ڤیدیۆ.. لەیلا زانا، گەیشتە یاریگای ئامەد سپۆر بزانە چۆن پێشوازیی لێدەکەن

هاوڵاتی ژنە کوردێکی 47 ساڵان لە چوارقورنە بە سوتێندراوی دەخر‌ێتە ژێر گڵەوە و کچەکەی بە ملوانکەکەی دەیناسێتەوە ناسکە قادر پیرۆت لەدایکبووی ساڵی 1976 خاوەنی پێنج منداڵ بووە و دوانیشتووی شارۆچکەی چوارقورنە بووە لە  سلێمانی، دوای نزیکی 10 ڕۆژ لە دیارنەمانی لە لایەن جوتیارێکەوە و لە کاتی زەوی کێڵان لە نزیک قەزای دوکان دۆزراوەتەوە بەهۆی ئەوەی سوتێنرابوو هەروەها دەموو چاوی شێوێندرابوو تەرمەکەی لە لایەن کچەکەیەوە لە ڕێگەی ملوانەکەی ملیەوە ناسراوەتەوە. شۆڕش ئیسماعیل، وتەبێژی پۆلیسی ڕاپەڕین، بەدەنگی ئەمەریکایی ڕاگەیاندووە، "هەفتەی ڕابردوو "هێزەکانی پۆلیس و ئاسایش ئاگادارکراینەوە کە تەرمێک هەیە لە نزیک بەنداوی دووکان لە خوارووی ڕانیەتەرمەکە زۆر نەچوبووە ژێر گڵ تەنها 30 سم دەبوو". هەروەها وتوشێتی " ڕووداوەکە تاوانکاری بووە" بەڵام هۆکارەکەی ڕوون نەبۆتەوە ولە ئێستادا چاوەڕوانی ڕاپۆرتی پزیشکی دادی سلێمانی دەکەن بۆ زانیاری زیاتر لەسەر شێوازی گیانلەدەستدانەکە،وتا ئێستا لەسەر ڕووداوەکە هیچ کەسێکیان دەستگیر نەکردووە. باڵام سەرچاوەیەکی ئاگادار لە ئاسایشی ڕاپەڕین، کە لەبەر هەستیاری دۆسێیەکەکە  داوای کردوە ناوی بڵاونەکرێتەوە،بە دەنگی ئەمەریکای ڕاگەیاندووە کە چەند کەسێکی نزیک لە ئافرەتەکە دەستگیرکراون. ئەو بەرپرسەی ئاسایش ڕایگەیاندوە کە تەرمی ئافرەتەکە بەرواری 23/11/2022 دۆزراوەتەوە و پێشتر بنەماڵەکەی نزیکەی نۆ بۆ دە ڕۆژ لەسەر دیارنەمانی هەواڵیان دابووە پۆلیس و ئاسایش. بەرپرسەکە خۆی یەکێک بووە لەو کەسانەی تەرمەکەیان بینیوە ووتویەتی، "ئەوە نەک بەتەنها تاوانێکی کوشتنی ئاسایی بووە بەڵکو کوشتنەکە زۆر جیاواز بووە بەشێوەی ڕق و تۆڵە لێکردنەوە کوژراوە. دەڵێی ڕقییان لێی بووە ؛ ڕقییان لێی دەرکردووە و دەستێکی شکاوە. بەشێوەیەکی وەحشییگەرانە ئەم تاوانەی بەرامبەر کراوە؛ جگە لەوە سوتێنراوە و خراوەتە ژێر گڵ بەمەبەستی شاردنەوەی تاوانەکە کە ئەمە دووجار توندکردنی سزای مادەی (٤٠٦) ی بەسەردا دەچەسپێت." سەرچاوەکەی ئاسایش وتی، "جگە لە شێواندنی دەموچاوی دەستێکی شکێنراوە و جەستەشی سوتێنراوە بەڕادەیەک کەس توانای ناسینەوەی نەبوو، تا دواتر کچەکەی لە ڕێگای ملوانکەیەکەوە ناسییەوە کە ئافرەتەکە لە ملیدا بووە" هەروەها ڕایگەیاندووە، " لەسەر دۆسێی کوشتنی ئەو ئافرەتە، حاکم چەند کەسێکی نزیکی ئەو خانەوادەیەی دەسبەسەرکردووە بۆ پرسیار و لێکۆڵینەوە، چونکە هیچ گومانێکی تر نیە لە هیچ کەسێک. تەنانەت کەسوکارەکەشی دەڵێن کە ئێمە کێشەمان نیە و نەبووە لەگەڵ کەس".

هاوڵاتی ئەمریکا کارمەندەکانی لە رۆژئاوای کوردستان دوردەخاتەوە و تورکیاش نێوەندگیریی بۆ راگرتنی هێرشەکانی رەت دەکاتەوە. ئەلمۆنیتەر بڵاویکردەوە، بەهۆی زۆربونی هێرشەکانی تورکیا بۆسەر رۆژئاوای کوردستان، ئەمریکا کارمەندە مەدەنییەکانی کە پێکهاتون لە دیپلۆماتکار و ژمارەیەک کارمەندی سەر بە وەزارەتی بەرگریی وڵاتەکەی کشاندوەتەوە بۆ هەولێر لە هەرێمی کوردستان. سەرچاوەیەک لە هەرێمی کوردستان بۆ ئەلمۆنیتەر پشتڕاستی کردەوە، ئەو کارمەندە مەدەنیانەی ئەمریکا لە هەولێر جێگیر کراون. لای خۆیەوە وتەبیژی وەزارەتی دەرەوەی ئەمریکا بۆ هەمان ماڵپەڕ رایگەیاندوە، هێرشەکانی ئەم دواییەی تورکیا راستەوخۆ مەترسی لەسەر ئاسایشی هێزەکانی ئەمریکا لە رۆژئاوای کوردستان دروست دەکات . هاوکات ژمارەیەک سەرچاوەی باوەڕپێکراو بە ماڵپەڕی ئەلمۆنیتەریان راگەیاندوە، تورکیا سەرجەم هەوڵەکانی ناوبژیوان و نیوەندگیریی بۆ راگرتنی هێرشەکانی رەتکردوەتەوە و پێداگریی لە شەڕ و هێرشەکانی بۆسەر رۆژئاوای کوردستان کردوەتەوە.

