سۆزدار حاجى: ڕێککەوتنی ١٠ـی ئازار ڕێگەی لە قڕکردنی کۆمەڵگە گرت

هاوڵاتی دادگایه‌کی تورکیا سزای پێنج مانگ زیندانی بەسەر سڕی سورەییا ئۆندەر پەرلەمانتاری پێشوی ھەدەپە سەپاند.   دادگای سزای ئاسڵیەی چوارەمینی ئامەد بە تۆمەتی بانگەشەی سوکایەتی بە حکومەت و دەوڵەت سزای پێنج مانگ زیندانی بەسەر سڕی سورەییا ئۆندەر پەرلەمانتاری پێشووی پارتی دیموکراتی گەلان "ھەدەپە" سەپاند. ئەوەش دوای ئەوە دێت کە ئەو  پەرلەمانتارەی پێشووی ھەدەپە مافی پارێزبەندی لێسەنرایەوە و دەستگیرکرا، بە پاساوی ئەوەی لە وتەکانیدا لەبەردەم دادوەر ئاماژەی بۆ ئەوەکردوە، ئیدارەی ئەردۆغان جێگەی گومانە و ئەوەش بە سوکایەتی بە سەرۆک کۆمار لەقەڵەمدرا.

هاوڵاتی لە شاری هەولێر مۆڵێک بەهۆی لێدانی گۆرانییەکی بەسەر سەدام حوسێن داخرا و قایمقامی هەولێریش دەڵێت. "خاوەنی مۆڵەکە کوردی باکووری کوردستانە". ئەمڕۆ پێنجشەممە، 10.11.2022 نەبەز عەبدولحەمید، قایمقامی ناوەندی هەولێر بە که‌ناڵی رووداوی راگەیاندووه‌، سێ رۆژە لیژنەکانی قایمقامیەت مۆڵێکیان لەسەر رێگەی کەسنەزان داخستووە بە تۆمەتی ئەوەی لەنێو مۆڵەکەدا گۆرانییەک لێدراوە کە بەسەر سەدام حوسێن دا گوتراوە. نەبەز عەبدولحەمید گوتی: "دوای لێکۆڵینەوە، بۆمان دەرکەوت کە گۆرانییەکەی لە یوتیوبەوە بووە و لەکاتێکدا تراکەکانی نێو یوتیوب بەشێوەی خۆکارانە بەدوای یەکدا دەڕۆن، بێمەبەست چووەتە سەر ئەو گۆرانییە و بە ئەنقەست نەبووە". قایمقامی هەولێر ئاماژەی بەوەش کرد، خاوەنی مۆڵەکە هاونیشتمانیی باکووری کوردستانە و عەرەبی نازانێت، بۆیە دوای هۆشداری، رێگەی پێدەدرێت مۆڵەکەی بکاتەوە.

ڕاپۆرت: سەركۆ جەمال  ئەو پەرلەمانتارو فراكسیۆنانەی لەبەرامبەر درێژكردنەوەی تەمەنی پەرلەمانی كوردستان هەڵوێستیان راگەیاند، روئیاو ستراتیژێكی روونیان نیە، بەشێكیان دەستلەكاركێشانەوەیان پێشكەشكردووەو بەشێكیان تەنها بایكۆتی پەرلەمانیان كردووە. ئەوەی دەەستلەكاركێشانەوەی پێشكەشكردووە تەنها فراكسیۆنی یەكگرتووی ئیسلامی و شایان عەسكەری پەرلەمانتاری فراكسیۆنی گۆڕانە، فراكسیۆنی نەوەی نوێ‌ كشاوەتەوەو دەستلەكاركێشانەوەیان پێشكەش نەكردووە، فراكسیۆنی كۆمەڵی دادگەری و چوار پەرلەمانتاری  گۆڕان و پەرلەمانتارێكی سەربەخۆ تەنها بایكۆتی دانیشتنەكانی پەرلەمانیان كردووە. رۆژی 6/11/2022 ماوەی پەرلەمانی كوردستان تەواوبوو، فراكسیۆنەكانی دەسەڵات (پارتی و یەكێتی و گۆڕان) و پێكهاتەكان تەمەنی پەرلەمانیان بۆ ماوەی زیاتر لەساڵێك درێژكردەوە، بەڵام ئەوانەی دژی ئەم درێژكردنەوەیە بوون هەڵوێستیان پەرتەوازەبوو. فراكسیۆنی كۆمەڵی دادگەری و نەوەی نوێ و یەكگرتووی ئیسلامی و  چەند پەرلەمانتارێكی گۆڕان و پەرمانتارێكی سەربەخۆ، ژمارەیان ٢١ ئەندامەو تەنها پێنج ئەندامەكەی فراكسیۆنی یەكگرتوو و پەرلەمانتارێكی گۆڕان دەستیان لەكاركێشاوەتەوە، پەرلەمانتارەكانی تر تەنها لەپەرلەمان كشاونەتەوەو نامەی دەستلەكاركێشانەوەیان نەنووسیوە. عومەر گوڵپی ئەندامی فراكسیۆنی كۆمەڵی دادگەری كوردستان بەهاوڵاتی وت:هەڵوێستی 6-11-2022 كەكۆتا رۆژی تەمەنی یاسایی خولی پێنجەم بوو كشانەوەبوو لەپەرلەمان و ئەو دوودڵی و پرسیارانەش كەهەندێك هاوبەشی دەسەڵات دەیوروژێن لەداهاتوو وەڵامی خۆمان بۆیان دەبێت و ئێمە لەگەڵ لایەنەكان دەستی پێكەوە كاركردن درێژ دەكەین لەپێناو ئەنجامدانی هەڵبژاردنێكی پاك كە تەعبیر لەئیرادەی خەڵكی كوردستان بكات. كاوە عەبدولقادر سەرۆكی فراكسیۆنی نەوەی نوێ لەلێدوانێكدا بەهاوڵاتی وت: ئێمە لەپەرلەمان كشاینەوە بۆ ئەوەی دەسەڵات هیچ كەسێكی دیكە نەخاتە شوێنمان، ئێمە لەدەرەوەی پەرلەمان لەفشارەكانمان بەردەوام دەبین و لەدادگای فیدراڵی عێراقیش لەو بارەیەوە سكاڵامان تۆمار كردووە. سەرچنار ئەحمەد، ئەندامی دەستلەكاركێشاوەی فراكسیۆنی یەكگرتووی ئیسلامی كوردستان لەوبارەیەوە بە هاوڵاتی وت: بەپێی یاسای ژمارە یەكی ساڵی ١٩٩٢و پەیڕەوی ناوخۆی پەرلەمان، شەرعییەتی پەرلەمان بۆ چوار ساڵە، بەڵام پەرلەمان خۆی ئەو یاساشكێنییە دەكات و مافی دەنگدان و هەڵبژاردنی نوێنەر لەخەڵك دەسێنێتەوەو خۆی تەمەنی خۆی درێژ دەكاتەوە. پرۆژەی نووسینەوەی دەستورو هەمواركردنەوەی یاسای هەڵبژاردن و كاراكردنەوەی كۆمسیۆنی سەربەخۆی هەڵبژاردنەكان، لەو پرسانەن كە پەرلەمان بەنیازە كاری لەسەربكات، ئەو پرسانەش پێویستیان بەسازانی نێوان لایەنەكانە، بەڵام ئۆپۆزسیۆن لەپەرلەمان كشاوەتەوەو دەستیان لەكاركێشاوەتەوە، بەوتەی سەرچنار ئەحمەد، «پەرلەمان دەنگ و رەنگە جیاوازەكانی تێدانییەو ناتوانێت دەستور بنووسێتەوە». سەبارەت بەئەنجامدانی هەڵبژاردنیش، وتی: ئەنجامدانی هەڵبژاردن بەستراوە بەپەیوەندییەكانی یەكێتی و پارتییەوەو ئەگەر ئەوان نێوانیان خراپ بێت، رەنگە تەمەنی پەرلەمان زیاتر درێژ بكرێتەوەو تائێستا هیچ گرنتییەك نییە بۆ ئەنجامدانی هەڵبژاردن لەوادەیەكدا. ئارام سەعید نووسەرو رۆژنامەنووس لەلێدوانێكدا بەهاوڵاتی وت:پەرتەوازەبوونی دەنگی ئۆپۆزسیۆن هەمیشە كاریگەریەكی نەرێنی هەیە لەسەر رەوشی ئازادی رادەربڕین و ئەوەی كەپێی دەوترێت ناڕازی بوون و خۆپیشاندانەكان، بەڵام ئەوەی جێگەی پرسیارە خۆ دەسەڵاتیش ئەوانەی كەحوكمڕانی دەكەن ناكۆكی لەنێوانیان هەیە، بەڵام كە دەكەوێتە سەر مەسەلە جەوهەرییەكان پێكەوە بڕیار دەدەن. ئەو چاودێرە سیاسییە وتیشی:ئەوەی مایەی سەرنجە تائێستا ئۆپۆزسیۆن نەیتوانیوە لەیەك بابەتدا یەك هەڵوێستیان هەبێت، یەكێك دەڵێت بایكۆت و یەكێك دەڵێت كشانەوە یاخود دەستلەكاركێشانەوە، هەریەكەو مانایەكی هەیە لەڕووی یاساییەوە، ئەوەش مانای نەبوونی تێڕوانین و ستراتیژێكی روونە لەسەر ئەو بارودۆخەی لەكوردستان هەیە، هەرچەندە هەموویان ناڕازین. حاكم شێخ لەتیف شارەزای یاسایی لەلێدوانێكدا بەهاوڵاتی وت:درێژكردنەوەكە بە رای من نایاساییە، بەڵام دواجار دادگای فیدراڵی عێراق دەبێت بڕیار بدات، ئێستاش سكاڵایەك رەوانەی ئەو دادگایە كراوە، ئەگەر دادگاكە وتی نایاسایی نییەو پەرلەمان بەردەوام بوو ئیتر بەپێی ئەو ماددەیە دەتوانێت لێپێچینەوە لەگەڵ ئەو پەرلەمانتارانە بكات كەدەستیان كێشاوەتەوە یاخود بایكۆتیان كردووەو بڕیارەكانیشی پاڵپشتی دەكرێت. وتیشی:لەپەیڕەوی ناوخۆی پەرلەماندا روونە ئەگەر چەند پەرلەمانتارێك بەشداری دانیشتن نەكەن یان مووچەكەی دەبڕێت یاخود سەرۆكی پەرلەمان دەتوانێت دەستلەكاركێشانەوەیان یاخود لەدەستدانی ئەندامێتییان بۆ بكات.    

