بە ئۆنلاین شاندی هەرێم و عێراق پرسی هەناردەی نەوتیان تاوتوێ کرد

هاوڵاتی فوئاد حوسێن، وەزیری دەرەوەی عێراق رایگەیاند:"دەركەوت توركیا شەڕەكەی لەگەڵ پەكەكە نیە". وەزیری دەرەوەی عێراق دوای ئەوەی دەوڵەتی تورك حاشای لەوە كرد كۆمەڵكوژیەكەی ئەمڕۆی زاخۆی ئەنجام دابێت ڕایگەیاند، دوای لێكۆڵینەوە گەیشتینە ئەو ئەنجامەی بۆردومانەكە لەلایەن سوپای توركیاوە كراوە. فوئاد حسێن وەزیری دەرەوەی عێراق لە زاخۆ رایگەیاند:" ئێمە شارەزا و بەرپرسی سەربازیمان لەگەڵدایە دوای لێكۆڵینەوە گەیشتینە ئەو ئەنجامەی بۆردومانەكە لەلایەن سوپای توركیاوە ئەنجامدراوە". ئەو لێدوانەی وەزیری دەرەوەی عێراق دوای ئەوەهات كە وەزارەتی دەرەوەی توركیا ڕایگەیاند ئەوان كۆمەڵكوژیەكەیان ئەنجام نەداوە و پەنجەی تۆمەتیان ئاراستەی پارتی كرێكارانی كوردستان(پەكەكە) كرد. فواد حسین كە لەسەر پشكی پارتی دیموكراتی كوردستان وەزیری دەرەوەی عیراقە وتیشی:" پرۆسەی سەربازی توركیا لەناو خاكی عێراق قبوڵناكرێت. دەركەوت توركیا شەڕەكەی لەگەڵ پەكەكە نیە، توركیا دەیان گوندی كوردستانی عێراقیان داگیركردووە، لە جیاتی شەڕی پەكەكە پەلاماری گوندەكان دەدەن و خەڵكی سڤیل دەكوژن". هاوكات، داوای كرد دەوڵەتی توركیا داوای لێبوردن بكات، ئەم هێرشانە رابگرێت، ئاشكراشی كرد لە ئەنجومەنی ئاساییشی نێودەوڵەتی سكاڵا تۆماردەكەن لەسەر حكومەتی توركیا.  

هاوڵاتی بافڵ تاڵەبانی، سەرۆكی یەكێتی نیشتمانی كوردستان رایگەیاند كە"بەزاندنی سنورەكانی هەرێمی كوردستان و عێراق و چەندبارەبونەوەی تۆپباران و هێرشەكانی سوپای توركیا و بەئامانجگرتنی خەڵكی سڤیل و بێتاوان ئیدانە دەكەین". بافڵ جەلال تاڵەبانی، سەرۆكی یەكێتیی نیشتمانیی كوردستان لەبارەی تۆپبارانەكەی سنوری زاخۆ پەیامێكی بڵاوكردەوە و داوا لە حكومەتی عێراقی فیدراڵ و هەرێمی كوردستان دەكات روبەڕوی ئەو پێشهاتە نەخوازراوانە ببنەوە كە ئاسایشی نیشتمانی و سەقامگیریی خەڵكەكەی روبەڕوی مەترسی كردوەتەوە. بافڵ جەلال تاڵەبانی ئەمڕۆ باسی لەوەشكردوە كە پرسە و هاوخەمی قوڵی خۆیان ئاڕاستەی كەسوكاری قوربانیان و شەهیدانی روداوەكەی ئەمڕۆی سنوری ئیدارەی زاخۆ دەكەن و هیوای چاكبونەوە بۆ بریندارەكان دەخوازین." بافڵ تاڵەبانی دەشڵێت:"روبەڕوبونەوە و رێگریكردن لەم هێرشانە پەیوەستە بە هەڵوێستی نیشتمانی و یەكگرتویی هەمولایەكەوە و دەبێت كۆدەنگی نیشتمانی بەرامبەر ئەم روداوانە دروستبكرێت." پاشنیوەڕۆی ئەمڕۆ چوارشەممە سوپای توركیا تۆپبارانی سنوری سەیرانگای پەرەخی لە ئیدارەی سەربەخۆی زاخۆی كرد و بەهۆیەوە نۆ كەس مردن و 26 كەسیش برینداربون كە ژن و منداڵیشیان لەناودایە.  

هاوڵاتی وەزارەتی دەرەوەی توركیا لەبارەی هێرشەكەی سنوری زاخۆوە پەنجەی تۆمەت بۆ "پە.كە.كە" رادەكێشێت دەشڵێت، داوا لە بەرپرسانی عێراق دەكەن لەژێر كاریگەری "پە.كە.كە" لێدوان نەدەن. وەزارەتی دەرەوەی توركیا، لە راگەیەندراوێكدا لەبارەی هێرشەكەی سنوری زاخۆ ئاماژەی بەوەداوە كە وڵاتەكەی "دژی هەر هێرش و كردەوەیەكە كە خەڵكی سڤیل دەكاتە ئامانج" و هێمای بۆ ئەوەش كردوە كە لە ئۆپەراسیۆنەكانیدا دژی پەكەكە، "زۆر بە هەستیارییەوە ئۆپەراسیۆنەكان ئەنجام دەدات بۆ ئەوەی خەڵكی سڤیل، ژێرخانی سڤیل، پێگەی مێژویی و كولتووری، سروشت پارێزراوبن." ئەوەش لەكاتێكدایە لە هێرشەكانی ئەو وڵاتەدا لە باشوری كوردستان چەندین جار هاوڵاتی مەدەنی بونەتە قوربانی. لەبەشێكی دیكەی راگەیەندراوەكەیدا، وەزارەتی دەرەوەی توركیا، پەنجەی تۆمەتی بۆ پەكەكە راكێشاوە لەبارەی ئەنجامدانی هێرشەكەو وتوشیەتی"توركیا ئامادەیە هەمو هەنگاوێك لە هەر خاڵێك بنێت تاراستییەكان ئاشكرا دەكرێن." ئەوەش رووندەكاتەوە كە داوا لە بەرپرسانی عێراق دەكەن لەژێر كاریگەریی پەكەكە لێدوان نەدەن.  

