ئەوەی وڵاتانی جیهان هاووڵاتیانیان لەكەمپی هۆڵ ببەنەوە بۆ وڵاتانی خۆیان. ئیدارەی خۆسەریش لەباكووری رۆژهەلڵاتی سوریا هۆشداری ئەوە دەدات توانای پێویستی لەبەردەست نییە بۆ بەردەوامیدان بەدەستبەسەركردنی ئەو خێزانانەی داعش چجای ئەوەی بتوانێت هەموویان دادگایی بكات و داواش لەوڵاتان دەكات كە هاووڵاتییەكانی خۆیان وەربگرنەوە بەتایبەت ئەوانەی كەمپی هۆڵ، بەڵام سەرەڕای هەموو داواكاریی و هۆشدارییەك ژمارەیەكی كەم لەوڵاتان هاووڵاتیانی خۆیان وەرگرتووەتەوە وەك ئۆزبەكستان و كازاخستان و كۆسۆڤۆ و ژمارەیەكی كەم لەوڵاتە ئەوروپییەكانیش ژن و منداڵیان وەرگرتووەتەوە. بەپێی راپۆرتێكی ئیدارەكە خەڵكی زیاتر لە 50 وڵات لەكەمپی هۆڵ دەستبەسەرن، گەڕاندنەوەی هاووڵاتیانی هەندێ وڵاتیش تەنیا بەهۆی دۆخێكی تایبەتی مرۆیی وەك نەخۆشی و بێ باوكییەوە بووە. بەپێی راپۆرتەكەی ئیدارەی خۆسەری، ئیدارەكە داوای لەتەواوی وڵاتان كردووە ژن و منداڵەكانیان ببەنەوە بۆ وڵاتی خۆیان، بەڵام پرۆسەكە زۆر بەخاوی بەڕێوەدەچێت بەجۆرێك هەر لەسەرەتاوە تاوەكو كۆتایی مانگی یەكی ساڵی 2023 زیاتر لە 400 ئافرەت و 1000 منداڵ بۆ 30 وڵات گەڕێندراونەتەوە. فەرماندەی سوپای ناوەندی ئەمریكاش بڕوای وایە منداڵانی كەمپی هۆڵ  لەبەردەم هەڕەشەو مەترسی رۆژانەدان بەوەی فێری توندوتیژی دەكرێن، داواشیكرد دانیشتوانی كەمپەكان دووبارە ئامادە بكرێنەوە بۆ رۆیشتنەوە بۆ وڵاتان و كۆمەڵگاكانی خۆیان.      

لە رۆژهەڵاتی کوردستان رێوڕەسمی جەماوەریی لەسەر گڵکۆی کوژراوانی ناڕەزایەتییەکانی دوای مەرگی ژینا ئەمینی بەڕێوچو و یادای کیمیا بارانی هەڵەبجە کرایەوە. ئەمڕۆ پێنجشەممە لە زۆربەی شارەکانی رۆژهەڵات خەڵک چونە سەر گڵکۆی کوژراوانی ناڕەزایەتییەکان و لە گۆڕستانی (ئایچی) شاری سەقز رێورەسمی جەماوەریی لەسەر گڵۆکۆی ژینا ئەمینی و کوژراوانی ناڕەزایەتییەکان بەڕێوچو. لە زۆربەی رێوڕەسمەکاندا دروشمی شەهید نامرێ وترایە و یادی کیمیابارانی هەڵەبجە کرایەوە و راگەیەنرا قوربانییانی هەڵەبجە و کوژراوانی رۆژهەڵات لەبیر ناکرێن. سەرەڕای ئەوەی هێزە ئەمنییەکان لە سنە و چەند شارێکی دیکە هەوڵی رێگریییان دا لە بەرێوچونی رێوڕەسمە جەماوەرییەکان بەڵام خەڵک لە سەر گڵکۆی کوژراوان ئامادەبون و بەڵێنی ئەوەیان دا کە ناڕەزایەتییەکان بەردەوام دەبێت و خوێنی کوژراوانی ناڕەزایەتییەکان بەفێڕۆ ناچێت. لە مەهاباد ، سنە و بۆکان ، کامیاران و دێولان و زۆربەی شارەکانی رۆژهەڵات رێوڕەسمی جەماوەریی لەسەر گڵکۆی کوژراوانی ناڕەزایەتییەکان بەڕێوەچو. بە پێی ئامارەکان تەنها لە رۆژهەڵاتی کوردستان و لە ماوەی شەش مانگی ناڕەزایەتییەکان لانیکەم 135 کەس کوژراون.

رێکخراوێک ئاشکرای دەکات لە دوومانگ و نیوی ئەمساڵدا زیاترین کەس لە زیندانەکانی ئێران لەسێدارەدراون و جێبەجێکردنی سزای سێدارەی ژمارەیەک تاوان بۆ 10 هێندە بەرز بوەتەوە. رێکخراوی مافی مرۆڤی ئێران بڵاوی کردوەتەوە؛ تەنها لە دوو هەفتەی رابردودا 29 زیندانیکراو لە زیندانەکانی ئەو وڵاتە لەسێدارەدراون. ئاماژە بەوە کراوە لە سەرەتای ئەمساڵەوە جێبەجێکردنی سزای سێدارە زۆر بەخێرایی لە ئێران زیادی کردوە و تا 15ی ئەم مانگە 138 زیندانیکراو لەسێدارە دراون لە کاتێکدا لە ساڵی رابردودا و لە کاتی هاوشێوەدا 94 زیندانیی لەسێدارە دراون. رێکخراوی مافی مرۆڤ ئاشکرای کردوە کە 88 کەس لەو زیندانیانەی کە لەو دوو مانگ و نیوەی سەرەتای ئەمساڵدا لەسێدارە دراون تۆمەتی بازرگانیی بە ماددە هۆشبەرەکانیان لەسەر بوە و ئەوەش دەریدەخارت ژمارەی لەسێدارەدان بە تۆمەتی ماددە هۆشبەرەکان 10 هێندەی ساڵی 2016 زیادی کردوە. لە توێژینەوەیەکدا ئاشکرا بوە کە ژمارەی لەسێدارەدان لە ئێران بەراورد بە 15 ساڵی رابردو زۆر زیادی کردوە و لە هەر 14 کاتژمێرێکدا کەسێک لەو وڵاتە لەسێدارە دەدرێت. بەرزبونەوەی ژمارەی لەسێدارەدان لە ئێران لە کاتێکدایە ئەمساڵ 54 وڵات لە کۆبونەوەی ئەنجومەنی مافەکانی مرۆڤی سەر بە رێکخراوی نەتەوەیەکگرتوەکان لە بەیاننامەیەکی هاوبەشدا داوایان کرد جێبەجێکردنی سزای سێدارە لە ئێران راگیرێت.  