هاوڵاتی فەرماندەی گشتیی هێزەکانی سووریای دیموکرات لەبارەی رووداوی مانگی رابردووی خنکانی کۆچبەرانی کوردستانی سووریا راگەیێندراوێکی بڵاو کردەوە. لە راگەیێندراوەکەدا کە مەزڵوم کۆبانی رۆژی سێشەممە لە هەژماری تویتەری خۆی بڵاوی کردووەتەوە، دەڵێت: "رووداوی نقوومبوونی بەلەمی کۆچبەرانی خەڵکی کوردستان لە جەزائیر، کارەساتێکە پێشانی دەدات کە پێویستە بەڕێوەبەرایەتیی خۆسەر پێش هەمووان هەوڵی زیاتر بگرێتە بەر بۆ دابین کردنی داهاتوویێکی باشتر بۆ خەڵکی ناوچەکە." فەرماندەی گشتیی هەسەدە داوا لە کۆمەڵگەی نیودەوڵەتیش دەکات "بەرپرسیاریەتییەکە هاوبەش بکات و لە باش کردنی دۆخی خەڵک بەشدار بێت،" کە بە گوتەی خۆی "ناسەقامگیریی سیاسی، قەیرانی ئابووری و هێرشە بەردەوامەکانی داگیرکاری تورک رۆژانە دەبنە هۆی گیانلەدەستدانی خەڵکی سڤیل و ئاوارەکانی ناوچەکە." لە درێژەدا مەزلوم کۆبانێ بەڵێن دەدات کە ئەوان "هەموو کارێک" دەکەن "بۆ رێگەگرتن لە دووبارەبوونەوەی ئەو کارەساتانە". فەرماندەی هەسەدە داوا لەو هاونیشتمانییانە دەکات کە لە جەزائیر گیریان خواردووە، "هەموویان بگەڕێنەوە" دەشڵێت: "بەڵێنی هەموو ئاسانکارییەکیان بۆ دەکەین و یارمەتیی پێویستیان پێ دەدەین بۆ ئەوەی بە سەلامەتی بگەڕێنەوە." شایانی باسە رۆژانی 3 و 4ی ئۆکتۆبەر، لە نزیک جەزائیر، دوو بەلەمی کۆچبەران کە بە ئامانجی گەییشتن بە ژیانێکی خۆشتر دەیانویست بچن بۆ ئیسپانیا، نقووم بوون و لە ئەنجامدا 13 کۆچبەر گیانیان لەدەست دا یان بێسەروشوێن بوون کە بەشی هەرە زۆریان خەڵکی کوردستانی سووریا و بەدیاریکراوی کۆبانێ بوون.

هاوڵاتی گۆڕان دەڵێت: كارەكانی ئەو لیژنەیەی لەگەڵ یەكێتی هەمانە بۆ ئاڵوگۆڕی پۆستەكان وەستاوەو رێكەوتنەكەی ساڵی 2014 پەكی كەوتووە، یەكێتیش دەڵێت: كێشەمان لەجێبەجێكردنی رێكەوتنەكەدا نیە.  كاوە عەبدوڵا رێكخەری ژووری حكومەتی بزووتنەوەی گۆڕان بەهاوڵاتی راگەیاند:" لەگەڵ یەكێتی لیژنەی بەردەواممان هەیە بۆ ئاڵوگۆڕی پۆستەكان، بەڵام ماوەیەكە ئەو لیژنەیە كارەكانی وەستاندووە، لەبەرئەوەی لەسەر هەندێك پۆست تێبینیان هەیەو ئێمە چاوەڕێی وەڵامی ئەوانین". وتیشی:"بڕیاربوو پرۆژەیەكمان پێبدەن هەندێك پۆست لەساڵی 2014ەوە لای ئێمەیە، بەڵام بەشێك لەپۆستەكان تائێستا پێمان نەدراوەو چاوەڕێی ئەوەین دەستبكەینەوە بەگفتوگۆ لەوبارەیەوە". بەوتەی ئەو بەرپرسەی بزوتنەوەی گۆڕان «یەكێك لەو پۆستانەی گۆڕان هێشتا وەرینەگرتووە قایمقامی هەڵەبجەیە، لەگەڵ پۆستی بەڕێوەبەری پۆلیسی گازو نەوت و قایمقامی سەیدسادق كەپێشتر پشكی بزووتنەوەی گۆڕان بوو، بەڵام تائێستا وەرنەگیراوە». كاوە عەبدوڵا دەڵێت:"رێككەوتنێكمان هەیە لەساڵی 2014ەوە لەسەر بەشێكی زۆری پۆستەكان، بەڵام ئەو رێككەوتنە وەكو رێككەوتنەكانی دیكە بێ كەموكوڕی نییە، ئاساییە كێشە هەبێت، بەڵام ئەوە ئاسایی نییە بڵێی پرۆژەم هەیەو دانوستانەكانیش لەوبارەیەوە كۆتایی پێبهێنیت و بەجۆرێك لەجۆرەكان رێككەوتنەكە تووشی ئیفلیجی بووە ". بەڵام سۆران جەمال تاهیر وتەبێژی یەكێتی نیشتیمانی كوردستان لەلێدوانێكدا بەهاوڵاتی وت: "ئەو رێككەوتنانەی لەگەڵ گۆڕان هەمانە سەبارەت بەپۆستەكانی سلێمانی و هەڵەبجەو ئیدارەكانی گەرمیان و راپەڕین كە دەیان پۆست دەگرێتەوە وەكو یەكێتی هیچ كێشەیەكمان لەجێبەجێكردنیدا نییە". وتیشی:"ئەو پۆستانەی ئاڵوگوڕی دواكەوتووە تەنها مەسەلەی رۆتیناتەو هەندێكیشیان بەهۆی رێكارە كارگێڕییەكانەوە بووە، ئەگەر برادەرانی گۆڕان گلەییەكیان هەبێت تیمی حكومی هەردوولا چارەسەری دەكەن". «تەنها پۆستی یەكێتیش كە لای گۆڕان مابێت پۆستی پارێزگاری سلێمانییە كەدەبوو لە 2018 ەوە رادەستی یەكێتی بكرایە، ئەگەرنا ئێمە سێ رێكەوتنمان لەگەڵ گۆڕان هەیەو سەرجەم رێكەوتنەكانیش بەگرنگ دەزانین و جێبەجێی دەكەین» وتەبێژی یەكێتی وای وت. هاوكات نزار مەحمود، باژێروانی هەڵەبجەی بزوتنەوەی گۆڕان بەهاوڵاتی وت:"ئێمە لەگەڵ یەكێتی دوای دروستبوونی پارێزگای هەڵەبجە، لایەنەكان لەگەڵ یەكێتی رێككەوتین كەپۆستەكان دابەش بكەین، لەساڵی 2019 كۆتا كۆبوونەوە كراوە و رێككەوتین لەسەر دابەشكردنی پۆستەكان، بەڵام یەكێتی وردە وردە پۆستەكان پڕدەكاتەوەو پابەندی رێككەوتنەكە نییە". ئەو بەرپرسەی گۆڕان دەڵێت:"پۆستی بەڕێوەبەری گشتی كارەبای هەڵەبجەو بەڕێوەبەری گشتی شارەوانیەكانی هەڵەبجەش دوو پۆستی دیكەی باڵان كە تائێستا یەكێتی نەیداوەتە گۆڕان".  

هاوڵاتی کۆمپانیای دانە گازرایگەیاند، بەرهەمی گازی سرووشتییان لە کێڵگەکانی هەرێمی کوردستان بە رێژەی 11% زیادیکردووە. رۆژی چوارشەممە 9-11-2022، کۆمپانیای دانە گاز ، راپۆرتێكی تایبەت بە کار و قازانجەکانی 9 مانگی سەرەتای ئەمساڵ بڵاوکردەوە وتێیدا هاتووە ،بەرهەمهێنانی غاز لە کێڵگەی کۆرمۆر بە ڕێژەی ٪١١ بەرزبونەوەی بەخۆیەوە بینیوە وئاستی بەرهەمهێنان لە هەرێمی کوردستان ٥٠٠ ملیۆن پێ سێجای ڕۆژانە. هەروەها کۆمپانیاکە لە سەرەتای ئەمساڵ تا مانگی نۆ توانیویەتی داهاتەکەی بگەیەنێتە ١٦١ ملیۆن دۆلارئەوەش دوای دەرکردنی باج و خەرجییەکانی دیکەی کۆمپانیاکە. ئەمەشلەکاتێكدا لە هەمان ماوەی ساڵی رابردوو، قازانجیان کەمتر لە 98 ملیۆن دۆلار بووە."  پاتریک ئالمان وارد، بەڕێوەبەری جێبەجێکاری کۆمپانیای دانەگاز لەو بارەیەوە رایگەیاند، "دانەگاز توانیویەتی نۆ مانگێکی دیکەی بەهێزی دارایی دەستەبەر بکات کە ئەوەش هێمای ئەوەیە کۆمپانیاکە بەنیازە بەردەوام بێت لە بەرزکردنەوەی ئاستی بەرهەمهێنان لە هەرێمی کوردستان، ئەمەش هاوکاتە لەگەڵ کۆنترۆڵکردنی خەرجییەکاندا. بەرزبوونەوەی نرخەکانی نەوت و گازیش پاڵپشت بوون بۆ بەرزبوونەوەی قازانجەکانی کۆمپانیاکە لە نۆ مانگی یەکەمی ئەمساڵدا."  