هاوڵاتی ئەنجومەنی وەزاری بۆ ئاسایشی نیشتمانی عێراق ژمارەیەك بڕیاری لەبارەی بۆردومانەكەی توركیا دەركرد و بڕیاریدا، باڵیۆزی عێراق لە ئەنقەرە بكشێنێتەوە. بەپێی راگەیەندراوێكی نوسینگەی راگەیاندنی سەرۆك وەزیران، ئەمشەو مستەفا كازمی فەرماندەی گشتی هێزە چەكدارەكان و سەرۆك وەزیران سەرپەرشتی، كۆبونەوەیەكی بەپەلەی ئەنجومەنی وەزاری بۆ ئاسایشی نیشتمانیی كرد، لە سەرەتای كۆبونەوەكەدا، ئەنجومەنەكە بە توندترین زاراوە سەركۆنەی ئەو هێرشە دڕندانەیەی توركیای كرد كە لە هاوینەهەواری گەشتیاری لە پارێزگای دەهۆك هاوڵاتیانی بێتاوانی كردە ئامانج، ژمارەیەك شەهید و برینداری لێكەوتەوە.  دەقی بڕیارەكانی ئاسایشی نیشتمانی عێراق: یەكەم: ئەنجومەنی ئاسایشی، وەزارەتی دەرەوەی ئاڕاستەی كرد كە دۆسیەی یەكپارچەی هێرشە دوبارەبوەكانی توركیا بۆ سەر سەروەری عێراق و ئاسایشی عێراقییەكان ئامادە بكات، هەروەها سكاڵایەكی بەپەلە لەو بارەیەوە پێشكەشی ئەنجومەنی ئاسایشی نەتەوە یەكگرتوەكان  بكات. دوەم: ئاڕاستەكردنی وەزارەتی دەرەوە بۆ بانگهێشتكردنی باڵیۆزی توركیا لە عێراق و ئاگاداركردنەوەی لە سزاكەیان. سێیەم: هێنانی بەرپرسی كاروباری عێراق لە ئەنقەرە بۆ مەبەستی ڕاوێژكاری، ڕاگرتنی ڕێكارەكانی ناردنی باڵیۆزی نوێ بۆ توركیا. چوارەم: ئاڕاستەكردنی فەرماندەیی ئۆپەراسیۆنە هاوبەشەكان بۆ پێشكەشكردنی راپۆرتێك لەسەر دۆخی سنوری عێراق و توركیا، هەروەها بۆ گرتنەبەری هەمو هەنگاوێكی پێویست بۆ بەرگریكردن لە خۆ. پێنجەم: بەدواداچون بۆ قوربانیانی هێرشەكە و كەسوكاری شەهیدان، و قەرەبوكردنەوەیان. شەشەم: هەماهەنگی لەگەڵ حكومەتی هەرێمی كوردستان سەبارەت بە گرتنەبەری رێوشوێنی چارەنوسساز بۆ رێگریكردن لە پێشێلكاری. حەوتەم: داواكردن لە توركیا داوای لێبوردنێكی فەرمی پێشكەش بكات و هێزە سەربازییەكانی لە سەرجەم خاكەكانی عێراق بكشێنێتەوە. هەشتەم: ئەنجومەنی ئاسایش رەتكردنەوەی خۆی دوپاتكردەوە بۆئەوەی خاكی عێراق ببێتە گۆڕەپانی هێرشكردنە سەر هەر وڵاتێك و یەكلاكردنەوەی حسابەكان، هەروەها رەتكردنەوەی توندی خۆی لە بونی هەر رێكخراوێكی تیرۆریستی یان گروپێكی چەكدار لەسەر زەویەكانی دوپاتكردەوە.  

هاوڵاتی بارەگای بارزانی رایدەگەیەنێت كە "شەهید و برینداركردنی هاووڵاتیانی سڤیل و بێتاوان لە لایەن هەر هێز و لایەنێك بێت و لەژێر هەر بیانوو و پاساوێكدا بێت، تاوانە و قابیلی قبووڵ نییە". بارەگای بارزانی لە راگەیەنراوێكدا ئاماژە بەوە كراوە كە "بە داخێكی زۆرەوە ئەمڕۆ بەپێی ئەو زانیارییانەی كە گەییشتوون، بەهۆی تۆپبارانكردنی هێزەكانی توركیا بۆ سەر ناوچەی گەشتیاریی پەرەخێ لە سنووری زاخۆ ژمارەیەك هاووڵاتیی بێتاوان شەهید و ژمارەیەكی تریش بریندار بوون. وێڕای ئەوەی زۆر بە توندی ئیدانەی ئەو تاوانە دەكەین، سەرەخۆشی لە خانەوادە و كەسوكاری شەهیدانی ئەو ڕووداوە دڵتەزێنە دەكەین و هیوای چاكبوونەوە بۆ برینداران دەخوازین". هەروەها ئەوەش خراوەتەروو كە "ڕایدەگەیەنین شەهید و برینداركردنی هاووڵاتیانی سڤیل و بێتاوان لەلایەن هەر هێز و لایەنێك بێت و لەژێر هەر بیانوو و پاساوێكدا بێت، تاوانە و قابیلی قبووڵ نییە". هاوكات ئەوەشدووپاتدەكەنەوە كە "پێویستە سنوورێك دابنرێت كە ڕووداوی هاوشێوە دووبارە نەبنەوە و چیتر هاووڵاتیانی ئێمە نەبنە قوربانیی ململانێی و شەڕی نێوان هێز و لایەنی تر. كاتی ئەوە هاتووە كە حكوومەتی هەرێم و حكوومەتی فیدڕاڵی بە هەماهەنگی لەگەڵ یەكتر چارەسەرێكی جددی و بنەڕەتی بۆ ئەو هۆكارانە بدۆزنەوە كە دەبنە هۆی ڕوودانی ئەم تاوان و كارەساتانە".  ئەمڕۆ ھاوینەھەواری پەرەخێ لە سنووری دەركار لە ئیدارەی سەربەخۆی زاخۆ لەلایەن ھێزەكانی توركیاوە تۆپباران كرا كە بووە ھۆی كوژران و برینداربوونی ژمارەیەك گەشتیار.  

هاوڵاتی لاهور شێخ جەنگی لە بەیاننامەیەكدا ئیدانەی بۆردومانەكەی فرۆكە جەنگییەكانی توركیا دەكات بۆ سەر گوندێكی بادینان و دەڵێت:" زۆر بە تووندی سەركۆنەی هێرش و پەلامارەكانی سوپای توركیا دەكەم بۆ سەر خاكی عێراق و هەرێمی كوردستان"، دەشڵێت:" چیتر نابێت ئەمە قبوڵ بكرێت". هەروەها ناوبراو دەشڵێت:"بۆ چەندین جارە دووبارە دەبنەوە و هاووڵاتییانی مەدەنی شەهید دەكەن و مەترسی لەسەر ئاسایش و ئارامی هەرێمی كوردستان و عێراق دروست دەكەن كە چیتر نابێت ئەمە قبووڵ بكرێت". هاوكات بەپێویستی دادەنێت كە بە زووترین كات لەسەر ئاستێكی باڵا حكومەتی هەرێمی كوردستان و حكومەتی فیدراڵی عێراق ڕێكاری پێویست بگرنەبەر بۆ ڕووبەڕووبوونەوەی ئەو تاوانە دوژمنكارییە دژ بە عێراقییەكان، پێویستە هەردوولا پێكەوە كار بكەن بۆ بە نێودەوڵەتی ناساندنی ئەم تاوانانەی دەوڵەتی توركیا. "سەرەخۆشیش لە خێزان و خانەوادەی شەهیدەكانی ئەمڕۆی بۆردوومانەكانی سنوری زاخۆ دەكەم و هیوای چاكبوونەوەش بۆ بریندارەكان دەخوازم"، لاهور شێخ جەنگی وا دەڵێت.  