هاوڵاتی ماوەی نزیكەی دوو هەفتەیە، دەوڵەتی توركیا هێرشی بۆ سەر رۆژئاوای كوردستان دەستپێكردووە، هێرشەكانی ئەم جارەی توركیا لەهێرشەكانی پێشووتر كەناوەندە سەربازییەكانی دەكردە ئامانج جیاوازترەو ئەمجارە ژێرخانی ئابوری و خزمەتگوزاری رۆژئاوای كوردستان دەكاتە ئامانج. لە ١٩ بۆ ٢٣ی تشرینی دووەم، هێزی ئاسمانی و تۆپخانەكانی توركیا ئەم ناوەندە ئابوری و خزمەتگوزارییانەیان كردە ئامانج: وێستگەی كارەباو غازی شاری دێرك كە زیانی بەسێ تۆرباینی غاز، دوو تۆرباینی كارەبا گەیاندووەو كارەبای شارو شارۆچكەكانی گركێلەگێ، چلئاغا، تربەسپی، قامشلۆو چەندین گوند بڕاوە. كێڵگەو پاڵاوگەكانی گردەهۆڵ، ئەلئۆدە، وێستگەی نەوتی زەرابە، كێل حەسەناك، ئەلقەوس، ماشوقی تربەسپی كردە ئامانج. هاوكات سوپای توركیا نەخۆشخانەی ژیان – كۆڤید ١٩ی رۆژهەڵاتی قامیشلۆ تۆپبارانكردو  كۆگای هەڵگرتنی گەنمەشامی، دەغڵودان و پەینی كیمیایی كەنزیكەی هەشت هەزار تۆن بەرهەمی تێدابووە لەقامشلۆ، كردە ئامانج. نەخۆشخانەی كۆڤید١٩ی كۆبانێی خاپووركرد. قوتابخانەی كۆرانی كۆبانێ تۆپبارانكردو پرۆسەی خوێندن لەقۆتابخانەكە راگیرا. سوپای توركیا بنكەی تەندروستی قەرەموخ-ی تۆپبارانكرد كەخزمەتی تەندروستی پێشكەش بە ١٠ گوند دەكرد. بورجی پەیوەندییەكانی گوندی جێشانی رۆژهەڵاتی كۆبانێی رووخاند. هێرشەكان ١٩ی تشرینی دووەم، دوای تەقینەوەكەی ١٣ی تشرینی دووەمی شەقامی ئیستقلالی ناوچەی تەقسیمی شاری ئەستەنبوڵ روویدا، كە لەتەقینەوەكەدا شەش كەس گیانیان لەدەستداو ٨١ كەسیش بریندار بوون. بەرلەوەی ئەنجامدەرانی تەقینەوەكە ئاشكرابكرێن و لێكۆڵینەوە بكرێت، بەرپرسانی توركیا دەستی تاوانیان بۆ كوردانی خۆرئاوا راكێشا. سولەیمان سۆیلۆ وەزیری ناوخۆی توركیا كە بەپێی هەندێك سەرچاوە ئەو رۆژە لەناوچەكانی سنوری سوریا كە لەژێر دەسەڵاتی گروپە جیهادییە توندەڕەكاندان دەگەڕایەوە، دەستبەجێ پەكەكە\یەپەگە\پەیەدەی بەئەنجامدانی تەقینەوەكە تۆمەتبار كردو هەڕەشەی توڵەسەندنەوەی كرد. وەزارەتی ناوخۆی توركیا دوای چەند كاتژمێرێك، وێنەی ژنێكی بەناوی ئیلهام ئەلبەشیر بڵاوكردەوەو رایگەیاند، ماددە تەقەمەنیەكانی بەهاوكاری هەندێك كەسی دیكە جێگیر كردووەو بەگشتی زیاتر لە ٥٠ كەسی عەرەبی سوری دەستگیركران و راگەیەندرا كە سەر بەهێزەكانی رۆژئاوای كوردستانن. هەرزوو دوای تاوانباركردنیان، بەرپرسان و ناوەندە سەربازی و سیاسییەكانی رۆژئاوای كوردستان وەڵامی دەوڵەتی توركیایان دایەوەو وێڕای ئەوەی تەقینەوەكەیان بەتوندی ئیدانە كرد، رەتیانكردەوە، دەستیان لەكارێكی لەو شێوەیەدا هەبێت. چەند رۆژ دوای هێرشەكانی توركیا، مەزڵوم كۆبانێ فەرماندەی گشتی هێزەكانی سوریای دیموكراتی (هەسەدە)، هەندێك زانیاری وردو ئاماری هێرشەكانی توركیای بڵاوكردەوەو وتی، " ئیلهام ئەلبەشیر كە تەقینەوەكەی ئەستەنبوڵی ئەنجامداوە، ئەندامی رێكخراوی تیرۆریستی داعشە. سێ برای لەڕیزەكانی داعشدا لەسوریاو عێراق كوژراون و برایەكیشی لەئێستادا بەرپرسێكی سەربازییە لەنێو گروپە جیهادی و توندڕەوەكانی نزیك لەتوركیا لەناوچە داگیركراوەكانی رۆژئاوای كوردستان و پارێزگای ئیدلبی باكوری سوریا". مەزڵومم كۆبانێ رایگەیاند: برێــت مەكگــورك، رێكخەری كۆشكی سپی بۆ كاروباری خۆرهەڵاتی ناوەراست و باكوری ئەفریقاو راوێژكاری وەزارەتی دەرەوەی ئەمریكا، پەیوەندی پێوەكردووەو رایگەیاندووە كەئەمریكا لەسەر هێڵە بۆ ئەوەی توركیا كۆتایی بەهێرشەكانی بۆ سەر رۆژئاوای كوردستان بهێنێت". توركیا هەڕەشەی ئۆپراسیۆنی زەمینی دەكات لە ١٩ی تشرینی دووەمەوە، سوپای توركیا بەبەردەوامی شاروچكەو گوندەكانی، رۆژئاوای كوردستان تۆپباران و بۆردومان دەكات، بەڵام بەرپرسانی توركیا و خودی ئەردۆغان بەئاشكرا هەڕەشەی ئۆپراسیۆنی زەمینی بۆ سەر رۆژئاوا دەكەن و دەڵێن:  'شەوێك لەناكاودا هەڵدەكوتینە سەریان'. مەزڵومم كۆبانێ فەرماندەی گشتیی هەسەدەو ساڵح موسلیم هاوسەرۆكی پارتی یەكێتی دیموكراتی، ئاماژەیان بەوەكردووە كە توركیا چاوی بڕیوەتە شارەكانی كۆبانێ، تەل رەفعەت و منبج. بەرپرسانی دەسەڵاتی خۆسەری رۆژئاوا رایدەگەیەنن كەتوركیا دەیەوێت تۆڵەی شكستەكەی رێكخراوی تیرۆریستی داعش لەكۆبانێ بكاتەوەو بەشێكی هێرشەكانیشی بۆ كۆكردنەوەی دەنگی چینی نەتەوەپەرستی توركیایە لەهەڵبژاردنەكانی مانگی حوزەیرانی ساڵی داهاتوودا. وڵاتانی زلهێز لەگەڵ هێرشەكانی توركیادا نین هەرچەندە هێرشەكانی دەوڵەتی توركیا ئەگەر وەك رۆژی یەكەمی دەستپێكردنی ئۆپراسیۆنەكە چڕ نەبێت، بەڵام رۆژانە هێرشەكانی لەڕێگەی بارەگاكانی سەر سنورەوە، بەردەوامەو زیان بەخەڵكی مەدەنی و ژێرخانی ئەو بەشەی كوردستان دەگەیەنێت. جۆن كیربی، رێكخەری پەیوەندییە ستراتیژییەكان لەئەنجومەنی ئاسایشی نیشتمانی ئەمریكا لەبارەی هێرشەكانی توركیا بۆ سەر رۆژئاوای كوردستان رایگەیاند: توركیا مافی ئەوەی هەیە بەرگری لەخۆی بكات لەبەرامبەر هەڕەشەكان، بەڵام نابێت زیان بەشەڕی دژی داعش بگەیەنێت، ئێمە لەدۆخێكدا نین كە دیاری بكەین كێ بەرپرسیاری تەقینەوەكەی ئیستەنبوڵە. داعش تاوەكو ئێستاش هەڕەشە لەعێراق و سوریا دەكات. سوپای ئەمریكا لەسوریا لەشەڕی دژی داعشدا، پشتگیری لەهێزەكانی سوریای دیموكرات (هەسەدە) دەكات. نامانەوێت، ئۆپراسیۆنێكی سەربازی توركیا یاخود هیچ وڵاتێكی دیكە لەسوریا ببینین كە زیان بەشەڕی دژی داعش بگەیەنێت و مەترسی لەسەر سەربازە ئەمریكییەكان دروست بكات. لەلایەكی دیكەوە، ئەلێكساندەر لاڤرێنتیڤ، نوێنەری تایبەتی ڤلادیمێر پوتین سەرۆكی روسیا لەسوریا دووجار لەبارەی هێرشەكانی توركیا قسەی كردو داوای لەدەوڵەتی توركیا كرد، خۆی لەفراوانكردنی گرژییەكان لەباكورو رۆژهەڵاتی سوریاو ناوچەكە بەدووربگرێت. وتیشی: روسیا هەوڵدەدات، لەگەڵ لایەنە پەیوەندیدارەكانی دیكە، كێشەی كورد بەشێوەیەكی ئاشتیانە چارەسەر بكرێت و بەدووری زانی كەتوركیا هێرش بكاتەسەر رۆژئاوای كوردستان.