هاوڵاتی ئەمڕۆ کۆبوونەوەی ئەنجوومەنی وەزیران بەڕێوەدەچێت و قوباد تاڵەبانی، جێگری سەرۆکوەزیران بەشداریی لە کۆبوونەوەکەدا ناکات؛ بەگوێرەی زانیارییەکان، بە بڕیاری یەکێتی تەنیا دوو وەزیر بەشداریی کۆبوونەوەکە دەکەن. قوباد تاڵەبانی‌، لەسەر پشکی‌ یەکێتیی نیشتیمانیی‌ جێگری‌ سەرۆکی‌ حکومەتی هەرێمی‌ کوردستانە و گرژی‌ ئەم دواییانەی‌ پەیوەندییەکانی‌ پارتی‌ و یەکێتی‌ وایکردووە بۆ جاری‌ دووەم نەچێتە کۆبوونەوەی‌ ئەنجوومەنی‌ وەزیران. سەبارەت بە بەشدارینەکردنی تیمی یەکێتی لە کۆبوونەوەی پێشتری ئەنجوومەنی وەزیران، میدیای فەرمیی یەکێتی رایگەیاند، نیگەرانن لە سەرۆكایەتیی ئەنجوومەنی وەزیران و "تاوەکو نیگەرانییەكان نەڕەوێندرێنەوە، بەشداریی دانیشتنی ئەنجوومەنی وەزیران ناكەین." کۆبوونەوەی ئەمڕۆی ئەنجوومەنی وەزیران، بەپێی راگەیێندراوی حکومەت، لە دوو بڕگە پێکدێت کە بەمشێوەیەن: بڕگەی یەکەم: بەدواداچوون بۆ بڕیاری پێشووی ئەنجوومەنی وەزیران، تایبەت بە نەخشەڕێگەی حکومەتی هەرێمی کوردستان بۆ پەیوەندیی نوێی نێوان هەولێر و بەغدا، لە دواى پێکهێنانی کابینەى وەزاریى نوێی فیدراڵ و میکانیزمی چارەسەرکردنی کێشە هەڵپەسێردراوەکانی نێوان هەردوولا لە چوارچێوەی دەستوور. بڕگەی دووەم: خستنەڕووی ئاستەنگەکانی بەردەم ئامادەکردنی پڕۆژەیاسای بودجەی هەرێمی کوردستان

هاوڵاتی بەرپرسێکی تورکیا رازیی دەبێت بە لێکۆڵینەوەکردن لە بەکارهێنانی چەکی کیمیایی لە لایەن سوپای وڵاتەکەوە. مەولود چاوشئۆغڵو، وەزیری دەرەوەی تورکیا لە کۆبونەوەی تایبەت بە بودجەی وەزارەتی دەرەوەی وڵاتەکە وەڵامی پرسیاری رۆژنامەوانانی دایەوە. چاوشئۆغڵو سەبارەت بە بەکارهێنانی چەکی کیمیایی لە لایەن سوپای تورکیا دژی گەریلاکانی پارتی کرێکارانی کوردستان پەکەکە، رەتی کردەوە کە سوپای وڵاتەکەی ئەو جۆرە چەکانەی بەکارهێنابێت و رایگەیاند ئەو جۆرە چەکانە بەهیچ جۆرێک لەدەست سوپادا نییە. ئەو ئاماژەی بەوە کردوە کە ئەگەر پێویست بکات دەبێت لێکۆڵینەوە لەو بابەتە بکرێت و نابێت تۆمەتی بێ بنەما بدرێتە پاڵ سوپای تورکیا. تا ئیستا ژمارەیەک بەرپرسی باڵای تورکیا رەتیان کردوەتەوە سوپای وڵاتەکەیان چەکی کیمیایی لە دژی گەریلا بەکارهێنابێت و ئەوەش یەکەمجارە بەرپرسێکی ئەو وڵاتە رازیبێت بە ئەنجامدانی لێکۆڵینەوە لەسەر بەکارهێنانی چەکی کیمیای لە لایەن سوپای تورکیاوە. ئەمەش لەکاتێکدایە کە دەیان بڵگەی ڤیدیۆی لەسەر بەکارهێنانی چەکی کیمیای خراونەتە ڕوو،هەروەها چەندین تیم کە ویستویانە لێکۆڵینەوە لە ڕوداوەکە بکەن ڕێگرییان لێکراوە.

هاوڵاتی هێزه‌كانی‌ پۆلیسی‌ پارێزگای‌ سلێمانی‌ بكوژی‌ ئه‌و ژنه‌یان ده‌ستگیركرد كه‌ شه‌وی‌ ڕابردوو له‌لایه‌ن براكه‌یه‌وه‌ به‌هۆی‌ كێشه‌یه‌كی‌ كۆمه‌ڵایه‌تییه‌وه‌ ته‌قه‌ی‌ لێكراو كوژرا. دوای‌ ئه‌وه‌ی‌ شه‌وی‌ ڕابردوو له‌گه‌ڕه‌كی‌ تاڤگه‌ی‌ شاری‌ سلێمانی‌ تۆمه‌تبارێك هه‌ڵده‌كوتێته‌ سه‌ر ماڵی‌ خوشكه‌كه‌ی‌‌و ته‌قه‌ی‌ لێده‌كات‌و به‌سه‌ختی‌ برینداری‌ ده‌كات، دوای‌ دوو كاتژمێر ژنه‌كه‌ له‌نه‌خۆشخانه‌ به‌هۆی‌ سه‌ختی‌ برینه‌كه‌یه‌وه‌ گیانی‌ له‌ده‌ستداو بكوژیش بۆ شوێنێكی‌ نادیار هه‌ڵات،  لە لایەن‌ پۆلیسی‌ پارێزگای‌ سلێمانی‌ له‌ماوه‌ی‌ کەمتر لەکاتژمێرێکدا توانرا بكوژی‌ ژنه‌كه‌ بدۆزرێته‌وه‌و ده‌ستگیربكرێت‌و ده‌ستیشبگیرێت به‌سه‌ر ئه‌و چه‌كه‌دا كه‌ تاوانه‌كه‌ی‌ پێ ئه‌نجامدراوه‌. له‌ئێستادا تۆمه‌تبار (ر، ب، م) له‌دایكبووی‌ 1994 به‌بڕیای‌ دادوه‌ر ڕاگیراوه‌و لێكۆڵینه‌وه‌كان به‌رده‌وامه‌