هاوڵاتی وەزارەتی پێشمەرگە، رایگەیاند، وەفدێكی عێراق گەیشتۆتە فڕۆكەخانەی هەولێر لەلایەن سەرۆك ئەركانی وەزارەتی پێشمەرگەوە پێشوازی لێكراوە، بڕیارە هەر ئەمڕۆ وەفدی هاوبەش سەردانی ئەو ناوچەیە لە زاخۆ بكەن كە بەر بۆردومانەكانی توركیا كەوتوە. ئێوارەی ئەمڕۆ 20ی تەموزی 2022، وەزارەتی پێشمەرگە، لە راگەیەندراوێكدا وتی"ئەمڕۆ ئێوارە ٢٠ی تەمووزی ٢٠٢٢، فەریق روكن عیسا عوزێر سەرۆكی ئەركانی وەزارەتی پێشمەرگە، لە فڕۆكەخانەی نێودەوڵەتی هەولێر پێشوازی كرد لە شاندێكی باڵای حكومەتی عێراقی، كە پێكهاتبوون لە د. فواد حسێن وەزیری دەرەوەی عێراق و فەریقی یەكەمی روكن عەبدولئەمیر شەمەری جێگری فەرماندەی ئۆپەراسیۆنە هاوبەشەكانی عێراق و شاندێكی یاوەریان." هەروەها ئاماژەی بەوەشكردووە كە وابڕیارە، هەر ئەمڕۆ شاندی هاوبەش سەردانی ئیدارەی زاخۆ و ئەو ناوچەیە بكەن، كە" بەر بۆردومانەكان كەوتووە و بەهۆیەوە ژمارەیەك هاوڵاتی سڤیل شەهید و بریندار بوون، بۆئەوەی لەنزیكەوە زیانە گیانی و مادییەكانی ناوچەكە ببینن و ئاگاداری روداوەكە بن." بەهۆی بۆردومانەكانی توركیا لەگوندێكی بادینان نۆ كەس گیانیان لەدەستداوەو ژمارەی بریندارەكانیش گەیشتووەتە 26 كەس كەهەموویان گەشتیاری عەرەبن، بەڵام كرێكارێكی كورد لەو ناوچە گەشتیارییە برینداربووە.  

هاوڵاتی سەرۆكی هەرێمی كوردستان ئەوە دووپاتدەكاتەوە كە "سوپای توركیاو پەكەكە بێت شەڕ و پێكدادان رابگرن، دەشڵێت:"پێكدادانی سوپای توركیا و چەكدارانی پەكەكە لە سنوورەكان‌، بە تەواوی رەتكراوە و قبووڵنەكراوە". دەقی راگەیەندراوی سەرۆكی هەرێمی كوردستان:   زۆر بە توندی سەركۆنەی تاوانی بۆمببارانكردنی ئەمڕۆی سنووری زاخۆ دەكەین كە بووە هۆی گیانلەدەستدانی ژمارەیەك هاووڵاتیی و گەشتیاری سڤیلی ناوچە جیاكانی عیراق و برینداربوونی ژمارەیەكی دیكەیان.    دووبارەبوونەوەی بۆمبباران و بەردەوامیی شەڕ و پێكدادانی سوپای توركیا و چەكدارانی پەكەكه لە سنوورەكان‌، بە تەواوی ڕەتكراوە و قبووڵنەكراوە و ئاسایش و سەقامگیریی هەرێمی كوردستان و سنووری نێودەوڵەتیی عیراقی شێواندووە، هەروەها بووەتە هۆی چۆڵكردنی سەتان گوند و دێهاتی ناوچەكە.   پرسە و سەرەخۆشیی قووڵمان ئاراستەی خێزان و كەسوكاری قوربانییان دەكەین و هاودەرد و هاوخەمیانین، هیوای زووچاكبوونەوە بۆ برینداران دەخوازین. نەخۆشخانە و لایەنە پەیوەندارەكانی هەرێمی كوردستان هەموو یارمەتی و خزمەتگوزارییەكی پێویست پێشكەش بە بریندار و بەركەوتووان دەكەن.   سوپای توركیا و چەكدارانی پەكەكە دەبێ شەڕ و پێكدادان ڕابگرن و چیتر نەبنە هۆكاری كوشتن و وێرانكاری لە ناوچە سنوورییەكان و شەڕ و بەڵای خۆیان لە یەخەی خەڵكی هەرێمی كوردستان بكەنەوە. حكوومەتی فیدراڵیی عیراقیش دەبێ هەموو ڕێكارێكی پێویست بگرێتە بەر بۆ ڕێگریكردن لە دووبارەبوونەوەی ئەو تاوانانە و لە خاكی عیراقەوە هەڕەشە لە ئاسایشی وڵاتانی دراوسێ نەكرێت.  

هاوڵاتی حكومەتی هەرێمی كوردستان لە راگەیێندراوێكدا تۆپبارانەكەی سنووری زاخۆ شەرمەزار دەكات و تێیدا هاتووە:"داوا دەكەین، ھەرێمی كوردستان، لە كێشە و ململانێ ناوچەییەكان دووربخرێتەوە، بۆ ئەوەی چی دیكە ھاووڵاتییانی بێ تاوان، نەبنە قوربانی."    دەقی راگەیەندراوی حكومەتی هەرێمی كوردستان:   تۆپبارانكردنی ھاوینەھەواری پەرەخێ لە سنووری دەركار لە ئیدارەی سەربەخۆی زاخۆ لەلایەن ھێزەكانی توركیاوە، بە توندی شەرمەزار دەكەین كە بە داخەوە بووە ھۆی شەھید و برینداربوونی ژمارەیەك ھاووڵاتیی گەشتیار. پرسە و سەرەخۆشی لە بنەماڵەی شەھیدەكان دەكەین و ھیوای چاكبوونەوەی خێراش بۆ بریندارەكان دەخوازین.    لە ماوەی رابردوودا، هەرێمی كوردستان چەندین جار لە ناوخۆ و دەرەوەی عێراق، كراوەتە ئامانج و زیانی گیانی و ماددی بەر هاووڵاتییانمان كەوتووە. پێویستە حكومەتی فیدراڵ و كۆمەڵگەی نێودەوڵەتیی، بە شێوەیەكی كاراتر، ھەوڵی رێگریكردن لە دووبارە بوونەوە و كۆتاییهێنان بەم دەستدرێژیانە بدەن.   پێكدادانی هێزەكانی توركیا و چەكدارانی پەكەكەش لە ناوچە سنوورییەكانی هەرێم، بووەتە سەرچاوەی هەڕەشە و مەترسیی بەردەوام بۆ سەر هاووڵاتییانمان، بۆیە جارێكی دیكەش داوا دەكەین، ھەرێمی كوردستان، لە كێشە و ململانێ ناوچەییەكان دوور بخرێتەوە، بۆ ئەوەی چیتر ھاووڵاتییانی بێ تاوان، نەبنە قوربانی .  