هاوڵاتی وەزارەتی کارەبای حکومەتی هەرێمی کوردستان ڕایگەیاند، بۆ کۆنترۆڵکردنی زیاتری کارەبا و کەمکردنەوەی بچڕانی کارەبا لە وەرزی زستان، وەزارەتی کارەبا بڕیاریدا بڕی ئەمپێڕی کارەبای ماڵان لە 40 ئەمپێرەوە بۆ 30 ئەمپێر کەم بکرێتەوە.  ئومێد ئەحمەد وتەبێژی وەزارەتی کارەبا ڕایگەیاند توانای وەزارەت بۆ دابینکردنی کارەبا سێ هەزار و ٤٠٠ مێگاواتە و ناچارن بڕی ئەمپێرەکان کەم بکەنەوە. باسی لەوەشکرد، ویستی هەرێم بۆ کارەبا شەش هەزار مێگاواتە و خواستیش لەسەر کارەبا بەردەوامە لە زیادبوون.

هاوڵاتی بەهۆی هێرشەکانی تورکیا زیاتر لە 21 هەزار خوێندکاری رۆژئاوای کوردستان لە خوێندن دورکەوتونەتەوە و داوا لە رێکخراوە نێودەوڵەتییەکان دەکرێت هێرشەکانی ئەنکەرە رابگرن. دەستەی پەروەردە و فێرکردنی خۆبەڕێوەبەریی باکور و رۆژهەڵاتی سوریا رایگەیاند، تورکیا لەو هێرشانەی کە لە 20ی ئەم مانگەوە دەستی پێکردوە، ناوەندەکانی خوێندن و خوێندنگاکانی کردوەتە ئامانج و بەتەواوی وێرانی کردون. دەستەکە ئاشکرایکردوە بەهۆی ئەو هێرشانەوە 21 هەزار و 843 خوێندکار لە ناوچە جیاجیاکانی باکور و رۆژهەڵاتی سوریا لە خوێندن دور کەوتونەتەوە وداواشی لە رێکخراوە نێودەوڵەتییەکان کردوە سنورێک بۆ هێرشەکانی تورکیا دابنێن. رۆژی 20ی ئەم مانگە تورکیا ئۆپەراسیۆنێکی نوێی بەناوی(چنگ شمشێر ) بۆسەر رۆژئاوا و هەرێمی کوردستان دەستپێکرد، بەپێی ئاماری رێکخراوەکانی سەر بە خۆبەڕێوەبەری تائێستا بەهۆی هێرشەکانەوە زیاتر لە 70 کەس کوژراو و برینداربون.