هاوڵاتی سیامەند موعینی دەڵێت: درەنگ یان زوو دەسەڵاتی كۆماری ئیسلامی ئێران مەجبورە تەسلیم بەئیرادەی گەل بێت و ناتوانێت بەو شێوازە سەركوتكارییە بەردەوام بێت. سیامەند موعینی هاوسەرۆكی پارتی ژیانی ئازادی كوردستان–پژاك لەچاوپێكەوتنێكیدا لەگەڵ رۆژنامەی هاوڵاتی، رایگەیاند: گەلی ئێمە هەنگاوێكی بەرەوپێشەوە ناوە بۆ ژیانێكی ئازادو پژاك لەو بوارەدا بۆ ئازادی گەلەكەی هەر هەنگاوێكی پێویست بێت دەینێت. وتیشی: ئاڵای كۆمار لەگەڵ ئاڵای باشور تێكەڵ بكەنەوە غەدرێكی مێژوویی دەبێت لەگەلی ئێمە بەگشتی و ئێستا پێویستە گەلی كورد لەهەموو ساتێك زیاتر هەماهەنگ بێت. ئاماژەی بۆ ئەوەشكرد: ئامانجی ستراتیژی ئێمە دامەزراندنی كۆمەڵگایەكی ئازادو دیموكراتیكەو لەگەڵ هەموو حزبە ئۆپۆزسیۆنەكانیش چی ئێرانی چی كوردی، پەیوەنیدمان هەیە. ئاماژە بەوەش دەكات: دەسەڵات  قەت چاوەڕوانی ئەو هێزەی نەدەكرد لەپەنگخواردووی كۆمەڵگای ئێراندا هەموو بەدژی ئەو رابێتەوە، ئێستا لەنێو سیستمی كۆماری ئیسلامی ئێرانەوە وردە وردە هەڵوەرین دەستیپێكردووە،   دەقی چاوپێكەوتنی سیامەندی موعینی: هاوڵاتی: لەدوای هاتنی كۆماری ئیسلامی ئێران ئەم خۆپیشاندانانە، بەدوورودرێژترین خۆپیشاندن و ناڕەزایی دادەنرێت، بەبڕوای ئێوە خۆپیشاندان و ناڕەزاییەكانی ئەمجارە بەرەوكوێ‌ دەڕوات، ئایا وەكو خۆیان بەردەوام دەبن یاخود گۆڕانكاری لەشێوازی ناڕەزاییەكان روودەدات؟ سیامەند موعینی: راستە سەرهەڵدان و خۆپیشاندان لەدەستپێكی هاتنی كۆماری ئیسلامی ئێرن بەردەوام هەبووە بەتایبەتی گەلی كورد لەسەرتاوە ئەو سیستمەی قبوڵنەكردووە، بەڵام ئێستا دەبینین هەموو گەلان و پێكهاتەكانی ئێران بەگشتی و بەهۆكاری جیاوازو پەنگخواردوویی ئەو ویست و خواستانەی كەهەیانبووەو كۆماری ئیسلامی ئێران نەیتوانیوە وەڵامدەرەوەی بێت  بەردەوامن لەخۆپیشاندان، بەڵام ئەمجارە دەتوانین ئەو خۆپیشاندانانە نوێیە وەك رێنسانسێكی فیكری و وەك ئاڵوگۆڕییەكی بنچینەیی لەشێوازی خۆپیشاندان پێناسەی بكەین، ئەوەی ژن پێشەنگیەتی بۆخۆی دەتوانێتت ببێتە هۆكارێك كەبنكەیەكی ئەو رێنساسە فیكرییەی باسمكردو بنكەكەی سازبكات و پێكیبهێنێت، ژن پێشەنگە بۆچی؟ چونكە ژن بەدروشمی (ژن، ژیان ئازادی) توانی پێشانگایەتی ئەو شۆڕشە بكات، بەڵام گرنگی هەرەبەرچاوی ئەوەیە ئەو شۆڕشە كەدەستیپێكردووە «وەك شۆڕش پێناسەی دەكەم» پێشەنگەكەی لەكوردستانەوە بووە، بەشەهادەتی ژینا كە لەتاران بەشێوازێكی زۆر وەحشیانە كە شەهیدیان كرد، گەلی ئێمە لەڕۆژهەڵاتی كوردستان بەتایبەت لەشاری قارەمانی سنە خاوەندارێتیان لێیكردو لەسەر گۆڕی ژینا دروشمی (ژن، ژیان، ئازادی) وترایەوەو هێندەی پێنەچوو ئەوە لەپرۆسەی خۆیدا گەیشتە شارەكانی دیكە و لەتاران دەستیپێكردو خۆپیشاندان لەدژی كۆماری ئیسلامی كرا و بەردەوامبوو لەهەموو شارەكانی ئێران، ئەوە نیشانەی ئەوەیە ئەو خۆپیشاندانانەی ئەم جارە لەبواری كارەكتەری خۆیدا جیاوازە، پێشتر خۆپیشاندان هەبووە بەشێكیان ویست و خواستی جیاوازبووە، بەڵام ئەمجارە خۆپیشاندانەكان ویست و خواستێكی سیاسییان هەیە و تەنانەت خوازیاری لابردنی ئەو سیستمە دیكتاتۆرەن كە زیاتر لە 40 ساڵە حكوم دەكات، خاڵێكی دیكەی گرنگ لەو شۆڕشەدا ئەوەیە لەئازەربایجانەوە، لەشاری تەورێزەوە پەیام دێت و دەڵێت ئازەربایجان وشیارەو پشتیوانی كوردستانە، لەلایەكی دیكەوە لەئەهاوەزو تارانەوە هەمان پەیام بۆ یەكتر دەنێردرێ‌، ئەوەش رێنسانسێكە و لەچوارچێوەی ئەو ئاڵوگۆڕی فكریەدایە كە سەد ساڵە سیستمی داگیركەری كوردستان لەناوچەكە بەشێوازی دەوڵەت نەتەوە، كۆمەڵگای ئێمە بەتایبەت كوردستان و نەتەوەكانی دیكەش دەچەوسێنێتەوە، هەوڵی ئەوان بۆ كێشە دروستكردن لەناو نەتەوەو پێكهاتە جیاوازەكان نەیتوانیوە سەركەوتوو بێت، ئەو پەیامانە  ئاڵوگۆڕ لەگەڵ خۆی دێنێ‌ و ئیتر گەلانی ئێران فریوی دەسەڵات ناوەند ناخۆن و بەبڕوای من ئەو شۆڕشە كە دەستیپێكردووە ئەنجام دەگرێت و تاكۆتایی دەڕوات. هاوڵاتی: مامەڵەی دەسەڵات لەگەڵ خۆپیشاندان و ناڕەزاییەكان چۆن دەبینی، ئایا شڵەژان و سەرلێشێواوی پێوە دیارە، پێتوایە دەسەڵات عەقڵا و كۆنترۆڵی خۆی لەدەستداوە؟ سیامەند موعینی: خەسلەتی دەسەڵاتی دیكتاتۆر هەمیشە لەسەر هێزو سەركوتی بیری جیاوازە، هەركەسێك دژی ئەوان بێت بەشێوازی فیزیكی هەوڵی لەناوبردنی دەدەن، بەڵام ئەمجارە شڵەژانێك بەسیستمەوە دیارە، چونكە قەت چاوەڕوانی ئەو هێزەی نەدەكرد لەپەنگخواردووی كۆمەڵگای ئێراندا هەموو بەدژی ئەو رابێتەوە، ئێستا لەنێو سیستمی پووك و پوچەڵی كۆماری ئیسلامی ئێرانەوە وردە وردە هەڵوەرین دەستیپێكردووە لەنێوخۆیاندا، ئەوانەی كە باوەڕییان پێ هەبووە، ئەوانەی كە پایەی سەرەكی و پارێزەری ئەو سیستمە بوون هێدی هێدی دەنگی ناڕەزایی دەردەبڕن، ئەوە بووەتە هۆكارێك كە هێزو توانای ئەو سیستمە ئەوەندە نیە كەبتوانێت هەموو كۆمەڵگا سەركوت بكات، بۆیە لەكۆتاییدا راستە ئەوان هەوڵی كۆتایی خۆیان دەدەن بەڵام بەقەناعەتی من ئەو هێزو توانایەیان نابێت لەبەرامبەر گەلدا، چونكە كاتێك گەل راپەڕی هیچ دەسەڵات و هێزو چەكێك ناتوانێت پێشی پێبگرێت و بەتەئكید سەركەوتن هەر بۆ گەل دەبێت. هاوڵاتی: چاودێران باوەڕیانوایە لەگەڵ شەهیدكردنی هەر خۆپیشاندەرێك و رێورەسمی ناشتنیداو دواتر لەڕێوڕەسمی چلەی شەهیدەكەشدا ناڕەزاییەكان فراوانتر سەرهەڵدەدەنەوە، رای تۆ چیە لەوبارەیەوە؟ سیامەند موعینی: ئەوە راستی تێدایە، سەرهەڵدان یان خۆپیشاندانەكان بەقۆناغێكی نوێدا تێدەپەڕین و دەگاتە قۆناغێك كە بەربەرەكانێكە دەستەویەخە دەبێت لەبەرامبەر دەسەڵاتدا، رەنگە دەسەڵات بەباوەڕی خۆی پێیوابێت بۆ ماوەیەكی كورت سەركوتی بكات، بەڵام ئەوانە تەنها فیكرو خەیاڵن دەسەڵات پێوایە بتوانێت سەركەوتیان بكات، بەڵام هەر گەنجێك كەگیانی خۆی بەخت دەكات لەو رێگایەدا بەدەیان و سەدان گەنج و ئینسانی تێكۆشەری دیكە جێگای ئەوانە دەگرێتەوە و دەبێتە هۆكار كە بازنەی ئەو سەرهەڵدانانە بەرفراوانتر بیت. لەپەیوەست بەشۆڕشی ژینا ئێمە راستەوخۆ دەبینین هەموو گەلان و هەموو بیروبۆچوونە جیاوازەكان لەو شەڕەدا بەشدارن، 20 هەزار كەس دەستگیركراون، بەسەدان كەس گیانی خۆیان بەختكردووە و بەهەزارانی دیكەش بریندارن، بەڵام ئەمانە نەبووەنەتە هۆی پاشەكشەكردن، دەبینین گەنجان پێشەنگی دەكەن، بەتایبەتی ژنان پێشەنگی ئەو شۆڕشە دەكەن، بە قەناعەتی من كلیلی لەناوچوونی ئەو سیستمە لێدراوە و درەنگ یان زوو ئەو دەسەڵاتە مەجبورە تەسلیم بەئیرادەی گەل بێت و ناتوانێت بەو شێوازە سەركوتكارییە بەردەوام بێت. هاوڵاتی: دروشمی (ژن، ژیان، ئازادی) چەمكێكە عەبدوڵا ئۆجەلان بۆ یەكەمجار بەكاریهێناوەو ئێستا باڵی كێشاوە بەسەر سەدای خۆپیشاندانەكاندا، بەڕێزیشتان لەلێدوانێكدا دەڵێیت: «دەمێكە ئێمە كار بۆ ئەوە دەكەین هێزی پشتیوان بۆ كوردستان دەستەبەر بكەین»، پێتوایە ئێستا بەوتنەوەی دروشمی (ژن، ژیان، ئازادی) لەهەموو ئێران، مانای وایە لەكاركردنتان بۆ كۆكرنەوەی پشتیوانی بۆ كوردستان سەركەوتوو بوون؟ سیامەند موعینی: بەتەئكید دروشمی (ژن، ژیان، ئازادی) و دروشمی (پێكەوەژیانی گەلان) ئەوە دوو دروشمی سەرەكین كەئێمە هەوڵمانداوە كاری بۆ بكەین، ئێستاش لەئەنجامی ئەو سەرهەڵدان و شۆڕشەدا دەبینین كە گەلانی ئێران بەگشتی ئەو خواستەیان هەیە، (ژن، ژیان، ئازادی) تەنها دروشمێك نیە بەڵكو فەلسەفەیەكە كە چۆن مرۆڤەكان بەخواست و ویستی خۆیان ژیان بكەن، ئەوەی جەنابت فەرمووت بۆ پشتیوانی شۆڕشی گەلی كورد سەرهەڵدان و دۆستایەتی و پێكەوە هاوخەباتبوونی گەلانی دیكەی ئێرانیش بۆ گەلی كورد گرنگیەكی سەرەكی هەیە، چونكە لەمێژووی سەد ساڵەی ئێراندا داگیركەرانی كوردستان هەمیشە كەڵكیان وەرگرتووە لەو پۆتانسێڵانەی كە لەنەتەوەكانی دیكەن بەدژی گەلی ئێمەن، نەتەوەكانی دیكەیان بەكارهێناوە بۆ ئەوەی دژی ئێمە شەڕبكەن و سەركوتی گەلی ئێمە بكەن، ئەمڕۆ ئەو چەكە لەدەسەڵات وەرگیراوەتەوەو ئەوەش هەنگاوێكی گرنگە كە گەلی كورد بتوانێت بەشێوازێكی باشتر و بەهێزتر رووبەرووی دەسەڵاتێك بێتەوە كەوڵاتەكەی و گەلەكەی داگیركردووە، ئەو دوو دروشمەی كە دراون پێناسەیەكن كە ئێمە هەوڵمانداوە كاری بۆ بكەین، ئەوەی گرنگی هەیە (ژن، ژیان، ئازادی) ئەوەیە كە لەكوردستانەوە ژنی كورد پێشەنگی ئەو دروشمەیان كردووە و لەبەشەكانی دیكەی ئێرانیش بگوترێتەوە، ئەو دروشمانە نەك تەنها لەئێران بەڵكو لەڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست دەتوانێت ببێتە بنەمایەك بۆ گەیشتن بەئازادی و بە دیموكراتیزەكردنی كۆمەڵگا كەئینسانەكان بتوانن بەئازادی ژیانێكی بەكەرامەت بژین. هاوڵاتی: پشتیوانی ئێوە بۆ خۆپیشاندان و ناڕەزاییەكان لەچی ئاستێكدایە، میتۆدی گونجاوو زانستیانەی پژاك چیە لەو ناڕەزاییانەی لەئێران سەریهەڵداوە؟ سیامەند موعینی: رەنگە نەتوانم بەئاشكرا بڵێم پژاك رۆڵی ئەساسی چی بووە، بەڵام لە 15 ساڵی رابردوو پژاك بەهەزاران ئینسانی تێكۆشەری پەروەردە كردووەو بەشێكی هەرەزۆری ئەوانە لەناو كۆمەڵگادان و پژاك ناكرێت تەنها وەك هێزێكی نیزامی سەیر بكرێت، هێزێكی سیاسی ئیدۆلۆژیكە و لەسەر ئەو بنەما فەلسەفیە توانیوێتی بەشێكی زۆر لەكۆمەڵگای خۆی ئۆرگانیزە بكات و بەشێوازی جیاواز پەروەردەی بكات و بتوانێت كەرامەتی خۆی بپارێزێت، گرنگ ئەوەنیە حزبێك یان رێكخستنێك چی كردووە یان چی نەكردووە، گرنگ ئەوەیە كەگەلی ئێمە هەنگاوێكی بەرەوپێشەوە ناوە بۆ ژیانێكی ئازاد، پژاك لەوبواردا بۆ ئازادی گەلەكەشی هەر هەنگاوێكی پێویست بێت دەینێت تا گەیشت بەسەركەوتنی كۆتایی گەلەكەمان و پژاك پشتیوانی شۆڕشی ئازادییە، بەتایبەت ئەو شۆڕشە كەشۆڕشی ژنە، شۆڕشی كوردستان لەئێران، ئەوە بەتەئكید هەم لەئێستاو هەم لەداهاتووشدا پشتیوانی سەرەكی و بزوێنەری سەرەكی لەو شۆڕشەدا هەر پژاك دەمێنێ‌.   هاوڵاتی: ئێوە لەبارەی خۆپیشاندان و ناڕەزاییەكان لەڕۆژهەڵاتی كوردستان و ئێران لە راگەیەنراوێكدا بەناوی «رێگەچارەی شۆڕشی نوێی گەلانی ئێران» دەڵێن: ئاڵای كۆماری كوردستان لەمهاباد وەكو ئاڵایەكی هاوبەش لەگەڵ حزبە كوردییەكان بۆ رۆژهەڵاتی كوردستان قبووڵ دەكەن، لەسەر چیی بنەمایەك ئەم بڕیارەتان دا، لەكاتێكدا حزبی دیموكرات ئەو ئاڵایەی لەهەرێمی كوردستان هەڵدەكرێت بەگونجاو دەزانێت، رای تۆ چیە لەوبارەیەوە؟ سیامەند موعینی: ئێمە باوەڕمان بەپلورالیزم و ئازادی كەسایەتی هەیە، هەر ئینسان و هەر رێكخستنێك ئازادە چۆن بیردەكاتەوەو چی شتێك دەستنیشان دەكات بۆ سونبولێك بۆ خۆی، ئێمە دوای ماوەیەكی زۆر لە گفتوگۆو راگۆڕینەوە لەناو خۆماندا لەكۆتاییدا بڕیارماندا كە ئاڵای سەردەمی كۆمار وەك ئاڵای سەردەمی تێكۆشان بۆ رۆژهەڵاتی كوردستان دەستنیشان بكەین، ئەوەش سروشتیەو مافی خۆمانە ئاڵایەك بۆ گەلی خۆمان لەڕۆژهەڵاتی كوردستان دەستنیشان بكەین، هەر حزبێكی ترش ئاڵایەكی تر بۆخۆیان دەستنیشان دەكەن ئەوە بابەتێكی سروشتییە. ئەوەی بیروباوەڕی كۆمار درێژەپێدەدات لەبواری ئازادی كوردستان، لەبواری ناسنامەی نەتەوەیی و دیموكراتیك ئێمە خۆمان بەخاوەنی دەزانین، ئەوەی كە ئاڵای باشور بەئاڵای كۆمار پێناسەبكرێتەوە ئەوە نەوعێكە لەچەواشەكاری و  ئاڵای كۆمار لەگەڵ ئاڵای باشور تێكەڵبكەنەوە غەدرێكی مێژوویی دەبێت لەگەلی ئێمە بەگشتی. ئێمە كە ئەو بڕیارەمانداوە وتوومانە تا كۆنگرەیەكی نەتەوەیی رێكدەخرێت كورد بەگشتی لەڕۆژهەڵاتی كوردستان بەئازادی دەتوانێت بۆخۆی دەنگبدات و بڕیاربدات كە ئەو ئاڵایە قبوڵا دەكات یان قبوڵی ناكات، هەركاتێك میللەتی ئێمە رەتیكردەوەو ئاڵایەكی نوێیان دانا ئەوە مافی گەلەو دەتوانن بیگۆڕن، بەڵام تا ئەوكاتە ئێمە بۆ یەكگرتوویی هێزەكانی رۆژهەڵات ئەو ئاڵایە بەڕەسمی دەناسێنین و لەئێستا بەدوا ئێمە ئەو ئاڵایە هەڵدەكەین. هاوڵاتی: لەگەڵ كۆمەڵە (سازمانی كوردستانی حزبی كۆمۆنیستی ئێران) لێكگەیشتن و كاری هاوبەشتان پێكەوە هەیە، لەگەڵ ناوەندی هاوكاری حزبەكانی رۆژهەڵاتی كوردستان بۆچی ئەم لێكگەیشتن و هەماهەنگیەتان نیە،  بەگشتی هاوكاری هێزە ئۆپۆزسیۆنەكانی ئێران چۆنە؟ سیامەند موعینی: ئێمە لەگەڵ هەموو حزبە ئۆپۆزسیۆنەكان چی ئێرانی چی كوردی، پەیوەنیدمان هەیە، بەڵام ئەوەی هاوكاری بێت زۆرتر لەگەڵ كۆمەڵە هاكارییمان هەیەو گەیشتووەتە قۆناغی پراكتیكی و ئەنجامی باشی هەبووە، بەڵام ناوەندی هاوكاری ئێمە نە ئاگاداری ناوەڕۆكەكەیان و نە دەزانین لەسەر چی بنەمایەك ئەو ناوەندە كاردەكات، سەرەتا باوەڕم وایە شەش حزب بوون ئێستا تەقریبەن سێ حزبیان ماوەتەوە، ئەوان پێویستە پلاتفۆرمێكی دروستیان هەبێت بۆ شێوازی تێكۆشان و شێوازی كاركردن لەدژی كۆماری ئیسلامی ئێران، هەركەسەو هەستا چوارچێوەیەكی دانا ئەوە نابێت، پێویستە بۆ قۆناغی یەكەم لێكتێگەیشتن هەبێت، بۆقۆناغی دووەم پێویستە دانیشتن و سمینار هەبێت لەچوارچێوەی پرۆژەو بەرنامەیەكی دیاریكراوو كۆنكرێتی بەیەكەوە، ئەگەر تەنیا یەك خاڵیش بێت پێویستە ئەو حزبانە بەلێكگەیشتن بگەن، تۆ ناتوانی گروپێك سازبكرێت و بڵێت تۆش وەرە ناوی،  ئێمە بەهیچ شێوەیەك هیچ ئیعتیبارێك بۆ رێككەوتنێكی ئاوا دانانێن، ئێمە پێمانخۆشە ئەگەر لەداهاتوودا شێوازێكی هاوكاری بێتە پێشەوە پێویستە ئەو شێوازە هاوكارییە بەشێوازێكی كۆلەكتیڤ بێت، هەموو ئەو هێزانەی لەگۆڕەپانی رۆژهەڵاتی كوردستان ئەكتیڤن بێن بەشدار بن، ئێستا پێویستە گەلی كورد لەهەموو ساتێك زیاتر هەماهەنگ بێت، چونكە قۆناغێكی مێژوویی و هەستیارە ئەگەر ئەو سیستمە تۆتالیتارەی ئێرانیش نەمێنێ‌ مەترسی شۆڤێنیزمی ناوەندگەرا هەر دەمێنێ‌ و پێویستە كورد ئامادەكاری بۆ ئەو كاتەش بكات و لەداهاتووی ئێران و رۆژهەڵاتی كوردستان رۆڵی سەرەكی هەبێت، رێگە نەدات ئیتر داگیركاری بەرەو كوردستان بێتەوە، رێگە نەدات سیستمی دیكتاتۆرو تۆتالیتار دیسان لەئێران سەرهەڵبداتەوە ئەوە بۆچوونی ئێمەیە، لەسەر بنەمای ئەو بۆچوونە دیموكراتیكە هەوڵ و خەباتمان دەبێت و ئامادەی هاوكاری هەموو هێزێكین بۆ ئەوەی كۆمەڵگایەكی ئازاد لەڕۆژهەڵاتی كوردستان دابمەزرێت. هاوڵاتی: ئێوە لەو راگەیەنراوەتاندا بەناوی «رێگەچارەی شۆڕشی نوێی گەلانی ئێران» داوا دەكەن هێزەكان خۆیان لەچەمكی (نەتەوەپەرستی و ئەتنیگەرایی) بەدووربگرن، مەبەستان لەم داواكارییە چیە؟ سیامەند موعینی: هەڵە لەوە تێنەگەین كە باسی نەتەوەپەرستی یان نیشتمانپەروەریی دەكرێت، ئێمە كوردین و  بۆ ئازادی كوردستان تێكۆشان دەكەین، بەڵام ئەو رەگەزپەرستیەی لەڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست لەسەد ساڵی كۆتایی سەریهەڵداوەو دوای دامەزراندنی سیستمی دەوڵەت نەتەوە كەپرۆژەیەكی كۆڵۆنیالیستی ئەوروپا بوو بەسەر كۆمەڵگای رۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا سەپێنرا، ئەو جۆرە بیكردنەوەیە كە رەگەزی خۆت پێگەورەتر بێت لەڕەگەزی ترو ئەوەش دەبێتەهۆی ئەوەی كە بەدژی نەتەوەو پێكهاتەكانی دیكە هەوڵبدەی، بەڵام لەبنەمادا پێناسەی سیستمی دەوڵەت نەتەوە كەڕەگەزپەرستیە، ئەو سیستمە سیستمێكی عەربی یان فارسی یان توركی یان كوردی بێت هیچ جیاوازییان نیە، لەكارەكتەرو شێوازی قڕكردن و ئەوەش هەمیشە كێشەو بەربەرەكانی لەو كۆمەڵگایەدا دروستدەكات، كەهەڵگری ئەو پێناسەیەیە، ئێمە ئەڵتەرناتیڤی ئەوەمان وەك كۆنفیدراڵیزمی دیموكراتیك داناوەو خۆبەرێوەبەری دیموكراتیك كە هەر پێكهاتەو ئیتنیكێك كخوازیاری ئەو ئازادییە بێت بتوانێت لەچوارچێوەی دیاریكراوی خۆیدا بەئازادی بژی، لەسیستمی كۆنفیدراڵدا هاوبەش بێت لەئیدارەكردنی وڵات و سیستمدا، لەڕێگاچارەی  شۆڕشی ئێراندا كە لە 11 خاڵدا پێشكەشمان كرد رێگاچارەیەك بۆ داهاتووی بارودۆخی ئێران بێت، هەر حزبێك ئەگەر لێكدانەوەیەكی دروستی نەبێت بۆ سیستمك كە تێكۆشانی لەبەرامبەردا دەكات،  پرژەو پلانێكی بۆ داهاتوو نەبێت مێژووی بەسەردا دووپاتدەكرێتەوە، ئەو سەرهەڵدانانەی كورد كە تائێستا نەیانتوانیوە دەستكەوتی بنەڕەتی بەدەستبهێنن بۆ گەلەكەیان هۆكاری ئەوەبووە كە پرۆژەیەكی دروستیان نەبووە بۆ ئەوەی بتوانن لەداهاتووی كۆمەڵگاكەیاندا ئیدارەی خۆیان بكەن، ئەوە بەو واتایە نیە كە دووژمن سەرسەخت نیەو  بەهەموو هێزی خۆی سەركوت ناكات، بەڵام لەبەرامبەر ئەو سەركوت و دوژمنكاریەی زیهنیەتی نەتەوەپەستی پێویستە ئەو زیهنەتە بگۆڕدرێ‌، ئێمە لەوچوارچێوەیەدا دژایەتی ئەوە دەكەین، لەگەڵ ئەوە نین بەزیهنیەتی نەژادپەرستیەوە بكەوینە ناو ململانێیەك كەداهاتووی گەلەكەمان بخاتە مەترسییەوە. هاوڵاتی: ئایا هێزی چەكداری كوردی (گەریلاو پێشمەرگە) ئامادەن بۆ هەر رووداو و پێشهاتێكی لەناكاو، بۆ نموونە ئەگەر دەوڵەت بڕیاری بەكارهێنانی هێزی چەكداری بدات لەسەركوتكردنی خۆپیشاندانەكان و دەستنەپارێزێت، لەو حاڵەتەدا ئێوە هەوڵدەدەن هێزی چەكدار بەكاربهێنن بۆ بەرگری لەخەڵك؟ سیامەند موعینی: من دەتوانم وەك پژاك وەڵام بدەمەوە، هێزی گەریلا هێزی پاراستنەو پاراستنی گەل بەبنەما دەگرێت و بۆ پاراستنی گەلەكەی دورستكراوە، لەپێشووتریش پێشمەرگە ئەو رۆڵەی هەبووە و گەلەكەی پاراستوە لەبەرامبەر هەر هێزێكی دوژمنكارانەدا گەلی خۆی پاراستووە، دوژمن ئێستا كەوتووەتە شەڕێكی دەستەویەخە لەگەڵ گەل، شەڕی گەل و دەسەڵات دەستیپێكردووە، گەل میكانیزم و شێوازی جیاواز بەكاردەهێنی بۆ ئەوەی ئەو دەسەڵاتە دیكتاتۆرە بەچۆكدا بدات و تا رادەیەكیش سەركەوتوو بووە، چونكە دەوڵەت بەهەموو هێزی داپڵۆسێنەری خۆی نەیتوانیوە ئەو شۆڕشە سەركووت بكات، بەو واتایە كەهێزی گەل ئامادەترە كە دەسەڵات بتوانێت بەهێز سەركوتی بكات، راستە ئێستا كۆماری ئیسلامی هەموو هێزەكەی نەخۆستووەتە مەیدانەوە، بەڵام ئەوەش بەو واتایە نیە كەگەلی ئێمە هەموو هێزی خۆی خستبێتە مەیدانی شەڕەوە، وەختێك پێویست بێت بەباوەری من هەموو هێزێك هەموو مرۆڤێكی بەویژدان تواناكانی خۆی بەكاردێنێ‌ بۆ ئەوەی پێش لەكۆمەڵكوژی گەلی خۆی بگرێت و پێش لەوە بگرێت كە جینۆسایدێكی دیكە بەسەر گەلی ئێمە بسەپێ‌، بۆیە ئەوە پرسێكە داهاتوو بۆخۆی وەڵامی دەداتەوە هیوادارم بەشێوازێكی هێمنانەتر چارەسەری ئەو دۆخە بكرێت، بەڵام ئەگەر نەشكرێت بەقەناعەتی من گەلی ئێمە لانی كەم ئامادەی ئەوەیە دەستكەوتەكان و گەلی خۆی بپارێزێت. هاوڵاتی: ئامانجی ستارتیژی پژاك لەبەرامبەر رژێمی كۆماری ئیسلامی ئێران چیە، ئایا ئێوە كار بۆ رووخانی رژێم دەكەن؟ سیامەند موعینی: ئامانجی ستراتیژی ئێمە دامەزراندنی كۆمەڵگایەكی ئازادو دیموكراتیكە، كۆمەڵگایەك كەمرۆڤەكان بەپێناسەی خۆیانەوە ژیانێكی بە كەرامەت بكەن، ئێمە فۆرمۆلێكمان هەیە، پێیدەڵێین (دەوڵەت و دیموكراسی) لەچوارچێوەی دەوڵەت و دیموكراسیدا دەكرێ‌ بەهەبوونی دەوڵەتێك «ئێستا پێناسەی ئەو دەوڵەتە ناكەم» بەڵام تاگەیشتن بەكۆمەڵگایەكی دیموكراتیك پێویستە ئەو فۆرمۆڵە كاری خۆی بكات، بنەمای رێكخستنی كۆمەڵگایەك كە دەیەوێت ژیانێكی ئازادی هەبێت، تێگەیشتنێكی زیهنیەتی ئەوەی هەبێت ئازادی بنەمای كۆمەڵگایەكی تەندروستە، ئێستا ئامانجی ستراتیژی ئێمە دامەزراندنی كۆنفیدراڵیزمی دیمكراتیكە، ئەوەش بەمانای ئەوە نیە دوای نەمانی دەزگا داپڵۆسێنەرەكانی كۆماری ئیسلامی لەكوردستان یان لەئێران بەو مانایە بێت كە كۆنفیدرالیزم دامەزراوە، ئەوە پرۆژەیەكە پێویستە كاری لەسەر بكرێت، پێویستە گەلان بەگشتی بەشێك بن لەو پرۆسەیە، چونكە لەپرۆسەدا یەكخستنی خۆی پەیدادەكات، بەئیرادەگەراییانە ناتوانی كاری سیاسی بەریتە پێشەوە، لەچوارچێوەی ئەو پرۆژانەدا ئێمە هەوڵ و تێكۆشان دەكەین، ئەو سەرهەڵدان و شۆڕشە كەئێستا لەئێران دەستیپێكردووەو دەگاتە ئەنجام ئەوە بەو واتایەیە كە ئەو پرۆسەیە دەستیپێكردووە، هیوادارین كە بەخەسارێكی زۆر كەم و مەودایەكی زۆر كورتتر بگاتە ئەنجام و خەڵك بەئاسودەیی و كەرامەتەوە بژین. هاوڵاتی: باس لەوەدەكرێت گەورەترین گرفت لەبەردەم ناڕەزایی و خۆپیشاندانەكانی  خۆرهەڵاتی كوردستان و ئێران بریتیە لەنەبوونی پرۆژەی بەدیل بۆ سیستمی حوكم و دەسەڵات لەئێران، لەئەگەری رووخانی دەسەڵاتی كۆماری ئیسلامی ئێران، ئایا پرۆژەیەك بۆ سیستمی جێگرەوە هەیە؟ سیامەند موعینی: ئەوە حەقیقەتێكە كەئێستا لەئێران ئۆپۆزسیۆنێكی هاودەنگ و كارا نیە، ئۆپۆزسیۆن هەیە بەڵام بەشێوازی جیاجیا و ئێستا هەوڵی ئەوە دەدرێت هەماهەنگی لەنێوان ئۆپۆزسیۆن دروستبكرێت، ئێمە لەبەشی خۆمان كارمان بۆ كردووە، هەم لەگەڵ حزبەكانی رۆژهەڵاتی كوردستان، هەم لەگەڵ حزبەكانی تری ئێران لەچوارچێوەی هەندێك پرۆژەدا كاربكەین، لە 2016دا پرۆژەیەكمان پێشكەشكرد بەهەموو حزبەكانی رۆژهەڵاتی كوردستان و تیایدا لە 10 خاڵدا داوامانكرد وەكو پرۆژەی پژاك بۆ رۆژهەڵاتی كوردستان، هەم لەبواری سیاسی، هەم لەبواری دیبلۆماسی، هەم لە بواری جیاوازدا چی كۆمەڵایەتی و چالاكی سیاسی و لەكۆتاییدا هەماهەنگی بەشی رێكخستن، كەئێمە لەشكرێكی نیزامی و هێزێكی لەشكری بۆ رۆژهەڵاتی كوردستان كەپێكهاتووە لەهێزی شەڕڤان و هێزی پێشمەرگە و هێزی گەریلا كەبتوانن ئازادییەكانی رۆژهەڵاتی كوردستان بپارێزن، ئەوە پێناسەیەكی كوردیەو لەچوارچێوەی رۆژهەڵاتی كوردستاندا ئەو پرۆژەیە پێشكەش بەهەموو حزبەكانی رۆژهەڵات كرا، هاوكات لەچوارچێوەی ئێرانیشدا پرۆژەیەكی بە دیموكراتیزەكردن پێشكەشكراو درایە هەموو حزبەكان لەسەر بنەمای ئەوەی هەوڵی ئەوەماندا كە بتوانین لەژێر چەترێكدا بەشێكی زۆر لەگەلانی ئێران هاوخەبات بكەین، پلاتفۆرمی گەلانی ئێرانمان پێشكەشكردو یەكەم كۆنفرانسی خۆی لە پەرلەمانی ئەوروپا رێكخست و توانی تاڕادەیەك لەگەڵ هێزو گەلانی دیكە هەنگاو بەرەوپێشەوە بنێن، بەتایبەت ئێمە پرۆژەیەكی تایبەتمان هەیە لەگەڵ گەلی بەلوچ و لەگەڵ گەلی عەرەب و ئازەری و هەوڵدەدەین لەو چوارچێوەیەدا خەبات بكەین، ئەوەی كە هەموو ئێران دەگرێتەوە پرۆژەی بەدیموكراتیزەكردن تەنها چارەسەری كێشەكان و نەمانی ئەو كێشانەی ئێستا لەئێران هەیە، پێویستە سیستمی ناوەندگەرا نەمێنێت، سیستمی ناوەندگەرا بووەتە هۆكاری دوژمنی و رقەبەرایەتی لەنێوان گەلاندا، بەڵام ئەگەر ئەو سیستمە نەمێنێ‌ تێگەیشتن زۆرتر دەبێت و لەپرۆسەی بەدیموكراتیزەكردنیشدا ئەو مرۆڤ و رێكخستنانەی باوەڕیان بەدیموكراسی هەیە ئەوكاتە دەتوانن بەپرۆژەی جیاوازەوە بەرەوپێشەوە بڕۆن و كۆمەڵگای خۆیان دیموكراتیزە بكەن. هاوڵاتی: ئایا پژاك لەناو لیستی تیرۆردایە، مەبەستم لەم پرسیارە ئەوەیە ئایا لەقۆناغی داهاتوودا دەتوانن بەشداری لەو كۆنگرە نێودەوڵەتیانە بكەن كە بۆجێگرتنەوەی حكوم لە ئێران رێكبخرێت؟ سیامەند موعینی: پژاك هیچ كاتێك لەلیستی تیرۆردا نەبووە، ئەوە شەڕێكی تایبەتە كە بەدژی پژاك دەكرێت، مێزێكی تایبەت، هاوكارییەكی تایبەت لە نێوان ئیتڵاعاتی ئێران و میتی توركیاو پاراستنی ماڵی بارزانیدا هەیە، هەموو هەوڵێك دەدەن پژاك لەڕوانگەی سیاسی و دیبلۆماسی  تەنانەت لەناو خودی گەلی كوردیشدا وای نیشانبدەن كە پژاك لەگەڵ ئەو گەلە نیەو ئەو بەشێك نیە لەو گەلە، ئەوەش لەچوارچێوەی شەڕی تایبەتە، ئێمە ساڵانە بەدەیان كۆنفرانس و سمینارو خۆپیشاندان بەناوی پژاك لەزۆربەی وڵاتانی ئەوروپا دەكەین، هیچ كاتێك بەربەستمان لەلایەن هیچ وڵاتێكی ئەوروپاو ئەمریكاوە تەنانەت هیچ وڵاتێكی دنیاوە نەبووە. باسكردنی ئەوەی كە پژاك لەلیستی تیرۆردایە لەچوارچێوەی ئەو شەڕە تایبەتەدایە، پژاك لەلستی تیرۆردا نیە، بۆیە لەگەڵ هەر دانیشتن و لەگەڵ هەر حزورێكی گشتیدا بۆ رێكخستنی ئۆپۆزسیۆن لەئێران پژاك لەگەڵی دەبێت بەناسنامەی خۆیەوە، دەتوانم زۆر بە راشكاوی بڵێم نەبوونی پژاك لەنێو رێكخستنێكی وادا دەبێتە هۆكاری ئەوەی ئەو ئۆپۆزسیۆنە نەتوانێت سەركەوتوو بێت، چونكە پژاك هێزێكی مەیدانیە و ئەو شۆڕشەی لە ئێران دەستیپێكردووە ئەوە نیشاندەری ئەوەیەو بۆ دۆست و دوژمن ئاشكرابوو كەهێزی ئەو فەلسەفەیە چەند بەهێزەو چەند دەتوانێت بەخێرایی بچێتە ناو جەماوەر و دەتوانێت ئاڵوگۆڕ دروست بكات. پژاك ئەو هێزەیە كە دەتوانێت لەداهاتوودا ببێتە بەشێك لەهێزێك كە بۆ ئازادی لەئێران و بەتایبەت لەڕۆژهەڵاتی كوردستان تێكۆشان دەكات، هیچ سازشێك لەگەڵ هیچ هێزێك ناكات و ئەگەر بیەوێت رۆژهەڵاتی كوردستان و كوردستان بەگشتی بەكۆیلەتی بهێڵێتەوە، بەداگیركراوی بهێڵێتەوە، بۆیە ئێمە شەڕو تێكۆشان بەدژی ئەو زیهنیەتەش دەكەین. هاوڵاتی: ئێران بەردەوام هەڕەشە لەحزبەكانی رۆژهەڵاتی كوردستان دەكات، بەشێك لەحزبەكانی رۆژهەڵاتیش دەڵێن: لەسەر داخوازی حكومەتی هەرێم هێزەكانیان لەسنوری ئێران گواستووەتەوە، ئایا ئێوە وەكو پژاك داواتان لێكراوە ئاڵوگۆڕ بەشوێنی هێزەكانتان بكەن؟ سیامەند موعینی: حزبەكانی تر چۆن هەڵسوكەوت دەكەن خۆیان بەرژوەندی خۆیان دەزانن، ئێمە بە رووخسەتی هیچ كەس نەهاتووین لەچیاكانی كوردستان جێگیر بین و بەهەڕەشەی هیچ هێزێكیش پێگەو چیاكانی كوردستان بەجێناهێڵین، چونكە چیاكانی كوردستان بەشێكن لەناسنامەی ئازادیخوازی گەلی ئێمە، بۆیە ئێمە ئیزن بەهیچ هێزێك نادەین كە بیەوێت بەهەر شێوازێك فیكری تەسلیمبوون و لاوازبوون بەسەر هێزی ئێمەدا بسەپێنێت، هیچ هێزێكیش داوای لەئێمە نەكردووە بۆ فۆرمۆلێكی جیاوازتر لەوەی ئێستا كەهەیە، ئامانجی ئێمە لەبنەمادا جگە لەوەی ئەو چیایانە وەك بنكەیەكی بنەڕەتی ئێمەیە، بەڵام ئێمە لەنێو دڵی گەلەكەشماندا لەڕۆژهەڵاتی كوردستان تەنانەت لە بواری زیهنیەتی فیكریەوە لە هەر چوار بەشی كوردستان لەبواری رووحییەوە لەگەڵ جوڵانەوەی شۆڕشگێری ئێمە هاوفیكرن و هاوسۆزن، گەلی شۆڕشگێری ئێمە لەبەشەكانی دیكەی كوردستانە، ئێمە هەمیشە بەهاو ئەرزشێكی زۆر زۆر گەورەمان داوە بەوەی گەلی ئێمە لەبەشەكانی دیكە پشتیوانی خەبات و تێكۆشانی ئێمەبوون، ئەوەش سەرچاوەی فیكری ئێمە فیكرێكی نەتەوەیە لەئەساسدا، لەهەر خاڵێكی كوردستان كەپێویستبووە، كۆبانی پێویستی بووە ئامادەیی هەبووە، باكوری كوردستان پێویستی بەهێزی پژاك هەبووبێ‌ ئامادەیی هەبووە، لەباشوری كوردستانیش بەهەمان شێوە، ئەمڕۆ رۆژهەڵاتی كوردستان پێویستی بەخەبات و تێكۆشانێك هەیە ئێمە چاوەڕوانی ئەوە دەكەین لەجیاتی ئەوەی بەشەكانی دیكە پشتگیری ئەو رەوتە پێشكەوتنخوازە بن، بەپێچەوانەوە ئەوانە ببن بەهێزو  پشتیوانییەك بۆ خەبات و تێكۆشانی گەلی ئێمە لەڕۆژهەڵاتی كوردستان، یانی ئێمە چاوەڕوانی لەگەلی خۆمان لەباشور، لەباكورو لەڕۆژئاوا دەكەین كەوەك خەباتێكی سەرانسەری گەلی خۆیان بیبینن، هەموومان وەك گەلی كورد پێناسەمان یەكەو رووحمان لەیەك لەشدایە.