هاوڵاتی سەرۆكی حكومەتی عێراق لەبارەی تۆپبارانەكەی سنووری زاخۆوە پەیامێكی بڵاوكردەوە و رایگەیاند:""پێویستە دۆسیەیەكی تەواو لەسەر پێشێلكارییە بەردەوامەكانی توركیا ئامادەبكرێت بۆ ئەوەی بدرێتە ئەنجوومەنی ئاسایشی نێودەوڵەتی." مستەفا كازمی سەرۆكی حكومەتی عێراق بڕیارە كۆبونەوە لەگەڵ لیژنەی باڵای ئەمنی عێراقدا ئەنجام بدات. كازمی ئەوەی دووپاتكردووەتەوە كە پێشێلكارییەكانی توركیا بۆ سەرخاكی عێراق پێویستە رابگیرێت. سه‌رۆك وه‌زیرانی عێراق راشیگه‌یاند، ئه‌و ده‌ستدرێژییه‌ دڕندانه‌یه‌، ئه‌وه‌ ده‌رده‌خات لایه‌نی توركیا گوێی به‌ داواكارییه‌ به‌رده‌وامه‌كانی عێراق نه‌داوه‌. ده‌شڵێت: "عێراق پابه‌ندی یاساكانی رێزگرتنی دراوسێیه‌، ئه‌وه‌ ره‌تده‌كه‌ینه‌وه‌ هه‌ر لایه‌نێك خاكی عێراق له‌ دژی وڵاتێكی دیكه‌ به‌كار بهێنێت، له‌به‌رامبه‌ریشدا ره‌تی ئه‌وه‌ش ده‌كه‌ینه‌وه‌ له‌ ژێر ئه‌م پاساوه‌دا ژیانی هاووڵاتیان بخرێته‌ مه‌ترسییه‌وه‌".

هاوڵاتی رێبەری رەوتی سەدر پەیامێكی تووند لەبارەی تۆپبارانەكەی سنووری زاخۆ بڵاوكردەوە و داوادەكات "فڕۆكەخانە و  دەروازە سنورییە وشكانییەكانی نێوان عێراق و توركیا دابخرێن" و دەشڵێت:" دەستدرێژی بۆ سەر پارێزگاكانی باكورو هەرێم چیتر قبوڵناكرێت". موقتەدا سەدر لە پەیامەكەیدا دەڵێت "توركیا زیاتر بێ ئەدەب بووە، بەوەی وادەزانێت عێراق ناتوانێت وەڵامی بداتەوە جگە لەوەی لە وەزارەتی دەرەوە بەشێوەیەكی لاواز ئیدانە بكرێت". هاوكات سەدر دەڵێت پێشنیاز دەكات ئەم هەنگاوانە دژی توركیا بگیرێتەبەر: نوێنەرایەتی دیپلۆماسی لەگەڵ توركیا كەمبكرێتەوە.  فرۆكەخانەو دەروازە زەمینییەكانی نێوان عێراق و توركیا دابخرێن.  بەشێوەیەكی فەرمی سكاڵا بۆلای نەتەوە یەكگرتووەكان بەرز بكرێتەوە.  رێككەوتنی ئەمنی لەگەڵ توركیا هەڵبوەشێندرێتەوە.  دەستدرێژی بۆ سەر پارێزگاكانی باكورو هەرێم چیتر قبوڵناكرێت.