بەرپرسێکی باڵای جەهەپە رایگەیاند، ئەگەر دەسەڵات بگرنە دەست، سەلاحەدین دەمیرتاش و عوسمان کاڤالا ئازاد دەکەن. ئۆنال چەڤیکئۆز، راوێژکاری کاروباری دەرەوەی کەمال کلچدارئۆغلۆ کاندیدی هاوپەیمانی گەل رایگەیاند، ئەگەر دەسەڵات بگرنە دەست، بڕیارەکانی دادگای مافەکانی مرۆڤی ئەوروپا جێبەجێ دەکەن و سەلاحەدین دەمیرتاش هاوسەرۆکی پێشووی هەدەپە و عوسمان کاڤالا بازرگان و چالاکوانی سیاسی ئازاد دەکەن. ئۆنال چەڤیکئۆز لە چاوپێکەوتنێکدا لەگەڵ سایتی پۆلیتیکۆی ئەمریکی لەبارەی دۆخی تورکیا و بەڵێنەکانیان بۆ هەڵبژاردن قسەی کرد. ئۆنال چەڤیکئۆز رایگەیاند، ئەگەر دەسەڵات بگرنە دەست، کاری سەرەکیان، دیموکراسیکردنی تورکیا و نزیکبوونەوە دەبێت لە یەکێتی ئەوروپا و ناتۆ و لەو چوارچیوەیەدا، بڕیارەکانی دادگای مافەکانی مرۆڤی ئەوروپا جێبەجێ دەکەن و سەلاحەدین دەمیرتاش هاوسەرۆکی پێشووی هەدەپە و عوسمان کاڤالا بازرگان و چالاکوانی سیاسی ئازاد دەکەن. چەڤیکئۆز  لەبارەی پەیوەندیەکانی تورکیا و روسیاش وتی، " ئێمە وەک تورکیا پەیوەندیەکانمان لەگەڵ روسیا وەک ئەندامێکی ناتۆ و لە چوارچێوەیەکی روون و ئاشکرادا دەبێت بەڵام بەبیری روسیای دەهێنینەوە کە ئێمە بەشێکین لە ناتۆ." ئۆنال چەڤیکئۆز، راوێژکاری کاروباری دەرەوەی کەمال کلچدارئۆغلۆ کاندیدی هاوپەیمانی گەل دەشڵێت، روداوە سروشتیەکان کە لەم ماوەیە لە تورکیا و یونان روویاندا، هەردوو وڵاتی لەیەک نزیک کردەوە و بە شێوەیەکی هاوکات، هەڵبژاردنەکانی تورکیا و یونان لە یەک رۆژدا ئەنجام دەدرێن و ئەمەش گۆڕانکاری گەورە لەگەڵ خۆیدا لە هەردوو وڵات دەهێنێت و دەبێتە هۆی دەستپێکردنی پەیوەندیەکی نوێ. https://twitter.com/POLITICOEurope/status/1636050021039718404?ref_src=twsrc%5Etfw%7Ctwcamp%5Etweetembed%7Ctwterm%5E1636050021039718404%7Ctwgr%5E4633f7df37948c05ed7f199666dd246d69ddea94%7Ctwcon%5Es1_&ref_url=https%3A%2F%2Fartigercek.com%2Fpolitika%2Fkilicdaroglunun-basdanismani-unal-cevikoz-selahattin-demirtas-ve-osman-242728h

هاوڵاتی رۆژئاوای کوردستان پێنج خولەک بۆ هەڵەبجە بە بیدەنگی لەسەر پێبوون لە رۆژئاوای کوردستان، هاوڵاتیان و فەرمانبەرانی دەزگاکانی خۆبەڕێوەبەری، پێنج خولەک لەسەر پێبوون و یادی شەهیدانی کۆمەڵکوژی هەلەبجەیان کردەوە. ئەمڕۆ (١٦ی ئازار)، ٣٥ ساڵ بەسەر کۆمەڵکوژی هەڵەبجەدا تیدەپەڕێت کە ١٦ی ئازاری ساڵی ١٩٨٨ رژێمی بەعس بە چەکی کیمیایی شاری هەڵەبجەی کیمیاباران کرد و نزیکەی پێنج هەزار هاوڵاتی بێتاوانی کورد شەهید بوون. کوردان لە چوار پارچەی کوردستان و جیهان، ئەمڕۆ لە ساڵیادی کۆمەڵکوژیەکەدا یادی شەهیدانیان کردەوە. یەکێک لەو هەرێمانە، رۆژئاوای کوردستان بوو. هاوڵاتیان، کارمەندانی خۆبەڕێوەبەری باکور و رۆژهەڵاتی سوریا لە هەموو شارەکانی رۆژئاوا، پێنج خولەک بە بێدەنگی بەپێوە وەستان و یادی شەهیدانیان کردەوە. لەلایەکی دیکەوە، پارتی یەکێتی دیموکراتی (پەیەدە) بەم بۆنەیەوە راگەیەندراوێکی بڵاوکردەوە. لە راگەیەندراوەکەیدا، پەیەدە یادی شەهیدانی کیمیابارانی هەڵبجەی کردەوە و وتی، " پاراستنی دەوتکەوتی شەهیدان، تاکە رێگەی کۆتاییهێنان بە هەموو جۆر قڕکردنێکە لەسەر گەلی کورد."