هاوڵاتی 53 رۆژە بە بێ وەستان مانگرتن و ناڕەزایەتیی لە شەقام و زانکۆکانی رۆژهەڵاتی کوردستان و ئێران بەردەوامە و مامۆستای زانکۆش هۆشداریی دەدەن لەوەی کە بەشداریی ناڕەزایەتییەکان بکەن و داواش دەکرێت رۆژی چوارشەممە ناڕەزایەتیی سەرتاسەریی و بەرفراوان بەڕێوبچێت. رۆژی سێشەممە مانگرتن و گردبونەوە لە زانکۆی کوردستان لە شاری سنە و زانکۆکانی ورمێ لە رۆژهەڵاتی کوردستان دەستی پێکردەوە و هاوکات لە زۆربەی زانکۆکانی شاری تاران و مەشهەد و ئەسفەهان و شیراز ناڕەزایەتیی بەڕێوەچو. لە شاری رەی لە پارێزگای تاران بەڕێوبەری خوێندگەی کچان بۆ رێگریی لە ناڕەزایەتیی خوێندکاران هێرش دەکاتە سەر خوێندکاران و دو خوێندکاریش بە سەختی بریندار دەبن و رەوانەی نەخۆشخانە دەکرێن. لە شاری دیواندەرە لە رۆژهەلاتی کوردستان بەشداریی جەماوەریان کرد لە چلەی مەرگی فواد قەدیمی ، ئەو گەنجەی لە خۆپیشاندانەکانی رابردوی شارەکە بە تەقەی هێزە ئەمنییەکان کوژرابو. لە شاری زاهیدان لە پارێزگای سیستان و بەلوچستان رۆژی سێشەممە دوکان و بازاڕەکان وەک ناڕەزایەتیی نەکرانەوە و مانگرتن لە سەرتاسەری پارێزگاکە بەڕێوچو. خوێندکارانی شاری ئەهواز لە باشوری ئێران خۆپیشاندانیان کرد. لە شاری مەشهەد وێنەی گەورەی قاسم سولەیمانی، فەرماندەی پێشوی فەیلەقی قودسی سەر بە سوپای پاسداران وەک ناڕەزایەتیی سور کرا. لە شاری کرمان هێما و سیمبولەکانی دەسەڵاتی ئێران لە شارەکە سوتێنرا. عەلی بەهادۆری جەهرۆمی؛ وتەبێژی حکومەتی ئێران ئێران رایگەیاند؛ نارەزایەتییەکانی ئێستای ناوخۆی وڵاتەکە لە ئەنجامی کەموکوڕییەکانی حکومەتی پێشوی وڵاتەکەدا بوە. ئەو حکومەتی پێشوی وڵاتەکەی تۆمەتبار کرد بەوەی کە رێگەی بە دەربڕێنی ناڕەزایەتییەکان نەداوە و بە چاوێکی ئەمنی و ئاسایشیی لە ناڕەزایەتییەکانی روانیوە بۆیە لە ئێستادا ئەو ناڕەزایەتییانە بە شێوازی توند سەریانهەڵداوە. هاوشانی زۆربەی چین و توێژەکان لە زۆربەی زانکۆکانی رۆژهەڵاتی کوردستان و ئێران گردبونەوە و ناڕەزایەتییەکان بەردەوامە و ناوندنێکیش ئاشکرای دەکات لە 52 رۆژی ناڕەزایەتییەکان لانیکەم 550 کەس کوژراون. خوێندکارانی زانکۆکانی ئێران داوای ئازادکردنی ئەو خوێندکارانە دەکەن کە لە ناڕەزایەتییەکاندا دەستگیر کراون و ژمارەیان لە هەزار کەس زیاترە. هاوکات سەدان خوێندکاریش بەهۆی بەشداریی لە ناڕەزایەتییەکان لە پڕۆسەی خوێندن بێبەش کراون و خوێندکاران داوای گەڕانەوەی ئەو هاوڕێیانەیان دەکەن کە وەک سزادان لە زانکۆ دروخراونەتەوە. سەرۆکایەتیی زانکۆکانی ئێران سەرەڕای قەدەغەکردنی دەمامک بڕیاری داوە بە زیادکردنی کامێراکانی چاودێریی و ئەوەش ناڕەزایەتیی و توڕەیی زیاتری خوێندکارانی لێکەوتوەتەوە. لە لایەکی دیکەوە هاوشانی زانکۆکان خۆپیشاندان و ناڕەزایەتییەکان لە هەندێک ناوچە بەردەوامە و داوا لە خەڵک لە سەرتاسەری رۆژهەڵاتی کوردستان و ئێران کراوە کە بەشداریی لە چلەی مەرگی کوژراوانی خۆپیشاندانەکان بکەن وەک دەبڕینی ناڕەزایەتییەک بەرامبەر بە کوشتنی خۆپیشاندەران. خوێندکارانی شاری کامیاران لە رۆژهەڵاتی کوردستان خۆپیشاندانیان کرد و شەقامە سەرەکییەکانی ئەو شارەیان کۆنتڕۆڵ کرد. لە شاری سنە هاوشێویەی 52 شەوی رابردو گەنجان لە زۆربەی گەرەگ و کۆڵانەکانی شارەکە ئاگریان کردەوە و دروشمینا دژی دەسەڵاتی ئێران وتەوە. موجاهیدینی خەڵقی ئێران بڵاوی کردەوە لە 52 رۆژی خۆپیشاندان و ناڕەزایەتییە سەرتاسەرییەکاندا 550 کەس بەدەستی هێزە ئەمنییەکانی ئێران کوژراون و نزیکەی 30 هەزار کەسیش دەستگیرکراون. موجاهیدن جەختی لەوە کردوەتەوە دەسەڵاتی کۆماری ئیسلامی ئێران تەنها کوژراوانی هێزە ئەمنییەکانی وڵاتەکەی بڵاو کردوەتەوە کە نزیکەی 40 کەسن بەڵام ژمارەی راستەقینەی کوژراوانی ناڕەزایەتییەکانی شاردوەتەوە و بڵاوی ناکاتەوە. بڵاوکردنەوە ئامارەکانی موجاهیدن لە کاتێکدایە بە پێی دوایین ئاماری ناوەندی مافەکانی مرۆڤی ئێران لە 52 رۆژ ناڕەزایەتییەکانی ئێراندا 321 کەس کوژراون و 14 هەزار و 823 کەسیش دەستگیرکراون.