هاوڵاتی دۆڕانی هەڵبژاردەی ئێران ئاهەنگ و ناڕەزایەتیی لێکەوتەوە خەڵکی شارەکانی رۆژهەڵاتی کوردستان و ئێران بە بۆنەی دۆڕانی هەڵبژاردەی تۆپی پێی وڵاتەکە بەرامبەر ئەمریکا رژانە سەر شەقامەکان و لە سنە و روانسەر و سەقز وەک ناڕەزایەتیی بەرامبەر دەسەڵات ئاهەنگیان گێڕا. دوای ئەوەی هەڵبژاردەی تۆپی پێی ئێران بەرامبەر ئەمریکا بە ئەنجامی یەک بە سفر دۆڕا و ماڵئاوایی لە مۆندیالی 2022 کرد شەقامەکانی سەرتاسەری رۆژهەڵاتی کوردستان و ئێران قەرەباڵغیی بەخۆیەوە بینی و وەک ناڕەزایەتیەکیش بەرامبەر هەڵویستی یاریزانانی هەڵبژاردەی وڵاتەکە لە هەندێک شوێن ئاهەنگ و هەڵپەڕکێ بەڕێوچو. بەهۆی ئەوەی یاریزانەکانی هەڵبژاردەی ئێران دژی کوشتنی خۆپیشاندەران هەڵوێستیان نەبوە روبەڕوی رەخنە بونەتەوە و ئەوەش وای کردوە خەڵک و هاندەرانی وڵاتەکە لە جیاتی پشتیوانی، ناڕەزایەتیی خۆی دژی ئەو هەڵبژاردەیە دەربڕێت. شەوی سێشەممە دوای ئەوەی هەڵبژاردەی ئەمریکا یەکەم گۆڵی بەرامبەر هەڵبژاردەی ئێران تۆمار کرد شەقامەکانی رۆژهەڵاتی کوردستان و ئێران بوە شوێنی ئاهەنگ گێڕان. لە زۆربەی شارەکانی کوردستان ئاهەنگ بەڕێوەچو و گەنجانی و دانیشتوانی ئەو بەشە لە کوردستان وەک ناڕەزایەتیی بەرامبەر توندوتیژیی هێزە ئەمنییەکان و دەسەڵات بەرامبەر ناڕەزایەتییەکان بە شێوازی جیاواز خۆشحاڵیی خۆیان لە دۆڕانی هەڵبژاردەی ئێران دەربڕی. سنە هەڵپەڕکێ   جوانڕۆ هەڵپەڕکێ     زاهیدان    

هاوڵاتی لەگەڵ سەروبەندی ئامادەكردنی بودجەی هەر ساڵێكدا گەڕی دانوستانەكانی بەغداو هەرێم دەستپێدەكاتەوەو دوای چەندان سەردانیكردنی مەكۆكی نێوان وەفدی هەرێم و وەفدی بەغدا بۆ لای یەكتری بەڕێككەوتنێك كۆتایی پێدەهێنرێت كەتەنیا ئیمزای سەر كاغەزەو لەواقیعدا هیچ لەئارادا نییەو دۆخەكە وەكچۆن لەدوای ساڵی ٢٠١٤ەوە بەنەناردنی بەشە بودجە بەڕێوەدەچێت ئاوەها وەكخۆی دەمێنێتەوە. هەرچەندە بەپێی مادەی (١٢١)ی بڕگەی سێیەمی دەستوری عێراق دەبێت حكومەتی ناوەند پشكی هەرێمەكان دابینبكات و بەدەق هاتووە (دەبێت لەو داهاتانەی لەحكومەتی فیدراڵیدا بەدەستدەهێنرێت پشكێكی گونجاو بۆ هەرێمەكان تەرخانبكرێت كە بەشی هەستان بەئەركەكانی بكات بەلەبەرچاوگرتنی داهات و پێویستییەكانی و رێژەی دانیشتوانیشی..)، بەڵام لەدوای ساڵی ٢٠١٤ەوە و دوای بڕینی بەشە بودجەی هەرێم لەلایەن بەغداوە بەبیانوی هەناردەكردنی نەوتەوە، بەشە بودجەی هەرێم وەكخۆی نەهاتووەو جگە لەچەند بڕەپارەیەكی مانگانە بودجەی تەواوەتی نەهاتووەو خراوەتە بەر ئەو نەوتەی هەرێم فرۆشتویەتی، ئەمەش بەدرێژایی ئەو ساڵانە خاڵی ناكۆكی نێوان هەولێرو بەغدا بووە. لەئێستاشدا كە لەبەغدا گفتوگۆكانی ناو وەزارەتی دارایی و وەزارەتەكانی دیكە بەشێوەیەكی چڕوپڕ دەستیپێكردووە بۆ ئامادەكردنی بودجەیەكی زەبەلاحی١٣٠ ملیار دۆلاری بۆ عێراق، جارێكی تر شاندی هەرێم روویان لەبەغدا كردووەتەوە بەهیوای ئەوەی ئەمساڵ پشكی هەرێم لەساڵی ٢٠٢١ زیاتر بێت و بەغدا بینێرێت. بەپێی ئەو هەواڵانەی كە بڵاوكراونەتەوە شاندەكە لەگەڵ وەزارەتەكانی دارایی و پلاندانانی عێراق كۆبوونەوەو رێككەوتوون لەسەر پێكهێنانی لیژنەیەك بۆ تەواوكردنی وردەكارییەكان، هەرچەندە حكومەتی هەرێمی كوردستان چاوی لەوەیە رێژەی هەرێم بۆ لە 17% بگەڕێتەوە، بەڵام ئەگەر هەولێرو بەغدا رێكبكەون پشكی هەرێمی كوردستان لەبودجەی 2023 زیاتر لە 14 ملیار دۆلار دەبێت چونكە بەپێی رێژەی دانیشتووان كەوەزارەتی پلاندانان 14%ی بۆ هەرێم دیاریكردووە، هەرێمی كوردستان ئەو بڕە پارەیەی بەردەكەوێت. لەكاتێكدا شاندەكەی حكومەتی هەرێم لەبەغدا لەكۆبوونەوەكانیاندا لەگەڵ بەرپرسانی حكومەتی عێراقی رایانگەیاندووە كەوا ئامادەن لەسەر بنەمای دەستوور، تەواوی كێشە هەڵپەسێردراوەكانی نێوان هەولێرو بەغدا لەڕێگەی گفتوگۆو دانوستاندنەوە، لەنێویاندا كێشەی بەشەبودجەی هەرێمی كوردستان چارەسەر بكەن و كۆتایی بەناكۆكییەكان بهێنن، پێشووتریش لەسەروبەندی درووستكردنی كابینەكەی محەممەد شیاع سودانی وەك ئەو زانیارییە رۆژنامەنووسیانەی بڵاوكرانەوە، سودانی بەڵێنی ئەوەی بە مەسعود بارزانی سەرۆكی پارتی دابوو كە كێشەكانی هەرێم و بەغدا چارەسەربكات و كار بەبڕیارەكەی دادگای فیدراڵی نەكات بۆ راگرتنی هەناردەكردنی نەوتی هەرێم و لەگەڵ هەرێم بسازێت، لەئێستادا كەشێكی تاڕادەیەك ئومێدبەخشیان بەسفركردنەوەی كێشەكانی هەرێم و بەغدا و ناردنی بەشە بودجەی تەواوەتی بۆ هەرێم خوڵقاندووە، بەڵام هێشتا بەبڕوای بەشێك لەچاودێران مانگی هەنگوینی نێوان هەرێم و بەغدا زۆر ناخایەنێت و گرفتەكانی نێوانیان سەرهەڵدەدەنەوە. تاكە بەڵگەیەكیش بۆ ئەوەی ئەم خۆشخەیاڵییە زۆر نەخایەنێت ئەوەیە كەوا لەچەندساڵی رابووردوودا بەشێكی زۆری ئەو سەرۆكوەزیرانانەی كە لەبەغدا دەستبەكاربوون، لەسەرەتادا دۆستی پارتی و یەكێتی بوون و بەڕەزامەندی ئەوان ئەو پۆستەیان وەرگرتەوە، هاوكات هەموو جارێك باسیان لەچارەسەركردنی كێشەكانی هەرێم و بەغدا كردووەو بۆ نیازپاكیش چەند گوژمە پارەیەكی مانگانەیان ناردووە، بەڵام هەرزوو گرفتەكان زیندوبوونەتەوەو ناردنی ئەو بڕە پارەیە راگیراوە، ئەوەش لەكاتێكدا كە بیانوویان بۆ ئەوە بەردەوامی هەناردەكردن و فرۆشتنی نەوتی هەرێم بووە كەداهاتەكەی بۆ بەغدا نەگەڕاوەتەوە. هاوكات چاودێران باوەڕیانوایە ئەوەی وایكردووە بەغداو هەرێم نەگەن بەڕێككەوتنی یەكجارەكی، چارەسەرنەكردنی پرسی نەوتی هەرێم و  فشاری جەماوەری و پەرلەمانیی عێراقە لەسەر دەسەڵاتی جێبەجێكردن كە مەرجی رادەستكردنی یەكجارەكی نەوت و تەواوی داهاتەكانیان خستووەتە بەردەم هەرێم لەبەرامبەر رادەستكردنی بەشەبودجەی تەواوەتی، هەرێمیش بەمە رازی نەبووەو كێشەكان بەمجۆرە ماونەتەوە كە لەئێستادا لەئارادان. بۆ داهاتووش نازانرێت ئایا پرسی نەوت وەكو ساڵانی رابردوو دەبێتە كێشە بۆ بودجەی هەرێم یاخود ئەو كێشەیە چارەسەر دەكرێت.