هاوڵاتی کەشناسی هەرێمی کوردستان دەڵێت، ئەمڕۆ بارانبارین بەردەوام دەبێت و سبەی ئاسمان نیمچە هەور و هەوری تەواو دەبێت و هەندێک کات تاوەبارانی کورتخایەنیش دەبێت، پلەی گەرماش بەراورد بەمڕۆ 2 بۆ 3 پلە بەرزدەبێتەوە.  بەشی کەشناسی و بوومەلەرزەزانی هەرێمی کوردستان رایگەیاند، ئەمڕۆ شەپۆلی بارانبارین لەسەر تەواوی ناوچە جیاجیاکان بەردەوامی دەبێت، ئاستی دابارین مامناوەند دەبێت لەسەر تەواوی ناوچەکان، زۆرترین رێژەی دابارین لەسەر بەشێک لە ئیدارەی راپەڕین و سەنتەری پارێزگای سلێمانی و بەشێک لە ناوچەکانی رۆژهەڵاتی پارێزگای هەولێر دەبێت، هەندێک کات تەزرە و لێزمە باران و هەورە تریشقەی لەگەڵدا دەبێت، ناوچە سنوورییەکان بەفر بارینێکی کەمی دەبێت. سەبارەت بە کەشوهەوای سبەی کەشناسی پێشبینی دەکات، ئاسمان نیمچە هەور و هەوری تەواو دەبێت لەسەر بەشێک لە ناوچە شاخاوییەکان تاوە بارانی کورت خایەن دەبێت، هەروەها هەندێک کات ئەگەری باران لە سەنتەری پارێزگای سلێمانی و دهۆک هەیە. بەراورد بەمڕۆ سبەی (هەینی، 17-6-2023) پلەی گەرما 2 بۆ 3 پلە بەرزدەبێتەوە و بەمشێوەیە دەبێت:   هەولێر: 21 پلەى سیلیزى سلێمانی: 18 پلەى سیلیزى دهۆک: 18 پلەى سیلیزى کەرکووک: 23 پلەى سیلیزى هەڵەبجە: 20 پلەى سیلیزى زاخۆ: 20 پلەى سیلیزى سۆران: 19 پلەى سیلیزى گەرمیان: 25 پلەى سیلیزى   لە دوێنێ چوارشەممەوە بارانبارین ناوچە جیاجیاکانی هەرێمی کوردستانی گرتووەتەوە. بەشی کەشناسی وەزارەتی گواستنەوە و گەیاندن دەڵێت، لەکاژێر 09:00ـی بەیانیی دوێنێوە تاوەکو 09:00ـی ئەم بەیانییە، بارانبارین لە ناوچە جیاجیاکان بەمشێوەیە بووە:

هاوڵاتی بە فەرمانی وەزاریی وەزارەتی پێشمەرگە، بڕیاردرا بە بەرزکردنەوەی پلەی 7455 پلەدار و پێشمەرگەی سەر بە دیوان و لیواکانی پیادەی سەر بە وەزارەتی پپێشمەرگە. وەزارەتی پێشمەرگە ئەمڕۆ پێنجشەممە لە ڕاگەیەندراوێکدا  رایگەیاند، بڕیاردراوە بە بەرزکردنەوەی حەوت هەزار و 455 پلەدار و پێشمەرگەی سەر بەدیوان و لیواکانی پیادەی سەر بەوەزارەتی پێشمەرگە. لە راگەیەندراوێکدا وەزارەتی پێشمەرگە هاتووە : "بە فەرمانی وەزارەتی پێشمەرگە ژمارە (٥٨٣٠) لە ٢٠٢٣/٣/١٦ و پاڵپشت بەماددەی چواردە لە سیستەمی ژمارە (٦)ی ساڵی ٢٠١١ی پەیڕەوی نیزامی  ڕاژەو خانەنشینی پێشمەرگە تایبەت بەیاسای ژمارە (٣٨)ی ساڵی ٢٠٠٧، ئاماژە بە فەرمانی وەزاری وەزارەتی پێشمەرگە، بەڕێوەبەرایەتی  ئیدارەی گشتی ژمارە(٦٠٣٣) له ٢٠١١/١٢/٤ تایبەت بەڕێنمایی پلە بەرزکردنەوەی کارمەندان بڕیاردرا بە بەرزکردنەوەی پلەی (٧٤٥٥) پلەدار و پێشمەرگەی سەر بەدیوان و لیواکانی پیادەی سەر بەوەزارەتی پێشمەرگە  لە خشتەی نەورۆزی ٢٠٢٣".

هاوڵاتی سوپای ئەمریكا دوو بنكەی سەربازی لەڕۆژئاوای كوردستان دادەمەزرێنێت و ژمارەی هێزەكانیشی زیادكردووە، دوای سەردانی سەرۆك ئەركانی هێزە هاوبەشەكانی ئەمریكا، فەرماندەی فەرماندەیی ناوەندیی ئەمریكاش سەردانی رۆژاوا دەكات و ئەنقەرەو دیمەشقیش بەئاشكرا نیگەرانی خۆیان لەسەردانی ئەم بەرپرسانەی ئەمریكا دەربڕوەو لەگەڵ ئەوەشدا بڵاوبوونەوەی وێنەیەكی مەزڵوم كۆبانێ‌ و مارك میلی كاردانەوەی فراوانی لێدەكەوێتەوە، هاوكات ساڵح موسلیم دەڵێت: هێزێك كەسەربازانی لەهەرێمێك جێگیربن، مافی خۆیەتی كە بەرپرسانیان سەردانیان بكەن و ئەوێ‌ خاكی دەوڵەتی توركیا نیەو ئەنقەرە مافی ئەوەی نیە بڵێت كێ‌ و بۆچی سەردانی رۆژوای كوردستانی كردووە. سەرەڕای ئەوەی لەسوریاو رۆژئاوای كوردستان، كۆتایی بەدەسەڵاتی داعش هێنراوە، بەڵام لەماوەی ساڵێكی رابردوودا، شانە نووستوەكانی تیرۆریستان، بەبەردەوامی هەوڵی هێرش، تەقینەوەو دروستكردنی نائارامی دەدەن كەئەوەش مەترسیەكی گەورەی لەسەر خۆبەڕێوەبەری باكورو رۆژهەڵاتی سوریا (رۆژئاوای كوردستان) و گەلانی هەرێمەكە دروستكردووە، هاوكات هەوڵی هەندێك لەكۆماریخوازانی ئەمریكا بۆ كشانەوەی هێزەكانی وڵاتەكەیان لەو بەشەی كوردستان جێگای هەڵوەستەكردن بوو. لەبەرئەوەی گەلانی باكورو رۆژهەڵاتی سوریاو رۆژئاوای كوردستان بەكشانەوەی ئەمریكییەكان ئەگەری زۆر هەبوو رووبەڕووی هێرش و پەلاماری سێ لایەن دەبوونەوە كەئەوانیش، سوپای توركیا، رژێمی ئەسەدو تیرۆریستانی داعشن. بەڵام پێشهاتەكانی ئەم رۆژانەی دوایی، تارادەیەك گومان و نیگەرانیەكانی هاووڵاتیان و بەرپرسانی رۆژئاوای كوردستانی رەواندەوە كەئەمریكا كشانەوەی هێزەكانی لەڕۆژئاوا رەتكردەوە. مات گایتز نوێنەری كۆمارییەكان لەئەنجومەنی نوێنەرانی ئەمریكا پرۆژەیاسایەكی بۆ كشانەوەی هێزەكانی وڵاتەكەی لە رۆژئاوای كوردستان پێشكەشكرد. ئەو