هاوڵاتی بەڕێوەبەری نەخۆشخانەی هیوا لەسلێمانی دەڵێت بۆ تووشبووانی شێرپەنجە ساڵانە پێویستی بە 40 ملیار دینارە بۆ دابینكردنی پێداویستیەكانی و حكومەت پارەمان بۆ خەرج ناكات و  نەخۆشخانەكە لەخراپترین قەیراندایە. بەپێی ئامارێكی نەخۆشخانەی هیوا تەنها رۆژی دووشەممەی رابردوو هەزارو 50  نەخۆش سەردانی نەخۆشخانەی هیوایان كردووەو سێ هەزارو 912  پشكنینی جۆراوجۆری تاقیگەیی  بۆ نەخۆش ئەنجام دراوە. هەروەها  263  نەخۆش چارەسەری كیمیاییان وەرگرتوە، هەروەها 228  نەخۆش پشكنینی تیشكی و ئیكۆو  سۆناریان بۆ كراوەو 80    نەخۆشی  لەبەشی فریاكەوتنی خێرا داخڵ بوون و 385   نەخۆشی دیكەش لەقاوشە جۆراوجۆرەكانی نەخۆشخانەكە داخڵ كراون. هاوڵاتی بۆ بەدواداچوون سەبارەت بەكێشەكان سەردانی نەخۆشخانەكەی كرد، قەرەباڵغییەكی زۆری پێوەدیاربوو، بەشێكی زۆری نەخۆشەكان بەهۆی نەبوونی دەرمان ناچارن لەدەرەوە دەرمان بكڕن، لەكاتێكدا ئەو نەخۆشخانەیە لەعێراقدا بەپێشكەوتوترین نەخۆشخانە بۆ تووشبوانی شێرپەنجە دیاری کراوە. یەكێك لەتووشبووەكان بەناوی زوهرە عەلی بەهاوڵاتی وت «شەش ساڵە تووشی نەخۆشی  شێرپەنجەی سییەكان بووم، پزیشك پێم دەڵێت هەفتەی جارێك وەریبگرم، بەڵام لەڕێگەی قاچاخچییەوە دەستم دەكەوێت، پێیان وتووم هەشت نەخۆشی دیكەش هەیە كە ناتوانن داخڵی بكەن». هەروەها فاتیمە بورهان یەكێكی دیكەیە لەنەخۆشەكان لەلێدوانێكدا بەهاوڵاتی وت « مانگ نییە بەبەهای 150 بۆ 250 هەزار دەرمان نەكڕم، لە2004 ەوە شێرپەنجەمە، ئەمە چوارەم جارە نەخۆشییەكە تێمدا سەرهەڵدەداتەوە، بەس كیمیاییەكە لێرە وەردەگرم 14 رۆژ جارێك دێم وەریدەگرم». سەنگین عەبدوڵا یەكێكی دیكەیە لەنەخۆشەكان كە 54 رۆژە تووشبووە و لەلێدوانێكدا بەهاوڵاتی وت :»لەكۆیەوە سێ هەفتە جارێك بۆ چارەسەر سەردانی نەخۆشخانەی هیوا دەكەم، لەو ماوەیەدا سێ جار دەرمانی بایۆلۆجیم لە دەرەوەی نەخۆشخانە كڕیوە كە لەنەخۆشخانەكە نەماوەو تێچووەكەی دوو هەزارو 400 دۆلارە».  ئەو توشبووە وتیشی: «دەرمانەكان گرانن، زۆرمان لەسەر دەكەوێت، بۆ هەر 420 ملیمێك دەرمانی بایۆلۆجی دەبێت 800 دۆلار بدەین، سێ جارم كڕیوە، داواكارین دەرمان بۆ ئێرە دابین بكرێت.» ساڵانە نەخۆشخانەی هیوا پێویستی بە زیاتر لە 40 ملیار دینارە بۆ دابینكردنی دەرمان و پێداویستییە پزیشكییەكان، بەڵام ساڵێكە كێشەی كەمیی دەرمان بەرۆكی نەخۆشخانەكەی گرتووە، ئێستا بەشێكی زۆر لە دەرمان لە نەخۆشخانەكەدا نەماوە. ئەو دوو دەرمانەی نەخۆشەكان بەدوایدا وێڵن و دەستناكەون بریتین لە( پێندرۆلیزۆماپ و پێترۆزوماپ) ئەو دوو جۆرە دەرمانەیە كە مانگانە 160 نەخۆش زیاتر پێویستیانە لە نەخۆشخانەی هیوا، تێچووەكەیان یەك ملیارو 40 ملیۆن دینارە، بەڵام ئێستا لەنەخۆشخانەكە نەماوە، نەخۆش دەبێت خۆی بیكڕێت كە تێچووی 200 ملیمی زیاترە لەدوو ملیۆن دینار. جۆرێك لەدەرمانەكان نرخی سێ ملیۆن و ئەوی دیكەش نۆ ملیۆن دینارە  د.سیڤەر رزگار، بەرپرسی كۆگای دەرمان لە نەخۆشخانەی هیوا لەلێدوانێكدا بەهاوڵاتی وت:»دوو دەرمان، بۆ جۆرێكیان زیاتر لە سێ ملیۆن دینار و ئەوی دیكەیان نۆ ملیۆن دینارە، ئەمە نەخۆش بیكڕێت دەبێت چی بكەن؟ زۆر قورس دەبێت لەسەریان، كۆمپانیاكان پێیان وتووین گەر حكومەت پارەمان بۆ خەرج نەكات، ئەوا دەرمان ناهێنین، گەر ئەمە رووبدات و هەموو كۆمپانیاكان وابكەن، ئیدی ئێمە تەواو.» هەرچەندە تەندروستیی سلێمانی داوایان لە لیژنەی چارەسەری كێشەی دەرمان كردبوو، كە لەسێ مانگی رابردوودا بۆ چارەسەری كێشەی دەرمان چارەسەر بكرێت لەداهاتی نەوت پارەی دەرمان و پێداویستییە پزیشكییەكان دابین بكرێت، بۆئەوەی راستەوخۆ پارەكەی خەرج بكرێت، بەڵام بەرپرسانی تەندروستی دەڵێن هەرچەندە بەڵێنیان پێدراوە، بەڵام یەك دیناریان بەدەست نەگەیشتووە بەهۆی ئەوەی پارە لەبانكدا نەماوە. ئامارەكانی نەخۆشخانەی هیوا دەریدەخەن رۆژانە زیاتر لە 15 تووشبووی نوێی شێرپەنجە لەلایان تۆمار دەكرێت و تەنیا لە یەك رۆژدا نزیكەی هەزار نەخۆش سەردانیان دەكات. د.یاد نەقشبەندی بەڕێوەبەری نەخۆشخانەی هیوا لەسلێمانی لەلێدوانێكدا بە هاوڵاتی وت:» زۆر لەقەیرانداین، زۆربەی كۆمپانیاكانی دەرمان بەفەرمی پێیان وتووین كە ناتوانن دەرمان دابین بكەین، چونكە شایستە داراییەكانمان بۆ دابین نەكراوە، تەنانەت كۆمپانیاكانی پێداویستی پزیشكی و تاقیگەییش بەهەمانشێوەیە «. هەروەها وتیشی: »گرفتێكی دیكە ئەوەیە ئامێرەكانمان پێویستیان بەچاككردنەوەیە تائێستا بابەتی چاككردنەوەی ئامێرەكان یەكلایی نەكراوەتەوە، یەكێك لەو گرفتانەی دروستبووە سەنتەری ژیانەوەیە كە تایبەت بەتیشكە و چالاك نییە». بەڕێوەبەری نەخۆشخانەی هیوا دەڵێت:»نەخۆش هەبووە لەماوەی ئەم شەش مانگە كە كاتی بۆ دانراوە، دەبوو یەكەم رۆژ وەریبگرێت، بەڵام دواتر دوای شەش مانگەكە گیانی لەدەستداوە و وەرینەگرتووە دەرمانەكە». «دەبێت ئاستی باڵاتر لەوەزارەتی تەندروستی بێنەسەرخەت، گرفتەكە دەبێت لەبنەڕەتەوە چارەسەر بكرێت نەك بۆ دوو مانگ و سێ مانگ». یاد نەقشبەندی وا دەڵێت. لەبارەی هۆكارەكانی زۆربونی تووشبوانی شێرپەنجە بەڕێوەبەری نەخۆشخانەی هیوا ئەوەی خستەڕوو كە گرنگترینیان زۆربوونی ئۆتۆمبێل و كوالێتی خۆراك و پیسبوونی ژینگەیە كە لەهەرێمی كوردستان و عێراق رۆژ بەڕۆژ بەوهۆیەوە توشبووان زیاتر دەبن.  

عەمار عەزیز دوای نیوەرۆی ئەمڕۆ فرۆكەی توركیا بە چڕی گوندی پەرخێ لەسنوری ناحیەی دەركا سەر بە زاخۆ بۆردومان دەكات و تا ئێستا8كەس گیانیان لەدەستداوە ونزیكەی20كەسیش برینداربوو و بەغدا وەفدێك نەنێرێتە شوێنی رووداوەكە. ئەمیر عەلی، بەرپرسی بەشی راگەیاندن لە نەخۆشخانەی گشتی قەزای زاخۆ لەلێدوانێكدا بە هاوڵاتی ی وت"تا ئێستا8كەس گیانیان لەدەستداوە لەنێوانیان پیاو و منداڵ و ژنن، نزیكەی 20كەسیش برینداربوون". هەروەها ئەمیر عەلی ووتیشی" دۆخی بریندارەكان هەندێكیان جێگیرە وهەندێكی دیكە زۆرخراپە و رەوانەی دهۆك كراون". هاوكات، چیا ئەمین، بەڕێوەبەری گەشتوگوزاری زاخۆ دەڵێت، بەهۆی ئەو رووداوەوە 23 كەس بریندار بوون و هەشتیان گیانیان لەدەستداوە، بەڵام ئەوانە زانیاریی سەرەتایین و هێشتا لێكۆڵینەوە بەردەوامە. بەڕێوەبەری گەشتوگوزاری زاخۆ" گرووپێکی گەشتیاری کە لە 200 کەس پێکهاتبوون لە نێوەڕاست و خوارووی عێراقەوە چوونەتە ئەو گوندە کە شوێنێکی گەشتیارییە، بەڵام لە لایەن سوپای تورکیاوە چەند تۆپێک ئاراستەی شوێنە گەشتیارییەکە کراوە، گوتیشی، سەرجەم قوربانییەکان گەشتیاری عەرەبن".