هاوڵاتی میدحاد سانجار هاوسەرۆکی پارتی دیموکراتی گەلان (هەدەپە) رایگەیاند، هەموو هێرشێکی دەرەوەی سوپای تورکیا بۆ دەرەوەی سنورەکانی تورکیا رەت دەکەنەو و وتی، " ئامانجی ئۆپراسیۆنی تورکیا بۆسەر باکوری سوریا لەناوبردنی پێگەی کوردە." میدحاد سانجار هاوسەرۆکی پارتی دیموکراتی گەلان (هەدەپە)، لە کۆبوونەوەی فراکسیونی پارتەکەیدا لە پەرلەمانی تورکیا، دژایەتی پارتەکەی بۆ ئۆپراسیۆنی دەرەوەی سنوری، سوپای تورکیا دەربڕی و رایگەیاند، دەسەڵات قازانج لە شەڕ دەکات و ئەوەی زیانی بەردەکەوێت، گەلان، کۆمەڵگا، دیموکراسی و ئازادیەکانن. دەسەڵات هەوڵ دەدات هەموو کێشەکان بە توندوتیژی چارەسەر بکات." سانجار دەڵێت،"ئەو ئۆپراسیۆنانەی لە باکور و ڕۆژهەڵاتی سوریا دەستیپێکردووە، دوو ئامانجی سەرەکییان هەیە. ئامانجی یەکەم بریتییە لە لەناوبردنی پێگەی کورد و دووەمیان، هەنگاوێکی دەسەڵاتە بۆئەوەی لە هەڵبژاردنەکاندا دەنگی زیاتر بەدەست بهێنێت." سەبارەت بە پێشنیازی هەموارکردنەوەی دەستووری بنەڕەتی کە دوێنێ، شەش لایەنی ئۆپۆزسیۆن بڵاویانکردەوە، هاوسەرۆکی هەدەپە ئاماژەی بەوەکرد، زۆر بابەتی ئەرێنی تێدایە، بەڵام کاتێک سەیری کۆی گشتی پێشنیازی هەموارکردنەوەی دەستوور دەکەیت، دەبینیت ئەم پێشنیازانە ناتەواو و لاوازن، بۆ دیموکراسییەکی ڕاستەقینە و بەهێز." میدحاد سانجار هاوسەرۆکی پارتی دیموکراتی گەلان (هەدەپە) باسی تەقینەوەکەی ئەستەنبوڵیشی کرد کە ١٣ی ئەم مانگە رویدا و وتی، " زانیاری و داتای نوێ ئاشکرا بوون. پەیوەندی تەلەفونی نێوان بەرپرسێکی مەهەپە و ئەو ژنەی تەقینەوەکەی ئەنجامدا، ئاشکراکرا، بەڵام زوو کپکرانەوە. لێرەدا دیارە کە سیناریۆیەکی تاریک هەیە. هیچ هەڵوێستێکیش بۆ ئاشکراکردنی راستیەکان دەرنابڕدرێت و ئەوەش جێگەی گۆمانە." جێگەی باسە هەر ئەمڕۆ ئیبراهیم کاڵن وتەبێژی سەرۆکایەتی کۆماری تورکیا رایگەیاند، هەموو سات و کاتێک، دەکرێت، سوپای وڵاتەکەی دەست بە ئۆپەراسیۆنی سەر رۆژئاوای کوردستان بکات.