پرۆژەیاسایە، نیگەرانی لێكەوتبووەوە، بەڵام سەرەنجام ئەنجومەنی نوێنەرانی ئەمریكا كۆبوونەوەی كۆتایی خۆی لەم بارەیەوە ئەنجامدا. ئەنجومەنەكە لەئەنجامی ٣٢١ دەنگی نەخێرو ١٠٣ دەنگی بەڵێ‌، كۆتایی بەو مشتومڕە هێناو كشانەوەی هێزەكانی ئەمریكای رەتكردەوە. بەشی زۆری ئەندامانی ئەنجومەنی نوێنەران رایانگەیاند كە كشانەوەی هێزەكانیان، دەبێتەهۆی دووبارە خۆڕێكخستنەوەی تیرۆریستانی داعش و ئەوەش ئەمریكاو هاوپەیمانەكانی دەخاتە مەترسیەوە. لەلایەكی دیكەوە مارك میلی سەرۆك ئەركانی هێزە هاوبەشەكانی ئەمریكا لەسەردانێكی كتوپڕو چاوەڕواننەكراودا، سەردانی رۆژئاوای كوردستان كردو لەشاری حەسەكە لەگەڵ هێزەكانیان كۆبووەوە. هەرچەندە میلی بە رۆژنامەنووسانی راگەیاند، ئامانجی سەردانەكەی پێداچوونەوە بووە بە رێوشوێنەكانی پاراستنی هێزەكانی ئەمریكا لەهەر هێرشێكی لەناكاو، بەڵام ئەو سەردانە، دوو دوژمنی سەرسەختی رۆژئاوای كوردستان كەتوركیا و رژێمی سوریان نیگەران كرد. وەزارەتی دەرەوەی سوریا لەمبارەیەوە راگەیەندراوێكی بڵاوكردەوەو سەرەڕای شەرمەزاركردنی ئەو سەردانە ئاماژەی بەوەكرد، ئەو بنكە سەربازییەی ئەمریكا كە میلی سەردانی كردووە، حەوت ساڵە بەشێوەیەكی نایاسایی لەخاكی سوریادا كراوەتەوەو ئەوەش بەگوێرەی رێككەوتنە نێودەوڵەتییەكان، پێشێلكردنی سەروەری خاكی سوریایە”. حكومەتی توركیاش لەبەرامبەر ئەو سەردانەی مارك میلیدا خۆی نەگرت و بێدەنگی شكاند. وەزارەتی دەرەوەی توركیا لە راگەیەندراوێكدا ئاماژەی بەوەكرد كە جیف فلەیك باڵیۆزی ئەمریكایان لەئەنقەرە بانگهێشت كردووەو داوایان كردووە، زانیاری لەبارەی ئامانجی سەردانەكەی میلی ئاشكرا بكات. نێد پرایس، وتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی ئەمریكاش بانگهێشتكردنی جیف فلەیك، باڵیۆزی وڵاتەكەی لەلایەن وەزارەتی دەرەوەی توركیاوە پشتڕاست كردەوەو وتی، ژەنەڕاڵ میلی تەنیا سەردانی سەربازانی وڵاتەكەی كردووە و ئامانجی ئەوە بووە كە لەنزیكەوە لەدۆخی سەربازانیان بكۆڵێتەوە. هاوكات لەگەڵ ئەم پێشهاتانە، وێنەیەكی مارك میلی سەرۆك ئەركانی هێزە هاوبەشەكانی ئەمریكا و مەزڵۆم عەبدی فەرماندەی گشتی هێزەكانی سوریای دیموكراتی (هەسەدە) لەتۆڕە كۆمەڵایەتیەكاندا بەخێرایی بڵاوبووەوەو بەتایبەتی میدیاكانی توركیا ئاماژەیان بەوەكرد كە میلی لەسەردانەكەیدا چاوی بە مەزڵۆم عەبدی كەوتووە، بەڵام ناوەندی راگەیاندنی هەسەدە، هەموو جۆرە كۆبوونەوەیەكی نێوان مارك میلی و مەزڵۆم عەبدی رەتكردەوەو رایگەیاند، ئەو وێنەیە دروستكراوەو هیچ راستییەكی بۆ نییە. جگە لەساڵح موسلیم هاوسەرۆكی پارتی یەكێتی دیموكراتی (پەیەدە)، هیچ بەرپرسێكی دیكەی رۆژئاوای كوردستان، لەبارەی سەردانەی مارك میلی قسەی نەكرد. موسلیم لەچاوپێكەوتنێكدا لەگەڵ ئاژانسی هەواڵی فورات رایگەیاند، هێزێك كە سەربازانی لەهەرێمێك جێگیربن، مافی خۆیەتی كەبەرپرسانیان سەردانیان بكەن و وتی: «پێشتریش سەردانی بەم شێوەیە ئەنجامدراون. دۆخێكی ئاساییە. سەردانێكە بۆ ئاسایشی خۆیانە. دەوڵەتی توركیا دەڵێت، سەردانەكە بۆ پشتگیریكردنە لەقەسەدە. لەهەمانكاتدا ئەوێ خاكی دەوڵەتی توركیا نییەو ناتوانێت بڵێت كێ و بۆچی سەردانی كردووە. ئێمە نازانین سەردانی هەسەدەیان كردووە یان نا، هەسەدە هیچ راگەیەندراوێكی لەم بارەیەوە بڵاونەكردەوە، بەڵام ئێمە بەئاسایی دەبینین.» هێشتا سەردانەكەی مارك میلی لە رۆژەڤی میدیاكاندابوو كە جەنەراڵ مایكل ئێریك كوریلا فەرماندەی فەرماندەیی ناوەندیی ئەمریكا «سەنتكۆم» سەردانی رۆژئاوای كوردستانی كرد. سەنتكۆم لەم بایەوە راگەیەندراوێكی بڵاوكردەوەو رایگەیاند، جەنەڕاڵ كوریلا لە رۆژئاوای كوردستان كەمپی رۆژو ئەلهۆڵی بەسەر كردووەتەوە كە لەئێستادا خێزانی تیرۆریستانی داعش و ژمارەیەك ئاوارەی سوریاو عێراق لەو كەمپانەدا نیشتەجێكراون. سەنتكۆم ئاماژەی بەوەكرد كەسەردانی جەنەڕاڵ كوریلا لەسەر بناغەی سێ خاڵ بووە كەیەكەمیان، لەناوبردنی ئەو تیرۆریستانەی داعشە كەخۆیان شاردووەتەوە و پلانی تیرۆریستی دادەڕێژن. دووەم، هەڵسەنگاندنی دۆخی ئەو ١٠ هەزار تیرۆریستەی داعش كە لەزیدانەكاندان و سێیەمیش؛ چارەسەری بۆ نەوەی دووەمی داعشەكانە كە بەهەزاران منداڵ پێكدێت. هێزەكانی ئەمریكا لەساڵی ٢٠١٥ەوە دوای شكستپێهێنانی داعش لە كۆبانێ بەشێوەیەكی نافەرمی هێزەكانیان لە رۆژئاوای كوردستان جێگیر كرد. سەرەتا چەند یەكەیەكی كەمی ئەمریكا لەبارەگای كۆمپانیای لاڤارچی فەڕەنسی لە نزیك گوندی خراب هشكی كۆبانێ جێگیركران كەدوای شەڕی ناوخۆی سوریا، كۆمپانیاكە خاكی سوریای بەجێهێشتبوو. ژمارەی