هاوڵاتی گروپێك لەچەكدارانی سەر بە"قەڵغانی فورات" كە میلیشیای سەر بە توركیان، پەلاماری گوندێكی نزیك لەمەنبەجیاندا و هێرشەكەیان لەلایەن شەرڤانانەوە تێكشكێندرا. ئەمڕۆ چوارشەممە 20ی تەموزی 2022، ئەنجومەنی سەربازیی مەنبەج لەڕاگەیەنراوێكدا ئاشكرایكرد، گروپە چەكدارەكانی سەر بەتوركیا هەوڵیانداوە بچنە ناو گوندی (محسێنلی) لەمەنبەج، بەڵام شەڕڤانان وەڵامێكی توندیان داونەتەوەو هێرشەكەیان تێكشكاندووە. هەروەها ناوەندی ڕاگەیاندنی ئەنجومەنی سەربازیی مەنبەج ئەوە دووپاتدەكاتەوە كە"شەڕڤانانی ئەنجومەنەكە وەڵامی هەوڵی گروپێك لەچەتەكانی "قەڵغانی فورات"یان داوەتەوە، كە سەر بەتوركیان، ئەو میلیشیایانە دەیانویست بچنە ناو گوندی محسێنلی لەباكوری مەنبەج". هاوكات ئەوەش روونكراوەتەوە كە "دوای شەڕێكی كورت‌و لەئەنجامی بەرخۆدانی شەڕڤاناندا هێرشی میلیشیاكان تێكشكێنراوەو ناچار هەڵهاتوون". دوێنێ رەجەب تەیب ئەردۆغان سەرۆك كۆماری توركیا، لە كۆبونەوەی لوتكەی (ئێران، روسیا، توركیا) لەتاران لەهەوڵی ئەوەدا بوو كە قەناعەت بە پوتن و ئیبراهیم رەئیسی بكات تا گڵۆپی سەوزی بۆ هەڵبكرێت بۆ ئەنجامدانی ئۆپەراسیۆنی سەربازی بۆ سەر باكورو رۆژهەڵاتی سوریا(رۆژئاڤای كوردستان) بەڵام سەرۆكی روسیاو ئێران بێ ئومێیدیان كردو لەبەیاننامەی هاوبەشدا ئەوە خراوەتەروو كە رێگری لەجوداخوازی دەكەن و كێشەكانی سوریا لەرێگەی دیالۆگی(سوری- سوری) چارەسەر بكرێت و هاوكاری دیمەشق بكرێت.  