هاوڵاتی شەش لایەنى ئۆپۆزسیۆنى تورکیا، پشتگیریى خۆیان بۆهەر هێرشێکى دەسەڵاتى ئەو وڵاتە بۆسەر رۆژئاواى کوردستان نیشان دەدەن و رایدەگەیەنن؛ پاراستنى ئاسایشى نیشتیمان لە سیاسەتى دەرەوە کارى سەرەکى ئێمەیە. دەنگى ئەمریکا بڵاویکردوەتەوە؛ دواى ئەوەى رۆژی دوشەممە، رەجەب تەیب ئەردۆغان، سەرۆک کۆمارى تورکیا جارێکى دیکە باسى هێرشکردنە سەر ناوچەکانى رۆژئاواى کوردستانى کردوە ئۆپۆزسیۆنى ئەو وڵاتەش پشتگیریی ئەو وتانەى سەرۆک کۆمارى تورکیایان کردوە. ئاماژە بۆ ئەوەکراوە کە سەرۆکانى شەش پارتى ئۆپۆزسیۆنى تورکیا کە بە شەش لایەنەکە ناودەبرێن، لە راگەیەنراوێکى هاوبەشدا رایانگەیاند؛ پاراستنى سنور و ئاسایشى نیشتیمانى لە سیاسەتى دەرەوە کارى لەپێشینەى ئەوانیشە. ئەو شەش لایەن وتوشیانە: لەو چوارچێوەیەدا پێشوازیی لە هەر کارێکى سوپا و پۆلیسى تورکیا دەکەن کە لە "دژى تیرۆر ئەنجامى دەدەن".

هاوڵاتی پارێزەرانی ئۆجالان راگەیەندراوێکی سی پی تی بە درۆ دەخەنەوە کە دەڵێت لە مانگی ئەیلولی ئەمساڵدا چاویان بە عەبدوڵلا ئۆجالان رێبەری پەکەکە کەوتووە. نوسینگەی یاسایی سەدە کە لە کۆمەڵێک پارێزەر پێکدێت و ئەرک و بەرپرسیاری کاروباری یاسایی و بەرگریکردنیان لە عەبدوڵلا ئۆجالان رێبەری پارتی کرێکارانی کوردستان (پەکەکە) لە ئەستۆدایە، وڵامی راگەیەندراوێکی کۆمیتەی رێگرێکردن لە ئەشکەنجەی سەر بە یەکێتی ئەوروپا (سی پی تی) دایەوە کە وتبووی، لە زیندانی ئیمڕالی چاویان بە ئۆجالان کەوتووە. لە راگەیەندراوەکەی نوسینگەی یاسایی سەدەدا هاتووە: "بەڕێز ئۆجالان و بەڕێزان عومەر خەیری کۆنار، وەیسی ئاکتاش و حامیلی یڵدرم کە موەکیلی ئێمەن، لەنێو زیندانی ئاسایشی باڵای ئیمڕالیدا لەدۆخێکی سەخت و گۆشەگیریدان و لەگەڵ ئەوەی چەندین جار داوامان کردووە، چاوپێکەوتنیان لەگەڵ بکەین، بەڵام داواکاریەکانمان قبوڵ نەکراون." نوسینگە یاساییەکە لە راگەیەندراوەکەیدا ئاماژەی بە راگەیەندراوێکی کۆمیتەی رێگرێکردن لە ئەشکەنجەی سەر بە یەکێتی ئەوروپا (سی پی تی) کردووە کە لە مانگی ئەیلولی ئەمساڵدا بڵاویکردووەتەوە. سی پی تی رایگەیاندبوو کە ئەندامانی شاندێکیان چاویان بە ئۆجالان کەوتووە و لە دۆخی زیندانی ئیمڕالیان کۆڵیەوەتەوە. بەڵام نوسینگەی یاسایی سەدە ئەو راگەیەندراوەی بە درۆ خستەوە و وتی، " سی پی تی راستە سەردانی ئیمڕالی کردووە، بەڵام ئۆجالان ئامادە نەبووە، چاوی بە ئەندامانی شاندەکە بکەوێت و هیچ چاوپێکەوتن و دانوستانێک لەنێوان ئۆجالان و سی پی تیدا ئەنجام نەدراوە." عەبدوڵلا ئۆجالان ڕێبەری پەکەکە کە ١٥ی شوباتی ساڵی ١٩٩٩ لە نایروبی پایتەختی کینیا دەستگیرکرا و بۆ تورکیا گەڕێندرایەوە ٢٣ ساڵە لە زیندانی ئیمڕالیدا بەندکراوە.٣ ساڵە پارێزەرانی ناتوانن مافی یاسایی خۆیان بۆ بینینی موەکیلەکەیان بەکاربهێنێت. دوایین چاوپێکەوتنی ئۆجالان و پارێزەرانی لە ٢ی ئایاری ٢٠١٩ ئەنجامدرا.

هاوڵاتی یاریزانێکی کورد دوای دانانی بارمتە ئازاد دەکرێت و سەرچاوەکانی هەواڵی رۆژهەڵاتی کوردستان بڵاویان کردوەتەوە ئەو یاریزانە ئامادە نەبوە بەڵێننامەی پشتیوانی نەکردنی لە ناڕەزایەتییەکان ئیمزا بکات. پێگەی دەزگای دادی ئێران بڵاوی کردوەتەوە دوای لێکۆڵینەوە لە دۆسیەی وریا غەفوری، یازیزانی ناوداوری کورد دادگای تاران بڕیاری داوە بە مەرج ئازاد بکرێت. دەزگای داد بە بارمتە بڕیاری ئازادکردنی ئەو یاریزانە کوردەی داوە کە شەش رۆژ پێش ئێستا بە تۆمەتی پشتیوانیی لە خۆپیشاندەران و ناڕەزایەتییەکانی رۆژهەڵاتی کوردستان و ئێران دەستگیر کرابو. دوای دەستگیرکردنی غەفوری، بەڕێوبەری یانەکەی ئەو یاریزانە دەستی لەکارکێشایەوە و یانەی فولادی خوزستانیش لە بەیاننامەیەکدا ئیدانەی دەستگیرکردنی یاریزانەکەی کرد و داوای دەستبەجێ ئازادکردنی کرا. دەستگیرکردنی وریا غەفوری یاریزانی پێشوی تیپی تۆپی پێی ئێران ناڕەزایەتیی زۆری بەدوای خۆیدا هێنا بە تایبەت کە ئەو یاریزانەی خەڵکی شاری سنەی رۆژهەڵاتی کوردستان زیاترین پشتیوانیی لە خۆپیشاندان و نارەزایەتییەکان دەکرد و بنەماڵەی کەسوکاری کوژراونی ناڕەزایەتییەکانیشی بەسەر دەکردەوە.