سەربازانی ئەمریكا لە رۆژئاوای كوردستان تاوەكو ساڵی ٢٠١٩، بەدوو هەزار ٥٠٠ تاوەكو  سێ هەزار سەرباز دەزانران، بەڵام دوای بڕیارەكەی دۆناڵد ترەمپ سەرۆكی پێشووی ئەمریكا، ژمارەی سەربازانی ئەو وڵاتە بۆ نزیكەی ٩٠٠ سەرباز كەمكرانەوە كەئەوەش ببووە هۆی ناڕەزایەتیەكی گەورەی بەشێك لەبەرپرسانی ئەمریكا و چەندین بەرپرسی ئەو وڵات هاوشێوەی مەكگورك دەستیان لەكاركێشایەوە، بەڵام بە هاتنەسەر دەسەڵاتی جۆو بایدن وەك سەرۆكی ئەمریكا، سیاسەتی ئەمریكا لەسوریا گۆڕانكاری بەخۆیەوە بینیەوە و بەگوێرەی سەرچاوەكان، ژمارەی سەربازانی ئەمریكا لە رۆژئاوای كوردستان و سوریا گەیشتووەتە نزیكەی هەزار و ٥٠٠ سەرباز. ئەو سەربازانەش بەشێوەیەكی سەرەكی لەچەند بارەگایەكدا جێگیركراون كەسەرەكیترینیان ئەمانەن: كێڵگەی نەوتی عومەر لەدێرەزۆر، كۆنیكۆ لە دێرەزوور، بارەگای شەداد، رمێلان، تەنەف لەسەر سنوری عێراق. هەروەها بەگوێرەی زانیاریەكانی هاوڵاتی لە رۆژئاوای كوردستانەوە كەسەرچاوەكە نەیویست ناوی ئاشكرا بكرێت، هێزەكانی ئەمریكا سەرقاڵی دروستكردنی دوو بارەگای سەربازی دیكەن لەدەورووبەری شاری رەققە. دەوریە هاوبەشەكانیشی لەگەڵ شەڕڤانانی هێزەكانی سوریای دیموكراتی (هەسەدە) زیاتر لەدەورەبەری شارەكانی تربەسپی، قامشلۆو دێركی سەر سنوری باكوری كوردستان دەبینرێن.

هاوڵاتی ئەمڕۆ 16ی ئازار 35 ساڵ بەسەر کیمیابارانکردنی هەڵەبجە لەلایەن رژێمی بەعسی روخاو تێدەپەڕێت کە بوە هۆی شەهیدبونی زیاتر لە پێنج هەزار هاوڵاتی شارەکە، بۆ یادکردنەوەی ئەو روداوەش ئەمساڵ چەند رێوڕەسمێک لەپارێزگاکەدا بەڕێوەدەچێت. لە پێشنیوەڕۆی ١٦ی ئازاری ساڵی ١٩٨٨دا، وەک هاوڵاتیانی دانیشتووی شارەکە کە ئێستا بەرکەوتەی چەکی کیمیایین دەیگێڕنەوە، "لەناکاو بە بۆنی ئەو چەکە بەئاگا هاتنەوە و هێندەی نەبرد شارەکە رووبەڕووی کارەسات بووەوە و تەرمی ئازیزانیان لە هەموو ژوور و ماڵ و کوچە و کۆڵانەکاندا دەبینی." بەهۆی کیمیابارانکردنی هەڵەبجەوە پێنج هەزار کەس شەهید بوون و زیاتر لە ١٠ هەزار کەسیش بەرکەوتەی ئەو چەکە بوون، کە بەشێکیان لە ژیاندا ماون و بەشێکیان گیانیان لەدەستداوە. ئەوانە جگە لە ونبوونی چەندین منداڵ کە لەلایەن وڵاتانی دیکەوە لەو کاتەدا چاودێری دەکران و نەگەڕانەوە هەڵەبجە، یاخود لە خێزانەکانیان دابڕان. شایەتحاڵانی ئەو کارەساتە باس لەوەدەکەن، هێرشەکان بۆنی سێوی لێهاتووە. بەشێکیان بەخێرایی گیانیان لەدەستداوە، بەشێکیشیان ماوەیەکیان پێچووە و تووشی کۆکە بوون یان چاویان ئاوی کردووە و گیانیان سپاردووە. کە جگە لە خنکاندن، گازەکان بوونەتە هۆی دروستبوونی بڵق، سووتان، کوێری و ڕشانەوەی ڕەنگ سەوز. هاوکات رۆژی 13ی ئازاری ساڵی 2014 حکومەتی هەرێمی کوردستان بڕیاری بە پارێزگابونی هەڵەبجەی دەرکرد و دواتریش پەرلەمانی کوردستان شارەکەی وەکو پایتەختی ئاشتی ناساند، لە ئێستاشدا هەڵەبجە چوارەمین پارێزگای هەرێمی کوردستان و 19مین پارێزگای عێراقە. پەیوەست بە هەوڵەکانیش بۆ بەجینۆساید ناساندنی کیمیابارانکردنی هەڵەبجە،ئەکێتی نوسەرانی جینۆسایدی کوردستان دەڵێت، "دوای تێپەڕبونی 35 ساڵ بەسەر کیمیابارانی هەڵەبجەی شەهید تائێستا هەوڵەکان بۆ بەجینۆساید ناساندنی ئەو تاوانە لەئاستی پێویستیدا نین و دەبێت لەمەودوا ھەڵەبجە بە راستی بکرێتە ناسنامەی گەلی کوردستان و، بخرێتە ئەجندای دیپلۆماسی بەئامانجی ناساندنی لەئاستی جیهان." هەروەها لە ساڵیادی 35 ساڵەی کیمیابارانکردنی هەڵەبجەدا سەرۆکی هەرێمی کوردستان پەیامێکی بڵاوکردەوە و دەڵێت، "مۆرکی رسوایی و شەرمەزارییە بە نێوچەوانی تاوانکارانەوە" و "نەیتوانی ئیرادەی گەلی کوردستان بۆ ئازادی بشکێنێت." ئاماژەی بەوەش کردووە، دەبێت وەکو دادگە و یاسا بڕیاری داوە، هەڵەبجەییەکان قەرەبوو بکرێنەوە. نێچیرڤان بارزانی، سەرۆکی هەرێمی کوردستان لە پەیامەکەیدا ئاماژەی بەوە کردووە، "له‌ بيره‌وه‌ريى 35 ساڵه‌ى تاوانى كيميابارانكردنى هه‌ڵه‌بجه‌ى شه‌هيددا، به‌ رێز و شكۆوه‌ يادى شه‌هيدان ده‌كه‌ينه‌وه. دروود بۆ گيانى پاكيان و سڵاو بۆ خانه‌واده‌ و كه‌سوكاريان ده‌نێرين." كيميابارانكردنى هه‌ڵه‌بجه‌، وەکو سەرۆکی هەرێمی کوردستان دەڵێت، "مۆركى رسوايى و شه‌رمه‌زارييه‌ به‌ نێوچه‌وانى تاوانكارانه‌وه‌، له‌ جیهانیش ناسنامه‌ و گه‌واهيى سته‌ملێكراويى گه‌لى كوردستانه‌. له‌ چه‌ند خوله‌كێكدا ژيانى له‌ 5000 مرۆڤى بێتاوان و له‌ سرووشت و له‌ هه‌موو شتێك سه‌نده‌وه‌. هه‌زارانى ديكه‌ى بريندار و ده‌ربه‌ده‌ر كرد، ‌به‌ڵام نه‌يتوانى ئيراده‌ى گه‌لى كوردستان بۆ ئازادى بشكێنێت."  