هاوڵاتی دەزگای لوتکە ئاشکرا بوونی ناسنامەی تەرمی کۆچبەڕێکی دیکەی کوردی ڕاگەیاند لە ڕاگەیەندراوەکەدا ھاتووە دوای بەرزبوونەوەی ژمارەی تەرمی کۆچبەرانی ڕوداوەکەی 1\11 لەکەناراوەکانی ئێڤیای وڵاتی یونان بۆ 26 تەرم ، کە ژمارەیەک کوردیش لە یەختەکەدا بوون تەرمی کۆچبەرێکی دیکەی دۆزراوەتەوە . دوای دڵنیا بوونەوە لە زانیاریەکان و ناسینەوەی تەرمەکە لەلایەن کەسێکی نزیکیەوە ڕاگەیەندرا کە تەرمی کۆچبەرێکی کورد و لە ڕەگەزی مێ و خەڵکی ڕۆژهەڵاتی کوردستانە بە ناوی ( زریان ئەمین )  کە ماوەی زیاتر لە مانگ و نیوێکە لە وڵاتی تورکیا لە چاوەروانی دەرچونیەتی بۆ وڵاتانی ئەوروپا بەلام لە ڕوداوێکی دڵتەزێندا لە 1 ئەم مانگە دا لە یەختێکی 70 کەسیدا دەبێتە قوربانی شەپۆلەکانی دەریای ئیجە. ئەمەش لە کاتێکدایە، رۆژی ٦ی ئەم مانگە، حسێن حەمەساڵح نوێنەری دەزگای لوتکە لە یۆنان رایگەیاند، یەکێک لە تەرمەکان ناوی زانا قادرە و خەڵکی هەرێمی کوردستانە و بەمەش تا ئێستا تەرمی دوو کورد لە رووداوەکە دۆزراونەتەوە. شەوی ٣١ی مانگی کانونی دووەم، کاتژمێر ٢ یەختێک بە زیاتر لە ٧٠ کۆچبەرەوە لە کەناراوەکانی ئێڤیای یونان ژێر ئاو کەوت، ئەوەش لە کاتێکدا بوو یەختەکەلە کەناراوەکانی ئەزمیرەوە بەرەو ئیتاڵیا بەڕێکەوتبوو. لە کۆتا گەڕاندا سێ تەرم دۆزرانەوە و بەمەش ژمارەی تەرمەکان بووە ٢٦ تەرم و ١٢ کەسیش لە رووداوەکە بە زیندوویەتی رزگاریان بوو.