سەركۆ جەمال پەرلەمانتارانی كوردستان وەڵامی سەرۆكی حكومەت و جێگرەكەی و وەزیرەكان دەدەنەوە كە لە رێگەی  پەیامی ڤیدیۆییەوە باسیان لەدەستكەوتەكانی ئەم كابینەیە كردو دەڵێن:» ئەم كابینەیە شكستەكانی زۆرتر بووە لە دەستكەوتەكان و بارگرانی گەورە لەسەر هاووڵاتیان دروست بووە». سێ ساڵ بەسەر كابینەی نۆی حكومەتی هەرێمی كوردستان تێپەڕی، سەرۆكی حكومەتی هەرێم و جێگرەكەی لەگەڵ وەزیرەكان لەڕێگەی پەیامی ڤیدیۆییەوە باسیان لەو كارو چالاكیانە كرد كە ئەنجامیانداوە، بەڵام هیچ یەكێك لەو بەرپرسانە ئەوەیان نەخستەڕوو كە زیادكردنی داهات كەوتۆتە سەر شانی هاووڵاتیان و كێشەی كارەباو رێگاوبان و گرانی سوتەمەنی (بەنزین، نەوتی سپی) هەیەو هەوڵی چارەسەركردنیان دەدەن. بەبۆنەی تێپەڕبوونی سێ ساڵ بەسەر كابینەكەی، مەسرور بارزانی سەرۆكی حكومەتی هەرێمی كوردستان وتی:» لەماوەی سێ ساڵدا، مووچە بەبەردەوامی دراوە، بەپێی بودجەی بەردەست، توانیومانە بارگرانی سەر خەڵك و حكومەت كەمبكەینەوە». هەروەها وتیشی:» داهاتی ناوخۆ 100% زیادیكردووە، زۆرترین خەرجیش بۆ رێگاوبان بووە». هاوكات، قوباد تاڵەبانی جێگری سەرۆكی حكومەتی هەرێمی كوردستان وتی:» حكومەت، لەڕێگەی پرۆگرامی خزمەتەوە، كە زیاتر لە ٤٩٠ خزمەتگوزاریی لەخۆدەگرێت، پێداچوونەوە بە هەموو ئەو خزمەتگوزارییانە دەكات، كە پێشكەشی هاووڵاتیان دەكرێن». « ٩٥ ملیار دینار بە رێگەگرتن لە بەهەدەردانی سامانی گشتی گێڕدراوەتەوە بۆ حكومەت، داهاتی گومرگیش لە ٩٥٦ ملیارەوە بۆ یەك ترلیۆن و ٦٩١ ملیۆن دینار لە كابینەی نۆیەمدا بەرزكراوەتەوە»، ئاوات جەناب نوری، وەزیری دارایی وای وت. پەرلەمانتارانی كوردستان كابینەی نۆیەم دەدەنە بەر نەشتەرو ئەوە دووپاتدەكەنەوە كە لەم كابینەیەدا قاچاغچێتی رێكخراو زۆر بووەو باجەكان لەسەر هاووڵاتیان زیادی كردووەو خزمەتگوزارییە سەرەتاییەكان بەردەست نییە.  عەلی حەمەساڵح ئەندامی پەرلەمانی كوردستان لەلێدوانێكدا بە هاوڵاتی وت :»وەزیرەكان تێكرا باسیان لەدەستكەوتەكان كرد، لەكابینەی نۆی حكومەتی هەرێم، بەڵام باسیان لەگرفتەكان نەكرد، بۆیەكەمجار لەم كابینەیە لە سەرەتای 2020 ەوە قاچاخی رێكخراو دەستیپێكرد، هاوشێوەی كابینەی پێشوو یاسای بودجە نەبووە، كە یاسای بودجە نەبوو چاودێریكردنی داهات زۆر قورس دەبێت، هەموو ئەو پارانەی خەرج كراون دیارنییە». « لەم كابینەیە دووئیدارەیی زەق بووەوە، لەهەندێك پرۆژە هەیەو لەهەندێك نییە، لەهەندێك شوێن مووچە هەیە و لەهەندێك شوێن نییە، وەك چۆن لەكابینەكانی پێشوو زەوی بەهای نەبوو لەم كابینەیە بۆ دەوڵەمەندكردنی هەندێك كەس بەكارهێندرا»، عەلی حەمەساڵح وادەڵێت. عەلی حەمەساڵح ئاماژەی بەوەشكرد تەنها ئەو زەویانەی لەشارەكان بەناوی پرۆژەوە بۆ چەند كەسێكی دیاریكراو بوون چەندین جار زیاترە لەپارەی پرۆژەكانی نیشتەجێبوون و ئاوەڕۆ و ئەوانی دیكە، ئەگەر حكومەت بیفرۆشتایە زیاتری دەكرد، وتیشی:» تەنها مووچە لەم كابینەیە دوانەكەوتووە چونكە نەوت بەرزبووە، جگە لەوەی پارەی نەوت زیاتر دەگەڕێتەوە بەڵام ناكرێت بووترێت گرنگە چونكە هەمانشێوەی رابردوو پارەیەكی زۆری نەوت بەفیڕۆ دەڕوات». عەلی حەمەساڵح روونكردنەوەی زیاتری لەسەر داهاتی نەوت خستەڕوو كە لەئێستادا نزیكەی 500 ملیۆن دۆلار داهاتی نەوت دەگەڕێتەوە ئەگەر نرخی نەوت دابەزێت گرەنتی نییە داهاتی نەوت دانەبەزێت، هەرێمی كوردستان یەدەگ و توانای قەرزی نیە بەرگەی دابەزینی نەوت ناگرێت بەم فۆڕمەی ئێستا، كە هەرێمی كوردستان دەبێتە قوربانی سنووری سلێمانی زیاتر زیان دەكات چونكە بەشێك لەپرۆژەكان و مووچەش لەسەر داهاتی سلێمانی خۆیەتی، وتیشی:» شتێك نییە بەناوی خەزێنەی داهات هەر ناوچەیە و داهاتی خۆی خەرج دەكات، 873 پرۆژە لەسلێمانی وەستاون بەڵام لەسنووری پارتی هەموو پرۆژەكان كاردەكەن، تەنانەت 100 مەتریەكەش پارەی بۆ خەرج نەكراوەو ڕاگیراوە، یەكێكی دیكە لەگرفتەكان ئەوەیە بەرپرسانی حكومەت لەم كابینەیە بەدواداچوون بۆ بڕیارەكانی خۆیان ناكەن دەتوانم دەیان پرۆژەیان پێبڵێم». عەلی حەمەساڵح جەختی لەوەشكردەوە كە هێزی چەكدار هەر حزبییە و وردتریش كراوەتەوە، لەهەردوو زۆنەكە دادگا لەژێر هەژموونی حزبدایە، بەڵام «دادوەری باشیش ماوە». بەوتەی ئەو پەرلەمانتارە «لەئەمساڵدا هیچ دەرمانێك لەبودجەی هەرێم بۆ سلێمانی نەكڕدراوە، ئەوەی هەیە لەبەغداوە دێت، تەنانەت چەكەكانی نەخۆشخانەی هیوا لەبانك خەرج ناكرێت، جگە لەوەی 50%ی كارگەكانی كوردستان داخراون چونكە باری سەرشانیان قورسكراوە كەواتە شانازی نییە بڵێن داهاتی باج زیادیكردووە پرۆژە گەورەكانیش لەباج بەخشراون واتە ناعەدالەتی زۆر لەباجدان هەیە». «لەخاڵە سنوریەكان لەبری ئەوەی قاچاغی نەهێڵن دوو كۆمپانیای دیكەیان زیاتركردووە بۆ وەرگرتنی باج بەشێوەیەكی نایاسایی، ئەمەش بە رێككەوتن كراوە، دەبوو بەرپرسانی حكومەت هەموو ئەو كەموكورتیانەیان دیاریبكردایە و چارەسەریان پێبوایە، بەڵام نییانە». عەلی حەمەساڵح وای وت. پەرلەمانتارێكی دیكە پێیوایە كە كۆمپانیا گەورەكان باج نادەنە حكومەت و لەسەدا 80ی باج لەسەر شانی هاوڵاتیانە. عومەر گوڵپی فراكسیۆنی كۆمەڵی دادگەری كوردستان بەهاوڵاتی وت:» كۆمپانیای روسنەفت و گروپی كۆمپانیاكانی كار 840 ملیۆن دۆلاری لە2021 وەرگرتووە بەڵام یەك دینار باجیان