هاوڵاتی دەزگای دژە تیرۆری پارتی سەبارەت بە هێلیکۆپتەرەکەی شەوی ڕابردوو کەوتە خوارەوە  رایگەیاند،" لایەنە پەیوەندیدارەکانی حکومەتی هەرێمی کوردستان پەیوەندییان بە حکومەتی عێراق و هاوپەیمانان و حکومەتی تورکیاوە کردووە لەبارەی کەوتنەخوارەوەی هێلیکۆپتەرەکەوە، بەڵام لە وەڵامدا رایانگەیاندووە کە هێلیکۆپتەرەکە هی ئەوان نییە." وەک لە ڕاگەیەندراوەکەدا هاتووە، "شەوی 15ی ئاداری 2023، کاتژمێر 20:40، هێلیکۆپتەرێک لە نزیک گوندی بێرکیات لە ناحیەی چەمانکێ لە پارێزگای دهۆک کەوتە خوارەوە و تەواوی سەرنشینەکانی گیانیان لە دەست " لە راگەیەندراوەکەی دژە تیرۆری پارتی باسلەوەشکراوە،" کە هێزە ئەمنییەکان دەستیان بەدواداچوون لەو بارەوەیە کردووە و لێکۆڵینەوە سەرەتاییەکان ئەوەیان ئاشکرا کردووە، کە هێلیکۆپتەرەکە لە جۆری Eurocopter AS350 بووە و چەند سەرنشینێک لەوانەی گیانیان لە دەست داوە چەکدارانی پەکەکە بوون، بەدواداچوونیش لەو بارەوە بەردەوامیی دەبێت تا زانیاریی تەواو لەسەر هێلیکۆپتەرەکە کۆ بکەنەوە کە سەر بە چ لایەنێک بووە." جێگەیباسە تا ئێستا هەپەگە لەم بارەیەوە هیچ وڵامێکی نەبووەو زانیاری بڵاونەکردۆتەوە . دەقی بڵاوکراوەکەی دژە تیرۆری پارتی: شەوی 15ی ئاداری 2023، کاتژمێر: 20:40، هێلیکۆپتەرێک لە نزیک گوندی بێرکیات لە ناحیەی چەمانکێ لە پارێزگای دهۆک کەوتە خوارەوە و تەواوی سەرنشینەکانی گیانیان لە دەست دا. لایەنە پەیوەندیدارەکانی حکومەتی هەرێمی کوردستان پەیوەندییان بە حکومەتی عێراق و هاوپەیمانان و حکومەتی تورکیاوە کردووە لەبارەی کەوتنەخوارەوەی هێلیکۆپتەرەکەوە، بەڵام لە وەڵامدا ڕایانگەیاندووە کە هێلیکۆپتەرەکە هی ئەوان نییە. هێزە ئەمنییەکان دەستیان بەدواداچوون لەو بارەوە کرد و لێکۆڵینەوە سەرەتاییەکان ئەوەیان ئاشکرا کرد، کە هێلیکۆپتەرەکە لە جۆری Eurocopter AS350 بووە و چەند سەرنشینێک لەوانەی گیانیان لە دەست داوە چەکدارانی پەکەکە بوون، بەدواداچوونیش لەو بارەوە بەردەوامیی دەبێت تا زانیاریی تەواو لەسەر هێلیکۆپتەرەکە کۆ بکەنەوە کە سەر بە چ لایەنێک بووە.