هاوڵاتی وتەبێژی پۆلیسی پارێزگای هەولێر رایگەیاند، رۆژی ٦ی ئەم مانگە، روداوێکی هاتوچۆ لەسەر شەقامی هەولێر -کۆیە روویداوە کەسێک گیانی لەدەستداوە، بەڵام برای تۆمەتبارەکە خۆی وەک شۆفێر ناساندوە و دواتر دەرکەوتووە کە تۆمەتبارەکە ئەو نییە. هۆگر عەزیز، وتەبێژی پۆلیسی هەولێر لە کۆنگرەیەکی ڕۆژنامەوانیدا ئه‌مڕۆ سێشه‌ممه‌ باسی له‌ روداوه‌كه‌ كرد كه‌ لە شەقامی هەولێر-کۆیە ڕوویداوه‌و تێیدا ئۆتۆمبێلێکی جۆری نیسان سەنی خۆی بە هاوڵاتییەکی ئافرەتدا بە ناوی (نەسرین ئیبراهیم حەسەن - 27 ساڵ و بە ڕەگەز سوری) کێشاوە و بەهۆیەوە گیانی لەدەستدا.   دوای ڕوداوەکە کەسێکی دیکە لە نەخۆشخانە خۆی بە شۆفێری ئۆتۆمبێلەکە ناساندووە و خۆی رادەستی پۆلیس کردووە، بەڵام دوای وەرگرتنی زانیاری و لێکۆڵینەوەی ورد دەرکەوتووە ئەو کەسە شۆفێر نەبووە لە کاتی ئەنجامدانی رووداوەکە و تۆمەت بارەکە کەسێکی دیکە بووە.کە مۆڵەتی شۆفێری نابووە. وتیشی دوای لێکۆڵینەوەی ورد و بەدواداچوون بۆ بابەتەکە لەلایەن لایەن پەیوەندیدارەکانەوە دەرکەوتووە تۆمەت باری راستەقینە برای ئەو کەسەیە کە خۆی وەک شۆفێر ناساندووە و توانراوە دەستگیریبکەن و تەمەنی ١٩ ساڵ بووە و مۆڵەتی شۆفێری نەبووە.  