هاوڵاتی دەستەی گشتیی گەشتوگوزاری هەرێمی کوردستان رایدەگەیەنێت پێویستە راهێنانی فێربوونی زمانی کوردی بە کارمەندانی کەرتی گەشتوگوزار بکرێت، دوای فێربوونی زمانی کوردی هەلی کارکردنیان پێبدرێت. سەرۆکی دەستەی گشتیی گەشتوگوزاری رایگەیاند، بە جێبەجێکردنی دوو بڕیار هەلی کاری زیاتر بۆ هێزی کاری ناوخۆیی دابین دەکات و زمانی کوردیش دەکرێتە زمانی یەکەم و سەرەکی شوێنە گەشتیارییەکان. ئەمەل جەلال سەرۆكی دەستەی گەشتوگوزاری هەرێم لە لێدوانێکدا بۆ ماڵپەڕی حکوومەتی هەرێمی کوردستانی رایگەیاندووە : بڕیاری یەکەم تایبەتە بە بەرزکردنەوەی رێژەی هیزی كاری ناوخۆیی لە كەرتی گەشتیاری بۆ ٧٥% و بڕیاری دووەمیش چەسپاندنى زمانی کوردییە لە شوێنە گەشتیارییەکان و ناچارکردنى فەرمانبەرانی ئەم کەرتە بۆ فێربوونى زمانى کوردییە. بە پێی رێنماییەکانی دەستەی گەشتوگوزار پێویستە ٧٥% هێزی کار لە بنکە و شوێنە گەشتیارییەکان خۆماڵى بێت و بە وتەی سەرۆکی دەستە، لە قۆناغى یەکەمدا ڕێژەی ٣٠% لە شوێنە گەشتیارییەکان دەچەسپێندرێت و لە قوناخەکانی داهاتوودا بۆ ٧٥% بەرز دەکرێتەوە. لەبارەی گرنگیدان بە زمانی کوردی بڕیار دراوە بۆ پاراستنی شوناسی زمانی کوردی تابلۆ و مینۆی خواردنی هوتێل و چێشتخانە و شوینە گشتییەكان و تابلۆ هەڵواسراوەکانی شوێنە گەشتیارییەکان زمانی کوردی زمانی سەرەکی و یەکەم بێت. زمانەکانی دیکەشیان، ئەگەر هەبێت، پێویستە بەدوای زمانی کوردییەوە بن. وتیشی بۆ جێبەجێکردنی ئەم بڕیارە پێویستە راهێنانی فیربوونی زمانی کوردی بە کارمەندانی کەرتی گەشتوگوزار بکرێت و دوای فیربوونی زمانی کوردی دەرفەتی کارکردن لە کەرتی گەشتوگوزار بە خەڵکی بیانی دەدرێت. ئەوانەشی کە ئێستا لەم بوارەدا کار دەکەن خولی فێربوونی زمانی کوردیان بۆ دەکرێتەوە. لیژنەکەى دەستەى گەشتوگوزار بۆ جێبەجێکردنی بڕیارەکە و پێدانی رێنماییەکان سەردانى هەر هەشت بەڕێوەبەرایەتیییە گشتییەکانی گەشتیاری دەکەن و پرۆسەکەشی لە دهۆک دەستیپێکردووە.  باسی لەوەشکردووە لە مانگی ئابی رابردوو، بە سڕکردنی بڕیارێک، مانگێک مۆڵەت بە شوێنە گشتییەکان درابوو زمانی کوردی بکەنە زمانی یەکەم و سەرەکی سەر تابلۆوەکانیان. لیژنە هاوبەشەکانى قائیمقامیەت لە پارێزگا و ئیدارە سەربەخۆکان بە بەشداری نوێنەرى دەستەى گەشتوگوزار دواداچوون بۆ جێبەجێکردنی ئەم بڕیارە دەکەن و سەرپێچیکارانیش بەم شێوەیە سزا دەدرێن: بۆ جارى یەکەم، ئاگادار دەکرێنەوە. جاری دووەم، بۆ ماوەی حەوت ڕۆژ دادەخرێن و بۆ جاری سێیەمیش مۆڵەتەکەی لێوەردەگیرێتەوە. ئەمەل جەلال وتیشی لە هەرێمى کوردستان، ئامارێکى وردی لەبارەی ڕێژەى هێزی کارى بیانى و ناوخۆیی لە شوێنە گەشتیارییەکان نییە. دەستەى گەشتوگوزار سەرقاڵى ڕووپێویکە بۆ زانینى ڕێژەى هێزی کار لە کەرتی گەشتوگوزار. دوو جۆر بنکە و شوێنی گەشتیاری لە هەرێمی کوردستان هەن، بەشێکیان تۆمار نەکراون و مۆڵەتیان نییە و بەشێکیشیان مۆڵەتى فەرمییان هەیە بە سەر (٢,٩٨٣) شوێن دابەش کراون: ـ کافتریا: ٧١٤ دانە ـ شارى یارى: ١٠ دانە ـ رێستۆرانت: ٥٨٩ دانە ـ خواردن و خواردنەوە: ١٥٧ دانە ـ کۆمپانیا و نووسینگە گەشتیارییەکان: ٥٩٩ دانە ـ کۆمەڵگەى گەشتیارى: ٥٤ دانە ـ هۆتێل: ٤٦٠ دانە ـ هۆڵى ئاهەنگگێڕان: ٧٢ دانە ـ یانەى شەوانە: ٤٥ دانە ـ هۆڵى بۆنە تایبەتییەکان: ١ دانە ـ ئەپارتمانى ڕاخراو: ٢٨٢ دانە