شەنای فاتح   لەشاری سلێمانی ناوەندی رۆشنبیری د.عیزەدین مستەفا رەسوڵ كۆنگرەی نێودەوڵەتی (مەولانا خالیدی نەقشبەندی) رێكخست، لەكۆنگرەكەدا كە ماوەی سێ رۆژی خایاند ژمارەیەك لەخۆرهەڵاتناسانی ئیتاڵی و فەرەنسی و وڵاتانی ئەوروپی و ژمارەیەكی بەرچاو لەمیوانانی وڵاتانی عەرەبی و عێراقی و خۆرهەڵات و باكوری كوردستان بەشداربوون، ئەوە جگە لەبەشداریكردنی زیاتر لە 360 میوان، كەتیایدا  27 تووێژینەوەو فیلمێك لەسەر مەولانا خالید پێشكەشكران، هاوكات هۆنراوەكانی شاعیری گەورەی كورد مەحوی كە بۆ مەولانای وتووەو هەروەها هۆنراوەكانی سالم كە لەسەر پێنج خشتەكی شیعری مەولانا شیعری وتووە لەلایەن هونەرمەندی گۆرانیبێژ عەدنان كەریمەوە بەدەنگ و ئاواز پێشكەشی ئامادەبووان كران، لەگەڵ ئەوەشدا بەشێكی دیكەی چالاكییەكان بەڕێوەچوونی چەندین پانێڵ بوو لەسەر تەوەری جیاواز كە لەلایەن رۆشنبیرانەوە بۆ زیاتر ناساندنی كەسایەتی مەولانا خالیدی نەقشبەندی پێشكەشكران. كۆنگرەی نێودەوڵەتی (مەولانا خالیدی نەقشبەندی)  رۆژانی ١٠و١١و١٢ی ئاداری ٢٠٢٣ لەگراند میلینیۆم لەشاری سلێمانی بەڕێوەچوو، دكتۆر رەئوف عوسمان، بەڕێوبەری ناوەندی رۆشنبیری د.عیزەدین مستەفا رەسوڵ لەلێدوانێكدا بەهاوڵاتی راگەیاند: مەولانا یەكەمین كەسایەتی كوردە كەجەماوەرەكەی واتە موریدو مەنسوب و خۆشەویستەكانی بەتەنیا كورد نەبوون و عەرەب و تورك و فارسیشی تێدابووە، جگە لەوەش كۆمەڵێك مەلاو زانای كوردستان و عەرەبستانیش بوونەتە موریدی مەولانا. مەولانا خالید كوڕی پیاوێكی دەسەڵاتدارو میر یان كەسیایەتییەكی گەورە نەبووە كە بەشێوەیەكی بۆماوەیی دەسەڵاتی بۆ مابێتەوە، تەنهاو تەنها بەتواناو هەڵسوكەوت و زانستی خۆی توانیویەتی ئەو رێبازە وەربگرێت و بڵاویبكاتەوە، «تەنانەت دەوڵەتی عوسمانی وای لێهات لێی ترساوە و خۆشینەویستووە چونكە لەماوەیەكی كەمدا نزیكەی بیست هەزار موریدی بۆ دروستبووە پێی وابووە ئەم كەسایەتییە تەریقەیەكی بەدەستەوە بووەو خەڵكێكی زۆر شوێنكەوتوویەتی و دەتوانێت كاریگەری هەبێت لەسەر واقعی سیاسی و مەترسییە بۆ سەر دەسەڵاتی ئەوان». سەبارەت بەكۆنگرەی مەولانا خالیدی نەقشبەندی د.رەئوف وتی: ئامانجەكانی ئەم كۆنگرەیە زیاتر ناساندنی مەولانا بووە بەمیللەتەكەمان، هەروەها ئەوە دەرخەین كەكورد خاوەنی كەسایەتی روناكبیری و سیاسی زۆرە وەك هەر نەتەوەیەكی دیكەو مەولانا خالید یەكێكە لەو سەركردانەی كەمێژووی وڵاتەكەمان بەجوانی باسی لێوەدەكات، هەروەها ئەوەشمان دەرخست ئەوەی مرۆڤ نەمر دەكات و دەیهێڵێتەوە لەلاپەڕەكانی مێژوودا بەتەنیا سامان و پارە نییە، بەڵكو كردەوەو زانست و دڵسۆزییە بۆ خەڵك و نیشتیمان، جەماوەرێكی بەرچاو لەتووێژی رۆشنبیران بەتامەزرۆییەوە ئامادەی كۆنگرەكە بوون و گفتوگۆیان دەكرد، ئەمەش بەڵگەیە لەسەر ئەوەی كەكۆنگرەكە سەركەوتوو  بووە». د.رەئوف عوسمان زیاتر دواو وتی: بەداخەوە وەك پێویست تیشك نەخراوەتەسەر ئەم كەسایەتییە هەرچەندە لێكۆڵینەوەی لەسەر كراوەو ئێمە لەم كۆنگرەیەدا هەشت خۆرهەڵاتناس لەئیتاڵیاو فەڕەنساو وڵاتانی ئەوروپییەوە هاتوون و  بابەتیان بۆ نووسیوین و هەروەها لەئێرانەوە كۆمەڵێك نووسەرو تووێژەر بابەتیان بۆ ناردووین و لەتوركیاوە بابەتمان بۆ هاتووە هاوكات  لەكوردستانی خۆشمانەوە كۆمەڵێك بابەتی زۆر پێشكەشكراوە، كۆی بابەتەكان ٢٧ تووێژینەوەیە و ئێمە ئەم تووێژینەوانە لەكتێبێكدا كۆدەكەینەوە، جگە لەمەش ١١ كتێبمان دەربارەی مەولانا بەچاپگەیاندووەو هەر لەو كۆنگرەیەدا پێشانگایەكی نووسین و نامەكانی مەولانا كە بەخەتی خۆی نووسراون نمایشكران». سەبارەت بەبەشداربووانی كۆنگرەكە بەڕێوەبەری ناوەندی رۆشنبیری د.عیزەدین مستەفا رەسوڵ راگەیاند: نزیكەی ٣٦٠ كەس ئامادەی كۆنفڕانسەكە بوون، رۆژانە میوان هاتوونەتە كۆنگرەكە و قەرەباڵغییەكی زۆری بەخۆیەوە بینی و كاك فاروقی مەلا مستەفا پشتگیرییەكی گەورەی ئەم كۆنگرەیە بوو چونكە لەلایەكەوە كاك فاروق بە نەسەب دەچێتەوە سەر مەولاناو هەروەها وەك خۆشەویستییەكیش بۆ ئەدەب و رۆشنبیری و كەسایەتییەكی وەك مەولانا خالیدی نەقشبەندی، هەروەها میوانانی كۆنگرەكە بریتیبوون لە: خۆرهەڵاتناسەكان كە لەمێژووی مەولانا شارەزان، هەروەها میوانانی كوردستانی ئێران و توركیاو كوردستانی باشورو ئیماراتی عەرەبی لەگەڵ چەند میوانێك لەناوەڕاست و خواروی عێراق كە نزیكەی ٢٥ كەس هاتبوون كە زۆر سەرسامی ئەم كۆنگرەیە بوون و ئەوەیان دەرخست كەچالاكی رۆشنبیری لەسلێمانیدا بەهێزترە لەشارەكانی دیكەی عێراق. بێگومان