هاوڵاتی له‌ باكوری كوردستان زه‌ره‌نگه‌رێك فێڵی لە ژمارەیەک هاونیشتمانی کردوە و زیاتر لە 4 ملیۆن دۆلاری لێ بردون و ئێستا خۆی شاردوەتەوە.  زەڕەنگەرێک بە ناوی (ڤ. ئو) ـە و ماوەی 30 ساڵە لە ئێلیهـ دووکانی زەڕەنگەری هەیە، رۆژی دووشەممە 07-11-2022، لەگەڵ ئەو زێڕ و پارانەی کە هاونیشتمانییان بۆ مەبەستی وەبەرهێنان پێیان سپاردووە، دیار نەماوە. کەنعان تەکین، یه‌كێكه‌ له‌و هاوڵاتیانه‌ی كه‌ پاره‌ی لای زه‌ره‌نگه‌ره‌كه‌یه‌ و وتویه‌تی: "من تاکە قوربانی نیم، پێموایە زیاتر لە 800 ملیۆن لیرەی بردبێت کە دەکاتە ( چوار ملیۆن و 312 هەزار و 220 دۆلاری ئەمریکی)".  لە ئێستادا لێکۆڵینەوە لە ڕوداوەکە دەستی پێکردووە،و هیچ زانیارییەک نییە کە ئەو زه‌ره‌نگه‌ره‌ بۆ کوێ هەڵهاتووە.

هاوڵاتی هاوسەرۆکی پارتی ژیانی ئازادی کوردستان(پژاک) ڕایگەیاند ئەگەر هەر ڕێکخستنێکی ئۆپۆزسیۆن لەئێران درووستبکرێت بەبێ بوونی پژاک ناتوانێت سەرکەوتووبێت. لەچاوپێکەوتنێکی ڕۆژنامەنوسیدا کە سبەینى چوار شەممە لە ژمارە 1992ى رۆژنامەى هاوڵاتى بڵاو دەبێتەوە، سیامەند موعینی هاوسەرۆکی پارتی ژیانی ئازادی کوردستان (پژاک) دەڵێت: لەگەڵ هەر دانیشتن و هەر حزورێكی گشتیدا بۆ رێكخستنی ئۆپۆزسیۆن لە ئێران پژاك لەگەڵی دەبێت بە ناسنامەی خۆیەوە، دەتوانم زۆر بە راشكاوی بڵێم نەبوونی پژاك لە نێو رێكخستنێكی وادا دەبێتە هۆكاری ئەوەی ئەو ئۆپۆزسیۆنە نەتوانێت سەركەوتوو بێت، چونكە پژاك هێزێكی مەیدانیە، و ئەو شۆڕشەی لە ئێران دەستی پێكردووە ئەوە نیشاندەری ئەوەیە و بۆ دۆست و دوژمن ئاشكرابوو كە هێزی ئەو فەلسەفەیە چەند بەهێزەو چەند دەتوانێت بە خێرایی بچێتە ناو جەماوەر و دەتوانێت ئاڵوگۆڕ دروست بكات. ئاماژە بەوەشدەکات پژاك ئەو هێزەیە كە دەتوانێت لە داهاتوودا ببێتە بەشێك لە هێزێك كە بۆ ئازادی لە ئێران و بەتایبەت لە رۆژهەڵاتی كوردستان تێكۆشان دەكات. هاوسەرۆکی پژاک جەختیش لەوەدەکاتەوە ئەوان بەڕووخسەتی هیچ کەسێک نەهاتونەتە چیاکانی کوردستان و دەڵێت: ئێمە بە رووخسەتی هیچ كەس نەهاتووین لە چیاكانی كوردستان جێگیر بین و بەهەڕەشەی هیچ هێزێكیش پێگەو چیاكانی كوردستان بەجێناهێڵین.