هاوڵاتی هاوپەیمانیی بەڕێوەبردنی دەوڵەت دووپات لە پاراستنی سەروەریی عێراق دەکاتەوە و دەڵێت، نابێت رێگە بدرێت خاکی عێراق بۆ بەئامانجکردنی وڵاتانی دراوسێ بەکاربێت. هاوکات لەبارەی وەزیرانی ژینگە و ئاوەدانکردنەوە بڕیاریدا. ئێوارەی رۆژی دووشەممە 28-11-2022، کۆبوونەوەی خولیی هاوپەیمانیی بەڕێوەبردنی دەوڵەت لە بەغدا بە ئامادەبوونی سەرۆکوەزیران و سەرۆکی پەرلەمان و ژمارەیەک لە سەرکردەکانی هاوپەیمانێتییەکە لەوانەش پارتی و یەکێتی، لەبارەی چەند پرسێک لەنێویاندا داواکارییەکانی کورد لە حکومەتی نوێ، لە ماڵی مام جەلال لە بەغدا بەڕێوەچوو. هاوپەیمانیی بەڕێوەبردنی دەوڵەت دوای کۆبوونەوەکە لە راگەیێندراوێکدا ڕایگەیاند نابێت رێگە بدرێت خاکی عێراق بۆ بەئامانجکردنی وڵاتانی دراوسێ بەکاربێت، و وتیشی دیالۆگ و کۆبوونەوە لە ئاستی باڵادا هەیە، بۆ رێگری لە پێشلکردنی سەروەریی عێراق لەلایەن هەر لایەنێکی دەرەکییەوە هاوکات لەبارەی وەزیرانی ژینگە و ئاوەدانکردنەوە بڕیاریدا  بە تەواوکردنی کابینەی وەزاریی و دانانی وەزیرانی ژینگە و ئاوەدانکردنەوە و نیشتەجێکردن. هەروەها هاوپەیمانییەکە گوێی گرت لە راپۆرتێکی گشتگیر لەبارەی یاسای هەڵبژاردنی ئەنجوومەنی پارێزگاکان و ئەنجوومەنی نوێنەران، تاوتوێی وردەکاریی یاساکە کرا لە رووی سیاسی و تەکنیکییەوە.  هاوکات خالید شوانی، ئەندامی شاندی یەکێتی و وەزیری دادی عێراق لە کۆنگرەیەکی رۆژنامەوانیدا ڕایگەیاند،یەکێک لە بڕگەکانی رێککەوتن بۆ پێکهێنانی حکومەت، دروستکردنەوەی لیژنەی باڵای جێبەجێکردنی مادەی 140ـە کە لە ساڵی 2014ـەوە پەکیکەوتووە. هاوپەیمانیى بەڕێوەبردنى دەوڵەت گەورەترین هاوپەیمانیێتی پەرلەمانی عێراقە، پێکهاتووە لەو لایەنانەی زۆرترین کورسییان لە هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق لە ساڵی 2021 بەدەستهێناوە، هاوپەیمانێتییەکە دوای کشانەوەی سەدرییەکان لە پەرلەمانی عێراق پێکهێنرا و پێکدێت لە چوارچێوەى هاوئاهەنگى، یەکێتیى نیشتمانیی کوردستان، پارتى دیموکراتی کوردستان، هاوپەیمانیى سەروەرى، هاوپەیمانیی عەزم، بابلیون و چەند لایەنێکی دیکە.  

هاوڵاتی شەش لایەنى ئۆپۆزسیۆنى تورکیا بە بێ هەدەپە رەشنوسى نوێى دەستورى وڵاتەکە بڵاو دەکەنەوە و لە رەشنوسەکەشدا هیچ ئاماژە بە کورد و خوێندن بە زمانى دایک نەکراوە. لەو رەشنوسەدا کە شەش لایەنە سەرەکییەکەى ئۆپۆزسیۆنى تورکیا ئامادەیان کردوە، لە جیاتی بەکارهێنانى دەستەواژەى هاوڵاتیى تورک، تەنها وشەی تورک بەکارهاتوە و ئەگەرچی باس لە تورکیای ئازاد و دیموکرات و تاکى ئازاد و یەکسان کراوە، بەڵام باسى کورد نەکراوە وەک پێکهاتەیەکى سەرەکیی وڵاتەکە. هەروەها لەو رەشنوسەدا کە لە 156 لاپەڕەیە، تێیدا باس لە چەندین پێشنیار کراوە بۆ گۆڕێنى دەستورى ئێستای تورکیا، بەڵام هیچ باسێک لەسەر پەروەردە بە زمانى دایک نەکراوە کە یەکێکە لە داخوازییە سەرەکییەکانى کورد لە باکوری کوردستان، سەرەرای ئەوەش باس لە یەکسانیی رەگەزى و مافەکانى ژنان نەکراوە و تەنها یەک جار وشەى ژن لەو رەشنوسە نوێیەدا هاتوە. بڕیارە دوای هەڵبژاردنەکانی ئەو وڵاتە لە ساڵی داهاتودا شەش لایەنی ئۆپۆزسیۆنی تورکیا بە بێ پارتی دیموکراری گەلان هەدەپە کە نوێنەری سەرەکیی کوردە، رەشنوسی دەستورە نوێیەکە پێشکەشی پەرلەمان بکەن.

هاوڵاتی فڕۆکە جەنگیەکانی تورکیا کارگەی غازی سوێدای سەر بە شاری دێرکی رۆژئاوای کوردستانی وێران کردووە کە تاکە کارگەی غازی باکور و رۆژهەڵاتی سوریایە کە غاز بۆ ماڵان دابین دەکات و لە ئێستادا رۆژئاوا بێ غازە. عەگید عەبدولمەجید بەڕێوەبەری کارگەی سوێدا لە لێدوانێکدا بۆ ئاژانسی هاوارنیوز ئاماژەی بەوەکرد، کارگەی غازی سوێدا جگە لەوەی تاکە کارگەی دابینکردنی غازی ماڵانە لە سەرتاسەری باکور و رۆژهەڵاتی سوریا، هەروەها ١٣٠ مێگاوات کارەبای بەرهەم دەهێنا و بەو هۆیەو کارەبای چەندین شار و ناوچە پچڕاوە. عەگید عەبدولمەجید دەڵێت، کارگەی سوێدا، کارگەیەکی کۆنە و ئێدی هیچ کارگەیەکیش نییە پارچە شکاوەکانی کارگەکە نۆژەن بکاتەوە و وتی، " داوایان کردووە پارچە شکاوەکانی کارگەکە لە دەرەوەی رۆژئاوا هاوردە بکرێن، بەڵام ماوەی دوو ساڵی دەوێت کە کارگەکە نۆژەن بکرێتەوە و ئەوەش کێشەیەکی گەورە بۆ هاوڵاتیان دروست دەکات." ناوبرا دەڵێت، لەئیستادا بە ناچاری پێویستە، غازی ماڵان لە دەرەوەی هاوردە بکرێت کە ئەوەیش پارەیەکی زۆری دەوێت و تێچوویەکی پێنج ئەوەندەی پێویستە. ئەمەشلەکاتێکدایە لە ١٩ تاوەکو ٢٣ی تشرینی دووەم، دەوڵەتی تورکیا جیاواز لە هێرشەکانی پێشووتر، ژێرخانی ئابوری و خزمەتگوزاری رۆژئاوای کوردستانی کردە ئامانج و چەندین، پاڵاوگە، قۆتابخانە و نەخۆشخانەی وێران کرد.