میوانانی ئەم كۆنگرەیە لەسەرجەم چین و تووێژەكان پێكهاتبوون و جیاوازی لەبیروبۆچوونەكاندا نەكراوە، جیاوازی بیروبۆچوون بەڵگەیە لەسەر زیندوێتی هەر كۆمەڵگایەك یان هەر میللەتێك». كۆنگرەی مەولانا خالیدی نەقشبەندی ماوەی سێ رۆژی خایاندو چالاكییەكان فرەچەشن بوون و بەشێكی بابەتەكان پێشكەشكراو بەشێكی نامەكانی مەولانا بوو،  بەشێكیشی نمایشكردنی  فلیمێك بوو لەسەر ژیانی مەولانا خالیدی نەقشبەندی و بەشێكی وتاری ناوەندەكە بوو هەروەها بەشێكیشی كۆمەڵێك هۆنراوەی مەولاناو هۆنراوەكانی مەحوی كە بۆ مەولانای وتووەو هۆنراوەكانی سالم كە لەسەر پێنج خشتەكی شیعری مەولانا شیعری وتووە لەلایەن هونەرمەندی گۆرانیبێژ عەدنان كەریمەوە بەدەنگ و ئاواز  پێشكەشی ئامادەبووان كران و بەشێكی دیكەی چالاكییەكان بەڕێوەچوونی چەندین پانێڵ لەسەر تەوەری جیاواز لەلایەن رۆشنبیرانەوە بۆ زیاتر ناساندنی كەسایەتی مەولانا خالیدی نەقشبەندی. مەولانا خالید كوڕی ئەحمەد ئاغا كوڕی حسێنەو لەتیرەی جافی میكایلییە، لە ٧ی حوزەیرانی ١٧٧٩ لەشارۆچكەی قەرەداغ لەدایكبووەو زانای ئاینی و سۆفی كورد بووە، لەتەمەنی لاوێتییدا بە فەقێیەتی چووە بۆ سلێمانی و لەلایەن شێخ محەممەد قەسیمی سنەیی ئیجازەی وەرگرتووە،  دواتر لەهندستان لای شا عەبدوڵا دیهلەوی تەریقەتی نەقشبەندی وەردەگرێت و دەگەڕێتەوە بۆ كوردستان و عێراق و پەرە بەو تەریقەتە دەدات و رێبازی خالیدی دادەمەزرێنێت، مەولانا خالیدی نەقشبەندی لە ٨ی تەمموزی ١٨٢٧ كۆچی دوایی كردووەو خاوەنی پێنج منداڵە بەناوەكانی (بەهادین، عەبدولڕەحمان، شەهابەدین، نەجمەدین، فاتیمە). بەشێك لەموریدو فەقێكانی مەولانا خالیدی نەقشبەندی: (شێخ عوسمان سیراجەدینی تەوێڵە-  مەلا عەبدولڵای جەلی كۆیی- شێخ تاهیری بامەڕنێ- سەید تەهای نەهری- سەید عوبەیدوڵای نەهری- شێخ عەباسی كەركوكی-  شێخ ئیسماعیلی شێروانی- شێخ موحەمەد سلێمانی- شێخ فەتاحی ئاكرێ-  شێخ ئەحمەدی سەرداری سەرگەڵوویی) بووە. هەر لەكۆنگرەی مەولانا خالیدی نەقشبەندیدا كورتە فیلمێك لەسەر ژیانی ئەو كەسیاتییە نمایشكراو دەرهێنەری فیلمەكە ئەحمەد مەحمود لەلێدوانێكدا بەهاوڵاتی وت: فیلمی (مەولانا خالید) یەكەم بەرهەمی (زاموێر بۆ بەرهەمهێنانە)ە و لەگەڵ تیمێكی زۆر بە تواناو شارەزای زاموێر بەرهەمهاتووە. وتیشی: ماوەی فیلمەكە ١٧ خولەكەو بەرهەمهێنانیشی بەسەرپەرشتی زەنوێر فاروق مستەفا بووەو لەیەكەمین كۆنگرەی مەولانا خالیدی نەقشبەندی لەشاری سلێمانی نمایشكرا.   ناوەندی رۆشنبیریی د.عیزەدین مستەفا رەسوڵ ناوەندی رۆشنبیری د.عیزەدین مستەفا رەسوڵ ناوەندێكی روناكبیری و رۆشنبیرییە  لە ٣ی ئۆكتۆبەری ٢٠٢١ لەسلێمانی دروستكراوەو فاروقی مەلا مستەفا دامەزرێنەری ناوەندەكەیە، زیاتر لە ٢٥ هەزار كتێبی بوارە جیاوازەكان لەناوەندەكەدا بەچەندین  زمان دەستدەكەوێت. ناوەندی د.عیزەدین مستەفا رەسوڵ لەهۆڵێك و دوو بەشی سەرەكی پێكدێت،  بەشێكی زیاتر لە ١٢ هەزار كتێبی زمانی كوردی لەخۆدەگرێت و بەشەكەی دیكەشی زیاتر لە ١٣ هەزار كتێب بە زمانەكانی عەرەبی و ئینگلیزی و فەڕەنسی لەخۆدەگرێت، هاوكات هۆڵێكیشی تێدایە تایبەت بەخوێندنەوەو كۆڕو سیمینارە ئەدەبییەكان تەرخانكراوە.  لەناوەندی رۆشنبیری د.عیزەدین مستەفا رەسوڵدا رۆژنامەو گۆڤارەكانی تێدایەو سەرجەم ژمارەكانی گۆڤاری بەیان و گۆڤاری رۆشنبیری نوێ‌ و گۆڤارەكانی كۆڕی زانیاری كوردو گۆڤاری گەلاوێژ و رۆژنامەی كوردستانی نوێ‌ پارێزراون و هاوكات  نامە بەدەستهاتووەكانی ماستەرو دكتۆرای دكتۆر عیزەدین لەم ناوەندەدا پارێزراون، هەر لەناوەندەكەدا  كتێبی چیرۆك و دیوان، شیعر، بیرەوەریو فەرهەنگ دەستدەكەوێت ئەمە جگە لەهەبوونی چەندین كتێب بەزمانە جیاوازەكان وەك عەرەبی، فەڕەنسی و ئینگلیزی. جەمال ئیبراهیم راوێژكاری رۆشنبیریی لەناوەندی رۆشنبیریی پڕۆفیسۆر دكتۆر عزەدین مستەفا رەسوڵ لەلێدوانێكدا بەهاوڵاتی وت: ناوەندی دكتۆر عیزەدین مستەفا رەسوڵ لەسەنتەری شاری سلێمانی دروستكراوە بۆ ئەوەی هەر خوازیارێك بیەوێت بەئاسانی دەستی پێی بگات و ناوەندێكی قازانج نەویستە بۆ رێزلێنان لەپڕۆفیسۆر دكتۆر عزەدین، فاروقی مەلا مستەفا دایمەزراندووەو هەروەها مێژووی بنەماڵەی حاجی مەلا رەسوڵی دێلێژەی تێدایە. وتیشی: هەرچەندە تەمەنی  ئەم ناوەندە كەمە، بەڵام كارو چالاكییەكانی بووەتە هۆی ئەوەی كەنووسەران و رۆشنبیرانی سلێمانی و شارەكانی تری هەرێمی كوردستان كۆبكاتەوەو ئاوڕیش لەنووسەران و ئەدیبان بداتەوەو هەروەها بەرهەمی چەند نووسەریشی بەچاپگەیاندووە.