نەداوە، ژمارەیەكی زۆر كۆمپانیای نزیك لەحزبەكانیش خۆیان دەدزنەوە لەباج، پێویستە یاسای باج و یاسای وەبەرهێنان و نەوت و گاز هەمواربكرێتەوە كە سەرچاوەی بەفیڕۆدانی داهاتە». هەروەها باسی لەوەشكرد كە زۆرینەی وەبەرهێنەران دەبوو لەبواری كشتوكاڵ و پیشەسازی وەبەرهێنان بكەن، بەڵام زۆربەیان لەنیشتەجێبووندا وەبەرهێنان دەكەن كە قازانجێكی زۆر دەكەن، ئەمەی بە بەفیڕۆدانی سەروەت و سامان و زەوی و ئاوی ئەم وڵاتە وەسف كرد. بەوتەی ئەو ئەندامەی فراكسیۆنی كۆمەڵی دادگەری كوردستان «سێ مەترسی زۆر گەورە لەسەر هەرێم هەیە، یەكەم بێكاری دووەم هەژاری سێیەم بێئاوی، لەماوەی پێنج ساڵی داهاتوودا مەترسی گەورەی لێدەكەوێتەوە و لەبەسرە و عەمارە و بەغدا خراپتر دەبێت، ئەوەی كەئێستا حكومەت مووچەی بۆ دەدرێت چاكسازی و ئازایی حكومەت نییە بەرزبوونەوەی داهاتی نەوتە ئەی ئەگەر نەوت دابەزی چۆن مووچە دەدەیت و خزمەتگوزارییەكان بەردەوامی پێدەدەیت؟». «نابێت یەك بەیەك وەزیرەكان بێنە سەر شاشە و بەشتی بچووكەوە خەڵك مەشغول بكات، پێویستە گۆڕانكاری ڕاستەقینە بكرێت و حكومەتی هەرێم بەزوویی خۆی بۆ قۆناغی ئایندە ئامادەبكات، لەهەولێر خەڵك بەدوو هەفتە جارێك ئاوی پێدەدرێت، ئاو هەیە بەڵام بەفیرۆدەچێت». عومەر گوڵپی وای وت. عومەر گوڵپی ئاماژەی بەوەشدا «لەكاتێكدا حكومەت هاوكاری گەنجان ناكات بۆ دۆزینەوەی كار و قەرزی بچوك و هاوسەرگیری نەماوە، باجی ئینتەرنێتیشی لەسەر %20 زیادكردووە، جگە لەوەی یاسای خانەنشینان لەبەغدا دەرچووە و لەهەرێم جێبەجێناكرێت». پەرلەمانتارێكی یەكگرتوو دەڵێت:»شێوازێكی مەترسیداری باج پەیڕەو دەكرێت، كە باجیش شڵەژاو بوو چالاكی ئابووری خاو دەكاتەوە و گەرموگوڕی بازاڕیش كەم دەكاتەوە». شێركۆ جەودەت، ئەندامی فراكسیۆنی یەكگرتووی ئیسلامی كوردستان لەلێدوانێكدا بەهاوڵاتی وت:»باج سیستەمێكە بەرامبەر خزمەتگوزاری وەردەگیرێت، واتە دەبێت چالاكی ئابووری هەبێت لەلایەن ئەو كەس یان كۆمپانیایەوە بڕێكی دەگێڕدرێتەوە بۆ حكومەت، بەڵام ئەوەی روویداوە نەچالاكی ئابووری هەیە نە سیستەمە حكومیەكە وەكو خزمەتگوزاری دابینی كردووە، حكومەتی هەرێم زۆر نەشارەزایانە دەستكاری باجی كردووە باجی خانووبەرەی لە%1ەوە كردووە بە %3 ئەمەش بەدەر لەیاسایە». « تائێستاش بۆ بەرزكردنەوەی باج نەگەڕاونەتەوە بۆ پەرلەمانی كوردستان، جگە لەوەی باج خۆی كەموكورتی زۆری تێدایە، كۆمپانیاكان هەروا لە رێگەی ژمێریارێكەوە بودجەیەك رێكدەخەن و دەیدەن بە حكومەت كە زۆرینەی راست نییە، دەتوانین بڵێین بۆ كاسبكار و هاووڵاتیان باج هەیە بەڵام كۆمپانیا زەبەلاحەكان و كۆمپانیا نەوتی و سەرمایەدارەكان باجیان لێوەرناگیرێت، بۆیە شێوازێكی مەترسیداری باج پەیڕەو دەكرێت»، شێركۆ جەودەت وای وت. شێركۆ جەودەت پێشیوابوو كە پەرلەمان رۆژ لەدوای رۆژ عەیبدار دەكرێت و لێی ئەدرێ تاخەڵك رقی لێی بێت، چونكە بەرەنگاربوونەوەی گەندەڵی و یاسادانان لەپەرلەمان دەكرێت، هەمیشە هەموو هێزی خۆیان خستووەتەگەڕ تا پەكی بخەن و ناشرینی بكەن، چونكە پەرلەمان هەڵبژێردراوی خەڵكە وتیشی:»بینیمان سێ مانگ لەمەوپێش چۆن یەكێتی و پارتی پەكیان خست و نایانەوێت هەڵبژاردن بكرێت، ئێمە ململانێمان بۆ ئەوەیە پەرلەمانێكی بەهێز هەبێت، ئەوانیش بەپێچەوانەوە دەیانەوێت پەرلەمانێكی لاواز و پەككەوتوو بێتەدی». بەوتەی ئەو ئەندامەی فراكسیۆنی یەكگرتووی ئیسلامی كوردستان «لەم كابینەیەدا حكومەت بووەتە داردەستی سەرمایەدار و كۆمپانیا حزبیەكان بەیەكێتی و پارتی و گۆڕانیشەوە ئەوەی ئەوان بیانەوێت لەئاسانكاری بۆیان دەكرێت و سەرمایەداری گەورەی هەڵتۆقیو دروستبووە، نەوت بەناشەفافی دەبرێت بەڕێوە نۆ ساڵیشە ئەم حكومەتە بودجەی نییەو داهاتیش بەشێوازێكی قێزەون لەلایەن ئەو حزبانەوە بەڕێوەدەبرێت، ئەمە دەستكەوت بێت لەو هەموو گەندەڵییەی رۆژ بەرۆژ زیاتر دەبێت». پەرلەمانتارێكی یەكێتی كە حزبەكەی بەشدارە لە حكومەتی هەرێم، هاوشێوەی پەرلەمانتارانی ئۆپۆزسیۆن رەخنە لەكابینەی نۆیەم دەگرێت. عەباس فەتاح ئەندامی پەرلەمانی كوردستان لەفراكسیۆنی یەكێتی لەلێدوانێكدا بە هاوڵاتی وت:» لایەنێكی باشتری ئەم كابینەیە نابینم لەكابینەكانی پێشوو، چونكە باشتر ئەوەیە ژیانی خەڵك بەرەو باشتر چووبێت، هەلیكار بۆ خەڵك دۆزرابێتەوە و پاشەكەوتی مووچە لەوانی دیكە كراوە لەم كابینەیە درابێتەوە، باشتر ئەوەیە رێگاوبان و خزمەتگوزارییەكان باشتر بێت بۆیە من جیاوازیەك نابینم كە دیار بێت ئەم كابینەیە باشتر بێت». بەوتەی ئەو پەرلەمانتارەی یەكێتی «زیاتر لە هەشت ساڵە بودجە نەهاتووەتە پەرلەمان كەواتە ناتوانم بڵێم باشترە بۆ چاودێریكردن، هاتنی وەزیر و بەرپرسەكان جیاوازییەكی ئەوتۆ نییە، لەكابینەی پێشتر هەندێك دۆخی ناهەموار هاتە پێشەوە لەوانەش شەڕی داعش، بۆیە بەراوردی بكەین بە كابینەكانی پێشووتر ئەوا ئەم كابینەیە باشتر نییە، دۆخی دووئیدارەییش لەم كابینەیە زیاتر دێت كە ئەمەش جیاوازیكردنە بەتایبەت بوونی پرۆژە و مووچە لەناوچەیەك و نەبوونی لەناوچەیەكی دیكە». سەبارەت بەدۆخی مافی مرۆڤ لەكابینەی نۆ عەباس فەتاح دەڵێت:»لەوانەیە هەندێك بابەت زۆر گەورە بكرێت یاخود بەدواداچوونی جددی تری بۆ دەكرێت، مەسەلەی كوشتن و گرتنی رۆژنامەنووسان زیاتربووە، مەسەلەی مافی مرۆڤ بووەتە جێی پرسیار لای هەموان».